قرارداد مضاربه بورس قراردادی کاربردی است که بسیاری از اشخاص به منظور سرمایه گذاری در بورس از آن استفاده میکنند. قرارداد مضاربه در بورس زیر مجموعهای از انواع قرارداد مضاربه است که در میان مردم کاربرد زیادی دارد. مضاربه قراردادی معتبر است که فقه و قانون آن را تایید میکنند. در قراردادهای مضاربه، فردی سرمایه نقدی خود را به شخص دیگر میسپارد و آن شخص موظف میشود که با سرمایه موجود کار کند. نهایتا، سود حاصل به صورت برابر میان طرفین تقسیم میشود. در قرارداد مضاربه در بورس نیز چنین فرآیندی طی میشود. فردی که دارای سرمایه نقدی یا حتی ارزهای خارجی است، با سپردن سرمایه خود به شخص عامل، از او میخواهد که در بازار بورس فعالیت کند.
بازار بورس از بازارهای موفق و سودآوری است که مدتی است محبوبیت زیادی در میان مردم پیدا کرده است. برای عموم مردم مهم است که سرمایه خود را راکد نگه ندارند و در زمانی که ارزش پول مدام در حال تغییر است، فعالیتی انجام دهند که ارزش سرمایه آنها را بیشتر کند. یکی از بازارهایی که همه ساله اشخاص زیادی را به سوی خود میکشاند، بازار بورس است. اما حضور در این بازار شاید برای هر فردی سودآور نباشد! زیرا فعالیت در بورس نیازمند سواد و تجربه است. اشخاصی که در این بازار فعالیت میکنند، نوسانات بازار را میشناسند و به خوبی میدانند که چه معاملاتی سود بیشتری ایجاد میکند. به همین دلیل است که افراد دارای اشتیاق به سرمایه گذاری در بورس، تمایل دارند که فردی با آگاهی و تسلط کافی به بورس را انتخاب کرده و با او همکاری کنند.
در این میان، افرادی هستند که توانایی کافی برای حضور در بازار بورس دارند ولی سرمایه لازم را در اختیار ندارند. این اشخاص میپذیرند که با نوشتن این قرارداد با سرمایه مالک در بورس فعالیت کنند و سود حاصل را به صورت مساوی یا با هر درصدی که توافق میکنند با مالک تقسیم کنند. از آن جایی که قرارداد مضاربه دارای مرز باریکی با ربا است، لازم است که در تنظیم آن احتیاط شود. لازم است حتما مبلغی که به مالک و صاحب سرمایه برگردانده میشود، از سود حاصل از فعالیت عامل باشد. در غیر این صورت مصداق ربا خواهد بود و از نظر قانونی و حقوقی دچار مشکل است. بنابراین تنظیم قرارداد مضاربه و نمونه قرارداد مضاربه بورس باید به طریقی انجام شود که به تمامی نکات و جنبههای قانونی آن توجه شود.
نمونه قرارداد مضاربه بورس قراردادی معتبر و قانونی است که از نظر فقه نیز پذیرفته شده است. این قرارداد نوعی از قرارداد مضاربه است که نوع عمل نیز در آن مشخص شده است. براساس این قرارداد، صاحب سرمایه مالک نامیده میشود و فردی که میپذیرد در بورس فعالیت کند، به عنوان مضارب نامیده میشود. نکته دارای اهمیت این قرارداد این است که با تعیین نوع فعالیت، مضارب نمیتواند در جای دیگری غیر از بورس فعالیت کند. متن قرارداد حاضر یک سند معتبر و قانونی است که در اختیار طرفین قرار میگیرد. شرح قرارداد حاوی اطلاعاتی درباره میزان سرمایه، سهم تعیین شده طرفین از سود حاصل از فعالیت، مدت قرارداد، شروط طرفین و سایر موارد مهم است.
قرارداد مضاربه در بورس از جمله قراردادهای معین قانون مدنی است. زیرا در متن قانون مدنی به طور صریح و روشن درباره عقد مضاربه توضیح داده شده است و فصلی درباره این عقد در قانون مدنی وجود دارد. معین بودن این قرارداد به این معنی است که قانون مدنی برای اجرا و انجام آن حدود مشخصی تعریف کرده است و لازم است که حتما به آن مادههای قانونی عمل شود. ماده 546 تا 560 قانون مدنی درباره عقد مضاربه صحبت کرده است. ماده 546 قانون مدنی در تعریف قراردادهای مضاربه میگوید:
«مضاربه عقدی است که به موجب آن احد متعاملین سرمایه میدهد با قید اینکه طرف دیگر با آن تجارت کرده و در سود آن شریک باشند. صاحب سرمایه مالک و عامل مضارب نامیده میشود .»
