قرارداد کارورزی قراردادی مناسب برای اشخاصی است که به دنبال آموزش و فراگیری حرفه و کار هستند. با استفاده از این قرارداد، نیروی کار با شرایط و محیط کاری آشنا می‌شود و آموزش‌های لازم را دریافت می‌کند. قرارداد آموزشی طرح کارورزی ، شرایطی را ایجاد می‌کند که فارغ التحصیلان یا دانشجویان در رشته‌های مختلف، امکان یادگیری حضوری و عملی کار و حرفه داشته باشند. بدون شک شرایط آموزش تئوری و حضور در کلاس، با تجربه آموزش عملی بسیار متفاوت است. آموزش از طریق مشاهده و انجام کار، تاثیرات به نسبت قوی‌تری در یادگیری خواهد داشت.
نمونه قرارداد کارورزی، طرحی برای یادگیری عملی نیروی کار در زمینه‌های مختلف شغلی است. کارورزی را نمی‌توانیم یک موقعیت کاری بدانیم، زیرا شخص کارورز، بیشتر از آن که کاری انجام دهد، آموزش می‌بیند. یک اشتباه رایج درباره نمونه قرارداد کارورزی این است که این قرارداد را با کارآموزی در یک معنی به کار می‌برند. شباهت نوشتاری و آوایی این دو کلمه و شباهت‌هایی که در عمل با یک دیگر دارند، باعث شده است در باور عموم مردم به یک معنی شناخته شوند. در حقیقت کارورزی و کارآموزی، دو موقعیت مجزا هستند که تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند.
قرارداد کارورزی چیست؟
در جواب به سوال « قرارداد کارورزی چیست ؟ » می‌توانیم به زمینه‌های مختلف کارورزی اشاره کنیم و کارورزی را به عنوان یک موقعیت آموزش کار، از جنبه‌های مختلف تعریف کنیم. کارورزی یک موقعیت آموزش کار است. شرایط کارورزی در زمینه‌های شغلی متفاوت، ویژگی‌های مختلفی دارد. با اینکه ماهیت کارورزی به اصل ثابتی اشاره دارد، اما هر کدام از موقعیت‌های کارورزی، دارای شرایط متفاوت هستند. اصل مشترک در انواع کاروزی، این است که کارورز روش انجام کار را از استاد یا شخص حرفهای آموزش می‌بیند.
در نمونه قرارداد کارورزی ، کارورز در کنار استاد راهنما یا مربی است و بیشتر از طریق آموزش دیداری، اصول کاری را فرا می‌گیرد. ممکن است با سفارش استاد یا اجبار دانشگاه، دوره‌ای موقتی برای کارورزی تعیین شود. البته بسیاری از اشخاص نیز به اصرار و خواست خود، کارورز می‌شوند.
تفاوت نمونه قرارداد کارورزی با قرارداد کارآموزی
- کارورزی، کارآموزی نیست! این دو موقعیت از چندین نظر با یکدیگر متفاوت هستند. قانون کار، کارآموزی را تعریف کرده است و چند ماده از این قانون به قرارداد کارآموزی اختصاص دارد. در مقابل، کارورزی یک قرارداد کاری نیست. بنابراین از شرایط قرارداد کار برخوردار نیست. کارورز لزوما کار مشخصی را انجام نمی‌دهد و مسئولیت ثابت ندارد.
- کارآموز معمولا آگاهی نسبی دارد و شرایط کار را می‌شناسد. کارآموز به دنبال آموزش بیشتر و یادگیری تخصصی حرفه و کار است. کارورز پیش زمینه کاری ندارد. هدف از نمونه قرارداد کارورزی آشنایی با محیط کار و یادگیری و آموزش مهارت‌های عملی است.
- کارآموزی برای مدت محدود تنظیم می‌شود، اما در کاورزی شرایط متفاوت است. کاروز می‌تواند مدت طولانی‌تر به عنوان کارورز مشغول باشد.
- در قراردادهای کارورزی، انجام پروژه‌های سنگین به کارورز سپرده نمی‌شود. علاوه براین، کارهایی که به کارورز سپرده می‌شود، باید دارای تنوع و بار آموزشی باشد.
- کارورز به تنهایی کاری را انجام نمی‌دهد. در تمام مدت، در کنار استاد یا مربی در حال مشاهده است.
- کارآموز مانند یک نیروی کار در زمان مشخص در محل کار حاضر می‌شود. کارآموز مانند سایر نیروهای کار، فعالیت می‌کند، با این تفاوت که در حین انجام کار، آموزش‌های تکمیلی و تخصصی دریافت می‌کند.
- کارورز بیشتر مشاهده کننده است و به صورت یک مبتدی با موقعیت و محیط کاری آشنا می‌شود. هیچ محدودیت زمانی برای کارورزی وجود ندارد. اما قرارداد کارآموزی را نمی‌توانیم برای مدت طولانی تنظیم کنیم.
- کارآموز، مانند سایر نیروهای کار، حقوق و بیمه دریافت می‌کند. هرچند ساعت کاری کمتری دارد. اما شرایط کارورزی مشمول قانون کار نیست. بنابراین حقوق ندارد و مزایای اداره کار را دریافت نمی‌کند.
انواع این قرارداد!
