مطابق با قوانین ایران، صدور گذرنامه جداگانه برای خانمهای متاهل و خروج آنها از کشور منوط به موافقت شوهر است. همچنین، افراد زیر 18 سال در صورتی میتوانند از کشور خارج شوند که ولی قهری (پدر یا جد پدری) یا سرپرست قانونی (قیم) آنها رضایت خود را اعلام کرده باشد. باید به این نکته توجه داشته باشیم که تمدید گذرنامه زنان متاهل، منوط به اخذ رضایت نامه از شوهر آنها است. گذرنامه افراد زیر 18 سال نیز در صورتی تمدید میشود که ولی یا قیم آنها رضایت خود را اعلام کرده باشد. رضایت نامه خروج از کشور در صورتی معتبر است که مطابق با شرایط و ضوابط قانونی تنظیم شود. به همین دلیل در صورتی که این رضایت نامه به صورت شفاهی یا مطابق با تشریفات قانونی تنظیم نشده باشد، از آثار قانونی برخوردار نخواهد شد.
در این مقاله، شرایط و ضوابط اخذ رضایت نامه برای خروج زنان متاهل و افراد زیر 18 سال از کشور را بررسی میکنیم. اخذ این مدرک، در واقع اخذ یکی از انواع رضایت نامه است.
قانونگذار شرایط و ضوابط صدور گذرنامه برای خروج از کشور را در قانون گذرنامه مشخص کرده است. مطابق با ماده 1 این قانون، گذرنامه به سندی گفته میشود که برای مسافرت اتباع ایران به خارج از کشور یا اقامت در خارج یا به منظور مسافرت از خارج کشور به ایران داده میشود. بنابراین میتوان گفت که اتباع ایرانی برای خروج از کشور، اقامت در کشور خارجی یا مسافرت از خارج به ایران باید دارای گذرنامه باشند. به همین دلیل، خروج از کشور بدون ارائه گذرنامه و دیگر اسناد لازم، ممنوع است.
مطابق با بند 3 ماده 18 این قانون میتوان گفت که برای زنان متاهل در صورتی گذرنامه صادر میشود که شوهر آنها رضایت خود را به صورت کتبی اعلام کرده باشد. مطابق با ماده 19 این قانون، اگر شوهر پس از امضای رضایت نامه منصرف شود و از اجازه خود عدول کند، دیگر برای زوجه گذرنامه صادر نمیشود. در صورتی که شوهر پس از صدور گذرنامه از اجازه خود مبنی بر خروج زوجه از کشور عدول کرده باشد، از خروج او از کشور جلوگیری میشود و گذرنامه او نیز ضبط خواهد شد.
باید به این نکته توجه داشته باشیم که زوجه برای هر بار خروج از کشور باید از شوهر خود اجازه بگیرد. بنابراین در صورتی که شوهر یک بار رضایت نامه خروج از کشور را امضا کند، به این معنا نیست که زوجه برای خروج دوباره از کشور به اخذ رضایت نامه از شوهر خود نیازی ندارد. به عبارت دیگر زوجه برای هر بار که قصد خروج ار مرزهای زمینی، آبی و هوایی کشور را دارد، باید از شوهر خود یک رضایت نامه جدید بگیرد. در غیر این صورت به او اجازه خروج از کشور داده نمیشود.
ممکن است که یک زن متاهل به علت شرایط اضطراری که برای او پیش آمده، مجبور باشد که از کشور خارج شود اما شوهر او در دسترس نباشد یا از امضای رضایت نامه کتبی برای خروج همسر خود از کشور امتناع کنند. قانونگذار در این بند از ماده 18 به دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه اجازه داده است که در موارد اضطراری در خصوص صدور گذرنامه برای خروج زنان متاهل از کشور اظهار نظر کند. در این حالت، اگر دادستان با صدور گذرنامه برای خروج زن متاهل از کشور موافقت کرده باشد، برای او گذرنامه صادر میشود.
