قرارداد مقاطعه کاری با قراردادها و توافقنامههای دیگر تفاوت زیادی دارد که نمیتوان نسبت به آن بیتوجه بود و به راحتی از آن گذشت. همانطور که میدانیم در انجام کار و حرفه، تخصص و مهارت حرف اول را میزند به همین خاطر باید انجام کار را به کاردان بسپاریم. یکی از مواردی که امروزه تخصص در آن خیلی اهمیت دارد، مسئله ساخت و ساز است، مخصوصاً ساخت و سازهای عظیم، که باید اصولی صورت بگیرد. چون با بیتوجهی در این مسئله و نداشتن مهارت و آگاهی، خسارت زیادی به بار میآید و حتی گاهی وقتها ممکن است جان افراد را به خطر بیاندازد یا به آنها صدمه بزند.
به عنوان مثال؛ اگر در انجام پروژه سد سازی، محاسبات و اجرا درست انجام نشود و سد از مقاومت کافی برخوردار نباشد و شکاف یا درز در آن ایجاد شود، جان جمعیت زیادی از مردم نزدیک به آن منطقه یا حتی شهرهای نزدیک به آن به خطر میافتد یا همینطور در پروژههای جاده سازی، راه سازی، پل سازی، ساختمانی، لولهکشی آب و گاز و… هم همینطور است. در هرکدام از اینها به نوبه خود با نداشتن تخصص میتوانند مشکلات و مسائل جانی و مالی زیادی را به همراه داشته باشد. به همین خاطر باید این پروژههای بزرگ به دست اشخاص و گروههای حرفهای سپرده شود تا هیچ خطری ما را تهدید نکند. این اشخاص متخصص مقاطعه کاران هستند.
حتماً میخواهید بپرسید که مقاطعه کار کیست یا معنی مقاطعه کاری چیست؟ ما به شما توضیح خواهیم داد. معنی مقاطعه کار تقریباً شبیه به همان معنی پیمانکار است. پیمانکار شخصی است که در قبال دریافت مبلغی متعهد میشود که کاری را به انجام برساند و یا تکمیل کند. مقاطعهکار هم همین وظیفه را دارد اما با کمی تفاوت. پیمانکار میتواند موضوعات مختلفی را به انجام برساند مانند تهیه و خرید و فروش کالا، ارائه خدمات، ساخت و ساز، حمل و نقل و … . هرچند که گفته میشود مقاطعهکاری هم شامل ساخت و ساز، حمل و نقل و خرید و فروش کالا میشود اما با کمی دقت، متوجه میشویم که ماهیت مقاطعه کاری با پیمانکاری متفاوت است و ماهیت مقاطعه کاری بیشتر شامل ساخت و ساز میشود.
فرق دیگری که معنی مقاطعه کاری با پیمانکاری دارد این است که در مقاطعه کاری، کارفرما از طرف دولت است و یک شخص حقیقی نیست. یعنی نماینده دولت (کارفرما) به دنبال گروه و اشخاصی است که بتواند پروژههای عظیم ساخت و ساز را به آنها بسپارد و به شرکتهای ساخت و سازی که اعتبار و تخصص کافی داشته باشند مراجعه کند یا از طریق برگزاری مزایده و مناقصه آنها را انتخاب میکند که این شرکتها، مقاطعه کار هستند اما در پیمانکاری دیگر کارفرما از طرف دولت نیست و میتواند شخص حقیقی (فرد عادی) و یا شخص حقوقی خصوصی باشد.
پس میتوانیم بگوئیم، قرارداد مقاطعه کاری، قراردادی است که با تنظیم آن، اداره یا مؤسسه عمومی که نماینده دولت میباشند، انجام عمل معینی را در مدت، مبلغ و شرایط معین به شخص یا اشخاصی واگذار میکند. با این توضیحات به راحتی میتوانید متوجه شوید که معنی مقاطعه کاری چیست و مقاطعه کار کیست.
