نقش مهندس تاسیسات مکانیکی از طراحی تا اجرا تاسیسات ساختمان
تأسیسات در صنعت ساختمان سازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در تأمین رفاه حال ساکنین، نقش عمده‌ای ایفا می‌کند. در هر ساختمان، تأسیسات دربرگیرنده مواردی همچون سیستم گرمایشی و سرمایشی، سیستم آب و فاضلاب، سیستم گاز رسانی، تهویه مطبوع، آتش نشانی و آسانسور است. بنابراین به منظور طراحی، تعمیرات و نگهداری مواردی که ذکر شد، به دو فرد متخصص و کاردان تحت عنوان مهندس تاسیسات مکانیکی و مهندس طراح تاسیسات مکانیکی نیاز خواهد بود زیرا با کوچکترین اختلال در روند کار زیرساخت‌ها یا از کار افتادن آن‌ها، ممکن است خسارت‌های جدی به ساختمان مورد نظر وارد شود و به تبع، زیان مالی قابل توجهی برای ساکنین رقم بخورد. در ادامه این مقاله درباره این حرفه صحبت می‌کنیم.
اگر به عنوان اجرا کننده تاسیسات یا به عنوان طراح تاسیسات در این حرفه فعالیت می‌کنید، برای شما ضروری است که برای شروع روابط کاری خود، یک قرارداد مناسب داشته باشید. برای این منظور پیشنهاد می‌کنیم که حتما مقالات قرارداد اجرای تاسیسات مکانیکی و قرارداد طراحی تاسیسات را مطالعه کنید. مطالعه این مقالات اطلاعات کاربردی و مناسبی را در راستای امضای انواع قرارداد همکاری در اختیار شما قرار می‌دهد.
مهندس طراح تاسیسات مکانیکی کیست؟
تاسیسات ساختمانی نقشی مهم و تأثیرگذار در هر ساختمان بر عهده دارد. از طرفی در صورت بروز هر گونه مشکلی برای آن، آسایش و آرامش ساکنین سلب می‌شود. از این رو قبل از عملیات ساختمان سازی باید طراحی‌های دقیق و اصولی برای تاسیسات صورت بگیرد. مهندس طراح تاسیسات مکانیکی به شخصی گفته می‌شود که با طراحی بهینه زیرساخت‌های ساختمان، به کاهش هزینه‌های اولیه و هزینه‌هایی که در حین روند کار ایجاد می‌شود، کمک شایانی می‌کند.
وظایف مهندس طراح تاسیسات مکانیکی چیست؟
مهندس طراح باید به صورت صحیح و اصولی، تاسیسات ساختمان را طراحی کند. طرح نهایی باید به گونه‌ای باشد که صرفه جویی در هزینه‌ها و تعدیل مصرف انرژی را به دنبال داشته باشد. در ادامه یک لیست از وظایف مهندس طراح تاسیسات مکانیکی را ارائه می‌دهیم:
- صحبت و مشاوره با کارفرمایان و بررسی نیازها و توقعات آن‌ها درمورد زیرساخت‌های ساختمان؛
- در نظر گرفتن موقعیت مکانی ساختمان و وضعیت آب و هوا؛
- انتخاب سیستم تهویه مطبوع و سازگار با محیط؛
- محاسبات دقیق آیتم‌هایی از قبیل میزان بار حرارتی و سرمایشی داخل ساختمان، میزان آب گرم مصرفی مورد نیاز، تجهیزات موتور خانه، سیستم اطفاء حریق، سیستم فاضلاب و تهویه مناسب، سیستم دفع فاضلاب و محاسبات مربوط به استخر (محاسبات قطر لوله‌های تصفیه، فیلتر تصفیه استخر، مبدل گرمکن آب استخر و غیره)؛
- بررسی بودجه مالی کارفرما به لحاظ انتخاب و خرید سیستم‌های مورد نیاز مختلف با در نظر گرفتن مصرف انرژی، هزینه‌های اولیه و هزینه‌های نگهداری تجهیزات ساختمان مانند انتخاب چیلر، پمپ، مخزن ذخیره آب اطفای حریق، حجم مخازن آب گرم و غیره؛
- تحلیل و بررسی در رابطه با تخصیص فضای کافی و مناسب به موتور خانه؛
- طراحی دقیق محل عبور لوله‌ها و داکت‌ها؛
- انجام محاسبات دقیق به منظور انتخاب سایز مناسب لوله‌های آب سرد و گرم؛
- محاسبه حجم منبع ذخیره آب مورد نیاز.
