قطعا یکی از عواملی که در پیشبرد و موفقیت اهداف یک سازمان تاثیر چشمگیری دارد، نظم و انضباط شخصی هر یک از اعضاء و کارمندان آن است. بنابراین تاخیر کارمندان ، هر چند کم و کوتاه، میتواند در دراز مدت نتایج مخربی در روند طبیعی کسب و کار مورد نظر داشته باشد. از این رو، به موقع رسیدن کارمندان به محل کار، از جمله مواردی است که مدیران و مسئولان یک سازمان درباره آن حساسیت و الزام دارند تا جایی که در صورت مشاهده تاخیر از کارمندان، معمولا با کارمند خاطی برخورد میکنند و مجازاتی مانند کسر حقوق یا در مواقعی اخراج را اعمال خواهند کرد.
با این حال، ممکن است برای هر کارمندی در مواقعی برای رسیدن به محل کار، تاخیر داشته باشد که همین مورد ممکن است تا حدود زیادی در کاهش میزان حقوق دریافتی کارمند تاثیر بگذارد زیرا در ابتدا اینطور به نظر میرسد که شخص، تنها 5 دقیقه تاخیر در روز داشته است اما جمع همین دقایق کم، در ماه به دو الی سه ساعت میرسد که نتیجه این محاسبه علاوه بر کسر حقوق، موجب بروز اختلاف و ناراحتی میان کارمند و کارفرما میشود. از این رو به موقع نرسیدن میتواند برای یک کارمند جریمههای ناراحت کنندهای داشته باشد که در مواقعی منجر به اخراج و خدشه دار شدن سوابق او نیز میشود. پیرو این مطالب، در این مقاله قصد داریم تعجیل، غیبت، جریمه و همچنین قوانین موجود در خصوص تاخیر کارمندان را تحلیل و بررسی کنیم.
اگر قرارداد کار امضا میکنید، چه کارفرما باشید و چه کارمند، باید درباره این قوانین به طور دقیق اطلاع داشته باشید تا بتوانید به درستی حقوق خود را مطالبه کنید.
گاهی ممکن است فرد بنا به دلایلی نظیر؛ ترافیک، گرفتاری، بیماری و سایر مسائل شخصی نتواند زودتر از زمان تعیین شده به محل کار خود برسد. در این صورت، هر چقدر هم که مدت زمان تاخیر کم و ناچیز باشد، باز هم از دیدگاه مدیر و مسئول مربوطه تاخیری جدی محسوب میشود. هر سازمانی با توجه به ساز و کاری که دارد اهداف مشخصی را در نظر میگیرد که قصد دارد تا مدت زمان معینی رسیدن به این اهداف را عملی کند. بنابراین تاخیر هر چند جزئی کارمندان آن سازمان، میتواند تاثیرات نامطلوبی در رسیدن به آن اهداف داشته باشد.
از این رو علت تاخیر کارمندان ، هر چیزی که باشد، برای یک کارفرما در بیشتر مواقع به هیچ وجه قابل توجیه نیست و عدم حضور و یا دیر رسیدن غیر موجه یک کارمند میتواند علاوه بر اینکه کسر از حقوق و مزایای او را در پی دارد، موجب اختلاف میان او کارفرما نیز شود که اگر این کدورت و ناراحتی ادامه پیدا کند، مطمئنا در نهایت منجر به اخراج کارمند خواهد شد.
غیبت و عدم حضور به موقع در محل کار یکی از موارد مهم انضباطی قانون کار است که مصوباتی برای آن در نظر گرفته شده است و در صورت تاخیر یا عدم حضور در محل کار، مشمول تمامی کارمندان خواهد شد. البته در این خصوص استثنا نیز وجود دارد که بدین شرح است:
توجه داشته باشید که درباره تمامی موارد فوق، لازم است که کارمند مدیریت مربوطه را مطلع کند تا در صورت موجه بودن توسط مسئول مربوطه تایید و در صورت نبودن، تخلف شخص از طریق کمیته انضباطی قانون کار پیگیری خواهد شد. این نوع مرخصیها در ماده 73 قانون کار تعریف شده است. نکته دارای اهمیت این است که این نوع مرخصی با مرخصی استحقاقی کارمندان متفاوت خواهد بود.
