قرارداد خرید و فروش طلا ، نقش مهمی در حفظ امنیت و شفافیت معاملات طلا ایفا میکند. به ویژه در شرایطی که نوسان شدید قیمت و ارزش بالای این کالا، هرگونه خرید و فروش را به یک معامله پرریسک تبدیل کرده است. به طور کلی، طلا بیش از آنکه کالایی زینتی باشد، وسیلهای برای حفظ ارزش سرمایه به شمار میرود. بسیاری از مردم، به ویژه در شرایط نوسان اقتصادی، وارد بازار طلا میشوند تا ارزش دارایی خود را در برابر کاهش قدرت خرید حفظ کنند. در نگاه نخست، خرید و فروش طلا معاملهای ساده و شفاف به نظر میرسد اما در پس این ظاهر ساده، ریسکهایی نهفته است که در صورت بیتوجهی، میتوانند امنیت مالی خریدار و فروشنده را به خطر بیندازند.
از سوی دیگر، امروزه رشد چشمگیر فروشهای اقساطی طلا، سفارش ساخت طلا با طرح اختصاصی و معاملات آنلاین باعث شده است که روابط میان خریدار و طلافروش، پیچیدهتر از گذشته شود. با توجه به این پیچیدگیها، تنظیم قرارداد فروش طلای قسطی میتواند چهارچوبی قانونی برای تعهدات طرفین ایجاد کند و مانع ضرر شود. مطابق آنچه قانون شرح میدهد میتوانیم به لحاظ ماهیت، این قرارداد را یکی از انواع قرارداد فروش یا قرارداد خرید بدانیم.
در همین راستا، با توجه به نوسان دائمی قیمت طلا و ارزش بالای هر گرم آن، ورود به این بازار بدون تنظیم قرارداد، نه تنها بیاحتیاطی بلکه ریسکپذیری خطرناک است. در ادامه، به طور کامل بررسی خواهیم کرد که چرا تنظیم قرارداد برای خرید و فروش طلا، ضرورتی انکارناپذیر در هر معامله محسوب میشود.
در بازار طلا، معاملات به شیوهای یکنواخت انجام نمیشوند. خرید و فروش طلا اشکال گوناگونی دارد. هر یک از این روشها، شرایط ویژهای دارند و مخاطرات خاص خود را برای خریدار و فروشنده به همراه میآورند. به همین دلیل، برای هر نوع معامله، لازم است قرارداد فروش طلا متناسب با نوع توافق و شرایط طرفین تنظیم شود. در ادامه انواع قراردادهای خرید طلا را بررسی میکنیم.
در عرف بازار، یکی از رایجترین انواع معاملات طلا، فروش نقدی طلا است که در این نوع معامله، فروشنده بلافاصله پس از پرداخت وجه، طلا را تحویل میدهد و فاکتور را برای مشتری صادر میکند. در مواردی از این معاملات، وجه طلا مورد معامله با چک روز یا چک مدتدار نیز پرداخت میشود که این موضوع میتواند ریسک خرید و فروش طلا را برای فروشنده افزایش دهد. نکته اصلی این است که برای دریافت چک و انجام چنین معاملاتی، اغلب به جای تنظیم نمونه قرارداد خرید طلا ، تنها یک فاکتور فروش صادر میشود اما باید به این موضوع توجه کرد که فاکتور، از نظر حقوقی جایگزین قرارداد نیست و در صورت اختلاف، به تنهایی نمیتواند تمام تعهدات طرفین را اثبات یا تضمین کند.
برای مثال، اگر مبلغ چک وصول نشود، اثبات مالکیت طلا یا حق فسخ معامله، بدون قرارداد، بسیار دشوار خواهد بود. برای پیشگیری از چنین مشکلاتی، تنظیم قرارداد فروش طلا برای خرید نقدی طلا ضروری است. در این قرارداد باید به روشنی مشخص شود که خریدار چه مقدار طلا، با چه مشخصاتی خریداری میکند، قیمت طلا بر چه مبنایی تعیین شده است و پرداخت وجه این معامله به چه صورت انجام میشود. همچنین قرارداد باید شامل بند فسخ معامله در صورت عدم پرداخت کامل یا برگشت چک باشد و شرایط مطالبه خسارت ناشی از نقض تعهدات نیز مشخص کند.
یکی از شیوههای رایج معامله در بازار طلا، فروش طلای بدون اجرت یا طلای کار کرده است. این نوع معامله، طلا به دلیل نداشتن اجرت ساخت، معمولا با قیمت مناسبتری عرضه میشود و بسیاری از خریداران، آن را برای سرمایهگذاری یا کاهش هزینههای خرید خود، انتخاب میکنند. با این حال خرید طلای بدون اجرت میتواند با چالشهایی برای طرفین همراه باشد. به عنوان مثال، ممکن است عیار واقعی طلا با عیار ثبت شده در فاکتور تفاوت داشته باشند یا طلای مورد معامله، دارای نقص فنی، شکستگی یا آسیبهای ظاهری باشد.
