نمونه قرارداد بروکری سوخت و شرایط مهم متن قرارداد بروکری سوخت
قرارداد بروکری سوخت یکی از قراردادهای کمیاب در دنیای امروز و یک نوع قرارداد بروکری است که به تازگی و با توجه به توسعه روزافزون ارتباطات، میان بروکرها و دولت تنظیم می‌شود.
قرارداد بروکری سوخت به ویژه در کشور ما با وجود حجم وسیعی از منابع نفتی و تولید روزافزون سوخت اعم از بنزین، گازوئیل، ذغال سنگ و غیره بسیار کارآمد می‌باشد و در سرعت بخشیدن به معاملات و توسعه همکاری کشورها با یکدیگر، نقش بزرگی را ایفا می‌کند.
با این وجود در ایران، خرید و فروش سوخت و همچنین صادرات آن‌ها به خارج از کشور، تابع اصول 44 و 45 قانون اساسی و قانون نفت مصوب 1366 می‌باشد. همچنین اداره منابع سوختی اعم از بنزین، گازوئیل و غیره و همین طور نظارت بر نحوه به فروش رساندن این کالاها به عهده وزارت نفت می‌باشد.
بنابراین هرگونه صادرات و خرید و فروش توسط اشخاص حقوقی دولتی انجام می‌شود و اشخاص حقیقی و حقوقی حقوق خصوصی، نقشی در این زمینه ندارند.
چرا فروش یا صادرات سوخت از طریق بروکرها؟
مرسوم است که دولت یا شرکت‌های نفتی دولتی فروشنده محصولات نفتی به خصوص بنزین، گازوئیل و غیره بیشتر برای انجام اقدامات مربوط به خرید و فروش و صادرات فرآورده‌ها، به بروکرهای نمونه قرارداد بروکری سوخت اعتماد می‌کنند و مسئولیت یافتن بهترین خریداران را به آن‌ها واگذار می‌کنند.
در حقیقت بروکرها اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که برای فروشنده سوخت، خریدار واجد شرایط و با بهترین قیمت را پیدا می‌کنند و میان آن‌ها به عنوان واسطه قرار می‌گیرند.
انواع بروکرهای موضوع نمونه قرارداد بروکری سوخت
به صورت کلی سه دسته بروکر سوخت در کشور فعالیت می‌کنند:
- بروکرهای رجیستری یا تایید شده از سوی شرکت نفت: این بروکرها با برخورداری از هویت رسمی و زیرنظر شرکت نفت، به فعالیت‌های خود در زمینه خرید و فروش و صادرات سوخت به خارج از کشور می‌پردازند.
- بروکرهای شاغل در بورس: این بروکرها به صورت رسمی، در سازمان بورس فعالیت می‌کنند و به عبارتی کارشناسان رسمی در زمینه بورس انرژی هستند. همچنین توجه داشته باشید که معمولا خرید و فروش سوخت در حجم پایین، معمولا به وسیله عرضه در بورس از سوی بروکرهای انرژی انجام می‌شود.
- بروکرهای نفتی آزاد: این بروکرها معمولاً به صورت شخصی و بدون برخورداری از اینتر پرایز و تشکیلات مناسب، فعالیت‌های بروکری را انجام می‌دهند. این دسته از بروکرهای نمونه قرارداد بروکری سوخت معمولاً دارای هویت و سازمان مشخصی نمی‌باشند و در نتیجه چندان توسط شرکت‌های تولید سوخت شناخته شده نیستند.
شرکت‌های نفتی بیشتر از بروکرهایی استفاده می‌کنند که دارای تشکیلات و هویت سازمانی باشند و هدف آنان در انتخاب این بروکرها، فعالیت مطمئن در زمینه خرید و فروش و صادرات می‌باشد.
شرکت‌های بروکری مطمئن‌تر هستند!
توجه کردید که سه دسته بروکر سوختی که در همین نوشتار به آن‌ها اشاره شد، می‌توانند به عنوان یکی از طرفین نمونه قرارداد بروکری سوخت به تعهدات و وظایف خود عمل کنند. با این حال به نظر می‌رسد بهترین راه برای صادر کردن سوخت یا خرید فروش آن در سطح کشور یا بین الملل، استفاده از شرکت‌های بروکری می‌باشد.