مسئلهای که باید در اینجا در مورد آن صحبت کنیم این است که در قرارداد مقاطعه کاری یا به عنوان مثال در نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان ، دیگر توافق بین کارفرما و مقاطعهکار (یا همان پیمانکار ساخت) مطرح نیست، بلکه متن قرارداد شامل یک سری شرایط از قبل تعیین شدهای است که فقط جاهای خالی آن توسط طرفین پر میشود و شما با دانلود نمونه قراداد مقاطعه کاری و توجه به آن میتوانید متوجه این مسئله شوید. دلیلش این است که چون کارفرما از طرف دولت میباشد، نتواند به اسم دولت برای خودش منافعی را از این بابت در نظر بگیرد و مقامات تصمیمگیرنده نتوانند سوء استفاده کنند.
بنابراین نمیتوان مفاد قرارداد مقاطعه کاری را تغییر داد مگر اینکه دستگاه اجرایی مربوطه، فقط در مواردی که به نفع دولت است و یا نوع و اقتضای کار ایجاب میکند، میتواند آن را تغییر دهد.
البته این تعریف، تنها برای مواردی است که یک طرف توافق دولت باشد. با این حال، ممکن است در آن شرایط نیز، طرفین در خصوص تغییر برخی مفاد این قرارداد با یکدیگر توافق کنند. به طور کلی توافق در خصوص انواع قرارداد مقاطعه کاری ایرادی ندارد اما در نهایت باید تمام شروط و توافقات پذیرفته شده، به صورت مکتوب و مستند در متن قرارداد نوشته و برای آن ضمانت اجرا در نظر گرفته شود. بعد از توافق نهایی، طرفین میتوانند شرط کنند که مفاد نهایی این قرارداد، دیگر به هیچ وجه تغییر پیدا نکند و طرفین نسبت به اجرای دقیق آن متعهد باشند.
یک موضوعی که باید در قرارداد مقاطعه کاری مورد توجه قرار بگیرد این است که در قرارداد مقاطعه کاری توافق طرفین یا در اصل، توافق مقاطعه کار، مطرح نیست و شرایط قرارداد مقاطعه کاری یک شرایط از قبل تعیین شدهای است که از طرف کارفرما به مقاطعه کار به نوعی تحمیل میشود ولی این قضیه نباید باعث شود که ما، قرارداد مقاطعه کاری را شامل ماده 10 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران ندانیم. ( ماده 10 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران میگوید که اشخاص با توافق یکدیگر میتوانند هر قرادادی را تنظیم کنند به شرطی که آن قرارداد مخالف قانون نباشد.)
درست است که مثلاً نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان بر اساس توافق مقاطعه کار تنظیم نشده است و یک فرم از قبل تعیین شده است اما همین که مورد قبول مقاطعه کار یا پیمانکار ساخت قرار گرفته است و نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان را امضا کرده است، یعنی توافق صورت گرفته است. چون با اراده خودش وارد قرارداد مقاطعه کاری شده است و شرایط و آثار آن را پذیرفته است.
توجه داشته باشید که قرارداد مقاطعه کاری روی اوراق مخصوص اداری نوشته میشود و نیازی نیست در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود.
شما با دانلود نمونه قرارداد مقاطعه کاری ، میتوانید متوجه شوید که ساختار و شکل نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان با بقیه قراردادها متفاوت است که شامل موارد زیر میباشد.
دقت داشته باشید، زمانی که بین موارد بالا تعارض ایجاد شود، باید مواد موافقتنامه عمومی را به مفاد شرایط عمومی پیمان ترجیح دهیم و مفاد و شرایط عمومی پیمان را به مفاد و شرایط خصوصی پیمان و اسناد تکمیلی و قراردادهای الحاقی ترجیح دهیم.
به همین خاطر هیچ وقت شرایط خصوصی توان این را ندارد که بر مفاد شرایط عمومی غلبه کند و از طرفی، شرایط عمومی هم نمیتواند بر موافقتنامه برتری داشته باشد و آن را نقض کند.
نکتهای که باید در اینجا توجه داشته باشید این است که ماهیت قرارداد مقاطعه کاری طوری است که فقط از قانون مدنی پیروی نمیکند بلکه خیلی وقتها تابع مقررات خاص حقوق عمومی هستند و از قوانین مقاطعه کاری مانند؛ دفترچه پیمان و شرایط عمومی پیمان مصوب 1378 و قانون کار و همچنین قانون محاسبات عمومی، آئین نامه معاملات دولتی، تشریفات مزایده و مناقصه پیروی میکنند که البته قوانین مقاطعه کاری بیشتر شامل شرایط عمومی پیمان مصوب1378 و دفترچه پیمان میباشد.