علاوه بر مواردی که بیان شد، یکی دیگر از وظایف مهندس طراح تاسیسات مکانیکی این است که پیش بینی صحیح و دقیقی در رابطه با عدم برخورد رایزرها و بازشوها با نقاط حساس سازه ساختمان داشته باشد. با توجه به مواردی که ذکر شد، طراحی نقشه زیرساخت‌ها و انتخاب زیرساخت‌های مناسب، توسط طراح انجام می‌شود. همچنین اجرای صحیح زیرساخت‌ها در افزایش طول عمر ساختمان و بهینه سازی مصرف انرژی، نقش عمده‌ای دارد.
مهندس تاسیسات مکانیکی کیست؟
بعد از اینکه نقشه‌های تأسیساتی ساختمان توسط طراح تأسیسات مکانیکی طراحی شد، شخص دیگری تحت عنوان مهندس تاسیسات مکانیکی وارد عمل می‌شود. او با دقت بالایی بر اساس نقشه‌های فنی ساختمان، ضوابط موجود و با رعایت مسائل ایمنی، به نصب، راه اندازی، اجرا، سرویس، تعمیر و نگهداری زیرساخت‌های ساختمان می‌پردازد و رضایت مشتری را سرلوحه کار خود قرار می‌دهد. از جمله کارهایی که این شخص انجام می‌دهد، پیشنهاداتی برای بهبود یک سیستم در راستای تبدیل شدن به سیستمی کارآمدتر است. همه این موارد به منظور کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر تأسیسات ساختمان انجام می‌شود.
شرح وظایف مهندس تاسیسات مکانیکی چیست؟
از آنجایی که تأسیسات مکانیکی به عنوان قلب تپنده ساختمان به شمار می‌آید، بنابراین شخصی که به عنوان مهندس تاسیسات مکانیکی از طراحی زیرساخت‌ها تا نحوه اجرای آن‌ها را بر عهده دارد، در راستای رسیدن به اهداف خود، باید اقداماتی انجام دهد. در این قسمت به شرح وظایف مهندس تاسیسات مکانیکی می‌پردازیم:
- قابلیت درک نقشه‌های تاسیساتی ساختمان و بررسی مجدد آن‌ها از لحاظ تطابق با قوانین و مقررات؛
- نظارت بر مصالح ساختمانی خریداری شده از لحاظ کیفیت، نگهداری، نحوه حمل و چگونگی استفاده از آن‌ها بر اساس نقشه و استانداردهای ملی ایران؛
- نظارت مرحله به مرحله بر روند اجرای کارهای تاسیساتی؛
- نصب و راه اندازی آسانسور و پله برقی مطابق با مسائل ایمنی؛
- تعمیر و نگهداری سیستم‌های حرارتی و برودتی؛
- راه اندازی سیستم اطفای حریق؛
- نصب و تعمیر زیرساخت‌های مربوط به استخر؛
- توجه به جزئیات کار و عیب یابی تجهیزات مختلف؛
- آزمون و خطا و تست تجهیزات به منظور بررسی کارایی آن‌ها؛
- اطمینان از پیشبرد کار براساس نکات ایمنی و قوانین ساختمان؛
- تهیه گزارش از پیشرفت روزانه کار و تحویل آن به مافوق.
