قرارداد مشارکت معدن از انواع قراردادهای شراکت کاری است. این قرارداد با آنکه در هر کشوری امکان رخ دادن ندارد، یا اینکه در میان عموم مردم خیلی متداول نیست، اما دارای اهمیت زیادی است و سرمایه و درآمد زیادی را به همراه دارد.
در کشور ما با این شرایط اقلیمی و جغرافیایی، معدنهای بیشماری وجود دارد و همین مساله باعث میشود که اشخاصی به این سمت کشیده شوند و در زمینه معدن فعالیت کنند. از آنجایی که داشتن سرمایه و تخصص در این زمینه بسیار دارای اهمیت است، اهمیت مشارکت مشخص میشود و نمونه قرارداد مشارکت در معادن از قراردادهای مهمی است که میان اشخاص شاغل در این حوزه اتفاق میافتد. رسیدن به درآمد در کار معدن کمی زمانبر است. شاید یکی دیگر از دلایلی که باعث عقد نمونه قرارداد مشارکت در معدن میشود همین باشد. فعالیت در معدن در سه شاخه کشف، بهره برداری و استخراج انجام میشود. این امکان وجود دارد که در هر سه زمینه بیان شده، به صورت کلی یا به صورت مجزا، شراکت نامه معدن تنظیم شود. اگر کنجکاوید بیشتر درباره نمونه قرارداد شراکت در معدن بدانید، با ما همراه باشید.
در تنظیم متن این قرارداد، دو گروه از قوانین تاثیر گذار هستند. در حقیقت متن قرارداد مشارکت معدن با توجه به دو گروه قوانین نوشته و تنظیم میشود. این دو دسته عبارتند از:
قانون معادن برای اولین بار در سال 1377 به تصویب رسید و بعدها در سال 1392 اصلاح شد. در اصلاحیه جدید قانون معادن، معدن تعریف شده است:
«معدن به محدودهای اطلاق میشود که شامل ذخیره معدنی است. ماده معدنی میتواند جامد، گاز، مایع یا محلول در آب باشد.»
مواد معدنی به 4 دسته تقسیم میشوند. برای فعالیت در معدن و تنظیم و عقد نمونه قرارداد شراکت در معدن باید مجوز دریافت کنید.
شما برای تنظیم این قرارداد، میتوانید در 3 زمینه مجوز فعالیت در معدن بگیرید. این پروانهها عبارت است از:
البته یک نوع دیگری نیز وجود دارد که به آن مجوز برداشت موقت میگویند.
فعالیت و شروع به کار در معدن نیازمند مدرک معتبر، سرمایه و دانش و تسلط است. تمام این موارد در داشتن مجوز و پروانه اشتغال معنی میشود. پیش از آنکه نمونه قرارداد مشارکت در معادن را امضا کنید، باید مجوزهای مورد نیاز را کسب کنید. اخذ مجوز معدن به سه طریق امکان پذیر است. این سه طریق عبارتند از:
برای اخذ مجوز میتوانید به یکی از این سه روش عمل کنید. اگر در این مسیر نیاز به همراه دارید و به تنهایی نمیخواهید و نمیتوانید این کار را انجام دهید، میتوانید از این قرارداد بهره ببرید. شریکتان را پیدا کنید و از صفر تا صد کارتان را با یکدیگر پیش ببرید.
گاهی سوال میشود که اشخاص چه تعدادی مجوز میتوانند داشته باشند؟ در جواب به این سوال میتوانیم به تبصره 2 ماده 4 آییننامه اجرایی قانون معادن اشاره کنیم:
«اشخاص حقیقی نمیتوانند بیش از یک تقاضای ثبت محدوده و یا پروانه اکتشاف داشته باشند و تعداد تقاضاهای ثبت محدوده در یک زمان برای اشخاص حقوقی، طبق دستورالعمل وزارت خواهد بود.»
این قرارداد سه نوع دارد که با توجه به نوع فعالیت مورد نظر، میتوانیم از آنها استفاده کنیم:
این سه نمونه قرارداد با توجه به نوع فعالیت در معدن تنظیم میشوند. علاوه بر این، نمونه قرارداد مشارکت معدن به نوع ماده معدنی نیز توجه دارد. اینکه معدن مورد نظر دارای چه مواد معدنی است، در همان ابتدا و در عنوان نمونه قرارداد مشارکت معدن نوشته میشود.
