آیا کپی قرارداد اعتبار دارد؟ کپی برابر اصل قرارداد یعنی چه؟

نویسنده:سیما سینوی
-
بروزرسانی:1401/05/12
زمان مطالعه: 6 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
کپی قرارداد

در اصطلاح حقوقی، سند به نوشته‌ قانونی و معتبری گفته می‌شود که دارای مهر و امضا باشد و اشخاص برای اثبات ادعاهای خودشان یا به منظور انکار ادعاهای دیگری بتوانند به آن استناد کنند. متن قرارداد که به صورت مکتوب درآمده و توسط طرفین امضا شده باشد نیز سندی معتبر، قانونی و قابل استناد است. طرفین قرارداد با استناد به این سند می‌تواند ادعاهای خودشان را اثبات یا ادعاهای شخص دیگری را انکار کنند. تعداد نسخه‌های قرارداد به تصمیم مشترک طرفین آن بستگی دارد. ممکن است قرارداد در یک یا چند نسخه تنظیم شود. همچنین طرفین قراردادها می‌توانند از نسخه‌های آن رونوشت نیز تهیه کنند. بنابراین می‌توان گفت که منظور از کپی قرارداد ، در واقع همان رونوشتی است که از نسخه‌های قرارداد تهیه شده است.

ممکن است که تمام نسخه‌های اصلی یک قرارداد مفقود شده یا از بین رفته باشند. در این حالت بحث اعتبار یا عدم اعتبار قانونی کپی نسخه‌های قرارداد مطرح می‌شود. در این مقاله، اعتبار یا عدم اعتبار رونوشتی که از نسخه‌های قرارداد تهیه شده‌اند را بررسی می‌کنیم.

بررسی انواع کپی قرارداد

قانونگذار تعیین نحوه تنظیم قراردادها را به اراده و تصمیم مشترک طرفین آن‌ها واگذار کرده است. بنابراین اشخاص مختلف می‌توانند توافق نامه‌های میان خودشان را به صورت رسمی یا عادی تنظیم و امضا کنند. قراردادی عادی محسوب می‌شود که توسط طرفین آن امضا شود اما در دفاتر اسناد رسمی به ثبت نرسیده باشد. توافق نامه‌ای که به صورت عادی تنظیم شده و در دفاتر اسناد رسمی به ثبت نرسیده باشد نیز سندی معتبر است و از اعتبار اسناد عادی برخوردار می‌شود. قراردادی که در دفاتر اسناد رسمی به ثبت رسیده باشد نیز سندی رسمی است و از اعتبار اسناد رسمی برخوردار خواهد بود. لازم به ذکر است که اسناد رسمی نسبت به اسناد عادی از اعتبار بیشتری برخوردار هستند.

باید به این نکته وجه داشته باشیم که کپی که از سند رسمی یا سند عادی قرارداد گرفته می‌شود، قابل استناد نیست مگر در صورتی که این کپی یا رونوشت برابر با اصل شده باشد.

بنابراین، کپی که از یک قرارداد عادی تهیه شده در صورتی معتبر و قابل استناد است که برابر با اصل شده باشد. دارنده کپی قرارداد رسمی نیز در صورتی می‌تواند به آن استناد کند که برابر با اصل شود. در پاسخ به این سوال که آیا کپی قرارداد اعتبار دارد ؟ باید بگوییم که کپی تهیه شده از نسخه‌های قرارداد در صورتی معتبر است که مطابقت آن با اصل سند رسمی یا عادی گواهی شده باشد.

منظور از جعل کپی قرارداد چیست؟

قانونگذار در قانون مجازات اسلامی، جعل را جرم انگاری کرده و برای ارتکاب آن نیز مجازات در نظر گرفته است. مطابق با ماده 532 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، مواردی مانند ساختن نوشته، ساختن مهر، ساختن امضای اشخاصی رسمی یا غیر رسمی، خراشیدن، تراشیدن، قلم بردن، الحاق (اضافه کردن)، محو، اثبات، سیاه کردن، تاخیر و تقدم تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی، الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر، به کار بردن مهر شخص دیگر بدون اجازه صاحب آن، از جمله مصادیق جرم جعل هستند. قانونگذار در قانون مجازات اسلامی برای استفاده از سند مجعول (جعل شده) نیز ضمانت اجرای کیفری تعیین کرده است.

باید به این نکته توجه داشته باشیم که اعتبار کپی برابر با اصل مانند اعتبار اصل سند است. بنابراین، تغییر و تحریف در کپی اسناد نیز جعل محسوب می‌شود. با توجه به مقدمات بالا می‌توان گفت، منظور از جعل کپی قرارداد به این معنا است که جاعل (جعل کننده)، مصادیق جرم جعل را نسبت به رونوشتی که از قرارداد تهیه شده است، اعمال کرده باشد. استفاده از کپی قرارداد مجعول و استناد به آن نیز جرم محسوب می‌شود.

