نمونه قرارداد جعاله ثانويه و نکات مهم متن قرارداد جعاله ثانويه چیست؟
قرارداد جعاله ثانويه به عنوان یکی از انواع کاربردی قرارداد جعاله محسوب می‌شود.
بسیاری از افراد برای اجرای طرح‌های متفاوت از جمله طرح‌های ساختمانی و … از تسهیلات جعاله بانکی استفاده می‌کنند و از طریق بانک، فرآیند مربوط به اجرای طرح خود را دنبال می‌کنند.
بانک‌ها نیز با هدف به وجود آوردن تسهیلات لازم در خصوص گسترش فرآیند تولید، بازرگانی، خدمات و… در ابتدا قرارداد جعاله اولیه را به عنوان عامل امضاء می‌کنند و در ادامه، در صورتی که لازم بدانند، با انعقاد متن قرارداد جعاله ثانويه و قرار گرفتن در سِمَت جاعل، امور مربوط به جعاله را انجام می‌دهند.
همچنین برای تعریف جامع این عقد، می‌توان به ماده 561 قانون مدنی و ماده 1 دستورالعمل اجرایی جعاله اشاره کرد. مطابق این مواد، التزام شخص (جاعل) به پرداخت بهای تعیین شده (جُعل) در مقابل انجام کاری معین از سوی عامل و بر اساس قرارداد، تحت عنوان جعاله شناخته می‌شود.
از سوی دیگر، قرارداد جعاله در تمامی بخش‌های اقتصادی کاربرد دارد و بانک‌ها با توجه به ماده 16 قانون عملیات بانکی بدون ربا و ماده 67 آیین نامه تسهیلات اعطایی بانکی ، می‌توانند در جهت گسترش منافعی که بیان گردید، تسهیلاتی را به مشتریان ارائه دهند و در نتیجه، عقد جعاله را تنظیم کنند.
در ادامه، نمونه قرارداد جعاله ثانويه را با دقت مورد بررسی قرار می‌دهیم و به نکات مهم آن اشاره می‌کنیم.
فرم قرارداد جعاله ثانويه چیست؟
امروزه قراردادهای جعاله یکی از قراردادهای پرکاربرد میان اشخاص به شمار می‌آیند. بسیاری از افراد برای انجام کاری مشخص نیاز به افراد متخصص یا معمولی دارند تا با دریافت اجرتی معین، اقدامات مورد نظر آنان را انجام دهند.
از طرف دیگر، با تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا در سال 1362 و به دنبال آن تصویب دستورالعمل اجرائی جعاله در سال 1363، بانک‌ها نیز با در نظر گرفتن اهدافی که در این مصوبات مورد اشاره قرار گرفته بود، وارد میدان شدند و جعاله را به سیستم بانکداری نیز انتقال دادند.
این بانک‌ها با بررسی عملیات موضوع عقد جعاله، از اجرای مفاد قرارداد اطمینان کسب می‌کنند و با دریافت جُعل از شخص جاعل، به عنوان عامل، اقدامات درخواست شده را به انجام می‌رسانند.
تنظیم این قرارداد میان جاعل اعم از شخص حقیقی یا حقوقی و بانک تحت عنوان متن قرارداد جعاله اولیه، از نخستین مراحل ورود بانک‌ها به بخش خصوصی به شمار می‌آید.
با این حال با توجه به ماده 4 دستورالعمل اشاره شده، به دلیل آنکه بانک یک نهاد مالی و اعتباری به شمار می‌آید و اقدامات مربوط به پیمانکاری و… در حیطه تخصص این نهاد نیست، معمولاً این موسسات با تنظیم نمونه قرارداد جعاله ثانويه به عنوان جاعل ثانوی فعالیت می‌کنند و آن شرکت خدماتی یا پیمانکاری طرف قرارداد بانک، به عنوان عامل، وظایف خود را زیر نظر بانک انجام می‌دهد.