مهارت‌های مورد نیاز یک مهندس تاسیسات مکانیکی چیست؟
به منظور اینکه به یک مهندس تاسیسات مکانیکی خبره تبدیل شویم، باید از توانایی‌ها و مهارت‌های ارزشمندی برخوردار باشیم که در ادامه به صورت مختصر شرح می‌دهیم:
- توانایی در انجام کار بر اساس نقشه‌ها و طراحی‌های موجود؛
- توانایی در تشخیص و رفع مشکل تجهیزات تاسیساتی؛
- قدرت تمرکز بالا در حین انجام کار؛
- توانایی انجام کار در ساعت‌های متوالی و برخورداری از قدرت جسمانی بالا؛
- برخورداری از روحیه کار تیمی؛
- آشنایی با نکات و مسائل ایمنی؛
- بهره‌مندی از نظم و حضور به موقع در محل کار.
آیا مدرک تحصیلی لازم است؟
گاهی اوقات مشاهده می‌شود شاغلان در این حرفه، بدون در دست داشتن هیچگونه مدرک تحصیلی و صرفا بر اساس تجربه کاری چندین ساله خود، مشغول به کار هستند و کسب درآمد می‌کنند. از طرفی طبق قوانین کشور، در برخی از شاخه‌های تاسیساتی مانند پکیج، به منظور استخدام در بخش تاسیسات مکانیکی ساختمان، اخذ مدرک معتبر الزامی است. با این حال، بهتر است افراد ابتدا در دوره‌های آموزشی مربوط به حرفه مذکور حضور پیدا کنند و سپس به منظور کسب تجربه، به عنوان کارآموز مشغول به کار شوند.
میزان درآمد و آینده شغلی مهندس تاسیسات مکانیکی
امروزه با گسترش ساخت و ساز در ایران، تاسیسات ساختمانی اعم از گرمایشی، سرمایشی، آب، لوله کشی و موارد مهم دیگر از این قبیل، نقش مهمی در زندگی مردم ایفا می‌کنند. از این رو این حرفه، آینده شغلی روشنی پیش رو دارد. همین امر، زمینه‌ای را فراهم می‌کند که اشخاص زیادی به این حرفه روی بیاورند و به آن علاقمند شوند. بنابراین هر فردی به منظور کسب درآمد بالا در شغل تاسیسات مکانیکی و طراحی تاسیسات مکانیکی، باید با مشتری مداری و به روز رسانی سطح تخصص خود از طریق گذراندن دوره‌های علمی مرتبط، در راستای راضی نگه داشتن مشتری تمام تلاش خود را بکند.
خوب است بدانید!
شالوده اصلی در هر ساختمان تاسیسات آن است زیرا نیازهای ساکنین از طریق زیرساخت‌های موجود در ساختمان برطرف می‌شود. بنابراین این حرفه جز مشاغلی است که بسیار مهم و کاربری به حساب می‌آیند. از این رو شاغلان این حرفه، علاوه بر گذراندن تحصیلات مرتبط و کسب تجربه لازم و کافی، باید سطح دانش و تخصص خود را به روز کنند و در نهایت بهتر است از مسائل حقوقی این حرفه آگاهی و شناخت دقیق داشته باشند.
چنانچه قصد فعالیت در هر شغلی از جمله این حرفه را داشته باشید، در راستای همکاری با اشخاص حقیقی یا حقوقی و موسسات، قبل از امضای قرارداد باید از مسائل قانونی این حرفه اطلاعات دقیقی کسب کنید. به همین منظور می‌توانید از خدمات مشاوره تلفنی حقوقی بهره ببرید. همچنین این امکان برای شما فراهم است که با ثبت درخواست تنظیم قرارداد اختصاصی ، نوشتن متن قرارداد مورد نظر خود را به مشاوران و وکلای مجرب رکلا بسپارید.