باز هم توجه داشته باشید که قرارداد مقاطعه کاری یا همان پیمانکاری ساخت با قرارداد پیمانکاری خصوصی تفاوت دارد. قرارداد پیمانکاری خصوصی از قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران تبعیت میکند و یک قراداد خصوصی است اما قرارداد مقاطعه کاری یا پیمانکاری ساخت بر اساس مقررات خاص عمومی است که در بالا به آن اشاره شد.
با توجه به توضیحاتی که داده شد مشخص میشود که برای تنظیم قرارداد مقاطعه کاری انتظارات و توقعات مقاطعه کار مطرح نیست و قرارداد مقاطعه کاری شکل و فرم ثابت و مخصوص به خود را دارد اما لازم است توضیحاتی درباره شکل و ساختار این نوع قرارداد داده شود.
طرفین قرارداد مقاطعه کاری مقاطعه دهنده (کارفرما) و مقاطعه کار (پیمانکار) هستند.
چون در قرارداد مقاطعه کاری بیشتر بحث پیمانکاری ساخت و ساز مطرح است که از طرف دستگاه دولتی به مقاطعه کار سپرده میشود، پس هر دو طرف، شخصیت حقوقی هستند. هم مقاطعه دهنده (کارفرما)که از طرف دستگاه دولتی است شخص حقوقی میباشد و هم مقاطعهکار که یک شرکت است یک شخصیت حقوقی میباشد. فقط مقاطعه دهنده (کارفرما) شخصیت حقوقی حقوق عمومی است ( یعنی از طرف دولت است) و مقاطعه کار میتواند شخصیت حقوقی حقوق خصوصی، مثلاً یک شرکت خصوصی باشد.
مقاطعه دهنده و مقاطعه کار، جزء طرفین قرارداد هستند اما برای اجرای پروژه، بیشتر وقتها نیاز به افراد دیگری است تا بتوانند پروژه و کار را پیش ببرند. افرادی مانند مهندس مشاور، مهندس کارگاه، پیمانکار جز، پیمانکار فرعی و … .
نکته مهمی که باید در قرارداد مقاطعهکاری مورد توجه باشد این است که نمایندگان و جانشینهای مقاطعهدهنده (کارفرما) در حکم کارفرما هستند و باید از آنها تبعیت کرد.
مطلب مهمی که در اینجا باید برای شما توضیح دهم این است که ممکن است مقاطعه کار یا همان پیمان کار انجام موضوع پیمان را به پیمانکار فرعی بسپارد در اینجا اگر پیمانکار فرعی، موضوع قرارداد را خودش و بدون دخالت کارگر انجام دهد دیگر بحث بیمه کردن کارگر پیش نمیآید اما اگر پیمان کار فرعی برای انجام کار و پروژه از کارگر استفاده کند اینجا بحث حقوق کار پیش میآید و پیمانکار اصلی هم باید کارگران خود و هم کارگران پیمانکار فرعی را بیمه کند.
ضمانت اجرای این مطلب ماده 38 قانون تأمین اجتماعی است که کارفرما یا همان مقاطعه دهنده را موظف کرده تا در قراردادی که با پیمانکار یا همان مقاطعه کار تنظیم میکند، پیمانکار را ملزم کند تا نسبت به بیمه کردن کارکنان شاغل در کارگاه و پرداخت حق بیمه به آنها اقدامات لازم را انجام دهد و برای تضمین این تعهد گفته است که کارفرما باید پنج درصد از مبلغ کل پیمان را نزد خودش نگه دارد و به پیمانکار پرداخت نکند تا زمانی که پیمانکار از تأمین اجتماعی مفاصا حساب را بگیرد و تحویل کارفرما دهد.
نکته ای که در تمامی قرادادها و همینطور قرارداد مقاطعه کاری مورد توجه است، اهلیت طرفین قرارداد است و طرفین باید برای تنظیم قرارداد مقاطعه کاری اهلیت داشته باشند. منظور از اهلیت در نمونه قرارداد مقاطعه کاری چیست؟
قصد و رضای طرفین: یعنی طرفین در لحظه تنظیم قرارداد مقاطعه کاری اراده کامل داشته باشند و تحت شرایطی مانند اکراه قرار نگرفته باشند و با میل و اراده سالم، آن قراراداد را امضا کرده باشند.
