امانت نامه کالا و بررسی شرایط صحت نمونه قرارداد امانت نامه کالا

در این مقاله قصد داریم در خصوص نمونه امانت نامه کالا صحبت کنیم. این قرارداد یکی از انواع امانت نامه است و کاربرد زیادی در زندگی ما دارد. اشخاص ممکن است که به دلایل مختلف، بخواهند کالا یا اجناس خود را نزد شخص دیگر به امانت بگذارند، برای مثال، یک تولید کننده پوشاک، تعداد زیادی پیراهن مردانه تولید می‌کند و قصد دارد که این پیراهن‌ها را به تمام شهر‌ها‌ی کشور ارسال کند ولی مکان مناسبی برای نگهداری از این تعداد پیراهن، تا زمان تنظیم قرارداد با مشتری را ندارد.

در این موقعیت، او می‌تواند لباس‌ها را به شخص دیگری به عنوان امانت بدهد تا از آن‌ها نگهداری کند. بنابراین، لازم است که میان طرفین، قرارداد امانت نامه کالا تنظیم شود.

نمونه قرارداد امانت کالا یک قرارداد مهم و کاربردی به ویژه در زمینه امور تجاری و بازرگانی است، زیرا تولیدکنندگان، هزینه ‌ها‌ی زیادی برای تولید کالاها و محصولات خود می‌پردازند تا محصولات و کالا‌ها را با کیفیت مناسب و در حجم یا تعداد زیادی تولید کنند و با جلب رضایت مشتریان، درآمد و سود بیشتری کسب کنند. در نتیجه، حفظ و نگهداری این محصولات برای آن‌ها در اولویت قراردارد.

بنابراین، آن‌ها باید با نمونه امانت نامه کالا و قوانین و مقررات حاکم برآن آشنا باشند تا با استفاده از این قرارداد، بتوانند کالاها و محصولات خود را به عنوان امانت جهت حفظ و نگهداری در اختیار اشخاص دیگری بگذارند که امکان نگهداری مطلوب از این کالاها را دارند و با تنظیم این قرارداد، صحت و سلامت کالاها و اجناس تضمین شود.

نمونه امانت نامه کالا چگونه قراردادی است؟

این قرارداد، یکی از انواع قرارداد امانت مالکی یا امانت نامه قراردادی است. زیرا مالک با میل و اختیار خود و به موجب قرارداد، کالا‌ها‌ی خود را به شخص دیگری امانت می‌دهد.  به موجب این قرارداد، شخص، کالا‌ها یا اجناس خود را برای نگهداری و محافظت به شخص دیگری می‌سپارد. به شخصی که کالاها را به امانت می‌گذارد، امانت گذار و به طرف مقابل، امانت دار می گویند.

نمونه قرارداد امانت کالا در حقیقت یک عقد رایگان است اما طرفین می‌توانند عوضی (اجرت، حق الزحمه) را برای آن در نظر بگیرند. امروزه در بیشتر موارد این توافق، با شرط عوض در نظر گرفته می‌شود و شخص امانت دار در قبال نگهداری از کالا‌ها، مبلغی را دریافت می‌کند. برای مثال، امکان دارد که امانت دار یک انبار دار باشد که از طریق همین انبار، کسب درآمد کند. در موارد دیگر نیز ممکن است، امانت گذار و امانت دار براساس شناخت قبلی و اعتمادی که به یکدیگر دارند، توافق کنند و این توافق، مجانی باشد.

بهتر است بدانید که این قرارداد از لحاظ قانونی قراردادی عهدی، جایز و موقت است. این توافق عهدی محسوب می‌شود. زیرا امانت گذار قصد ندارد که اصل کالاها یا منافع آن را به امانت گذار بدهد و فقط می‌خواهد که امانت دار متعهد شود که از آن‌ها محافظت و نگهداری کند. از طرف دیگر، چون مدت این قرارداد مشخص است و همیشگی نیست، این قرارداد موقت محسوب می‌شود. به علاوه، طرفین این امکان را دارند که هر زمان که بخواهند این قرارداد را خاتمه دهند. بنابراین این قرارداد یک توافق جایز است.

بررسی شرایط صحت و اعتبار نمونه امانت نامه کالا

در تنظیم این توافق، لازم است که شرایطی را در نظر داشته باشید تا قانون این قرارداد را معتبر بداند و در موارد لزوم، با استناد به آن از طرفین حمایت کند. در ادامه این شرایط را بیان می‌کنیم:

اول اینکه، باید شرایط کلی صحت معاملات با استناد به ماده 190 قانون مدنی در تنظیم نمونه قرارداد امانت کالا رعایت شود. بنابراین، طرفین باید با قصد و رضایت، این قرارداد را تنظیم کنند. آن‌ها باید اهلیت یعنی صلاحیت مورد نظر قانون را برای تنظیم این قرارداد داشته باشند. حتما کالاها یا اجناس موضوع قرارداد را به طور دقیق معین کنند و هدف آن‌ها از تنظیم این قرارداد، باید از لحاظ قانونی مشروع و قابل قبول باشد. علاوه بر این شرایط عمومی، موارد دیگری نیز بیان شده‌اند که از شرایط اختصاصی مربوط به این قرارداد محسوب می‌شوند. آن‌ها را نیز در اینجا بیان می‌کنیم:

مدت نمونه قرارداد امانت کالا و تاریخ شروع و پایان آن،  باید در متن قرارداد ذکر شود. امانت دار باید به طور مستقیم یا ضمنی اعلام کند که این توافق را پذیرفته‌ است و قبول دارد. امانت گذار باید، مالک کالا یا قائم مقام او باشد یا مالک به طور مستقیم یا ضمنی به او اجازه دهد که قرارداد امانت را امضا کند.