شرکت‌های بروکر با توسعه روابط خود با خریداران در بسیاری از نقاط، با برخورداری از اطلاعات کافی در زمینه خرید و فروش سوخت، می‌توانند خدمات ارزشمندی را به مشتری خود ارائه دهند.
این شرکت‌ها با توجه به آنکه ممکن است مدت طولانی با یک شرکت نفتی فعالیت داشته باشند، از جزئیات معاملات و صادرات نفت، بنزین، گازوئیل و غیره اطلاع دارند و همچنین با آگاهی از نوسانات بازار، مقررات حاکم و خطرات مربوط به کسب و کار مربوطه، از هرگونه ضرر و زیان مشتری خود جلوگیری به عمل می‌آورند.
تنظیم نمونه قرارداد بروکری سوخت
بعد از آنکه دولت به عنوان فروشنده اصلی سوخت به بروکر مربوطه مراجعه کرد، اولین گام برای شروع یک همکاری موثر، تنظیم متن قرارداد بروکری سوخت میان طرفین می‌باشد.
در واقع دولت با تهیه یا تنظیم فرم قرارداد بروکری سوخت میان خود و بروکر ، مجموعه مسئولیت‌ها، حقوق و وظایف بروکرها را تعیین می‌کند.
قوانین حاکم بر نمونه قرارداد بروکری سوخت
متن قرارداد بروکری سوخت بر اساس ماده ده قانون مدنی ایران تنظیم می‌شود. مطابق ماده اشاره شده، طرفین قرارداد می‌توانند قرارداد را میان خود تنظیم کنند و کلیه تعهدات و وظایف یکدیگر را در متن آن ذکر کنند مشروط به آنکه موارد اشاره شده در قرارداد بروکری سوخت برخلاف قوانین صادره از دستگاه‌های قانون گذاری یا مخالف شرع نباشد.
تفاوتی که در این زمینه وجود دارد این است که طرف فرم قرارداد بروکری سوخت یک شخص حقوقی حقوق عمومی یعنی دولت است و شرکت خصوصی یا شخص حقوقی حقوق خصوصی، به عنوان طرف بروکر در قرارداد مربوطه قرار نخواهد گرفت.
آیا بروکر در قرارداد بروکری سوخت اختیاری دارد؟
ممکن است چنین به نظر برسد که با توجه به اینکه در یک طرف این قرارداد دولت است و برخی از تعهدات را به صورت یک جانبه و بدون هرگونه توافق در متن قرارداد ذکر می‌کند، در نتیجه استناد به ماده 10 قانون مدنی برای تنظیم نمونه قرارداد بروکری سوخت صحیح و منطقی به نظر نمی‌رسد، چرا که اختیاری را در این قرارداد از سوی بروکر شاهد نیستیم!
در پاسخ می‌توان به این نکته اشاره کرد که همین مقدار که بروکر، شرایط دولت را به عنوان طرف قرارداد پذیرفته است و به صورت داوطلبانه و بدون اجبار، برای نوشتن قرارداد حاضر شده است، می‌توان گفت قرارداد مربوطه بر اساس توافق طرفین تنظیم شده است، هر چند برخی از بندهای قرارداد به صورت اجباری از سوی دولت تعیین شده باشد.
از سوی دیگر با توجه به آنکه دولت به عنوان یکی از طرفین قرارداد بروکری سوخت در مقابل شخص بروکر قرار می‌گیرد و البته شرایط به خصوصی برای او وجود دارد و قابل تغییر نیز نمی‌باشد، در خصوص بعضی از مسائل، برخی از قوانین و مقررات اداری بر متن قرارداد حاکم خواهد بود.
همچنین با توجه به آنکه بروکر به عنوان واسطه‌ای حرفه‌ای میان دولت و شخص خریدار قرار می‌گیرد، مقررات باب ششم قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران نیز بر فرم قرارداد بروکری سوخت ، حاکم است.
الزامات مربوط به طرفین متن قرارداد بروکری سوخت
طرفین قرارداد فوق الذکر، باید مشخصات کامل خود را در متن قرارداد بنویسند. این مشخصات برای بروکرهای حقوقی شامل نام شرکت، شماره ثبت، کد اقتصادی، اقامتگاه، شماره تماس و غیره می‌باشد.