اهلیت و صلاحیت طرفین شامل:
موضوع نمونه قرارداد مقاطعه کاری انجام عملی است که مقاطعه کار تعهد میدهد که آن عمل را انجام دهد مثلاً عملیات پل سازی، لولهکشی گاز یا… .
دقت داشته باشید که موضوع قرارداد مقاطعه کاری علاوه بر اینکه باید مطابق عقل و منطق باشد از طرف دیگر باید منافع و مصالح عمومی و مملکتی را در نظر داشته باشد و از منافع شخصی و صنفی به دور باشد.
اجرت نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان همان مبلغی است که باید از طرف مقاطعه دهنده در برابر عملی که درخواست میکند، پرداخت شود. البته در قراردادهایی که از طریق مناقصه است، پیشنهاد دهنده قیمت، خود مقاطعهکار است که در صورت پذیرش پیشنهاد، پروژه به او تعلق میگیرد.
یکی از وظایف اصلی کارفرما این است که بر طبق شرایطی که در قرارداد ذکر شده است، اجرت عمل را بپردازد. باید در نظر داشت که قیمت، تابع نوسانات اقتصادی است و گاهی اوقات پیش میآید که ارزش پول کاهش مییابد که بستگی به شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آن زمان دارد. ( ماده 37 مکرر الف شرایط عمومی پیمان) در اینجا میتوان در مورد قیمت تجدید نظر کرد. در بعضی از قراردادها این مسئله حل شده است و قیمت را به دو بخش تقسیم کردهاند:
اصولاً زمان تأدیه قیمت پس از تحویل کار میباشد و فراموش نشود که باید پیش پرداخت هم درنظر گرفته شده باشد. مثلاً ممکن است در نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان ، برای مقاطعه کار پیش پرداخت در نظر گرفته شده باشد و به یاد داشته باشید که این پیش پرداخت در برابر ضمانت نامه بانکی پرداخت میشود.
اگر به علت عدم پرداخت به موقع اجرت یا حتی تأخیر در پرداخت، مقاطعه کار یا همان پیمانکار متضرر شود و خسارت ببیند، میتواند از کارفرما مطالبه خسارت کند یا اصلاً بخواهد قرارداد را فسخ کند که برای انجام این کار باید مراجع قضایی مربوطه مراجعه کند.
شما با دانلود نمونه قرارداد پیمانکاری میتوانید با خیلی از تعهدات مقاطعه کار یا همان پیمانکار آشنا شوید، با این وجود ما سعی کردیم که مهمترین تعهدات مقاطعه کار را بیاوریم.
پیمانکار وظیفه دارد هم تعهداتی که در قرارداد پذیرفته است و هم مقرراتی که در مورد آن قرارداد وجود دارد را با اختیار خودش انجام دهد تا کارفرما ناچار نشود برای مجبور کردن پیمانکار به دستگاه قضایی یا دادگاه مراجعه کند یا برای عمل کردن پیمانکار به وظایفش از احکام حقوقی که در قرارداد نسبت به پیمانکار متخلف وجود دارد، استفاده کند، پس بهتر است پیمانکار وظایف و تعهدات خودش را بداند و به صورت اختیاری وظایفش را اجرا کند تا مشکلات این چنینی پیش نیاید.
مقاطعه کار باید قرارداد را به صورت شخصی اجرا کند. یعنی خودش کار را در دست بگیرد و به واسطه افرادی که دارند(کارگران)، کار را انجام دهند و پیمان و اصل پروژه را به شخص دیگری واگذار نکنند و فقط اگر کارفرما موافقت کند، با توافق کتبی کارفرما میتواند پیمان را به شخص دیگری واگذار کند. دقت داشته باشید که این قضیه باعث نمیشود از مسئولیت پیمانکار اصلی کم شود.
