قرارداد جعاله وکیل یکی دیگر از قراردادهای پرکاربرد جعاله زیر مجموعه مواد 561 الی 570 قانون مدنی است.
امروزه با وجود اینکه ارتباطات و فناوریهای نوین گسترش یافته است، مشاهده میکنیم که همچنان بسیاری از اقدامات و امور اداری، بانکی، ملکی و… توسط خود اشخاص انجام نمیشوند.
به عبارت دیگر اقداماتی همچون خرید و فروش ملک، خرید سهم الارث، دریافت مدارک و اسناد بانکی، خرید سهام بورس اوراق بهادار و… با توجه به دغدغه و انبوهی از کارها در زندگی هر شخص، توسط خود او انجام نمیشوند.
بنابراین در اوضاع کنونی شاهد هستیم که اشخاص با تنظیم نمونه قرارداد جعاله وکیل ، اختیار انجام امور مورد نظر خود را به اشخاص دیگر واگذار میکنند و در مقابل، پس از اتمام کار، حق الزحمه مقرر شده در نمونه قرارداد جعاله وکیل را به آنها پرداخت میکنند.
دامنه این عقد معین بسیار گسترده است و طیف وسیعی از اقدامات را فرا میگیرد. تصور کنید قصد داشته باشید خودرویی دست دوم را خریداری کنید. شما با توجه به تحقیقات خود، خودرو را تعیین کردهاید اما وقت لازم برای رفت و آمد مربوط به خرید، تعویض پلاک، بررسی خودرو و… را ندارید.
در اینجاست که شما میتوانید بر روی عامل در قرارداد جعاله وکیل حساب باز کنید.
البته توجه داشته باشید که نمونه قرارداد جعاله وکالت با عقد وکالت موضوع مواد 656 الی 683 قانون مدنی تفاوت دارد.
عقد وکالت از جمله عقود معین است که دارای شرایط خاص خود میباشد و با بحث جعاله که خود دارای شرایط و قوانین به خصوصی میباشد متفاوت است.
در ادامه مفهوم نمونه قرارداد جعاله وکیل را شرح میدهیم و سپس مهمترین نکات مرتبط با تنظیم آن را بیان میکنیم.
نمونه قرارداد جعاله وکالت چیست؟
به طور کلی قراردادهای جعاله با توجه به ماده 561 قانون مدنی عبارتاند از «التزام شخصی به انجام عملی معین در قبال دریافت حق الزحمه مقرر شده در متن قرارداد.»
بنابراین در این دسته از قراردادها، یکی از طرفین، انجام فعلی را از دیگری تقاضا میکند و دیگری نیز اقدامات لازم را انجام میدهد و پس از اتمام کار خود، حق الزحمه را دریافت میکند.
بسته به موضوع نمونه قرارداد جعاله وکالت ، وکالت مربوطه میتواند رسمی یا غیر رسمی باشد؛ به عنوان مثال ممکن است شخصی از دیگری درخواست کند که مالی را بعد از 2 روز به مشتری تحویل دهد. در متن قرارداد نیز چنین ذکر میکند که شخص انجام دهنده، وکیل من به حساب میآید و در نتیجه، ارائه مال مربوطه به مشتری از سوی او، حکم ارائه مال از سوی من (فروشنده) را دارد.
این مثال نمونهای از یک وکالت غیر رسمی بود. در خصوص وکالت رسمی تصور کنید که شما قصد دارید ملکی را به فروش برسانید. برای خرید و فروش ملک، اصولاً اعطای وکالت غیر رسمی کافی نمیباشد و معمولاً طرفین در متن نمونه قرارداد جعاله وکیل قید میکنند که انجام دهنده وظیفه دارد در تاریخ مقرر شده در متن قرارداد، به دفترخانه ثبت اسناد رسمی مراجعه کند.
علاوه بر این، ممکن است طرف نمونه قرارداد جعاله وکالت هرشخصی باشد. به عبارت دیگر، این امکان برای درخواست کنندگان وجود دارد که از افراد متخصص حقوقی یا حتی غیر حقوقی برای انجام اقدامات لازم استفاده کنند و در نتیجه، استفاده از وکیل دادگستری برای جاعل یا درخواست کننده، ضرورتی ندارد.
ارکان نمونه قرارداد جعاله وکیل
قرارداد جعاله وکیل دارای سه رکن اصلی میباشد که استفاده از آنها در متن قراردادها ضروری است.
این ارکان را در ادامه توضیح میدهیم:
جاعل در قرارداد جعاله وکیل
با استفاده از این رکن در همین نوشتار دانستیم که منظور از جاعل در نمونه قرارداد جعاله وکالت ، شخص درخواست کننده میباشد. جاعل حق دارد کلیه درخواستهایی که مخالف با شرع و قوانین صادره از دستگاههای قانونگذاری نباشد را در متن قرارداد میان خود و شخص عامل قید کند. در ضمن شخص جاعل باید از شرایط مندرج در ماده 211 قانون مدنی یعنی عاقل، بالغ و رشید بودن برخوردار باشد.
همچنین داشتن اهلیت معاملاتی یا استیفاء موضوع ماده 958 قانون مدنی نیز برای شخص جاعل ضرورت دارد.
عامل در قرارداد جعاله وکیل
طرف دیگر قرارداد جاعل، شخص عامل میباشد و در نتیجه انجام درخواست مقرر شده در متن نمونه قرارداد جعاله وکالت ، مستحق حق الزحمه یا جُعل میباشد.