علاوه بر معین بودن، قراردادهای مضاربه جز عقود جایز نیز قرار میگیرند.
قرارداد مضاربه در بورس از جمله عقود جایز است زیرا مضاربه به طور کلی جایز محسوب میشود. ماده 550 قانون مدنی نیز به این موضوع اشاره کرده است. جایز بودن این قرارداد به این معنی است که هر کدام از طرفین هر زمان که بخواهند میتوانند از ادامه همکاری خودداری کنند و قرارداد تمام شود. حسابرسیها نیز تا همان زمان محاسبه میشود. شاید شنیدن این مساله چندان خوشایند نباشد و بخواهید که از قراردادی استفاده کنید که ضمانتی برای ادامه داشته باشد. نگران نباشید! با تنظیم و اضافه کردن شروط فسخ به قرارداد، میتوانید حق فسخ یک جانبه یا یک طرفه قرارداد را سلب کنید. به این ترتیب دیگر از بابت جایز بودن قرارداد نگرانی نخواهید داشت.
یکی از ویژگیهای نمونه قرارداد مضاربه بورس این است که سرمایه باید حتما به صورت نقدی باشد. این شرط از اصلیترین شروط قرارداد مضاربه است. قانون مدنی در ماده 547 قانون مدنی نیز به صورت صریح به این مساله اشاره شده است. اگر سرمایه مضاربه چیزی غیر از وجه نقد باشد، حکم عقد مضاربه جاری نمیشود. همین نقد بودن سرمایه است که شرایط مناسبی را برای تنظیم قرارداد مضاربه در بورس فراهم میکند. وجه نقد میتواند پول رایج کشور یا حتی پولهای خارجی باشد.
نقدی بودن سرمایه مضاربه این امکان را ایجاد میکند که قرارداد مضاربه بورس هم در بورس کشور و هم در بورس خارجی تنظیم شود. رای وحدت رویه دیوان عالی کشور درباره ارزهای خارجی نیز شرایط را برای تنظیم نمونه قرارداد مضاربه بورس خارجی فراهم میکند. براساس رای وحدت رویه دیوان عالی کشور، ارزهای خارجی جزء سرمایه نقدی محسوب میشود. لازم به یادآوری است که سرمایه مورد استفاده در عقد مضاربه نباید طلب، بدهی یا چک مدت دار باشد. با تنظیم نمونه قرارداد مضاربه بورس این امکان را دارید که سرمایه راکد خود را در بورس کشور یا خارجی وارد کنید. شخص عامل با تجربه و تسلطی که به بازار بورس دارد، میتواند سود قابل توجهی را از معاملات کسب کند.
تعیین حصه یا سهم هر کدام از طرفین قرارداد مضاربه، از جمله مهمترین بخشهای قرارداد مضاربه است. در همان ابتدای قرارداد لازم است سهم هر کدام از طرفین مشخص شود و در متن قرارداد نوشته شود. میزان سهم باید درصد مشخصی از سود حاصل از فعالیت باشد. ماده 548 قانون مدنی نیز به این مساله اشاره کرده است. قانون مدنی سهم سود حاصل از قرارداد مضاربه را «حصه» نامیده است و در ماده 548 اینگونه توضیح میدهد:
«حصه هریک از مالک و مضارب در منافع باید جزء مشاع از کل، از قبیل ربع یا ثلث و غیره باشد .»
این ماده تاکید میکند که سهم مالک و عامل درصد مشخصی از سود باشد. نکته قابل ذکر در این بخش است که نمیشود 100 درصد سود را برای مالک دانست. همانطور که در ماده ۵۵۷ قانون مدنی نیز آمده است که؛ اگر کسی مالی برای تجارت بدهد و قرار گذارد که تمام منافع، به نفع مالک باشد، در این صورت معامله، مضاربه محسوب نمیشود و عامل مستحق اجرتالمثل خواهد بود مگر اینکه معلوم شود که عامل عمل را تبرعاً انجام داده است.
در ماده 557 ، منظور از تبرعا این است که عمل را به رایگان انجام داده باشد.
نکته دیگر اینکه اگر در متن قرارداد به سهم مالک و مضارب اشاره نشده باشد، سود به صورت مساوی میان آنها تقسیم میشود.
تیم حقوقی رکلا این افتخار بزرگ را دارد که وظیفه تنظیم قرارداد شما را به عهده بگیرد. پس از صدور درخواست از جانب شما، با شما تماس خواهیم داشت.
از طرف دیگر، رکلا یک قرارداد مضاربه بورس تنظیم کرده است. روی تصویر زیر بزنید و وارد توضیحات این قرارداد شوید.
نمونه قرارداد کامل
دانلود سریع قرارداد با زدن بر روی تصویر زیر امکان پذیر است. همین حالا وارد صفحه دانلود قرارداد شوید.