همچنین در صورتی که بروکر شخص حقیقی باشد، باید مشخصاتی همچون نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، شماره کارت ملی، نام پدر، اقامتگاه، شماره تماس و غیره را در متن قرارداد بروکری سوخت بنویسید.
به این نکته توجه لازم را داشته باشید که منظور از اقامتگاه برای اشخاص حقوقی، مرکز عملیات اداری آن‌ها است (با توجه به مفاد ماده 590 قانون تجارت) و همچنین منظور از اقامتگاه اشخاص حقیقی نیز، مرکز مهم امور فرد خواهد بود که عمدتاً محل سکونت آن‌ها لحاظ می‌شود. (با توجه به مفاد ماده 1002 قانون مدنی)
به این مساله نیز دقت کنید که مشتریان طرف قرارداد خرید و فروش یا صادرات و واردات انواع سوخت، در نمونه قرارداد بروکری سوخت هیچ نقشی ندارند و تنها دولت و بروکر به عنوان طرفین قرارداد، مسئولیت درج اطلاعات لازم را به عهده می‌گیرند.
موضوع نمونه قرارداد بروکری سوخت
به صورت کلی، مجموعه‌ای از اقداماتی که باید بروکر برای طرف قرارداد بروکری سوخت (یعنی دولت) به انجام برساند، به عنوان موضوع قرارداد تعیین می‌شود.
در این قرارداد، بروکر مسئول است خریدار سوخت اعم از بنزین، گازوئیل، نفت، ذغال سنگ و غیره که بهترین قیمت را پیشنهاد دهد و البته شرایط دولت ایران را نیز در خصوص فروش کالاهای سوختی بپذیرد را در داخل یا خارج از کشور پیدا کند و میان آن‌ها، قرارداد تنظیم کند.
نحوه به انجام رساندن متن قرارداد بروکری سوخت
معمولاً فعالیت‌های بروکرها و ارائه خدمت به دولت در خصوص خرید و فروش فرآورده‌های نفتی به ویژه سوخت، برای یک مدت طولانی به انجام می‌رسد و حتی گاهی ممکن است یک شرکت بروکری به مدت دو سال، به ارائه خدمات متنوع برای دولت بپردازد.
دولت نیز با توجه به گستردگی و زمانبر بودن همکاری خود با بروکر، در اکثر اوقات در متن قرارداد به این نکته اشاره می‌کند که بروکر چقدر فرصت دارد تا مقداری سوخت را به بهترین مشتریان انتقال دهد.
به عنوان مثال ممکن است دولت شرط کند که بروکر، در فاصله 2 ماه پس از تنظیم قرارداد، ده میلیون بشکه بنزین را به مشتریان انتقال دهد و مبلغ آن را پس از 20 روز، به دولت تحویل دهد.
مدت فرم قرارداد بروکری سوخت
مانند هر قرارداد دیگری در حوزه تجارت، قرارداد بروکری سوخت نیز از بازه زمانی دقیقی برخوردار است. این بازه زمانی بیشتر با توجه به شرایط و اوضاع اقتصادی کشور و بازار انرژی تعیین می‌شود و البته با توجه به اینکه دولت یکی از طرفین قرارداد مربوطه است، تعیین محدوده زمانی قرارداد، بیشتر به دلخواه شرکت نفت دولتی انجام خواهد شد و دولت زمان مورد نظر را به بروکر پیشنهاد می‌دهد و بروکر نیز در پذیرش مهلت مورد نظر، اختیار خواهد داشت.
همانطور که توضیح دادیم، بازه زمانی انجام موضوع این قرارداد به واسطه توافق میان دولت و بروکر مشخص می‌شود. ممکن است موضوع قرارداد در چند مرحله انجام شود. در این زمان، طرفین باید محدوده زمانی انجام هر مرحله را نیز مشخص کنند. این برنامه هدفمند در یک ماده تحت عنوان مدت قرارداد ، تنظیم و نوشته می‌شود. به واسطه تعیین مدت قرارداد، طرفین می‌توانند در خصوص تاخیر در انجام تعهدات یا تخلف از آن، ضمانت اجرا نیز در نظر بگیرند.