در برخی موارد بدون آنکه به اخذ رضایت نامه خروج از کشور همسر نیاز باشد، برای زنان متاهل گذرنامه صادر میشود. با توجه به قانون گذرنامه میتوان گفت که زنان در موارد زیر برای اخذ گذرنامه به رضایت نامه خروج از کشور نیاز ندارند:
با توجه به بند 1 ماده 18 قانون گذر نامه میتوان گفت، برای افرادی که کمتر از 18 سال سن دارند در صورتی گذرنامه صادر میشود که ولی یا قیم آنها رضایت خود را نسبت به این موضوع اعلام کرده باشد.
ممکن است سن برخی از افراد بالاتر از 18 سال باشد اما بنا به دلایلی تحت ولایت یا قیمومیت فرد دیگری قرار بگیرند. مطابق با بند 1 ماده 18، صدور گذرنامه برای این افراد نیز منوط به امضای متن رضایت نامه والدین برای خروج از کشور است. باید به این نکته توجه داشته باشیم که قیم افراد زیر 18 سال نیز میتواند متن رضایت نامه والدین برای خروج از کشور را امضا کند.
در خصوص ولی باید بگوییم که در اصطلاح حقوقی منظور از ولی، پدر و جد پدری است. قیم نیز به شخصی میگویند که به واسطه حکم دادگاه برای سرپرستی و اداره امور مالی یا غیر مالی افراد نابالغ، غیر رشید و مجنون انتخاب میشود.
به صورت کلی میتوان گفت که صدور گذرنامه برای افراد زیر 18 سال اعم از دختر و پسر، منوط به اخذ رضایت نامه پدر برای خروج از کشور است. بنابراین اگر پدر افراد زیر 18 سال در قید حیات نباشد، صدور رضایت نامه برای آنها منوط به اخذ رضایت از جد پدری خواهد بود.
باید به این نکته توجه داشته باشیم که مادر در صورتی میتواند فرزند خود را به خارج از کشور ببرد که ولی یا قیم فرزند به او این اجازه را بدهد.
در صورتی که پدر و جد پدری افراد کمتر از 18 سال در قید حیات نباشند یا دسترسی به آنها غیر ممکن باشد، در شرایط اضطراری با اجازه داستان برای آنها گذرنامه صادر میشود. معمولاً صدور گذرنامه مستقل برای افراد زیر 18 سال با سخت گیریهای زیادی همراه است.
سند در اصطلاح قانون مدنی به معنای هر نوشته قابل استنادی است که دارای مهر، امضا یا اثر انگشت باشد. متن رضایت نامه خروج از کشور که توسط رضایت دهنده امضا شده نیز یک سند است. اسناد براساس نحوه تنظیم آنها به سند رسمی و سند عادی تقسیم میشوند. اسنادی که توسط دفاتر اسناد رسمی و ماموران صلاحیت دار قانونی تنظیم و به ثبت رسیدهاند از جمله انواع سند رسمی هستند. متن رضایت نامه خروج از کشور در صورتی معتبر است که به صورت رسمی و در دفاتر اسناد رسمی یا به وسیله سایر ماموران صلاحیت دار قانونی تنظیم و ثبت شده باشد.
لازم به ذکر است که ایرانیان خارج ار کشور برای تنظیم و امضای این رضایت نامه باید به نمایندگی جمهوری اسلامی ایران مراجعه کند. رضایت نامهای که در خارج از کشور و توسط نمایندگی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده نیز یک سند رسمی است.
گروه رکلا از ابتدا به عنوان یک مرجع تخصصی حقوقی در حوزه قراردادها شروع به کار کرد. کارشناسان حقوقی حاضر در این گروه، فعالیتهای خود را به حوزه تنظیم انواع قرارداد اختصاص دادهاند. خدمات تنظیم قرارداد و خدمات مشاوره حقوقی تلفنی را باید مهمترین خدمات حقوقی ارائه شده توسط این گروه دانست.
این گروه با ارائه خدمات تنظیم قرارداد سعی دارد که قراردادهای میان اشخاص را به صورت تخصصی و توسط کارشناسان حقوقی تنظیم کند و در اسرع وقت در اختیار آنها قرار بدهد.
کارشناسان حقوقی حاضر در بخش خدمات مشاوره حقوقی نیز پاسخگوی سوالات شما در خصوص شرایط و ضوابط تنظیم قراردادها و نحوه اجرای آنها هستند.