برای مثال، نمونه قرارداد مشارکت معدن سنگ ، نشان میدهد که یک معدن سنگ، مورد مشارکت شما است و اگر بخواهیم کاملتر بگوییم، میتوانیم از عبارت قرارداد مشارکت در استخراج معدن سنگ آهن استفاده کنیم. در این عنوان به جزئیات بیشتری اشاره شده است و اطلاعات بیشتری را به ما میدهد.
اصل 44 قانون اساسی را یکی از غنیترین اصول اقتصادی قانون اساسی میدانند. این اصل از قانون اساسی طرفداران بسیاری دارد. هدف اصل ۴۴ قانون اساسی، شتاب بخشیدن به رشد اقتصادی ملی، ارتقاء کارایی بنگاههای اقتصادی و بهرهوری منابع مالی و انسانی و فناوری، افزایش رقابتپذیری در اقتصاد ملی، افزایش سهم بخشهای خصوصی و تعاونی در اقتصاد ملی، افزایش سطح عمومی اشتغال و… میباشد.
بخشی از این اصل که بسیار دارای اهمیت است و رهبری در ابلاغیهای به آن توجه نشان دادهاند و خواستار تقویت آن شدند، «سیاستهای کلی توسعه بخشهای غیر دولتی از طریق واگذاری فعالیتها و بنگاههای دولتی» است. بنا به این مساله شما میتوانید به عنوان شخص حقیقی و سرمایه گذار، در زمینه معادن درخواست مجوز بدهید و به تنهایی یا همراه شریکتان شروع به فعالیت کنند. پس اجازه شراکت و کار بر روی معادن از طریق اصل 44 قانون اساسی ممکن میشود.
براساس اصل ۴۵ قانون اساسی، معادن یکی از انواع اموال و ثروتهای عمومی به شمار میآید. یعنی مالکیت معادن صد در صد مربوط به ثروتهای عمومی است و درآمد آن به کشور و مردم میرسد. این مالکیت در اختیار حکومت اسلامی است. حکومت اسلامی با بررسی صلاح عموم مردم و توجه به قوانین و مقررات، درباره فعالیت معادن تصمیم میگیرد. برای مثال، با توجه به اصل 44 قانون اساسی، حکومت اسلامی میتواند اجازه اکتشاف، استخراج و بهره برداری را به اشخاص حقیقی یا حقوقی بدهد و باعث افزایش فعالیت بخش خصوصی شود.
بنابراین مالکیت اصل معدن در انحصار حکومت اسلامی است و قابل انتقال به غیر نبوده و آنچه درباره مالکیت معادن مطرح است فقط «حقانتفاع از معادن» برای اشخاص از جمله حقیقی و حقوقی است. بنابراین شما و شریکتان، متن قرارداد مشارکت معدن را برای حق انتفاع و بهره بری از معدن امضا میکنید.
هنوز هم مطالب زیادی درباره قانون معادن وجود دارد که توضیح بیشتر در حوصله این بحث نیست.
نحوه نوشتن نمونه قرارداد مشارکت معدن با توجه به قانون مدنی و مانند سایر قراردادهای مشارکت است. در بالا هم گفتیم که برای نوشتن یک نمونه قرارداد مشارکت معدن از سه فرمت استفاده میکنیم:
این سه فرم از نمونه قرارداد مشارکت معدن تفاوت چندانی در ترتیب نوشتن و تنظیم ندارند. در ادامه به شرح یک نمونه قرارداد مشارکت معدن میپردازیم.
بدون شک همه میدانیم عنوان نمونه قرارداد مشارکت معدن از اصلیترین بخشهای یک قرارداد است. در حقیقت مثل یک در ورودی میماند که تکلیف ما را روشن میکند و به ما نشان میدهد که آن طرف این در چه خبر است. بنابراین عنوان باید نزدیکترین ارتباط را با موضوع داشته باشد. این عبارت کوتاه باید بتواند به طور کامل محتوای قرارداد را در بربگیرد.
