نمونه لایحه جعل امضا و توضیحاتی درباره شرایط تحقق و تشخیص جرم جهت تنظیم این لایحه!

لایحه جعل امضا یکی از مهمترین نمونه لایحه‌های جرم جعل در دادگاه است. جرم جعل امضا از جمله جرایمی است که با ظهور قراردادهای مکتوب و گسترش اهمیت امضا، کاربرد بیشتری پیدا کرد. با اینکه تصور می‌شد گسترش علم و تکنولوژی باعث کاهش جرم جعل امضا شود، اما اینطور نشد و این جرم همچنان یکی از جرائم شایع است که در موارد متعدد به دادگاه‌ها گزارش داده می‌شود. جرم جعل امضاء زمانی رخ می‌دهد که فردی امضای منسوب به دیگری را به قصد ضرر زدن و سوءاستفاده جعل کند.

یعنی به نام شخص دیگر، و مشابه با او امضا کند. امضا به معنی نشانه یا خطوط و علائمی است که به عنوان مهری برای تایید شخص حقیقی یا شخص حقوقی استفاده می‌شود. امضا هر شخص با شخص دیگر متفاوت است و به صورت ویژه به او منسوب می‌شود. یعنی زمانی ‌که شخص انتهای نوشته مکتوبی را امضا می‌کند، یعنی با محتوای نوشته شده موافق است یا اینکه قرارداد و تفاهم نوشته شده را می‌پذیرد.

جعل، جرم جعل امضا و لایحه جعل امضا در قانون مجازات اسلامی

جعل به معنی تقلب، دروغ و ساختگی بودن چیزی است. به این ترتیب جعل امضا یعنی شخصی با دروغ و تقلب، به ‌جای فرد دیگر نوشته‌ای را امضا کند. هر فردی امضای مختص به خود را دارد. گاهی ممکن است این امضاء جعل شود و صاحب امضا یا دیگران به ‌جهت این عمل متحمل ضرر و زیان شوند. در این موقعیت صاحب امضا می‌تواند از جاعل (جعل کننده امضا) شکایت کیفری کند. با تنظیم نمونه لایحه جعل امضا و تقدیم آن به دادگاه از قاضی تقاضا می‌شود که به این شکایت رسیدگی کرده و میان طرفین داوری کند.

تفاوتی میان جرم جعل امضای افراد عادی، جعل امضای مقامات دولتی و سیاسی کشور و به طور کلی جعل امضای اشخاص حقیقی و حقوقی وجود ندارد. هر کدام از این موارد که پیش بیاید، جرم محقق شده است. البته به دلیل نتایجی که هر جعل امضا دارد، برای انواع این جرم مجازات متفاوتی در نظر گرفته‌اند. فردی که امضای دیگران را جعل می‌کند به حبس یا جریمه نقدی محکوم می‌شود.

قانون مجازات اسلامی جرم جعل را تعریف نمی‌کند ولی مجازات این جرم تعیین‌ شده است. جرم جعل امضا به‌ طور مستقل عنوان جداگانه و مجازات مستقلی ندارد. یعنی این جرم هم در کنار سایر موارد و عناوین جرم جعل و تزویر قرار می‌گیرد.

شرایط تحقق جرم و استفاده از لایحه جعل امضا

در قانون مجازات اسلامی برای تحقق جرم جعل امضا و استفاده از لایحه جعل امضا شروطی بیان شده ‌است. در ادامه به بیان این شروط می‌پردازیم:

1. اولین شرط این است که جعل امضا بدون اجازه صاحب آن باشد. یعنی صاحب امضاء، از جعل امضاء اطلاعی نداشته باشد. مثلاً اگر فردی به فرزندش بگوید به‌ جای او نامه ‌اداری را امضا کند. جرم اتفاق نیفتاده است. در این موقعیت چون خود شخص مطلع بوده است، نمی‌تواند بعداً علیه فرزندش نمونه لایحه جعل امضا بنویسد. زیرا که جعل امضا بدون اجازه صاحب امضا نبوده است. هرچند امکان دارد اقدام به عمل جعل، برای فرزندش تبعات قانونی داشته باشد.
2. شرط دوم برای تحقق جرم جعل امضا این است که در صورتی ‌که شخصی امضای مقامات سیاسی را جعل کند باید این جعل به اعتبار مقام دولتی آن‌ها باشد. یعنی با توجه به سمت رئیس قوه مجریه یا رئیس قوه قضاییه و رئیس قوه مقننه امضای آن‌ها را جعل کند.
3. شرط سوم برای تحقق جرم جعل امضا، آگاهی به جعل و تزویر بودن این عمل است. یعنی شخصی که امضای دیگران را جعل می‌کند، اگر به جعل و تزویر بودن این کار آگاهی نداشته باشد و بدون آگاهی از امضای مقامات دولتی استفاده کند، جرم جعل امضاء محقق نشده ‌است.

