هبه نامه رسمی چیست و آیا هبه نامه باید حتما رسمی باشد؟

هبه نامه رسمی ، در واقع همان قرارداد هبه است که در دفتر اسناد رسمی ، به ثبت رسیده باشد. احتمالا سوالات متعددی درباره ثبت رسمی هبه و معتبر بودن هبه غیر رسمی خواهید داشت. بدون شک، برای تنظیم یک قرارداد مطمئن و معتبر، نیاز است که درباره تمام ابعاد حقوقی آن قرارداد، آگاهی داشته باشید. در این مطلب تلاش می‌کنیم که درباره هبه و همچنین درباره مساله رسمی بودن یا نبودن آن صحبت کنیم.

هبه نامه رسمی چیست

در پاسخ به این سوال که هبه نامه رسمی چیست ، لازم است که ابتدا توضیحاتی درباره انواع قرارداد بیان کنیم. به طور کلی می‌توانیم قراردادها را از جهت نحوه تنظیم و ثبت قرارداد به چند دسته تقسیم کنیم. گروه اول، توافق‌ها و قراردادهایی هستند که به صورت کلامی بیان می‌شوند. بدون شک این دسته از قراردادها، اشکال، خطا یا مشکلات زیادی را ایجاد خواهند کرد. به همین دلیل است که چندان قراردادهای معتبری به شمار نمی‌روند. برای اثبات این شیوه از توافق، نیاز به صرف زمان، حضور شاهد، ارائه مدارک و اسنادی است که بتواند ادعای شما را اثبات کند.

نوع دوم شیوه تنظیم قرارداد، زمانی که است که شما تعهدات و توافقات طرفین را به صورت یک قرارداد دست نویس، می‌نویسید و امضا می‌کنید. در چنین شرایطی، اگر در هنگام نوشتن قرارداد، به شرایط عمومی صحت قرارداد توجه شده باشد، قراردادی که تنظیم شده است، کاملا صحیح و معتبر خواهد بود و می‌توانید آن را به مراجع قضایی و مراجع حل اختلاف ارائه دهید و همچنین می‌توانید به محتوای قرارداد، استناد کنید. بنابراین، با رعایت شرایط صحت قرارداد، هبه نامه شما معتبر و صحیح خواهد بود. این نوع توافق را یک نمونه هبه نامه غیر رسمی می‌نامند.

و در آخر، حالتی است که قراردادی که میان طرفین امضا شده است را به دفاتر اسناد رسمی می‌برند و آن را به صورت قانونی ثبت می‌کنند. تنظیم این سند به این شیوه، موجب می‌شود که قرارداد شما قابل استعلام باشد. علاوه براین، ثبت رسمی قرارداد ضامن صحت و معتبر بودن قرارداد خواهد بود زیرا برای ثبت قرارداد به صورت رسمی، مراحل مشخصی انجام می‌شود.

آیا هبه نامه باید رسمی باشد

با توجه به توضیحاتی که درباره انواع هبه رسمی و هبه غیر رسمی بیان شد، این سوال مطرح می‌شود که آیا هبه نامه باید رسمی باشد ؟ در جواب باید بگوییم که ترجیحا بله!

قانون، هم قراردادهای دست نویس و هم انواع سند رسمی را معتبر می‌داند. یعنی مراجع قضایی و حل اختلاف به توافق‌هایی که به صورت دست نویس ارائه می‌شوند نیز رسیدگی خواهند کرد و آن‌ها را بررسی می‌کنند. نکته مهم در این زمینه، این است که امکان استناد به قراردادهای دست نویس وجود دارد ولی ممکن است که برای اثبات آن‌ها، نیاز داشته باشید که زمانی را صرف کنید. اما اثبات هبه با سند رسمی با آسودگی بیشتری همراه خواهد بود.

این مساله را با یک مثال توضیح خواهیم داد. تصور کنید که پدر شما، یک مال را به شما هبه می‌کند. یعنی اینکه به صورت کلامی بیان می‌کند که مال را به شما بخشش کرده است و برای این اقدام، یک برگه دست نویس را تهیه می‌کنید و طرفین آن را امضا می‌کنند. در این شرایط، با اینکه قرارداد صحیحی تهیه شده است اما این امکان وجود دارد که نمونه هبه نامه غیر رسمی یا دست نویس مفقود شود یا اینکه به دلایل احتمالی دیگر، در دسترس نباشد و بدین ترتیب، مدرکی برای اثبات مالکیت خود نداشته باشید. حتی ممکن است این ادعا نیز مطرح ‌شود که هبه نامه جعلی باشد.

با توجه به این موارد، جانب احتیاط را رعایت کنید و ثبت رسمی هبه را انجام دهید.

هزینه هبه نامه رسمی

از سوالات متداولی که پرسیده می‌شود، سوالاتی است که درباره هزینه هبه نامه رسمی هستند. در این زمینه ابتدا باید بگوییم که مرحله اولیه اقدام برای انجام این قرارداد، این است که یک قرارداد هدیه یا هبه نامه تهیه و تنظیم کنید. ممکن است که شما به یک نمونه فرم هبه نامه رسمی دسترسی داشته باشید یا آن را تهیه کنید یا اینکه ممکن است وکیل یا مشاور حقوقی باشید و خودتان نمونه فرم هبه نامه رسمی را تنظیم کنید یا حتی بخواهید که برای تنظیم این قرارداد، از مشاوران حقوقی کمک بگیرید.