نکته: جعل کپی تهیه شده از قرارداد در صورتی جرم است و ضمانت اجرای کیفری دارد که مطابقت آن با اصل سند قرارداد گواهی شده باشد.

منظور از کپی برابر اصل قرارداد چیست؟

کپی برابر با اصل به معنای یکسان سازی برگه کپی با اصل آن است. گرفتن کپی برابر با اصل از تمام اسناد و مدارک امکان پذیر است. بنابراین از قراردادی که به صورت رسمی یا دست نویس (عادی) تنظیم شده باشد نیز می‌توانیم کپی برابر با اصل تهیه کنیم. کپی برابر با اصل در صورتی صادر می‌شود که رونوشت تهیه شده از سند قرارداد با اصل آن مطابقت داشته باشد. در مورد اعتبار کپی برابر با اصل باید به این نکته اشاره کنیم که اعتبار کپی که برابر با اصل شده، مساوی با اصل سند و مدرک است. به عبارت دیگر، کپی برابر اصل قرارداد می‌تواند جایگزین اصل قرارداد شود.

مراجعی که صلاحیت صدور کپی برابر با اصل را دارند، بر حسب نوع سند و محل تنظیم آن متفاوت هستند. در ادامه، مراجعی که برای صدور کپی برابر با اصل صلاحیت دارند را شمارش می‌کنیم:

  1. دفاتر اسناد رسمی؛
  2. ادارات ثبت اسناد؛
  3. دفتر دادگاه‌ها؛
  4. وکلای رسمی دادگستری؛
  5. مترجمین رسمی؛
  6. سفارت خانه‌ها؛
  7. کنسولگری؛
  8. ادارات دولتی؛
  9. بخشداری محل.

نحوه حل و فصل اختلافات ناشی از رونوشت سند

در ابتدا باید بگوییم که اشخاص مختلف در صورتی می‌توانند با استناد به کپی قرارداد طرح دعوا کنند که این کپی برابر با اصل شده باشد. اختلافات ناشی از کپی قرارداد می‌توانند حقوقی یا کیفری باشند. در صورتی که اختلافات ناشی از کپی برابر با اصل قرارداد، حقوقی محسوب شوند، رسیدگی به آن‌ها در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی و شورای حل اختلاف است. همچنین باید مطابق با شرایط و تشریفات مقرر در قانون آیین دادرسی مدنی به اختلافات ناشی از نسخه‌های این قرارداد رسیدگی کرد.

رسیدگی به اختلافات ناشی از جرم جعل کپی برابر با اصل و استفاده از کپی مجعول نیز در صلاحیت دادگاه کیفری دو قرار دارد. به جرم جعل کپی و استفاده از آن مطابق با ضوابط و تشریفات مقرر در قانون آیین دادرسی کیفری رسیدگی می‌شود. لازم به ذکر است که تحقیقات مقدماتی مربوط به جرم جعل کردن کپی قرارداد در دادسرای مرتبط با دادگاه کیفری دو انجام خواهند شد.

نکات حقوقی مهم درباره تنظیم نسخه‌های مکتوب از توافق

نسخه‌های قرارداد در واقع اسناد معتبری هستند که طرفین قرارداد برای اثبات ادعاهای خودشان می‌توانند به آن‌ها استناد کنند. به همین دلیل، تنظیم دقیق قراردادها در جلوگیری از تضییع حقوق طرفین آن‌ها تاثیر قابل توجهی دارند. همچنین قراردادها در صورتی معتبر و قابل استناد هستند که مطابق با شرایط و ضوابط قانونی تنظیم شده باشند. به همین دلیل، بهتر است که نسخه نهایی قراردادها با مشورت و نظارت کارشناسان حقوقی تنظیم شوند.

خدمات تنظیم قرارداد رکلا، این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که قراردادهای خودتان را به صورت اختصاصی و توسط کارشناسان حقوقی تنظیم کنید.

با استفاده از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی رکلا نیز می‌توانید سوالات خود در زمینه شرایط و آثار قانونی انواع قراردادها را با کارشناسان حقوقی در میان بگذارید.