تشخیص جرم جعل امضا

اگر جرم جعل امضا به‌ طور ماهرانه انجام ‌نشده باشد، می‌توانید به‌ راحتی آن را تشخیص دهید. اما چنانچه جعل امضا توسط وسایل پیشرفته و افراد متبحر صورت‌ گرفته باشد، لازم است که توسط کارشناس تشخیص خط و در آزمایشگاه بررسی شود. برای این منظور از وسایل مناسب و تجهیزات خاصی استفاده می‌کنند تا بتوانند تشخص دهند که جعل انجام شده است یا خیر!

نکات مهم جرم جعل که پیش از تنظیم نمونه لایحه دفاعیه جعل امضا بهتر بدانیم:

اگر شخصی امضای مقامات دولتی را جعل کند، مجازات سنگین‌تری برای او در نظر گرفته می‌شود. زیرا که در این‌ شرایط به دلیل اعتبار مقام این فرد و اهمیت امضای او در نحوه تعیین سرنوشت عده‌ی زیادی از مردم، جعل امضای او از جعل امضای یک شخص عادی به ‌مراتب مهمتر است و بدون شک مجازات سنگین تری برای شخص مرتکب دارد.

برای مثال: ممکن است فردی با جعل امضای ریاست ‌جمهوری موجب تأیید و ابلاغ آیین‌نامه‌ای شود که قبل ‌از آن منتشر نشده است. همین موضوع می‌تواند موجب محاکمه و مجازات شخص جاعل «جعل کننده» باشد. در این‌ شرایط جرم جعل امضا محقق می‌شود. به‌ عبارت ‌دیگر اگر قصد شخص آسیب رساندن و ضرر به دیگران و سوءاستفاده از امضای این اشخاص به‌ علت جایگاه سیاسی آن‌ها باشد، جرم جعل امضاء مقامات سیاسی انجام شده است. در صورتی که جاعل از مقام و اعتبار جایگاه مقامات سیاسی و دولتی بی‌خبر باشد، جرم جعل امضای مقامات محقق نشده است و مجازات کمتری برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

نکته مهم در خصوص تشخیص جرم جعل امضا مقامات

نکته مهمی که باید به آن توجه کنیم این است که در مواقعی که فردی امضای خود را در زیر متن و اسم منتسب به دیگری ثبت کند، در این حالت جرم جعل امضا محقق نشده ‌است. زیرا جعل امضا به معنی شبیه ‌سازی امضای خود به دیگران و سوءاستفاده از آن است. مثلاً: اگر شخصی متن نامه رییس اداره خود را بدون امضا دریافت کند. سپس امضای خودش را بدون هیچ‌گونه تقلیدی از امضای رئیس، زیر آن ثبت کند. در اینجا جرم جعل امضاء صورت نگرفته و رئیس نمی‌تواند علیه کارمندش نمونه لایحه دفاعیه جعل امضا تنظیم کند. این فرد ممکن است، مرتکب تخلف اداری شده باشد. اما به‌ جهت اینکه امضای منحصر به خودش را زیر نامه رئیس ثبت کرده است و امضای رییس را تقلید نشده،‌ جرم جعل امضاء محقق نمی‌شود.

ماده 524 قانون مجازات اسلامی

این ماده به تعیین مجازات جرم جعل امضا مقامات کشور پرداخته‌ است. در این ماده جعل امضای مقام رهبری و رؤسای سه قوه، حبس از سه سال تا پانزده سال را برای مجرم در پی دارد.

طبق این ماده، برای تحقق جرم جعل امضای مقامات، دو شرط لازم است:

1. اول اینکه فردی که امضای آن‌ها را جعل کند، باید به اعتبار مقام آنان جعل کند. یعنی بداند که این فرد چه سمتی دارد؛
2. دوم اینکه با علم به جعل یا تزویر استفاده کند. یعنی پس ‌از جعل امضا، از آن سوء استفاده کند. در این حالت منظور از اعتبار مقام آن‌ها این است که امضای این مقامات جنبه شخصی نداشته باشد زیرا در این حالت امضای آن‌ها مشمول این ماده نمی‌شود.

مشاوره حقوقی تلفنی

شما می‌توانید در خصوص این نوع لایحه از وکیل مشاوره حقوقی تلفنی دریافت کنید. برای ثبت این درخواست روی لینک قبل بزنید. شما همچنین می‌توانید درخواست تنظیم لایحه ثبت کنید. ما در اسرع وقت با شما تماس می‌گیریم.