قرارداد اجاره غرفه ، همیشه برای من یادآور یک روز خاص است. چند ماه قبل که در دفتر رکلا مشغول جواب دادن به تماسهای تلفنی بودم و مشاوره حقوقی تلفنی میدادم، یک تماس تلفنی بسیار مطلوب داشتم. تلفن دفتر زنگ خورد. جواب دادم. آقایی پشت خط تلفن بود و سلام و احوالپرسی گرمی کرد. صدایش برایم خیلی آشنا بود اما بجا نمیآوردم. بعد از احوالپرسی خودش را معرفی کرد و من متوجه شدم ایشان آقای سماواتی، یکی از دوستان قدیمی پدرم، هستند. گویا شماره دفتر رکلا را از پدرم گرفته بودند تا از من مشاوره بگیرند.
آقای سماواتی یکی از افرادی است که همیشه تمایل دارد در زمینه فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی، قدمهای مثبت و تأثیرگذاری بردارد. اتفاقاً موضوعی را که آن روز با من مطرح کرده بودند در همین راستا بود. ایشان مجموعهای را با هدف کارآفرینی راهاندازی کردند، مجموعهای که تقریباً پاسخگوی همه نیازهای روزمره اهالی آن منطقه بود. هم مواد غذایی را تحت پوشش قرار میداد مانند؛ سوپر مارکت، قصابی، پروتئینی، میوه و… و هم کالاهای اساسی مورد نیاز مثل پوشاک، لوازم التحریر، ظروف و… .
این فعالیت خیلی برایم جالب و جذاب بود اما صدای آقای سماواتی در حین توضیح کمی نگران بود و میگفت: خیلی حجم کار زیاد است و نمیتوانم از عهده این کار بربیایم و این حجم زیاد و تنوع باعث شده است که من تمرکز کافی روی هر قسمت از این مجموعه نداشته باشم و به همین دلیل، فروش و حساب کتابها با ضعف مواجه شده است. شاید نتوانم این فعالیت را ادامه دهم زیرا در نهایت ضرر هنگفتی برای من دارد و از طرف دیگر، پرسنل بیکار خواهند شد که این قضیه هم برای پرسنل زیانآور است و هم ممکن است یک سری تبعات حقوقی منفی برای من داشته باشد، به همین خاطر، نمیدانم چه راهی را در پیش بگیرم.
این قضیه از نظر من قابل حل بود چون در گذشته زیاد نمونه قرارداد اجاره غرفه فروشگاه تنظیم کرده بودم و به اصطلاح یک پیش زمینهای در این مورد داشتم و به آقای سماواتی گفتم، بنده یک پیشنهاد برای ارتقای کار شما دارم، طوری که هم مجموعه حفظ شود و هم به هدفی که داشتید، یعنی کارآفرینی و توسعه، برسید.
آقای سماواتی مشتاق شد و گفت: ممنون میشوم پیشنهاد شما را بشنوم.
گفتم خیلی از افراد هستند که به دنبال یک فرصت و امکان شغلی هستند اما سرمایه کافی برای کار مورد نظر خودشان، مخصوصاً، اجاره یک مکان مستقل را ندارند و از محیطهای کوچکی که حالت غرفه دارند و جزئی از یک مجموعه هستند، خیلی استقبال میکنند. شما میتوانید قسمتی از آن مجموعه را غرفه بندی کنید و اجاره بدهید و کار مجموعه را سبک تر کنید.
آقای سماواتی از این پیشنهاد خیلی استقبال کرد و پرسید برای اجاره غرفه باید چه اقدامی انجام بدهم؟ آیا شرایط اجاره غرفه بیشتر شبیه اجاره مغازه است؟ یا بیشتر شبیه به شرایط اجاره غرفه نمایشگاهی است؟ و درخواست کرد تا یک نمونه قرارداد اجاره غرفه فروشگاه و یک نمونه قرارداد اجاره غرفه نمایشگاه را برایشان ارسال کنم تا این فرمها را با هم مقایسه کنند.
من هم گفتم بنده در ابتدا یک توضیح کلی برای شما میدهم و بعد با توجه به مورد شما، نمونه قرارداد اجاره غرفه فروشگاه و نمونه قرارداد اجاره غرفه نمایشگاهی را ارسال خواهم کرد و بعد شروع به توضیح دادن کردم.
گفتم: نه! شبیه به قرارداد اجاره غرفه نمایشگاهی نیست و شما اگر الان یک نمونه قرارداد اجاره غرفه نمایشگاهی داشتید و به آن نگاه میانداختید کاملاً متوجه عرض بنده میشدید.
