تضمین در اجاره و چک تخلیه بدون تاریخ چگونه می‌باشد و ایا چک تخلیه قابل وصول است؟

نویسنده:سما سلیمانی
-
بروزرسانی:1403/04/13
زمان مطالعه: 7 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
تضمین در اجاره

تضمین در اجاره از مهم‌ترین دغدغه‌های صاحبان ملک است. زمانی که ملکی در اجاره شخصی است، ممکن است اختلافات و شکایاتی میان موجر و مستاجر پیش بیاید. اختلافاتی در زمینه تخلیه ملک در زمان معین، پرداخت اجاره بها، خسارت‌های احتمالی به ملک، عدم پرداخت مبلغ از پیش گذاشته شده نزد موجر (رهن)، عمل نکردن به تعهدات و انتظارات متقابل موجر-مستاجر و شکایات متفاوت دیگر، می‌توانند دلایل تعداد قابل توجهی از اختلافات باشند. همین مسئله، لزوم تضمین در اجاره را مطرح می‌کند. تضمین در اجاره یک نوع مدرک قانونی است که موجب اطمینان خاطر مستاجر و البته موجر (صاحب ملک) می‌شود. این تضمین، می‌تواند به صورت نمونه چک تخلیه باشد که در عرف به آن نمونه چک تضمینی ، چک اجاره بها و چک ضمانت قرارداد اجاره نیز می‌گویند. علاوه بر نمونه چک تخلیه ،  سفته ضمانت تخلیه نیز یکی دیگر از سند‌های قانونی برای تضمین در اجاره است.

در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.

البته ما پیش از این، در مورد قرارداد اجاره یا اجاره نامه مطالبی را بررسی کرده‌ایم و قوانین اجاره را به صورت کامل توضیح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما این مطالب را بخوانید و اطلاعات بیشتری کسب کنید.

نمونه چک تخلیه برای تضمین در اجاره چگونه است؟

در زمان تنظیم قرارداد اجاره، مستاجر موظف می‌شود بابت زمان حضورش در ملک استیجاری، مبلغی را جهت ضمانت عدم خسارت به ملک و ضمانت تخلیه در زمان معین، به موجر بپردازد. این مبلغ، جهت ضمانت دست موجر می‌ماند. البته مستاجر می‌تواند آن را طلب کند. اما معمولا در قرارداد نوشته می‌شود که این مبلغ پرداختی که در اصطلاح عموم، «رهن» نامیده می‌شود تا انتهای قرارداد، نزد صاحب ملک بماند. در زمان تخلیه ملک، صاحب ملک با احتساب و کسر خسارت‌ها و بدهی‌ها، مبلغ پرداخت شده را به مستاجر باز می‌گرداند. این مبلغ یا به صورت نقدی و یا به صورت چک پرداخت می‌شود.

به همین دلیل، آن را چک اجاره بها یا چک ضمانت قرارداد اجاره می‌گویند.

همچنین می‌توان به جز چک ضمانت از سفته ضمانت تخلیه نیز استفاده کرد.

چک‌های ضمانتی کیفری نیستند و در دسته چک‌های مدت‌دار قرار می‌گیرند.

در صورت عدم پرداخت این چک‌ها از طرف مستاجر، صاحب ملک می‌تواند از طریق مراجع حقوقی، حق خود را وصول کند. لازم به ذکر است که چک ضمانت قرارداد اجاره صرفا جهت تضمینی برای اجرای تعهدات، گرفته شده است. پس اگر موجر، چک را بی دلیل برداشت کند، خیانت در امانت کرده است و مقصر می‌باشد.

دادگاه حقوقی در چنین شرایطی حق را به مستاجر می‌دهد. پس چک اجاره بها دارای تعهدی دو جانبه است.

البته استفاده از چک و سفته ضمانت ، اصول حقوقی خاصی دارد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

نحوه نگارش چک‌ ضمانت برای تضمین در اجاره

نحوه نوشتن چک تخلیه خانه با سایر چک‌ها هیچ تفاوتی ندارد و تنها تفاوت، نوشتن شرط در چک است.