ذکر تعهدات قانونی امانت گذار و امانت دار

در این بخش از مقاله، قصد داریم تعهدات متقابل امانت گذار و امانت دار را بررسی کنیم. ابتدا تعهدات امانت گذار و سپس تعهدات امانت دار را بیان می کنیم:

تعهدات امانت گذار در نمونه قرارداد امانت نامه کالا

1. امانت گذار موظف است که کلیه هزینه و مخارجی را که امانت دار برای نگهداری و محافظت از کالاهای موضوع قرارداد پرداخت کرده است، به او بپردازد.
2. در صورتی که امانت دار برای استرداد کالا‌ها یعنی برگرداندن آن ‌ها به مالک یا امانت گذار هزینه و مخارج لازم و ضروری را پرداخت کند، باید امانت گذار این هزینه‌ها را نیز به او بپردازد.

تعهدات امانت دار در نمونه قرارداد امانت نامه کالا

1. امانت دار باید کالا‌ها را به روش و ترتیبی نگهداری کند که امانت گذار مشخص کرده است. اگر امانت گذار روش خاصی را معین نکند، امانت دار باید روش عرفی و متعارف نگهداری آن کالا را رعایت کند، در غیر این صورت، مسئول جبران خسارت وارد شده به امانت گذار است.
2. در صورتی که امانت گذار روش خاصی را برای نگهداری از کالا تعیین کند، اما امانت دار بر اساس تجربه خود، تغییر آن روش را برای نگهداری کالا لازم بداند، می تواند آن روش را تغییر بدهد. ولی در صورتی که  امانت گذار به صراحت به او بگوید که اجازه تغییر روش نگهداری از کالا را ندارد و امانت دار با میل خود این کار را انجام بدهد، تحت هر شرایطی، در مقابل امانت گذار مسئول است.
3. امانت دار این حق را ندارد که غیر از نگهداری کالاها دخل و تصرف دیگری در آن‌ها داشته باشد یا با روشی دیگر از آن‌ها کسب سود و منفعت کند، مگر در صورتی که امانت دار به صراحت یا به طور ضمنی این اجازه را به او بدهد، در غیر این صورت، امانت دار مسئول است.
4. اگر امانت گذار از امانت دار بخواهد که کالا یا کالا‌های موضوع قرارداد را به او برگرداند، امانت دار باید در سریع‌ترین زمان کالا‌ها را به امانت گذار تحویل بدهد. در غیر این صورت، از این تاریخ به بعد دیگر امانت دار محسوب نمی‌شود و مسئول جبران تمام خسارات وارد شده به امانت گذار است. حتی در شرایطی که بروز این خسارت، مربوط به شخص امانت دار نباشد.

اگر امانت سربسته باشد، چه شرایطی دارد؟

در نمونه قرارداد امانت نامه کالا، اگر امانت گذار کالا را در جعبه یا پاکت سربسته به امانت دار بدهد، امانت دار تحت هیچ شرایطی اجازه ندارد آن را باز کند. امانت دار باید کالایی که امانت گذار به او سپرده است را عینا و به همان صورت که دریافت کرده‌ است، به امانت گذار برگرداند. چه کالا سر بسته باشد و چه به حالت‌های دیگر به امانت دار سپرده شده باشد، باید بدون دخل و تصرف، نگهداری شود و در زمان معین به مالک کالا، تحویل داده شود. در غیر این صورت، امانت دار مسئول است.

امانت دار باید، کالا را فقط به امانت گذار، قائم مقام یا ورثه او بدهد یا اینکه کالا را به شخصی بدهد که از طرف امانت گذار، اجازه دارد که کالا را دریافت کند و در صورتی که استرداد کالا ضرورت دارد و هیچ یک از این اشخاص در دسترس نیستند، امانت دار باید کالا را به دادستان بدهد.

اطلاع امانت دار از تعلق کالا به دیگری در نمونه امانت نامه کالا

موضوع دیگری که در خصوص نمونه قرارداد امانت کالا اهمیت دارد بررسی این مطلب است که در صورتی که بعد از تنظیم این قرارداد، امانت دار مطلع شود که کالا به شخص دیگری تعلق دارد، باید چه کاری انجام دهد؟ باید با استناد به ماده 625 قانون مدنی بیان کنیم که باید امانت دار در این شرایط، کالا را به مالک آن برگرداند و در صورتی که مالک مال مشخص نباشد، این کالا با اجازه دادستان در اختیار فقرا و نیازمندان قرار می‌گیرد.

تسلط شخص ثالث بر کالای موضوع نمونه امانت نامه کالا و تکلیف امانت دار

مساله دیگر در خصوص این قرارداد، بررسی این مطلب است که اگر شخص دیگری، کالایی که امانت داده شده است را با زور و اجبار از شخص امانت دار بگیرد و بهای آن امانت یا چیزی مانند آن را به امانت دار بدهد، در این حالت تکلیف امانت دار نسبت به امانت گذار چیست؟

باید در این خصوص بیان کنیم که امانت دار، در این شرایط وظیفه دارد همان مبلغی که بهای کالا بوده یا کالایی که آن شخص به ایشان داده است را به امانت گذار برگرداند اما امانت گذار مجبور نیست که آن را بپذیرد و ایشان می‌تواند برای استرداد کالا به همان شخص مراجعه کند.

پیشنهاد ما

تنظیم قرارداد ، مرحله بسیار حساسی در تمام توافقات است. تیم حقوقی رکلا این افتخار را دارد که زمینه تنظیم قراردادهای مورد نظر شما، در کنارتان باشد. علاوه براین، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی ، از دیگر خدمات تیم رکلا است که شرایط مناسبی را برای گفتگوی تلفنی ایجاد کرده است.