در غرفه نمایشگاهی دیگر بحث موجر و مستأجر مطرح نیست و دو طرف تحت عنوان مجری و متقاضی شروع به مشارکت میکنند و طرف مجری اختیارات گستردهای در این خصوص دارد و افراد متقاضی یا همان شرکت کنندهها تنها میتوانند آن کالاهایی را عرضه کنند که در چارچوب و حیطه کاری موضوع نمایشگاه باشد. همچنین در نمایشگاه فروش مستقیم کالا یا خدمات توسط غرفه داران ممنوع است و غرفه داران بیشتر مشغول بازاریابی و ویزیتوری هستند. همچنین نحوه واگذاری غرفهها و حتی انتخاب غرفهها با طرف مجری است و متقاضی نمیتواند مکان خاصی را انتخاب نماید. از طرف دیگر با توجه به ماهیت این امر که نمایشگاه به صورت موقتی برگزار میشود مدت زمان غرفهداری محدود است و قراردادها به صورت روزانه یا هفتگی منعقد میشود.
در کل یک سری شرایط در غرفهداری نمایشگاه وجود دارد که علاوه بر مقررات و قواعد عمومی، یک سری قواعد و مقررات خاصی دارد که مختص به نمایشگاه است و از طرف شرکت کننده حتماً باید رعایت شود که ما هم این شرایط را در نمونه قرارداد اجاره غرفه نمایشگاه لحاظ کردیم. پس مورد شما زیاد با این مورد همخوانی ندارد، البته من برای این که اطلاعات شما بیشتر بشود حتماً یک نمونه قرارداد اجاره غرفه نمایشگاهی برای شما ارسال خواهم کرد، شاید روزی بهکار شما بیاید.
بنابراین شرایط کلی قرارداد اجاره غرفه شبیه به قرارداد اجاره مغازه است و دو طرف تحت عنوان موجر و مستاجر مورد خطاب قرار میگیرند که میتوانند با توجه به ماهیت امر، شخص حقوقی یا شخص حقیقی باشند اما در یک سری از موارد با هم فرق میکنند که این جزئیات را هم برای شما توضیح میدهم و بعد از آن، نمونه قرارداد اجاره غرفه را برای شما ارسال میکنم تا به صورت دقیق تر از این قرارداد آگاهی داشته باشید.
آقای سماواتی که انگار امید تازهای پیدا کرده بود گفت: خداروشکر. اگر عملی بشود خیلی عالی میشود. فقط یک نگرانی دیگری برایم پیش میآید. گفتم چه نگرانی؟ گفتند نمیخواهم غرفه دست فردی باشد که یک وقت، صلاحیت لازم و کافی را برای کار نداشته باشد و باعث شود اسم مجموعه و همچنین کارکرد و فروشش پائین بیاید.
من هم گفتم که این اصلاً نگرانی ندارد، میتوانید غرفه را اجاره دهید اما یک سری شرایط انضباطی برای مستأجر در نظر بگیرید و تعهد بگیرید که در صورت عدم رعایت شرایط، شما بتوانید قرارداد را یکطرفه فسخ کنید و تعهدات را در متن قرارداد درج کنید. از طرف دیگر، اگر نظارت روی این مورد برای شما سخت و وقتگیر است میتوانید یک ناظر تعیین کنید که صلاحیت مستأجر را قبل و حتی حین کار در نظر داشته باشد و در صورتیکه تخلف از شرایط موجود در متن اجاره نامه غرفه از طرف ناظر تائید بشود، بتوانید قرارداد را یکطرفه فسخ کنید. شاید مستأجر همت کافی برای ارائه محصولات یا کالا نداشته باشد.
برای مثال اگر خشکبار را به یک غرفه اختصاص دهید و آن طرف به صورت مستمر آنجا را باز نگه ندارد، ممکن است برای فروشگاه اثر منفی داشته باشد و به نوعی، جور نبودن ارائه محصولات به حساب بیاید و باعث بشود مشتری کاهش پیدا کند. بنابراین شما میتوانید در نمونه اجاره نامه غرفه نمایشگاه این را هم اضافه نمائید که طرف مقابل ملزم است در ساعات کاری تعیین شده حضور داشته باشد و غرفه را باز نگه دارد.
آقای سماواتی یک نفس عمیق کشید و گفت: خیلی عالی میشود اگر تمام این شرایط ذکر شود. من هم گفتم ما در تنظیم نمونه اجاره نامه غرفه ، تمام این شرایط را در نظر داریم.