این شرط در پشت چک نوشته می‌شود و اگر سوال می‌پرسید که پشت چک چه بنویسیم ، جواب، نوشتن جمله «این چک به منظور ضمانت صادر شده است»، است. سایر مراحل ، مانند نوشتن یک چک معمولی انجام می‌شود. مواردی مانند امضا، تاریخ، عدم قلم خوردگی و یکسان بودن مبلغ به حروف و عدد همچون سایر چک‌ها، باید رعایت شود.

در اینجا پیشنهاد می‌کنیم پیش از نوشتن چک یا استفاده از آن برای تضمین قرارداد اجاره، ابتدا درباره قانون چک مطالعه کنید. مجله حقوقی رکلا مقاله‌ای را به این مساله اختصاص داده است که با زدن روی لینکی که پیش‌تر مشخص شد، می‌توانید آن را بخوانید. در این مقاله درباره قوانین مرتبط با چک توضیح می‌دهیم. خواندن این مقاله، اطلاعات دقیقی در خصوص شیوه استفاده از چک را در اختیار شما قرار می‌دهد.

 چک تخلیه بدون تاریخ برای تضمین در اجاره

در این مورد لازم است، بررسی مختصری در قانون تجارت و قانون صدور چک داشته باشیم.

براساس ماده 310 قانون تجارت ، چک باید دارای تاریخ و محل صدور باشد.

این ماده، تاریخ و محل صدور را ارکان اصلی می‌داند و در غیر این صورت، چک اعتبار کافی ندارد. همچنین در ماده ۳۱۱ قانون چک ، چک فاقد تاریخ، سند قانونی نیست. قانون، نوشتن تاریخ به ماه و سال و روز را در چک لازم می‌داند. گروهی معتقدند که چک بدون تاریخ، به معنی تعهد و دین شخص به فرد دیگری است. بعضی دیگر هم این باور را قبول ندارند و می‌گویند، می‌تواند صرفا امانتی در دست فرد باشد و به معنی تعهد و بدهی نیست.

با این حال، در نوشتن چک بابت تضمین قرارداد اجاره ، لازم است که به تاریخ آن توجه کنید.

ایا چک تخلیه قابل وصول است

در جواب به این سوال‌ که ایا چک تخلیه قابل وصول است ، باید بگوییم که بله! چک اجاره بها مانند سایر چک ها قابل وصول است.

حقیقت این است که بانک، تفاوتی میان سایر چک‌ها و چک ضمانتی قائل نمی‌شود.

اگر چک ضمانت برای وصول به بانک برده شود و اگر در حساب صاحب چک، مبلغ نوشته شده در آن وجود باشد، چک وصول می‌شود. اما با توجه به اینکه، چک جهت ضمانت داده شده است می‌توان با مراجعه به دادگاه، حق خود را گرفت. اجرا گذاشتن چک تخلیه زمانی اتفاق می‌افتد که مستاجر به تعهدات خود عمل نکند و از سوی دیگر، پولی نیز در حسابش نباشد و مبلغ چک ضمانت وصول نشود.

در چنین شرایطی نیاز به اجرا گذاشتن چک تخلیه است.

گم شدن چک تخلیه

اگر چک تخلیه شما یا هر چک دیگری که دارید، گم شود بهترین کار این است که با مراجعه به بانک و دادسرا، مفقودی آن را اعلام کنید. با این کار، جلوی وصول چک را می‌گیرید و از این بابت، برای شما مشکلی ایجاد نمی‌شود. نکته مهم این است که هر زمان متوجه مفقود شدن چک تخلیه مستاجر شدید، به سرعت از طریق بانک، اعلام مفقودی کنید تا چک مسدود و غیر قابل پرداخت شود زیرا این چک نزد موجر امانت است و اگر خارج از موضوعی که برای آن صادر شده است، استفاده شود، تبعات آن متوجه موجر خواهد بود.