برای مثال به نظر شما آیا عنوان نمونه قرارداد مشارکت معدن سنگ عنوان کامل و بی نقصی است؟ حالا نظرتان راجب عنوان قرارداد مشارکت در استخراج معدن سنگ آهن چیست؟! عنوان دوم به وضوح روشنتر و صریحتر درباره محتوای شراکتی که در حال شکل گیری است توضیح میدهد. هم هدف را شامل میشود و هم نوع معدن مشخص شده است. هم نوع قرارداد را بیان میکند و هم نوع فعالیت مورد نظر را پوشش میدهد.
شما و شریکتان از نظر قانون اشخاصی هستید که در یک قرارداد حضور دارید. شما میتوانید اشخاص حقیقی یا اشخاص حقوقی باشید. قرارداد یک سند معتبر قانونی است. مدرکی که حضور شما را در یک قرارداد، در دادگاه ثابت میکند، همین بخش از قرارداد است که اطلاعات شما را دربر میگیرد. از آنجایی که معادن جز سرمایه ملی محسوب میشوند، اهمیت این مساله بیشتر هم میشود.
در شراکت نامه معدن ، برای اشخاص حقیقی اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، آدرس دقیق محل اقامت، کد پستی و شماره تماس ثبت میشود. اگر طرف قرارداد شخص حقوقی باشد، اینبار اطلاعاتی مانند نام شرکت، شماره ثبت، کد اقتصادی، نشانی دقیق محل شرکت، تلفن، نام نماینده و سمت نماینده را مینویسیم.
همانطور که پیشتر گفتم ما میتوانیم از سه فرمت قرارداد مشارکت استخراج معدن ، قرارداد مشارکت در اکتشاف معدن و نمونه قرارداد مشارکت در بهره برداری معدن برای نوشتن قراردادهای مشارکت معدن استفاده کنیم. همانطور که میبینید، تنها تفاوت در بخش موضوع است. موضوع قرارداد شما، مشارکت معدن یا اکتشاف یا استخراج و بهرهبرداری است؟
در این بخش از قرارداد تمامی مراحل و کارهایی که در نظر دارید را به عنوان موضوع قرارداد بنویسید. حتی مشخص کنید که به چه منظوری با شریک خود، اقدام به شراکت کردهاید.
لازم است که حتما تاریخ شروع و پایان قرارداد، در این بخش ذکر شود. معادن از مواردی هستند که میشود قراردادهای بلند مدت داشته باشند. البته شرطی وجود دارد که ماده 51 آیین نامه اجرایی قانون معادن به آن اشاره میکند. ماده۵۱ میگوید:
«بهرهبردار موظف است در پایان هر سال، گزارش کامل عملیات بهرهبرداری را طبق چارچوب تعیین شده از سوی وزارت که شامل اطلاعاتی از جمله میزان استخراج، قیمت تمام شده، قیمت فروش و آمار و اطلاعات منابع انسانی است، تهیه و به وزارت تسلیم کند.»
مطابق قانون، بیشترین زمانی که برای یک نمونه قرارداد شراکت در معدن نوشته و تنظیم میشود، 25 سال است.
در این بخش از قرارداد، به بررسی میزان دقیق سرمایه خود و شریکتان بپردازید و آن را با جزئیات در شراکت نامه معدن ثبت کنید. میزان سرمایه و آورده شما، سهامتان از درآمد معدن را مشخص میکند. هرچند که در صورت بروز خسارت و زیان، شما نیز باید به اندازه سهمتان در این خسارت شریک باشید و آن را بپردازید.
در این بخش از قرارداد، تعهدات و مسئولیتها و وظایف هرکدام از شرکا توضیح داده میشود و در قرارداد نیز ثبت میشود. به محض امضای قرارداد، طرفین موظف هستند که به این تعهدات عمل کنند و در راستای هدف مشارکت شروع به فعالیت کنند.
شما و شریکتان به منزله اجبار و لزوم در جهت انجام قرارداد، میتوانید از یک دیگر چک بگیرید. این ضمانت میتواند به صورت سند معتبر، چک، سفته، ضمانت بانکی یا… باشد.
شما میتوانید وظیفه تنظیم قرارداد مشارکت معدن خود را به ما بسپارید. ثبت درخواست تنظیم قرارداد اختصاصی یکی از خدمات اصلی ما است. ضمن اینکه میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی اختصاصی استفاده کنید.
قرارداد مشارکت معدن
برای دسترسی به کاملترین نسخه از این قرارداد، روی تصویر زیر بزنید.