از آقای سماواتی پرسیدم، اینجور که معلوم است شخصیت طرفی که قرار است غرفه را اجاره کند برای شما خیلی مهم است و میخواهید حتماً فرد موجهی باشد. آقای سماواتی یک خنده ریزی کرد و گفت: بله. این قضیه خیلی برایم مهم است، به همین خاطر میخواهم نظارت کامل روی این موضوع داشته باشم. من هم گفتم، اصلاً جای نگرانی نیست، در همین خصوص یک سری شرایط محکم در نمونه قرارداد اجاره غرفه وجود دارد. آقای سماواتی گفت: مثلاً چه شرایطی؟
من هم گفتم برای مثال، اینکه مباشرت مستأجر در استفاده از منافع شرط شود. یعنی شما در قرارداد ذکر کنید که فقط و فقط این آقا یا این خانم باید این غرفه را اداره کند و حق اینکه به شخص دیگری اجاره دهد را ندارد.
در ضمن یک مسألهای که باید در این خصوص در نظر داشته باشید این است که قرارداد اجاره با فوت یکی از طرفین منحل نمیشود و به قوت خودش باقی میماند و به وراث به ارث میرسد. از آنجایی که برای شما، شخصیت طرف مقابل خیلی مهم است، میتوانید در متن قرارداد اجاره غرفه درج کنید که بعد از فوت مستأجر قرارداد اجاره به طور خودکار و بدون نیاز به هیچ کار دیگری منفسخ شود.
آقای سماواتی در مورد نحوه پرداخت اجاره غرفه پرسید، اینکه شرایط به چه صورت است؟ بنده هم عرض کردم که از نظر کلی همان قرارداد اجاره یا اجاره نامه است اما با توجه به ماهیت کار باید حیطه فعالیت مستأجر به صورت دقیق مشخص شود. بنابراین مثل همان اجاره مغازه است فقط یک سری جزئیات باید مشخص شود. مثل مدت زمان قرارداد اجاره غرفه. چون قرارداد اجاره مغازه غالباً به صورت یکساله تنظیم میشود و پرداخت وجه به صورت ماهیانه انجام میگیرد اما در تنظیم نمونه قرارداد اجاره غرفه فروشگاه غالباً قراردادها به صورت ماهیانه مورد توجه است. اتفاقاً یک نمونه از این قرارداد در بایگانی دارم که موجر قرارداد را به صورت ماهیانه، البته سه ماهه، تنظیم کرده بود. حالا اینکه شما میخواهید غرفه را ماهیانه یا سالیانه اجاره دهید تصمیمش با خودتان است.
نحوه پرداخت اجاره بها با توافق میان موجر و مستاجر معین میشود. آنطور که در عرف متداول است، معمولا مبلغی که برای اجاره بها در نظر گرفته میشود را به صورت ماهانه به موجر پرداخت میکنند. این مبلغ نیز با توافق طرفین تعیین خواهد شد. البته هیچ الزامی برای پرداخت ماهانه اجاره وجود ندارد و موجر و مستاجر میتوانند به شیوههای دیگری نیز با یکدیگر توافق داشته باشند. برای مثال، این امکان وجود دارد که تمام مبلغ اجاره سالانه در ابتدای قرارداد و در یک مرحله به موجر پرداخت شود. با این حال، لازم است که در متن قرارداد، به صراحت درباره نحوه پرداخت اجاره بها و میزان آن توضیح دهید.
آقای سماواتی پرسیدند که دیگر چه بندهایی باید در قرارداد وجود داشته باشد؟ من هم در جواب گفتم که شکل قرارداد به طور کلی شبیه به اکثر قراردادهای دیگر است؛ بندهایی مثل معرفی طرفین قرارداد، تعیین مدت قرارداد، شرایط و تعهدات طرفین قرارداد، خاتمه و پایان قرارداد به صورت فسخ یا انفساخ یا قوه قاهره، شرایطی که برای حل اختلاف و داوری وجود دارد و… که به طور مفصل در نمونه قرارداد اجاره غرفه آورده شده است و اصلاً جای نگرانی نیست.
قبل از اینکه بخواهم صحبتهایم با آقای سماواتی را به اتمام برسانم گفتم: البته ناگفته نماند، تمام این شرایطی که در موردش صحبت کردیم و قرار شد به فرم خام قرارداد اجاره غرفه اضافه کنیم، شرایط شما است و ممکن است طرف مقابل، یعنی مستأجر هم یک سری شرایطی برای خودش در نظر بگیرد و بعید نیست که برای شما تکالیفی را بهوجود بیاورد و یک نمونه فرم قراداد اجاره غرفه از طرف خودش به ما ارائه بدهد و بخواهد که شرایط خاص خودش را در نمونه اجاره نامه غرفه لحاظ کنیم.