در هر صورت، شما ابتدا باید یک هبه نامه داشته باشید که به صورت اختصاصی برای شما تنظیم شده باشد و شروط و توافقات شما در آن نوشته شود. احتمالا شما برای انجام هبه، تعهداتی در نظر دارید. شما می‌توانید این تعهدات را در متن قرارداد اعمال کنید. برای تنظیم این هبه نامه، نیاز است که مبلغی به مشاور حقوقی یا وکیلی که قرارداد را برای شما تنظیم می‌کند، پرداخت شود. در ادامه نیز برای ثبت رسمی هبه ، باید قرارداد را به دفاتر اسناد رسمی ببرید و مراحل لازم برای انجام این اقدام را پیگیری کنید. بنابراین، لازم است که ابتدا مراحل ثبت هبه رسمی ، پیگیری شود و امکان تخمین هزینه پیش از مذاکرات و اقدامات اولیه، امکان پذیر نیست.

هبه به چه معنی است؟

حال که درباره رسمی یا غیر رسمی بودن این قرارداد اطلاعاتی را بیان کردیم، لازم است که درباره ماهیت آن نیز مطالبی ارائه شود. هبه، به معنای بذل و بخشش است. این قرارداد زمانی استفاده می‌شود که شخصی بخواهد مالی از اموال خود را به رایگان به شخص دیگری بخشش کند یا به تملیک او درآورد. قانون مدنی نیز در ماده 795 ، هبه را تعریف می‌کند. براساس این تعاریف، هبه یک قرارداد برای واگذاری اموال به شخص دیگر به صورت رایگان و مجانی است. این واگذاری با خواست و رضایت مالک مال انجام می‌شود و یک قرارداد متداول است. شاید اینطور به نظر شما بیاید که مگر می‌شود شخصی بخواهد مال خود را به رایگان به شخص دیگری واگذار کند؟ البته که چنین شرایطی امکان پذیر است و قرارداد هبه، قراردادی است که برای این شرایط پیش بینی شده است.

هبه با سند رسمی از نگاه قانون!

هبه نامه، یک قرارداد معتبر است و نمونه هبه نامه رسمی از اهمیت قانونی بیشتری نیز برخوردار خواهد بود. برای تهیه و تنظیم نمونه هبه نامه رسمی ، لازم است که از قانون مدنی تبعیت شود. علاوه براین، لازم است که قواعد و شروطی که برای انجام این قرارداد در قانون آمده است، در هنگام نوشتن هبه، رعایت شود.

هم هبه رسمی و هم هبه غیر رسمی ، در هنگام تنظیم قرارداد به یک صورت نوشته می‌شوند و هر دو تابع قانون مدنی هستند. نکته دارای اهمیت این است که قانون مدنی، هبه را یک قرارداد معین در نظر می‌گیرد. معین بودن هبه نامه رسمی به این دلیل است که قانون مدنی به صراحت در ماده 795 درباره آن توضیح می‌دهد و شرایط تنظیم این قرارداد را در قواعدی بیان می‌کند. به همین ترتیب، اشخاصی که تمایل دارند از این قرارداد استفاده کنند، ملزم هستند که به قواعدی که درباره هبه در قانون آمده است، توجه داشته باشند.

علاوه بر مساله معین بودن هبه نامه رسمی ، مساله جایز یا لازم بودن این قرارداد نیز مطرح است. عده‌ای معتقد هستند که هبه جایز است و عده دیگر به این مساله اعتقاد دارند که هبه یک عقد لازم محسوب می‌شود. با توجه به قواعد قانون مدنی، شما می‌توانید هر زمانی که تمایل داشتید، مال هبه را بازگردانید، مگر در شرایطی که در قانون بیان شده است یا شرایطی که توافقی در این زمینه میان شما انجام شده باشد.

مال هبه یا عین موهوبه در هبه نامه رسمی

مال هبه یا عین موهوبه یکی از ارکان اصلی هبه نامه محسوب می‌شود. منظور از عین موهوبه، مالی است که از طرف واهب به متهب منتقل می‌شود. عین هبه باید مشخص و معین باشد. همچنین باید در حال حاضر حضور داشته باشد و متهب بتواند آن را قبض کند. یعنی اینکه متهب بتواند آن را بگیرد و اعلام کند که عین موهوبه را قبض کرده و در اختیار گرفته است. بنابراین عین موهوبه نباید در وثیقه باشد و همچنین اگر واهب ورشکست شده باشد، نمی‌تواند اموال خود را به اشخاص دیگر، هبه کند و آن مال باید مطابق با قوانین صرف پرداخت بدهی‌های او شود.

پیشنهاد ما

هبه نامه رسمی یک قرارداد مهم است که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم است که حتما درباره آن اطلاعات و آگاهی مناسبی داشته باشید و برای دستیابی به اینگونه اطلاعات، حتما از یک مشاور حقوقی مجرب استفاده کنید. شما می‌توانید با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و خدمات تنظیم قرارداد ، پاسخ سوالاتتان را به دست آورید و همچنین قرارداد مورد نظرتان را نیز تنظیم کنید.