تهاتر در اجاره به چه صورت است؟

تهاتر در اجاره به این معنی است که اگر مستاجر، مبلغ اجاره‌ را پرداخت نکند، موجر می‌تواند در پایان قرارداد، اجاره بهای عقب افتاده را، از مبلغ ودیعه (رهن) که در اختیارش است، کسر کند. اما اجرای تهاتر، به اخذ حکم و مجوز از مرجع معتبر و صلاحیت‌دار نیازمند است. بنابراین، صرفا با تشخیص موجر قابل اجرا نیست.

قراردادهای کامل

بنیاد حقوقی رکلا به عنوان مرجع تخصصی قرارداد است و مجموعه کاملی از انواع قرارداد اجاره را تنظیم کرده است. پیشنهاد می‌کنیم روی تصویر زیر بزنید و وارد فهرست کامل این قراردادها شوید. ضمن آنکه می‌توانید درخواست تنظیم قرارداد یا درخواست مشاوره حقوقی تلفنی ثبت کنید. ما در کنار شما خواهیم بود.

انواع قرارداد اجاره

دسترسی به انواع قرارداد اجاره، با زدن بر روی تصویر زیر امکان دارد. همین حالا روی تصویر زیر بزنید.

قراردادهای اجاره
فهرست انواع قرارداد اجاره
سما سلیمانی
«سما» کارشناس کنترل کیفیت محتوا در تیم تحریریه رکلا، روانشناس و مولف مباحث مرتبط با امور قراردادها و به صورت روزانه و مستقیم با کاربران رکلا در حال گفتگو و رایزنی است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(18 نظر)
account_circle
مهدی مقامی
thumb_up_alt
در مورد استفاده از چک ضمانت و توضیح کارشناس محترم باید اعلام کنم که از منظر قانونی، اصطلاح ضمانت با امانت بسیار متفاوت هست و مصداق خیانت در امانت در مورد چک ضمانی قابلیت ندارد.
14:16
27 شهریور 1403
account_circle
محمود جمالی
thumb_up_alt
سلام وقت بخیر مغازه‌ای را اجاره دادم پس از پایان قرارداد مستاجر به مغازه خسارت وارد کرده و از اصلاح آن طفره میره و مبلغ پول پیش هم نداره در عوض یک فقره چک بدون تاریخ در وجه خودم برای تخلیه و خسارت احتمالی دارم آیا میتوان روی چک اقدام کرد ممنون.
12:11
12 دی 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
لطفا مراحل پیگیری را از طریق مراجع قضایی پیش ببرید. ممکن است درج تاریخ توسط خود شما در آن، مصداق جعل باشد. برای پرهیز از طرح چنین ادعایی توسط ایشان، بهتر است از طریق مراجع قضایی، مطالبه خسارت داشته باشید.
15:07
13 دی 1402
account_circle
سجاد سالاری
thumb_up_alt
باسلام. خونه‌ای اجاره کردیم. حالا صاحب خونه میگه به جای ۱۲ برگ چک اجاره ماهانه یک برگ سفته بهم بدین مبلغ کل اجاره رو بنویسین هر وقت که اجاره پرداخت کردین رسید بهتون میدم. همچین چیزی قانونی هست به نظر شما؟
23:56
13 خرداد 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. توصیه می‌کنیم هر توافقی که انجام می‌دهید را در قالب یک قرارداد کامل، درج کنید. این اولین اقدامی است که باید انجام داد. علاوه بر این، توصیه می‌کنیم اگر قرار است سند تجاری خاصی را به عنوان تضمین پرداخت به موقع اجاره بها ارائه دهید، عینا در قرارداد نیز به این منظور اشاره شود. یعنی اشاره کنید که علت تسلیم سفته به ایشان «بابت تضمین پرداخت به موقع اجاره بها» است. این کار، روش صحیحی است که باید در دستور کار قرار دهید و توصیه می‌کنیم حتما متن این قرارداد توسط یک متخصص امور قراردادها تنظیم شود.
21:13
14 خرداد 1402
