قرارداد خرید کشتی یکی از انواع قرارداد خرید کالا و از جمله قراردادهای دریایی به حساب می‌آید که طرفداران و متقاضیان خود را دارد. با توجه به انواع گوناگون کشتی‌ها مثل تجاری، شخصی، نظامی و غیره، هر کدام کارکردهای متنوعی دارند. متن حاضر به متقاضیان انعقاد قرارداد خرید و فروش کشتی کمک خواهد کرد تا آن را به گونه‌ای منعقد کنند که از حمایت قانونی برخوردار باشد. ضمن اینکه حقوق طرفین در زمان تنظیم متن قرارداد خرید کشتی حفظ می‌شود.
نوع قرارداد خرید کشتی
همانطور که گفته شد، این قرارداد از انواع عقد بیع محسوب می‌شود. بیع به معنی خرید و فروش است و در قانون مدنی ایران قواعد خاص خود را دارد. نمونه قرارداد خرید کشتی نیز از همین قوانین پیروی خواهد کرد. پس از انعقاد این قرارداد، خریدار مالک کشتی و فروشنده مالک وجه آن خواهد بود و امکان فسخ یک جانبه آن وجود ندارد. قرارداد فروش کشتی از جمله عقودی است که در زمان انعقاد آن، طرفین ملزم به رعایت شروطی هستند که از آن‌ها به عنوان شروط صحت قرارداد یاد می‌شود و رعایت نکردن آن شروط باعث می‌شود که نمونه قرارداد خرید کشتی از اعتبار قانونی برخوردار نباشد، در نتیجه قانون آن را به رسمیت نخواهد شناخت.
شرایط صحت قرارداد خرید کشتی
رعایت این شروط در زمان امضای قرارداد اهمیت دارد. با هم این شرایط را به صورت متخصصر بررسی می‌کنیم:
- قصد و رضایت طرفین: یعنی طرفین برای امضای قرارداد مجبور نشده باشند.
- اهلیت طرفین: این مورد به معنای وصف و شایستگی طرفین برای امضای نمونه قرارداد خرید کشتی است، به شکلی که قانون منعی برای امضای قرارداد توسط آن‌ها ایجاد نکرده باشد. به زبان ساده‌تر، شخصی که قرارداد را امضا می‌کند باید به سن قانونی رسیده باشد و از طرف دیگر، ورشکسته نباشد. اگر ورشکسته است اجازه مدیر تصفیه، شرط اساسی خواهد بود.
- مشروع بودن جهت قرارداد: اگر فروشنده بداند که خریدار معامله را به قصد انجام عمل نامشروع انجام می‌دهد و آن را امضا کند، قرارداد صحت نخواهد داشت. برای مثال اگر فروشنده بداند که خریدار، کشتی تجاری را برای جابجایی کالای قاچاق خریداری می‌کند و قرارداد را امضا کند، معامله از اعتبار قانونی برخوردار نخواهد بود.
- موضوع معین که جهت معامله باشد: یعنی مشخصات دقیق کشتی در متن قرارداد نوشته شود و ابهامی در مورد آن وجود نداشته باشد.
نحوه نگارش متن قرارداد خرید کشتی
در ابتدای سند معامله دقت کنید که حتما عنوان و محتوای قرارداد همخوانی داشته باشند. برای مثال اگر خرید کشتی در عنوان سند نوشته شده است، طرفین نیز باید قصد خرید و فروش داشته باشند نه اجاره دادن کشتی.
موضوع قرارداد فروش کشتی
همان طور که گفته شد کشتی‌ها انواع گوناگونی دارند که خود نیز به شکل‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند برای مثال کشتی تجاری، کشتی شخصی، کشتی نظامی و غیره، که خود کشتی‌های تجاری نیز به کشتی‌های فله بر، کشتی حمل کانتینر، کشتی‌های نفت‌کش و غیره تقسیم می‌شوند. پس حتما نوع دقیق کشتی را در متن قرارداد خرید کشتی بنویسید.
اندازه کشتی نیز از نکات مهمی است که باید به آن توجه کنید. همچنین قبل از امضای نمونه قرارداد خرید کشتی دست دوم ، حتما از پرچم کشتی مطلع شوید. پرچم یک کشتی نشان دهنده این است که آن کشتی باید برای اموری مانند اجرای مقررات در خصوص کارکنان، مطابق با قوانین کدام کشور رفتار کند. معمولا به دلیل قوانین ساده‌تر کشور پاناما در حوزه دریایی، کشتی‌های زیادی تحت پرچم این کشور ثبت شده‌اند. فروشنده موظف است که این قسمت از متن قرارداد را به طور دقیق انجام دهد. در غیر این صورت خریدار می‌تواند قرارداد خرید کشتی را فسخ کند.