البته ناگفته نماند که گاهی اوقات برای اینکه کار راحتتر و سریعتر انجام شود، پیمانکار میتواند قسمت یا قسمتهایی از عملیات پیمان را به اشخاص دیگر بسپارد و با آنها موافقت نامه تنظیم کند. که به آن اشخاص پیمانکار جز یا پیمانکار دست دوم گفته میشود. البته باید با آنها شرط کند که حق ندارند کار را به شخص دیگری واگذار کنند. فراموش نشود که سپردن قسمتهایی از کار به پیمانکاران جز، به هیچ وجه از مسئولیت پیمانکار اصلی کم نمیکند. در اینجا پیمانکار اصلی حکم کارفرما را دارد و پیمانکار فرعی باید کارهای اضافی و لازم را به پیمانکار اصلی اطلاع دهد.
پیمانکار یا همان مقاطعه کار باید قرارداد مقاطعه کاری را با توجه به شرایطی که در دفترچه پیمان وجود دارد اجرا کند.
پیمانکار باید در اجرای پیمان حسن نیت داشته باشد و اجرای بدون تأخیر، بدون کوتاهی و کمکاری و همینطور اجرایی مطابق ضوابط و استانداردهایی که وجود دارد داشته باشد و با همان روش و ترتیبی که در قرارداد مشخص شده است اجرا و عمل کند.
پیمانکار باید بعد از انجام کار، کار را بدون عیب و نقص و با رعایت نکات فنی تحویل دهد.
مقاطعه کار یا همان پیمانکار باید در قرارداد مقاطعه کاری، برای بعد از تحویل هم ضمانت بدهد. یعنی تضمین کند که بعد از تحویل کار مشکلاتی مانند مشکلات فنی و… پیش نمیآید.
در قرارداد مقاطعه کاری یا همان پیمانکاری ساخت، مقاطعه کار یا پیمانکار وظیفه دارد در محل اجرای قرارداد حضور داشته باشد و دلیل اینکار، دسترسی کارفرمای دولتی به پیمانکار است. اما اگر پیمانکار شخص حقوقی باشد، مثلاً یک شرکت باشد، در اینجا تکلیف چیست؟
در اینجا شخص حقوقی که پیمانکار است باید یک نماینده داشته باشد که تمام اختیارات لازم را داشته باشد و در محل اجرای قرارداد حضور داشته باشد و همینطور باید محل اقامتگاه این نماینده به کارفرما اطلاع داده شود تا بتوان به او دسترسی داشت.
پیمانکار یا مقاطعه کار باید قبل از اینکه کار و پیمان را شروع کند، شخصی را که دارای صلاحیت است و مطمئن باشد که مورد قبول دستگاه نظارت است را به عنوان رئیس کارگاه معرفی کند و این معرفی به باید به صورت کتبی باشد.
در مقاطعه کاری، تهیه مصالح کار و مهیا کردن آن به عهده مقاطعه کار یا همان پیمانکار است و پیمانکار باید این مصالح را از منابعی که در پیمان مشخص شده است تهیه کند.
پیمانکار باید تعهد خود را در زمانی که در قرارداد مشخص شده است انجام دهد و اگر در قرارداد مقاطعه کاری زمانی مشخص نشده باشد فرض بر این است که فوراً باید تعهد را اجرا کند. در قراردادهای مقاطعه کاری اصولاً زمان اجرای قرارداد همراه با برنامه زمانی مشخصی است و اگر پیمانکار تأخیر داشته باشد و یا حتی اگر پیمان را اجرا نکند، مسئولیت دارد و این مسئولیت به صورت شرط جزا یا جریمه در نمونه قرارداد مقاطعه کاری آورده شده است و در اینجا تضمیناتی که در ابتدا از پیمانکار گرفته شده است به کار میآید.
البته باید گفته شود یک زمانهایی اگر پیمانکار تأخیر داشته باشد مسئولیتی ندارد(ماده 31 شرایط عمومی پیمان). مسائلی مانند:
افزایش و کاهش مقدار کار به میزان حداکثر 25 درصد
افزایش مدت کار به علت تغییر نقشهها طبق نظر کارفرما
تأخیر کارفرما در تحویل تمام یا قسمتی از زمین محل اجرای قراداد یا تأخیر در نقشهها و مصالح طبق برنامه
تأخیر کارفرما در پرداخت صورت وضعیتها و پیش پرداختها و سایر تعهدات مالی
حوادث قهریه
کشف اشیاء، عتیقه و آثار باستانی
محدودیتهای مذکور در ماده 20 ( مشکلات و تدارک مصالح و تجهیزات)
موارد تعلیق ایقاعی یا تعهد موضوع ماده 49 که در قسمت خاتمه پیمان توضیح میدهیم.