در چنین شرایطی، چنانچه نمونه قرارداد خرید طلا میان خریدار و فروشنده تنظیم نشده باشد، اثبات تعهدات و مطالبه خسارت، بسیار دشوار خواهد بود و خریدار عملا ابزار قانونی برای احقاق حق خود در اختیار ندارد. در همین راستا، فروش طلای بدون اجرت، به دلیل حساسیت بالا در اصالت و مالکیت طلا، نیازمند تنظیم قرارداد فروش طلا به صورت دقیق، شفاف و دارای ضمانت اجرا است.
فروش طلای سفارشی یکی از انواع خاص و پرچالش معامله در بازار طلا به شمار میرود. در این شیوه، خریدار بر اساس طرح دلخواه خود، طلایی خاص را سفارش میدهد که باید با مشخصات دقیق مورد نظر او ساخته شود. فروشنده نیز متعهد است در زمان مقرر، طلا را مطابق با توافق تحویل دهد. به دلیل همین ویژگیهای خاص، این نوع معامله نسبت به خرید طلای آماده، ریسک بالاتری برای هر دو طرف دارد و تنظیم قرارداد فروش طلا در این نوع معامله، ضرورتی انکارناپذیر است.
در متن قرارداد ، علاوه بر درج تاریخ تحویل کالا، باید میزان خسارت تاخیر در تحویل آن نیز به صراحت مشخص شود. از سوی دیگر، شیوه پرداخت وجه اهمیت ویژهای دارد. در بیشتر این معاملات، خریدار بخشی از مبلغ را هنگام ثبت سفارش پرداخت میکند و تسویه نهایی پس از تحویل طلا انجام میشود. به همین دلیل، لازم است در متن قرارداد تصریح شود که اگر خریدار پیش از آغاز یا تکمیل ساخت طلا منصرف شده باشد، چه مقدار از وجه پرداخت شده قابل بازگشت است و چه مبلغی به عنوان خسارت احتمالی یا جبران هزینه ساخت نزد فروشنده باقی خواهد ماند.
نکته دیگر که باید در این قرارداد فروش طلا به آن توجه شود، حق مالکیت طلا در فرآیند ساخت است. به طور کلی، تا زمان پرداخت کامل و تحویل طلا، مالکیت طلا نزد فروشنده باقی میماند. در نهایت، قرارداد فروش طلای سفارشی باید تمام جزئیات فنی و حقوقی معامله را پوشش دهد تا هیچکدام از طرفین، در زمان تحویل طلا یا پرداخت وجه، با خسارت روبهرو نشود.
فروش اقساطی طلا یکی از مدلهای پرطرفدار معامله در بازار طلا است. در این روش، طلا براساس نرخ روز بازار محاسبه میشود اما پرداخت در چند مرحله صورت میگیرد. نکته مهم این است که در اغلب این معاملات، تا زمان پرداخت آخرین قسط، طلا تحویل خریدار نمیشود و نزد فروشنده به امانت باقی میماند. این وضعیت، ریسکهایی را برای طرفین ایجاد میکند.
برای جلوگیری از بروز این ریسکها، باید قرارداد فروش طلای قسطی تنظیم شود. یکی از مهمترین بندهای این قرارداد، مالکیت طلا در طول دوره اقساط است. باید در متن قرارداد تصریح شود که تا پایان پرداخت اقساط، مالکیت طلا همچنان متعلق به فروشنده باقی میماند و خریدار صرفا در صورت تسویه کامل، حق مطالبه و تحویل طلا را خواهد داشت. افزون بر این، باید نحوه نگهداری طلا و مسئولیت فروشنده در قبال امانتداری کاملا شفاف باشد. برای مثال، اگر طلا طی این مدت مفقود یا دچار آسیب شود، باید در متن قرارداد مشخص شده باشد که فروشنده در چه شرایطی مسئول است و خریدار چه حقوقی خواهد داشت.
همانگونه که اشاره شد، معاملات طلا، چه به صورت نقدی، چه سفارشی یا اقساطی، همواره با نوسانات قیمتی و حساسیتهای حقوقی همراه هستند. تنها راه پیشگیری از بروز مشکلات در زمان تهیه طلا، تنظیم دقیق نمونه قرارداد خرید و فروش طلا است. متن این قرارداد باید تمام جزئیات معامله، تعهدات، ضمانتها و روش فسخ یا جبران خسارت را به روشنی مشخص کند. بدون چنین مستندی، حتی ارائه فاکتور نیز نمیتواند مانع بروز اختلاف یا زیان مالی شود. بنابراین، تنظیم قرارداد برای خرید و فروش طلا نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی قانونی و اقتصادی برای هر معاملهگر در این بازار است.
در همین راستا، اگر در بازار طلا فعالیت میکنید یا قصد دارید طلایی بخرید یا بفروشید، میتوانید با استفاده از خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی رکلا، قرارداد خود را براساس نوع معامله، میزان طلا و دیگر توافقات، به صورت اختصاصی و مطابق با شرایط خود تنظیم کنید. همچنین در صورتی که به راهنمایی حقوقی در خصوص قرارداد فروش طلا نیاز دارید، میتوانید با ثبت درخواست مشاوره حقوقی تلفنی با مشاوران تیم رکلا گفتگو کنید.
نظرات