البته بانک موظف است تنها بخشی از مسئولیت خود را در خصوص انجام اقدامی معین، به عاملی دیگر واگذار کند و چنانچه اشاره کردیم، این نهاد موظف است نظارت لازم بر حسن اجرای نمونه قرارداد جعاله ثانويه را داشته باشد.
وکالت در ضمن نمونه قرارداد جعاله اولیه
بسیار مشاهده می‌شود که بانک‌ها برای جلوگیری از اتلاف زمان، در ضمن قرارداد جعاله اولیه که با شخص جاعل منعقد می‌کنند، به جاعل وکالت می‌دهند تا او شرکت انجام دهنده کار یا پیمانکار را به بانک معرفی کند و بعد از تشخیص صلاحیت از سوی بانک به عنوان عامل نخست، جاعل اولیه به وکالت از بانک، نمونه قرارداد جعاله ثانويه را با عامل ثانویه منعقد کند.
بنابراین در این قسمت مشاهده می‌کنیم که علاوه بر تنظیم نمونه قرارداد جعاله ثانويه یک قرارداد وکالت نیز در کنار قرارداد جعاله اولیه تنظیم می‌شود.
کاربرد نمونه قرارداد جعاله ثانويه چیست؟
در همین نوشتار به صورت کلی اشاره‌ای به این مسئله داشتیم. به هر حال در صورتی که شخصی از میزان نقدینگی کافی برای پیشبرد و انجام کارها و اهداف خود برخوردار نباشد، به بانک مراجعه خواهد کرد و با پرداخت جُعل به صورت اقساطی، انجام اقدامات مورد نظر خود را به بانک واگذار خواهد کرد.
از طرفی، همانطور که گفتیم بانک دارای تخصص کافی در این زمینه نمی‌باشد و تنها فعالیت‌های مالی و اعتباری را به انجام می‌رساند.
در نتیجه، بانک با پرداخت جُعلی کمتر از جُعل دریافت شده از جاعل نخست، به عنوان جاعل ثانی با شرکت اجرایی نمونه قرارداد جعاله ثانويه را تنظیم می‌کند و بر اقدامات او نظارت لازم را خواهد داشت.
بانک در این قرارداد، بر خلاف قرارداد اول جاعل محسوب می‌شود و شرکت اجرایی اشاره شده به عنوان عامل، اقدامات لازم در خصوص کار مربوط به جاعل اولیه را انجام می‌دهد.
در ابتدا، جُعلی که بانک دریافت می‌کند، معمولاً بیشتر از هزینه انجام کار می‌باشد اما به هر حال به صورت اقساطی از جاعل دریافت می‌شود.
این اقدامات با توجه به مفاد ماده 68 آیین نامه تسهیلات اعطایی بانکی، قانونی و بدون اشکال است.
همچنین مطابق تبصره همین ماده، در صورتی که بانک در سِمَت جاعل قرار بگیرد، عامل می‌تواند با موافقت بانک، بخشی از کار را به دیگری بسپارد.
وضعیت سود بانک پس از تنظیم نمونه قرارداد جعاله ثانويه
اگرچه بانک با تنظیم قرارداد مجدد و پرداخت جعل به شرکت اجرایی، هزینه‌ای را به عنوان حق الزحمه شرکت مربوطه پرداخت می‌کند اما بدون شک، میزان پرداخت جعل در متن قرارداد جعاله ثانويه از جعل دریافتی در قرارداد جعاله اولیه کمتر خواهد بود.
سیستم بانکداری ایران نیز، سود مورد نظر را از مابه التفاوت جعل قرارداد جعاله اولیه و ثانویه دریافت می‌کند.
مسئول تهیه مواد و مصالح مورد نیاز و تدارک مقدمات
توجه داشته باشید که تهیه مواد لازم و لوازم مورد نیاز برای انجام کار، با توجه به توافقات طرفین و بر اساس قرارداد، به عهده جاعل یا عامل خواهد بود.
ماده 69 آیین نامه صریحا به این مسئله و توافق طرفین در قرارداد مربوطه اشاره کرده است.