محل اجرای نمونه قرارداد بروکری سوخت
یکی از قسمت‌های مهمی که باید مورد توجه هریک از طرفین قرار بگیرد، تعیین محل اجرای قرارداد می‌باشد. در متن قرارداد باید این نکات اشاره شده باشند که بروکر قصد دارد تعهدات بروکری خود را در کجا اجرا کند؟ به هرحال بروکر مسئول نظارت بر انتقال سوخت و مدیریت بر انجام امور می‌باشد و باید جزئیات محلی که قصد دارد در آنجا فعالیت کند را در متن قرارداد ذکر کند.
به عنوان مثال وی قصد دارد بنزین یا گازوئیل را به کجا و کدام کشور تحویل دهد؟ نام بندرگاهی که بشکه‌های سوخت در آنجا تخلیه می‌شوند چه خواهد بود؟
بنابراین توجه به این نکات بسیار مهم است به خصوص وقتی که کالاهای مربوطه، اقلامی همچون بنزین و نفت هستند و این اقلام مصرف شهری نیز دارند و این احتمال وجود دارد که سفارش مواد نفتی از سوی شرکت یا فرد خاصی و در محل به خصوصی به انجام برسد.
علاوه بر این دولت ممکن است با توجه به سیاست‌های خود، به بروکر دستور دهد تا بشکه‌های مربوط به سوخت را از طریق زمینی و با عبور از مرزهای رسمی کشور به خریداران انتقال دهد.
استفاده از این راه به خصوص هنگامی که مشتریان دولت، همسایگانی همچون عراق، افغانستان، سوریه، پاکستان و ترکیه هستند، بسیار مرسوم است و از پرداخت هزینه‌های بی مورد توسط دولت، جلوگیری می‌کند.
علاوه بر این، دولت می‌تواند به بروکر دستور دهد تا سوخت مورد نیاز مشتریان را از طریق سایر وسایل حمل و نقل همچون کشتی‌های نفت کش و غیره در کنار حمل و نقل جاده‌ای به ایشان انتقال دهد.
تعهدات بروکر در نمونه قرارداد بروکری سوخت
- بروکر طرف قرارداد اخیر، باید اطلاعات کافی در زمینه خرید و فروش سوخت در بازار انرژی را داشته باشد. همچنین وی باید قراردادهای تجاری بین المللی را مطالعه کرده باشد و از جزئیات این قراردادها، اطلاعات کافی داشته باشد.
- از طرف دیگر، برخورداری از مهارت‌های ارتباطی و بازاریابی شبکه‌ای، از جمله ویژگی‌هایی است که یک بروکر متن قرارداد بروکری سوخت باید از آن‌ها برخوردار باشد. او باید از موضوعات و مسائل جدیدی که در بازار انرژی مطرح می‌شوند، اطلاع کافی داشته باشد و البته با سایر متخصصان خبره در حوزه خرید و فروش و صادرات فرآورده‌های نفتی، مشورت کند.
- بروکر فرم قرارداد بروکری سوخت مسئولیت دارد مقدمات مذاکرات اولیه میان خریدار و فروشنده (که در اینجا دولت است) را فراهم کند و شرایط هر یک از طرفین قرارداد را مورد توجه قرار دهد.
- بروکر متن قرارداد بروکری سوخت باید سوخت مورد نیاز کشورهای دیگر و سایر اشخاص خریدار را با توجه به حداقل قیمت تعیین شده از سوی دولت، به مشتریان انتقال دهد. در غیر این صورت هرگونه بی توجهی به قیمت پایه و فروش سوخت با قیمتی پایین‌تر، متوجه شخص بروکر خواهد بود.
- برای رسمیت بخشیدن به درخواست خریدار سوخت، بروکر فرم قرارداد بروکری سوخت باید از خریدار، درخواست سربرگ دار دریافت کند.
- برای کسب اطمینان فروشنده از اعتبار خریدار و توسعه ارتباطات میان ایشان، بروکر باید مجموعه از اطلاعات شامل رزومه کاری، مدارک مورد نیاز و غیره را از خریدار دریافت کند.