فقه اسلامی که قوانین موضوعه ایران بر اساس آن گردآوری شده است، تاکید میکند که برای قرار گرفتن در سمت عاملیت عقود جعاله، توانایی انجام کار شرط لازم برای عامل تلقی میشود.
جُعل در قرارداد جعاله وکیل
حق الزحمهای که پس از انجام کار از سوی عامل به او پرداخت میشود، جُعل نام دارد. میزان جُعل با توجه به توافقات میان طرفین قرارداد جعاله وکالت تعیین میشود.
جعاله عام و خاص
قرارداد جعاله وکیل به دو دسته تقسیم میشود:
- جعاله عام
- جعاله خاص
جعاله عام
در جعاله عام، آنچه بیشتر از هرچیزی برای شخص جاعل اهمیت دارد، به اتمام رسیدن کار توسط عامل یا عاملین میباشد و در نتیجه برای او مهم نیست که چه کسی انجام اقدامات را به عهده گرفته است. ممکن است شخص عامل، وکیل دادگستری، مشاور املاک، کارگزار سهام یا حتی کارگری ساده باشد.
به هرحال آنچه مسلم است این است که شخص جاعل به انجام کار خود فکر میکند و تمرکز بر روی اینکه چه کسی قصد دارد اقدامات را به انجام برساند مورد توجه شخص جاعل نمیباشد.
جعاله خاص
در مقابل، در جعاله خاص، انجام کار در کنار انجام دهنده آن، مورد نظر شخص جاعل قرار میگیرد. به عنوان مثال، در صورتی که جاعل قصد داشته باشد ملکی را خریداری کند، به احتمال زیاد از متخصصی برجسته در حوزه املاک استفاده میکند یا اینکه با تنظیم نمونه قرارداد جعاله وکیل با یک مشاور املاک، خرید خانه مد نظر خود را به او میسپارد.
شرایط صحت نمونه قرارداد جعاله وکیل
ماده 570 قانون مدنی اشاره میکند: جعاله بر عمل نامشروع یا غیر عقلایی باطل است.
تصور کنید جاعلی از عامل درخواست کند که مقداری مواد مخدر را به شخص دیگری انتقال دهد و در مقابل، مبلغ قابل توجهی را به عنوان جُعل دریافت کند.
با توجه به اینکه خرید و فروش مواد مخدر مغایر با شرع و قوانین مصوب ایران میباشد، لذا عقد تنظیم شده میان جاعل و عامل نیز باطل خواهد بود.
همچنین در صورتی که موضوع نمونه قرارداد جعاله وکالت ، انجام اقدامات و امور پوچ و بیهوده باشد، عقد مربوطه دارای صحت و اعتبار نخواهد بود.
تعهدات طرفین نمونه قرارداد جعاله وکیل
در این بخش، تعهدات طرفین قرارداد را بررسی میکنیم. البته تعهدات و حقوق طرفین به مواردی که گفته خواهد شد محدود نیست و شما میتوانید مطابق با انتظارات خود، موارد دیگری را نیز، به آن اضافه کنید.
تعهدات جاعل در قرارداد جعاله وکیل
مهمترین تعهدات جاعل را بررسی میکنیم:
- جاعل موظف است در موعد مقرر، حق الزحمه شخص عامل را به صورت کامل پرداخت کند. در صورت هرگونه دیرکرد در پرداخت جعل، عامل حق حبس اموال امانی شخص جاعل را خواهد داشت.
- جاعل قرارداد جعاله وکیل وظیفه دارد شرح خواستهها و سفارشات خود را در متن قرارداد ذکر کند و برای انجام آنها به بهترین شکل ممکن، ضمانت اجرایی را تعیین کند. در صورتی که خواستههای جاعل در متن قرارداد وجود نداشته باشد و به صورت شفاهی یا حتی پس از تنظیم قرارداد، خواسته خود را مطرح کند، عامل هیچ گونه مسئولیتی در قبال انجام اقدامات شخص جاعل نخواهد داشت.
- جاعل در ضمن عقد خارج لازم، امکان فسخ قرارداد جعاله وکیل را از خود سلب کرد و موظف است تا پایان مهلت قرارداد یا انجام کار توسط عامل، به تعهدات خود پایبند بماند.
تعهدات عامل
مهمترین تعهدات عامل در قرارداد جعاله وکیل را بررسی میکنیم:
- عامل وظیفه دارد به بهترین شکل، درخواست مطروحه در متن قرارداد جعاله وکیل را انجام دهد.
- بر اساس ماده 569 قانون مدنی، اموالی که در نتیجه انجام اقدامات لازم برای جاعل، در اختیار عامل قرار میگیرد، در حکم امانت میباشد و در صورت هرگونه تعدی یا سهل انگاری در نگهداری از آن، شخص عامل مسئول خواهد بود.
- عامل باید به زمان آغاز و پایان قرارداد جعاله وکیل توجه داشته باشد. در صورتی که ایشان در موعد مقرر، امور درخواست شده از سوی جاعل را انجام ندهد، مسئولیت پرداخت جریمه مربوط به دیرکرد را به عهده خواهد داشت.
پیشنهاد ما در مورد قرارداد جعاله وکیل
شما میتوانید وظیفه تنظیم قرارداد جعاله وکیل خود را به ما بسپارید. برای ثبت درخواست تنظیم قرارداد اینجا بزنید.