نکات مهم
- طرفین قرارداد جعاله اولیه و نمونه قرارداد جعاله ثانويه باید این نکته را مد نظر داشته باشند که مدت انجام و تصفیه مطالبات مربوط به جعاله حداکثر به مدت دو سال تعیین خواهد شد. البته مدت انجام جعاله مرتبط با کارهای تولیدی و خدماتی با مدت اشاره شده تفاوت خواهد داشت و مدیریت بانک، مسئولیت تعیین این زمان را به عهده خواهد داشت.
- بانک‌های جمهوری اسلامی ایران در صورتی که در مقام عامل قرار بگیرند، می‌توانند برای کسب اطمینان از انجام تعهدات توسط جاعل، ضمانت و تامین مورد نظر خود را دریافت کنند.
- بانک‌ها موظف‌اند اموال موضوع کار درخواست شده در قرارداد جعاله را بیمه کنند تا در آینده یا پس از اعطای بخشی از وظایف طی تنظیم نمونه قرارداد جعاله ثانويه مشکلی برای اموال جاعل اصلی به وجود نیاید.
- دریافت یا پرداخت قسمتی از مبلغ قرارداد جعاله اولیه یا نمونه قرارداد جعاله ثانويه توسط بانک‌ها، مجاز خواهد بود. توجه به این نکته لازم است که حداقل و حداکثر پرداخت یا دریافت مبلغ مربوطه، توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود.
آیا نمونه قرارداد جعاله ثانويه یک جعاله خاص است؟
بله. البته! این دسته از قراردادها در زیر مجموعه قرارداد جعاله خاص قرار می‌گیرند.
در جعاله عام برای جاعل قرارداد، تفاوتی ندارد که چه کسی اقدامات مورد نظر او را انجام می‌دهد. انجام شدن کار به بهترین وجه، تنها درخواست کارفرما یا جاعل می‌باشد و در مقابل نیز عامل، جُعل را پس از اتمام کار دریافت می‌کند.
این در حالی است که در جعاله خاص، جاعل، انجام کار را به شخص یا اشخاصی متخصص واگذار می‌کند و برای او، اطلاع از نحوه انجام کار و شخصی که کارهای درخواستی را انجام می‌دهد، بسیار مهم است.
در خصوص موضوع این نوشتار نیز، جاعل بانک خواهد بود که به عنوان عامل قرارداد اولیه و واسطه‌ای میان جاعل اصلی و عامل ثانی، نمونه قرارداد جعاله ثانويه را با شخصی تنظیم می‌کند که از مهارت لازم و کافی برای انجام اقدامات مربوطه برخوردار است.
حتی وقتی که بانک به جاعل وکالت می‌دهد تا ایشان، شخصی را برای انجام کار به بانک معرفی کند، بانک، حرفه، تخصص و توانایی انجام کار توسط او را مد نظر قرار می‌دهد و پس از به دست آوردن رضایت بانک، این شخص به عنوان عامل قرارداد مربوطه، فعالیت خود را آغاز می‌کند.
وجه التزام در نمونه قرارداد جعاله ثانويه
منظور از وجه التزام ، اجبار عامل به تکمیل طرح موضوع قرارداد در موعد مقرر شده است. در نتیجه، در صورتی که عامل در مهلت تعیین شده، طرح مربوطه را به صورت کامل و بدون ایراد به بانک یا جاعل قرارداد، تحویل ندهد، مسئولیت هرگونه کم کاری یا سهل انگاری، متوجه شخص عامل خواهد بود.
در این زمینه بانک با توجه به ضمانت‌های اجرایی مندرج در قرارداد، تصمیمات لازم را اخذ می‌کند.
پیشنهادی که ما داریم
پیشنهادی که ما داریم این است که در خصوص این قرارداد کاربردی و مهم از مشاوران ارشد حقوقی رکلا، مشاوره حقوقی تلفنی بگیرید یا درخواست تنظیم قرارداد ثبت کنید. باعث افتخار ما خواهد بود که با شما در خصوص این قرارداد هم کلام شویم.