دیر رسیدن و یا زود ترک کردن محل کار توسط یک کارمند ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند؛ مشکلات شخصی، اتفاقی ناگهانی، گرفتاری و غیره باشد اما تمام این عوامل نمیتواند برای کارمند دلایل موجهی محسوب شوند. مخصوصا اگر تاخیر و تعجیل او به طور مداوم و زیاد صورت گیرد قطعا از دید کارفرما قابل توجیه نیست. در مواقعی نیز ممکن است شخص بدون کسب اجازه به مدت یک الی چند روز در محل کار خود حاضر نباشد که این عدم حضور نیز کسری حقوق و دیگر مزایای او را به دنبال دارد.
معمولا با نصب دستگاههای حضور و غیابی که در اکثر موسسات و سازمانها نصب شده است هرگونه تاخیر و تعجیل کارمندان ، ثبت خواهد شد و در پایان ماه، حقوق شخص نیز بر اساس محاسبات همین دستگاه پرداخت خواهد شد. بنابراین عواملی نظیر؛ تعجیل در خروج، تاخیر در ورود و یا عدم حضور به مدت 1 الی چند روز (بدون درخواست مرخصی)، باعث میشود که حضور شخص به مدت یک ماه محاسبه نشود و در نهایت میزان دستمزد ماهانه او کاهش پیدا کند.
طبق تبصره 2 ماده 27 قانون کار، کلیه کارمندان تابع قانون کار باید مطابق قوانین داخلی محل کار خود و آیین نامه انضباطی، حضور و غیاب داشته باشند که در غیر این صورت، کارفرما این اجازه را دارد که علاوه بر پرداخت حق سنوات، حقوق و دیگر مزایای یک 1 ماه کارمند، قرارداد خود را با او فسخ کند که البته در این مورد، باید شورای عالی کار نیز موافق باشد. همچنین لازم به ذکر است که اگر در حین محاسبه کاری فرد، زمان معین شده برای حضور او در محل کار تکمیل شود، مدت تعجیل و تاخیر کارمند از اضافه کاری او کسر میشود. علاوه بر این مورد، توجه داشته باشید که به تعطیلات رسمی و روزهای جمعه، که در واقع تمامی ساعات آن جزئی از اضافه کاری فرد است جریمه تعلق نمیگیرد.
همچنین قانون کار برای جریمه تاخیر کارمندان ، در صورتی که به طور مداوم و غیر موجه باشد، جریمهای مصوب کرده که به صورت 4 روش ارائه میشود.
کسر کار معمولا به دلیل مواردی مانند تاخیر در ورود، تعجیل در خروج و یا عدم حضور بدون اجازه در محل کار صورت میگیرد که در هر شرکت یا سازمانی متناسب با قوانین و ضوابط مرسوم در آن اعمال میشود. به عنوان مثال، ممکن است چارچوب سازمانی بدین شکل باشد که اگر شخصی 10 دقیقه تاخیر داشته باشد، این میزان با توجه به قوانین آن شرکت معادل 20 دقیقه تاخیر حساب شود که این محاسبه در واقع در مقدار حقوق دریافتی شخص به شدت تاثیر گذار خواهد بود. لازم به ذکر است که کسر کار در دیگر مزایای شخص نظیر، حق سنوات، عیدی و پاداش نیز موثر است.
بنابراین محاسبه تاخیر کارمندان در وهله اول مطابق با قوانین رایج در هر سازمانی انجام میشود اما با این حال، به طور کلی بدین شکل است که در صورت تاخیر داشتن کارمند مدت زمان حضور او در محل کار، از ساعت شروع کار کم میشود که نتیجه به دست آمده در واقع میزان تاخیر او را نشان میدهد.
با توجه به مهم بودن مساله تاخیر کارمندان در سازمان و شرکتهای مختلف، تلاش کردیم تا به صورت کاملا اختصاصی و موثر این مبحث را تحلیل و بررسی کنیم. همچنین میزان جریمه، علت تاخیر، تعجیل و شرایط و قوانین مربوط به موضوع این مقاله را بررسی کردیم. علاوه بر تمام مطالبی که ارائه شدهاند، این امکان نیز برای شما فراهم است که از خدماتی همچون مشاوره تلفنی حقوقی و خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی رکلا نیز بهرهمند شوید. برای استفاده از این خدمات، درخواستتان را ثبت کنید.