account_circle
علی اسماعیلی
thumb_up_alt
چکی را از مستاجر دریافت کردیم. ارزش مغازه از مبلغ چک بیشتر شده. حالا مستاجر میگوید تخلیه نمی‌کنم برید چک را وصول کنید.ایا وصول چک تخلیه باعث می‌شود شما نتوانید درخواست تخلیه بدهید؟
01:53
31 فروردین 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. این دو موضوع هیچ ارتباطی با هم ندارند. چک تخلیه با هدف جبران خسارات وارد شده به مغازه و تامین اجرت المثل ایام تصرف در آنجا، دریافت می‌شود. عدم تناسب میان چک تخلیه و ارزش مغازه مانع طرح دعوی توسط شما نخواهد بود و این امکان کماکان برای شما موجود است.
00:23
01 اردیبهشت 1402
account_circle
آرش جوکار
thumb_up_alt
سلام. وقتتون بخیر. من چک تخلیه دادم به صاحب ملک بعد نوشتم بابت تخلیه ملک. می‌خواستم ببینم مشکلی نداره که کلمه ضمانت رو ننوشتم؟
01:04
14 آبان 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. در این مورد مشکلی به نظر نمی‌رسد. توصیه می‌کنیم مشخصات چک در متن قرارداد نیز نوشته شود. در واقع لازم است شماره چک، مشخصات صادر کننده آن و تاریخ صدور چک به انضمام علت صدور آن را در متن قرارداد نیز بنویسید.
16:55
14 آبان 1401
account_circle
رامین حسینی
thumb_up_alt
سلام. چرا در مورد دادن سفته به جای چک ضمانت تخلیه صحبتی نشد؟
14:05
07 آبان 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. در این مورد، هیچ محدودیتی ندارید و می‌توانید از سفته نیز استفاده کنید و آن را به عنوان ضمانت تخلیه در نظر بگیرید.
15:08
08 آبان 1401
account_circle
حسین افهمی
thumb_up_alt
سلام صاحبخانه جدید که می‌خوام قولنامه بنویسم بهم گفته چک به این صورت به نام صاحبخانه علی فلانی بابت ضمانت پرداخت اجاره بهای ماهیانه قولنامه فلان در املاک شایسته بدم. آیا اینطوری مشکل نیست بدم؟
18:19
28 شهریور 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. موردی ندارد اما جزئیات دقیق چک و دلیل تسلیم کردن آن به موجر (مالک) را در متن قرارداد نیز بنویسید و طرفین زیر آن را امضا کنند.
18:59
29 شهریور 1401
account_circle
من
thumb_up_alt
سلام. چقدر باید مبلغ چک باشه؟! تاریخ چک از کی تا کی باید باشه؟!
16:19
09 شهریور 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. هر دو توافقی است. مبلغ چک را با توافق یکدیگر تعیین کنید.
18:53
10 شهریور 1401
account_circle
حمیدرضا
thumb_up_alt
سلام بسیار مفید بود. ممنون.
14:06
29 مرداد 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. از محبت شما به «رکلا» صمیمانه ممنونیم.
20:01
30 مرداد 1401
account_circle
محسنی
thumb_up_alt
میخوایم واحد اجاره بدیم. من مشاور املاک هستم. ۱۰۰ پیش ۷ اجاره. مالک میگه مستاجر یک عدد چک تضمین پرداخت اجاره یا تضمین تخلیه باید بده. خواستم بپرسم باید چیکار کنیم؟ کدومش بهتره. تاریخ چک کی باشه؟ مبلغش چقدر باشه؟ روی چک چی بنویسیم؟ ممنون.
19:12
11 خرداد 1401
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. مشخصات چک و علت اعطای آن در متن قرارداد نوشته شود. در متن چک نیز می‌توانید به تضمین بودن آن اشاره کنید.
14:13
12 خرداد 1401