مبلغ قرارداد
پرداخت وجه معامله مطابق توافق انجام شده در قرارداد خرید و فروش کشتی ، به عهده خریدار است. او می‌تواند وجه معامله را به شکل نقد یا اقساط پرداخت کند. معمولا به دلیل هزینه بالای این معاملات از روش دوم استفاده می‌شود.
نقد: اگر از روش پرداخت نقد استفاده می‌‌کنید، به این معنی است که بلافاصله پس از امضای قرارداد، باید وجه آن پرداخت شود. در این صورت حتما مبلغ کل، تاریخ، طریقه پرداخت (اعم از وجه نقد، کارت خوان و…) را در متن قرارداد بنویسید.
اقساط: در اکثر معاملات با موضوع قرارداد فروش کشتی ، طرفین از این روش استفاده می‌کنند. در این صورت مبلغ کل قرارداد، تعداد اقساط، مبلغ هر قسط و تاریخ آن‌ها و در نهایت روش پرداخت (برای مثال انواع چک) نوشته می‌شود. به خاطر داشته باشید که در صورت استفاده از چک حتما شماره چک را در متن قرارداد بنویسید.
به هر صورت، پرداخت وجه معامله باید به طور کامل حاصل توافق طرفین باشد و مطابق با این بند از قرارداد فروش کشتی انجام شود. در غیر این صورت، فروشنده حق فسخ خواهد داشت، برای مثال اگر خریدار توانایی پرداخت وجه معامله را داشته باشد اما آن را پرداخت نکند، فروشنده می‌تواند به مراجع قانونی مراجعه کرده و بخواهد که او را مجبور به پرداخت کنند یا قرارداد را فسخ کند.
حالت دیگر زمانی است که خریدار به هر دلیل در پرداخت وجه معامله مُفلس (ناتوان) شود، در این صورت فروشنده می‌تواند کشتی را از او پس بگیرد یا به او تحویل ندهد.
تعهدات و شروط در قرارداد فروش کشتی
در این قسمت از نمونه قرارداد خرید کشتی طرفین می‌توانند یکدیگر را ملزم به رعایت و انجام عملی کنند که در صورت نادیده گرفتن آن از سوی طرف مقابل، طرف دیگر می‌تواند قرارداد را فسخ کند یا از خاطی، خسارت دریافت شود.
اگر طرفین شروطی را برای یکدیگر تعیین کنند، این شروط باید سه ویژگی مهم داشته باشند:
- مشروع باشند.
- قابل انجام باشند.
- سود و منفعت داشته باشند.
اگر هریک از این سه ویژگی رعایت نشده باشد، آن شرط باطل است اما قرارداد خرید و فروش کشتی به قوت خود باقی خواهد ماند.
ضمنا توجه داشته باشید که طرفین نمی‌توانند شروطی را تعیین کنند که مانع از بهره مندی طرف مقابل از نمونه قرارداد خرید کشتی شود، برای مثال اگر کشتی معامله شده یک کشتی تجاری است، فروشنده نمی‌تواند شرط کند که خریدار از آن برای حمل و نقل کالا استفاده نکند. در صورت رعایت نکردن این نکته، هم آن شرط و هم قرارداد خرید کشتی باطل است.
طرفین می‌توانند در زمان امضای نمونه قرارداد خرید کشتی ، شرط کنند که در مدت مشخص، برای خود آن شخص یا شخص ثالث، حق فسخ قرارداد وجود داشته باشد. حتما زمان آغاز و پایان آن شرط را در متن قرارداد بنویسید در غیر این صورت، قرارداد کشتی باطل خواهد بود.
پایان تعهدات
اگر قرارداد به هر دلیلی به پایان برسد، طرفین دیگر ملزم به انجام تعهدات خود نیستند.
طرفی که تعهد به نفع او نوشته شده است، می‌تواند از آن صرف نظر کند. این حالت دقیقا مانند زمانی است که آن تعهد از ابتدا در قرارداد خرید و فروش کشتی نوشته نشده است.
پیشنهاد ما
قرارداد خرید کشتی یکی از قراردادهای مهم با حجم مالی قابل توجه است. لذا ضروری است که پیش از هر اقدامی، با مشاور متخصص در این بخش، مشاوره داشته باشید. برای ثبت درخواست تنظیم قرارداد فروش کشتی روی اینجا بزنید.