سیما سینوی
سیما سینوی، کارشناس ارشد حقوقی در رشته حقوق خصوصی و تمرکز ایشان بر مسائل مرتبط با قراردادها است. در همین راستا، بخش قابل توجهی از مقالات تهیه شده در رکلا، توسط ایشان تنظیم و آماده شده است. این مقالات مستقیما با مسائل حقوقی مرتبط با قراردادها ارتباط دارد و سیما، تلاش کرده است مقالات قابل قبولی، تالیف کند.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(6 نظر)
account_circle
حمید میرزاخانی
thumb_up_alt
سلام وقت بخیر ما یک زمین رو خریداری کردیم که تمامی اسناد کپی برابر با اصل شده اما اسناد اصلی زمین موجود نیست آیا می‌توان این زمین را خرید یا فروش کرد؟ متشکرم.
16:14
27 اردیبهشت 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
متاسفانه این تصمیم می‌تواند در آینده شما را دستخوش مشکلات حقوقی و چه بسا، مسائل کیفری خاصی کند. در واقع آنچه که از اهمیت برخوردار است وجود اصل مدارک مرتبط با مالکیت زمین است. البته در خصوص زمین‌هایی که سابقه ثبتی ندارند و هیچ قرارداد قبلی نیز موجود نیست، سابقه تصرف نیز کارگشا خواهد بود اما اینکه شما بخواهید به صرف وجود اسناد برابر اصل شده، نسبت به معامله زمین اقدام کنید صحیح نیست و به احتمال زیاد و با فرض درخواست اصل اسناد توسط طرف مقابل و در زمان اختلاف، رای دادگاه علیه شما صادر خواهد شد.
13:23
28 اردیبهشت 1402
account_circle
حافظ فروزان
thumb_up_alt
سلام. با کپی که برابر اصل نشده یعنی کپی معمولی چیکار میشه کرد؟ میشه ملک خریداری شده را با کپی معمولی (قولنامه صوری) تصاحب کرد؟ لطفا راهنماییم فرمایید. ممنون.
18:42
12 خرداد 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
چنین اقدامی نه تنها از نظر قانونی امکان ندارد بلکه ممکن است مصداق فروش مال غیر یا کلاهبرداری نیز قرار بگیرد و مسئولیت شما را به همراه داشته باشد. شما باید مالک قانونی یک ملک باشید که بتوانید از آن طریق، نسبت به انتقال مالکیت آن اقدام کنید و فرضیه‌‍ای که شما بیان کردید از نظر قانونی صحیح نیست و مورد حمایت قانونی قرار نخواهد گرفت.
00:39
13 خرداد 1402
account_circle
مرتضی زارعی
thumb_up_alt
آیا به استناد کپی برابر اصل، می‌توان طرح دعوا کرد؟ در صورت مثبت بودن جواب، آیا در اولین جلسه دادگاه دیگر نیازی به ارائه اصل مدارک نیست؟
13:34
25 خرداد 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
می‌توانید با استناد به کپی مدارک، طرح دعوا کنید اما اگر طرف مقابل شما، از دادگاه بخواهد تا اصل مدارک ارائه شود و دادگاه نیز این دستور را صادر کند، در صورتی که اصل مدارک را ارائه نکنید دعوای شما رد خواهد شد. بنابراین در اثنای فرایند رسیدگی دادگاه به دعوای میان شما و طرف مقابل، ممکن است از شما خواسته شود که اصل مدارک را ارائه کنید و در صورت عدم ارائه اصل مدارک نیز رای دادگاه به ضرر شما صادر خواهد شد.
22:15
26 خرداد 1402
account_circle
علی یارمحمدی
thumb_up_alt
سلام من یه قولنامه داشتم که از من سرقت شده ولی کپی برابر با اصل را برای ارائه به دادگاه دارم. آیا با این کپی می‌توانم در دادگاه جوابگوی شکایت کنندگان باشم؟ متشکرم.
19:51
27 شهریور 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
ممکن است در صورت تقاضای طرف مقابل، مبنی بر ضرورت ارائه اصل مبایعه نامه به دادگاه، با مشکل رو به رو شوید. در غیر این صورت، احتمال آنکه به مشکل بخورید جز در حالتی که ضرورت داشته باشد که به منظور انجام امور اداری به مراجع ذیربط مراجعه کنید، کمتر خواهد بود.
18:43
29 شهریور 1402
account_circle
سعید سلیمانی
thumb_up_alt
طرف با کپی شکایت کرده که برابر اصل است و بعد اصل قرارداد با رضایت طرفین پاره شد و قرارداد جدید نوشته شد ولی قاضی طبق شکایت روی قرارداد کپی حکم داد و قرارداد آخری رو مد نظر قرار نداد.
23:54
16 آبان 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در این موارد شما اگر در جلسه رسیدگی حضور پیدا کرده باشید باید از دادگاه بخواهید که طرف مقابل، اصل قرارداد را برای رسیدگی به دادگاه ارائه دهد. ما احتمال می‌دهیم که شما یا این درخواست را ارائه نکرده‌اید یا اصلا در جلسه رسیدگی حضور نداشته‌اید.
15:07
17 آبان 1402
account_circle
فرشته جعفری
thumb_up_alt
من فروشنده یک قطعه زمین هستم و متوجه شدم که مبایعه نامه را گم کرده ام. درصورتی که درخواست فسخ قرارداد را هم داده ام. اگر قرارداد فسخ شود و من نتوانم تا زمان دادگاه اصل مبایعه نامه را پیدا کنم چه اتفاقی می افتد؟ ضمنا اسکن کامل قولنامه را دارم و به نظرم شخصی عمدا مبایعه نامه را از من سرقت نموده است.
17:42
19 آذر 1402
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
در صورتی که اصل مبایعه نامه را به همراه نداشته باشید و طرف مقابل، درخواست ارائه اصل آن را برای استناد به حقوق فسخ مندرج در متن قرارداد داده باشد ممکن است در آن دعوا، محکوم شوید.
14:33
20 آذر 1402