- همچنین بروکر ملزم است چند بارنامه از معاملاتی که خریدار تاکنون به انجام رسانده است را از ایشان مطالبه کند و به شخص فروشنده یا دولت ارائه دهد. تحویل بارنامه معاملات سابق توسط خریدار به فروشنده می‌تواند گزینه خوبی برای کسب اطمینان نسبت به خریدار باشد.
سایر تعهدات بروکر
- چنانچه در همین نوشتار نیز اشاره کردیم، بروکر نمونه قرارداد بروکری سوخت موظف است نظارت کاملی را بر فرآیند انتقال سوخت به شخص مشتری داشته باشد و هماهنگی‌های لازم را در خصوص تحویل بار به مشتری به انجام برساند. این فرآیند شامل نظارت بر بار سفارش شده، آماده سازی برای حمل و نقل، نظارت بر نحوه حمل و نقل کالا و به انجام رسیدن مراتب حمل و نقل و غیره می‌باشد.
- بروکر متن قرارداد بروکری سوخت موظف است نحوه پرداخت قیمت سوخت را مطابق شرایطی که دولت تعیین کرده است، به خریدار مربوطه اعلام کند. این پرداخت می‌تواند با استفاده از ارز رایج مملکت و در داخل کشور پرداخت شود یا اینکه با توجه به دستورات دولت، ارز خارجی به حساب‌هایی که معین کرده است، در خارج از کشور واریز شود.
- بروکر موظف است خریدار را از عدم امکان تغییر قیمت مندرج در متن قرارداد، آگاه سازد و همچنین به وی اطلاع دهد که نحوه پرداخت مبلغ قرارداد قابل تغییر نخواهد بود.
- بروکر فرم قرارداد بروکری سوخت باید این نکته را مد نظر داشته باشد که در صورت نهایی شدن معامله در بورس یا صدور حواله سوخت، امکان تغییر مقصد از سوی خریدار وجود نخواهد داشت و سفارشات به همان مقصد تعیین شده از سوی خریدار، منتقل خواهد شد.
وظایف کارفرما در نمونه قرارداد بروکری سوخت
- کارفرما مکلف است ریز محاسبات مربوط به تعیین قیمت سوخت را به بروکر مربوطه اعلام کند یا به عبارتی چگونگی تعیین قیمت آن را در متن قرارداد بروکری سوخت ذکر کند تا در صورتی که خریدار، هرگونه سوالی در این زمینه داشت، بروکر بتواند بدون کوچک‌ترین دغدغه خاطر، به این سوالات پاسخ دهد.
- کارفرما موظف است کلیه مدارک، اسناد، اوراق و اطلاعات لازم در زمینه خرید و فروش بنزین، گازوئیل، نفت و غیره را که برای تنظیم متن قرارداد بروکری سوخت لازم است، به بروکر مربوطه ارائه دهد.
- کارفرما پس از امضای قرارداد بروکری سوخت موظف است کمیسیون یا حق الزحمه بروکر را مطابق با توافقات و شرایط مندرج در قرارداد، در موعد مقرر پرداخت کند.
مرجع حل اختلاف قرارداد بروکری سوخت
در صورت بروز هرگونه اختلاف میان بروکر و دولت به عنوان طرفین قرارداد، کلیه شکایات و مراجعه برای حل اختلافات، توسط داوری مورد بررسی قرار می‌گیرد و نحوه داوری با توجه به شرایطی که دولت مصوب کرده است و البته با اقدامات مربوط به بروکری متناسب بوده است، انجام خواهد شد.
رای داور برای طرفین قرارداد بروکری سوخت لازم الاجرا خواهد بود و تعیین داور نیز با توجه به مصوباتی که در خصوص نحوه داوری بیان گردید، انجام خواهد شد.
پیشنهاد ما
شما می‌توانید تنظیم نمونه قرارداد بروکری سوخت را به ما واگذار کنید. لازم است که برای ثبت درخواست به صفحه تنظیم قرارداد بروید. همچنین اگر تمایل دارید که یک مکالمه تخصصی حقوقی با مشاوران و وکلای تیم رکلا داشته باشید، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی برای شما کاربردی خواهد بود. با استفاده از این سرویس، می‌توانید ابعاد حقوقی این شیوه از توافقات را بررسی کنید و سوالات خود بپرسید.