آقای سماواتی خواستند توضیح بیشتری در این خصوص بدهم. من هم گفتم برای مثال ممکن است در مورد نحوه پرداخت اجاره شرایط خاصی داشته باشد که در نهایت میتوانید با هم به توافق برسید و این شرایط را به فرم خام قرارداد اجاره غرفه اضافه نمائید. یا برای مثال اینکه مسئولیت تعمیرات کلی و اساسی آن مکان به عهده موجر میباشد. یا اینکه شرایط بیمهای خاصی را طلب کند، مانند اینکه بیمه آتشسوزی به عهده کدام یک از طرفین باشد؟ از طرف دیگر شما مسئولیت تأمین ایمنی محل و فضای کار و همچنین مهیا کردن استفاده کارآمد را به عهده دارید. همچنین مالیات مستغلات و شهرداری با شما میباشد و مستأجر فقط مسئولیت مالیات بر درآمد و مشاغل را به عهده دارد که معمولاً همه اینها در نمونه فرم قرارداد اجاره غرفه در نظر گرفته شده است.
به آقای سماواتی گفتم، سرتان را درد نیاورم. شما اگر یک نگاهی به نمونه قرارداد اجاره غرفه بیاندازید، خودتان متوجه کم و کیف قضیه میشوید. آقای سماواتی کلی تشکر کرد و گفت: تمام فکر و ذهنم درگیر این قضیه بود و مدام دنبال راه حلی بودم که جلوی تعطیل شدن مجموعه را بگیرم و الان خیالم راحت شد.
در نهایت آقای سماواتی تشکر کردند و گفتند لطفاً برای من نمونه قرارداد اجاره غرفه و فرم خام اجاره نامه غرفه و همچنین نمونه قرارداد اجاره غرفه نمایشگاه را ارسال کنید تا هم در این موارد آگاهی داشته باشم و هم اگر فردی برای اجاره مراجعه کرد، بدانم که شرایط به چه صورت است و گفتند برای انعقاد قرارداد، نمونه فرم قرارداد اجاره غرفه را تکمیل میکنم و حتماً شما را در جریان انعقاد قرارداد قرار میدهم تا بتوانم با مشاوره شما یک قرارداد عالی تنظیم کنم.
من هم گفتم خوشحال میشوم که بتوانم در این راستا همکاری مفیدی با شما داشته باشم. بعد از اتمام مشاوره تلفنی سریعاً به دنبال نمونه فرم قرارداد اجاره غرفه گشتم تا یک مروری به قضیه داشته باشم و به اصطلاح چیزی را از قلم نینداخته باشم تا بتوانم یک نمونه اجاره نامه غرفه کامل و بی نقص ارائه بدهم که در نهایت آن را تنظیم کردم و با همکاری آقای سماواتی شرایط درخواستی را گنجاندم و اجاره غرفه ها را به اتمام رساندیم.
من از آن زمان هر وقت نمونه فرم اجاره نامه غرفه را میبینم یاد آقای سماواتی میافتم و حس رضایتبخشی تمام وجودم را فرامیگیرد.
تیم حقوقی رکلا، این قرارداد کاربردی را در دو نوع (به همراه ودیعه و بدون ودیعه) تنظیم کرده است. این نمونه قراردادها را میتوانید در بانک قراردادهای رکلا جستجو و تهیه کنید. همچنین اگر تمایل دارید که قرارداد به صورت اختصاصی برای شما نوشته شود، میتوانید از سرویس تنظیم قرارداد استفاده کنید. برای بهرهمندی از این خدمات، لازم است که به صفحه ثبت درخواست وارد شوید و درخواستتان را وارد کنید.
دانلود نمونه اجاره نامه غرفه (با پولِ پیش)
در صورتی که مالک یا موجر علاوه بر اجاره، مبلغی را به عنوان ودیعه یا قرض الحسنه دریافت خواهد کرد از این قرارداد کامل استفاده کنید.
دانلود نمونه قرارداد اجاره غرفه (بدون پول پیش)
اگر در ازای اجاره غرفه، صرفا اجاره بها پرداخت خواهد شد و مبلغی به عنوان قرض الحسنه از سوی مالک درخواست نخواهد شد از این قرارداد استفاده کنید.