وضع قوانین و مقررات جدید مؤثر در تأخیر
این تأخیرها، تأخیر کارفرما محسوب میشود و به مدت پروژه و تاریخ تحویل موقت قطعی و نهایی قرارداد مقاطعه کاری اضافه میشود. در اینجا پیمانکار مستحق دریافت هزینههای ناشی از تأخیر میباشد.
تعهد پیمانکار یا مقاطعه کار در اینجا تعهد به نتیجه است. یعنی پیمانکار باید حتماً پروژه یا کار را به خوبی به اتمام برساند و اینکه ادعا کند من تمام تلاشم را کردم اما پروژه به پایان نرسید، از او پذیرفته نیست.
کارفرما برای سپردن کار به پیمانکار وظیفه دارد به کفایت و شایستگیهای فنی، مالی، مدیریتی، حسن شهرت و دیگر خصوصیاتی که لازم است توجه کند. مخصوصاً اگر کار به واسطه مناقصه یا مزایده به پیمانکار سپرده شود حتماً باید به این موارد توجه شود. بنابراین شخصیت پیمانکار یا مقاطعه کار در این قرارداد اهمیت زیادی دارد و پیمانکار نمیتواند اجرای تمام یا قسمتی از پیمان را به شخص دیگری بسپارد.
البته فراموش نشود که گاهی اوقات مدیریت بر کار اقتضا میکند که قسمت یا قسمتهای محدودی از عملیات استثنائاً به پیمانکاران جز سپرده شود که البته این واگذاری با اجازه قبلی از کارفرما و حفظ حق نظارت و داوری کارفرما انجام میشود.
همانطور که گفتیم پیمانکار باید مصالح ساختمانی را از منابعی که در پیمان مشخص شد تهیه کند و اگر تهیه این مصالح از منابع ممکن نباشد، کارفرما باید منابع دیگری را معرفی کند و اطلاع دهد. حتی در مواردی که تهیه مصالح و لوازم داخل کشور در انحصار دولت باشد یا لازم باشد که از خارج تهیه شود، کارفرما وظیفه دارد همکاریهای لازم را در این زمینه داشته باشد.
کارفرما وظیفه دارد قیمت موضوع قرارداد مقاطعه کاری را به موقع پرداخت کند و تمام یا بخشی از زمین را تحویل دهد. کارفرما همچنین وظیفه دارد قرارداد مقاطعه کاری و پیوستهای آن و اسناد و مدارک فنی قرارداد را به مقاطعه کار بدهد.
نکتهای که باید به آن توجه شود این است که اگر در مدتی که پروژه توسط پیمانکار مدیریت میشود نفع یا ضرری برای ایشان به وجود آید، برای خودش به حساب میآید. یعنی اگر هزینهها بالا برود و ضرر کند از این بابت نمیتواند از کارفرما درخواست مبلغ بیشتری را داشته باشد و اگر هم سود بیشتری نصیبش شد مثلاً هرینهها کمتر شد، این سود برای پیمانکار است و اگر پیمانکار در این مورد اعتراضی داشته باشد باید به مراجع صالح قضایی مراجعه کند. مگر اینکه در قرارداد قیمت متغیر را مد نظر قرار داده باشند.
حل اختلاف در قرارداد تابع قوانین مقاطعه کاری است که در اینجا شرایط عمومی پیمان مد نظر ما میباشد و در ماده 53 آورده شده است.
در نظر داشته باشید در موافقتنامه باید قید شود زمانی که بین پیمانکار اصلی و پیمانکار جز اختلاف به وجود آید، نماینده کارفرما یا دستگاه نظارت به اختلافات رسیدگی میکند و هر تصمیمی که بگیرد برای طرفین غیر قابل اعتراض است و باید به آن عمل کنند.
قرارداد مقاطعه کاری یک عقد لازم است، یعنی طرفین جز با توافق یکدیگر نمیتوانند آن را فسخ کنند.