به طور کلی، قراردادهای کارورزی یا تعهدنامه‌های کارورزی را می‌توانیم به سه دسته تقسیم کنیم:
- نمونه قرارداد کارورزی وزارت کار
- نمونه قرارداد کارورزی دانشگاهی
- نمونه فرم قرارداد کارورزی فنی و حرفهای
- نمونه فرم قرارداد کارورزی پزشکی «انترن»
قرارداد کارورزی اداره کار
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شرایطی را برای آموزش نیروی کار در نظر گرفته است. سامانه کارورزی اداره کار به این دلیل ایجاد شده است. هدف از این سازمان، کسب مهارت و آموزش هدفمند نیروی کار است. سامانه کارورزی وزارت کار، برای متقاضیان شرکت در این طرح، شرایطی را در نظر گرفته است:
- طرح کارورزی اداره کار، تنها شامل فارغ التحصیلانی است که شغل مناسبی پیدا نکرده‌اند و در اصطلاح بیکار هستند.
- افراد در مقاطع تحصیلی متفاوت، می‌توانند در این طرح ثبت نام کنند. محدودیتی در مقطع تحصیلی متقاضیان وجود ندارد. از مقطع کاردانی تا دکتری می‌توانند برای طرح کارورزی اداره کار ثبت نام کنند.
- بازه سنی مشخص شده برای متقاضیان، سن 23 تا 35 سال است. این مدت، برای متقاضیان مرد به دلیل شرایط سربازی دو سال افزایش می‌یابد.
- متقاضیان با مدرک کاردانی تا 25 سال، با مدرک کارشناسی تا 28 سال و با مدرک کارشناسی ارشد و دکتری تا 35 سال، می‌توانند در طرح کارورزی وزارت کار ثبت نام کنند.
- همانطور که تاکید شده است، متقاضی باید تحصیل کرده و بیکار باشد. بنابراین، افرادی که شاغل هستند، نمی‌توانند در این طرح ثبت نام کنند.
- تنها فارغ التحصیلان می‌توانند به عنوان متقاضی درخواستشان را ثبت کنند. کارورزی وزارت کار، مشمول افراد در حال تحصیل نمی‌شود. متقاضی باید دوره تحصیل را به پایان رسانده باشد و مدرک فارغ التحصیلی داشته باشد.
- با توجه به رشته‌های تحصیلی متقاضیان، دستگاه‌های اجرایی حداکثر به مدت 11 ماه، پذیرای کارورز هستند.
- اگر دستگاه اجرایی تمایل داشته باشد که کارورز را استخدام کند، یک قرارداد به اعتبار 4 سال با کارورز تنظیم می‌کند.
حقوق کارورزی اداره کار
برای قرارداد کارورزی ، حقوق مشخص تعیین نشده است. اما وزارت کار، برای متقاضیان کارورزی، که از طریق سامانه کارورزی وزارت کار پذیرفته شده اند، مبلغی را به عنوان کمک هزینه تعیین کرده است. این مبلغ با توجه به مقطع تحصیلی کارورز متغیر خواهد بود. برای مثال، کارورز با مقطع کاردانی، مبلغی معادل 50 درصد حقوق اداره کار را دریافت می‌کند. به همین ترتیب، در دوره کارشناسی 70 درصد و برای مقاطع کارشناسی ارشد و بالاتر 90 درصد حقوق اداره کار پرداخت می‌شود.
همانطور که اشاره شد، این مبلغ، به عنوان حقوق کارورز نیست، بلکه کمک هزینه‌ای برای کارورز است. 50 درصد از کمک هزینه از طرف مجری طرح کارورزی اداره کار و 50 درصد دیگر توسط واحد اجرایی پذیرنده پرداخت می‌شود.
بیمه کارورز در نمونه قرارداد کارورزی اداره کار
در طول دوره کارورزی، کارورز بیمه عمر و بیمه حوادث می‌شود. اگر واحد پذیرنده تمایل داشته باشد که کارورز را به مدت 4 سال استخدام کند، سازمان فنی و حرفهای به مدت سه سال، بیمه کارورز را تامین می‌کند.
شرایط واحد پذیرنده کارورزی
براساس شروط تعیین شده در وزارت تعاون و کار و رفاه اجتماعی، واحد پذیرنده کارورز، باید ویژگی‌هایی داشته باشد. در ادامه به این موارد اشاره می‌کنیم:
- مدیرانی که می‌خواهند به وسیله طرح کارورزی، نیروی کارورز استخدام کنند، باید دارای کسب وکارهای مجاز باشند. این کسب و کارها باید از مراجع ذیصلاح مجوز و پروانه داشته باشند.
- واحد پذیرنده، باید دارای مجوز آموزش کارورزی از اداره کار باشد.
- لیست بیمه کسب و کاری که درخواست کارورز می‌دهد، نباید کمتر از 3 نفر باشد.
- کارفرما، به ازای هر سه نفر در لیست بیمه، می‌تواند یکی از متقاضیان دوره کارورزی را جذب کند.
به دلیل مزیت‌هایی که اداره کار برای این کارورزان تدارک دیده است و به دلیل پرداخت نیمی از کمک هزینه، بیمه و سایر موارد، واحدهای پذیرنده بسیاری تمایل دارند از طرح کارورزی استفاده کنند.