فسخ در بیشتر قراردادها پیشبینی میشود و یکی از اصلیترین موارد قرارداد است. در اینجا کارفرما میتواند شرایط فسخ را چه به علت خطا و تخلف پیمانکار و چه به علت مقتضیات اداری در نظر بگیرد و در زمانی که لازم است آن را اجرا کند. البته این موارد در ماده46 و 48 دفترچه شرایط عمومی پیمان آورده شده است.
ماده 46 شامل 15 مورد برای فسخ است و طرفین به غیر از این 15 مورد حق فسخ ندارند. ماده 48 هم این اختیار را به دولت (کارفرما یا مقاطعه دهنده) داده است که به علت مقتضیات اداری، میتواند پیمان را فسخ کند و این یک استثناء است و تعارضی با لازم بودن قرارداد مقاطعه کاری ندارد و در انتها، کارفرما را موظف دانسته است که بخاطر این فسخ، برای جبران خسارت مقاطعه کار اقدام کند و نمیتواند مقاطعه کار را به حال خود رها کند.
شرط تعلیق در قرارداد مقاطعه کاری یعنی اینکه کارفرما میتواند به مدت 3 ماه کار را به تعلیق بیاندازد یعنی فعلاً کار را متوقف کند و بعد از 3 ماه دوباره کار را شروع کند و باید تاریخ شروع تعلیق و پایان تعلیق را به صورت کتبی به پیمانکار اطلاع بدهد.
توجه داشته باشید فقط به مدت 3 ماه این اختیار را دارد که یکطرفه این کار را بکند اما اگر بخواهد تعلیق را بیشتر از 3 ماه ادامه دهد باید حتماً در این مورد با پیمانکار توافق کند و اگر پیمانکار موافقت نکرد نمونه قرارداد مقاطعه کاری به پایان میرسد.
خلع ید در نمونه قرارداد مقاطعه کاری یکی از ابزارهایی است که کارفرما میتواند با مطرح کردن آن پیمانکار را موظف به اجرای کار کند. یعنی هر گاه پیمانکار وظایف خود را به درستی انجام ندهد و تأخیر داشته باشد یا حسن نیت نداشته باشد، کارفرما میتواند بدون آنکه زحمت این را به خود بدهد که به دادگستری مراجعه کند، میتواند از او بخواهد که پروژه را ترک کند.
در نظر داشته باشید که خلع ید بیشتر در زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که کارفرما نتواند با اخطار و جریمه، ضرر خود را جبران کند یا حتی نتواند از روشهای فسخ استفاده کند و برایش دشوار باشد.
با توجه به توضیحاتی که دادیم به راحتی میتوانیم ابهاماتی که در مورد معنی مقاطعه داشتیم (اینکه معنی مقاطعه کاری چیست و یا اصلاً مقاطعه کار کیست) را برطرف کنیم. همانطور که متوجه شدیم در نمونه قرارداد مقاطعه کاری روابط طرفین پیچیدگی بسیاری دارد که باعث میشود این قرارداد نسبت به بقیه قراردادها، ظریفتر و دقیقتر باشد. به همین خاطر ضروری است شرکتهایی که قصد دارند به عنوان مقاطعهکار با مؤسسات و شرکتهای دولتی نمونه قرارداد مقاطعه کاری بنویسند از قبل راجع به شرایط نمونه قرارداد مقاطعه کاری آگاهی داشته باشند.
تیم حقوقی رکلا، انواع قرارداد پیمانکاری را تنظیم کرده است. شما میتوانید با ورود به بخش نمونه قرارداد، قرارداد مورد نیاز خود را جستجو کنید. همچنین اگر قصد تنظیم قرارداد اختصاصی با شرایط خاص خود را دارید، روی لینک تنظیم قرارداد کلیک و سفارش خود را برای ما ثبت کنید.
خدمات مشاوره حقوقی تلفنی نیز، از دیگر خدماتی است که میتوانید در راستای امضای قراردادهای کاری خود، از آن بهره ببرید.
دریافت متن قرارداد
برای دسترسی به جدیدترین نسخه از نمونه قرارداد مقاطعه کاری (پیمانکاری) روی تصویری که در زیر قرار دارد بزنید.