تنظیم و امضای مبایعه نامه به عنوان یکی از مهمترین و اساسیترین مراحل قانونی انجام معامله محسوب میشود. مبایعه نامه، سندی لازم الاجرا است که برای نقل و انتقال مالکیت و توسط طرفین تنظیم و امضا میشود. پس از امضای این مبایعه نامه، مالکیت وسیله نقلیه مورد معامله به خریدار منتقل خواهد شد. مبایعهنامهای که توسط طرفین تنظیم و امضا شده در صورتی معتبر و نافذ است که مطابق با شرایط و ضوابط قانونی باشد. مبایعه نامه خودرو نیز سندی لازم الاجرا و معتبر است که توسط طرفین معامله تنظیم و امضا میشود.
مبایعه نامهای که به امضای طرفین معامله رسیده است از نظر قانونی، سندی محکمه پسند و معتبر خواهد بود. به همین دلیل طرفین معامله در هنگام بروز اختلاف با استناد به مفاد قرارداد خرید ماشین میتوانند ادعاهای خودشان را به اثبات برسانند. این اشخاص باید تمام شرایط، جزئیات و دیگر موضوعات مورد توافق خودشان را در مبایعه نامه خودرو قید کنند. علاوه براین، تنظیم قولنامه خودرو دارای شرایط و ضوابطی است که پیش از امضای هر سند باید درباره آن بدانید.
در این نوشته میخواهیم به نکات و آثار قانونی مبایعه نامه و نحوه تنظیم آن بپردازیم.
مبایعه نامه در واقع موافقت نامه مکتوبی است که توسط طرفین معامله تنظیم و امضا میشود.
طرفین معامله باید مبایعه نامه را مطابق با شرایط و ضوابط مربوط به فصل بیع قانون مدنی تنظیم کنند. قرارداد بیع نام حقوقی موافقت نامهای است که در هنگام نقل و انتقال مالکیت مال مورد معامله میان خریدار و فروشنده تنظیم و امضا میشود. شرایط قانونی مربوط به تنظیم و امضای بیع در مواد 338 الی 463 قانون مدنی مشخص شده است. طرفین معامله نیز باید مبایعه نامه خودرو را مطابق با شرایط مقرر در این مواد تنظیم کنند.
شرایط اجرای مبایعه نامه به وسیله توافق میان طرفین معامله مشخص میشود. طرفین معامله در هنگام تنظیم و امضای موافقت نامه میان خودشان نمیتوانند برخلاف شرایط و ضوابط آمره مقرر در فصل بیع قانون مدنی با یکدیگر توافق کنند زیرا این شرایط لازم الاجرا هستند و رعایت و اجرای آنها از سوی طرفین معامله الزامی است.
طرفین معامله میتوانند برخلاف شرایط و قواعد تکمیلی فصل بیع قانون مدنی با یکدیگر توافق کنند زیرا رعایت و اجرای شرایط و ضوابط تکمیلی فصل بیع قانون مدنی در صورتی الزامی است که طرفین معامله برخلاف آنها با یکدیگر توافق نکرده باشند.
در بندهای قبلی این نوشته نیز توضیح دادیم که مبایعه نامه سندی است که برای نقل و انتقال مالکیت خودرو و توسط طرفین معامله تنظیم و امضا میشود. طرفین معامله میتوانند مبایعه نامه مربوط به نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه را به صورت عادی یا رسمی تنظیم کنند.
مبایعه نامه عادی توسط طرفین معامله تنظیم و امضا میشود. تنظیم اسناد رسمی در صلاحیت دفتر اسناد رسمی است. بنابراین، طرفین معامله برای تنظیم موافت نامه رسمی مربوط به نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند. منظور از فرم مبایعه نامه دستی خودرو در واقع همان موافقت نامهای است که به صورت عادی و توسط طرفین معامله تنظیم و امضا میشود.
در خصوص لزوم تنظیم رسمی موافقت نامه مربوط به نقل و انتقال مالکیت خودرو در میان مراجع قانونی اختلاف نظر وجود دارد. برخی از مراجع قانونی تنظیم موافقت نامه رسمی را الزامی میدانند. عدهای از مراجع قانونی نیز معتقد هستند که تنظیم موافق نامه عادی به تنهایی برای نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه کفایت میکند. متاسفانه مراجع قانونی تا کنون در این خصوص به اتفاق نظر نرسیدهاند.
موافقت نامهای که به صورت عادی و توسط طرفین معامله تنظیم و امضا شده نیز سند قانونی و معتبری است که دلالت بر نقل و انتقال مالکیت خودروی مورد معامله میکند.
طرفین معامله برای امضای موافقت نامه مربوط به نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه میتوانند به دیگران وکالت بدهند. بنابراین، وکلای هر یک از طرفین معامله نیز از صلاحیت قانونی لازم برای امضای موافقت نامه مربوط به نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه برخوردار هستند.
وکلای طرفین معامله در صورتی میتوانند این موافقت نامه را امضا کنند که این اختیار از سوی موکل به آنها اعطا شده باشد. به همین دلیل، کپی برابر با اصل وکالت نامه، فردی که نمونه مبایعه نامه خودرو دستی را به نمایندگی از خریدار یا فروشنده امضای میکند باید به آن (موافقت نامه) پیوست شود.
امضای موافقت نامه مربوط به نقل و انتقال مالکیت خودرو یک عمل حقوقی است و باعث ایجاد تعهداتی برای طرفین معامله میشود. مهمترین تعهد فروشنده، تحویل خودروی مورد معامله به خریدار است. پرداخت بهای خودروی مورد معامله نیز مهمترین تعهدی است که پس از امضای موافقت نامه بر عهده خریدار گذاشته میشود.
طرفین معامله میتوانند در خصوص جزئیات مربوط به اجرای موافقت نامه نیز با یکدیگر توافق کنند. تعهدات فرعی موافقت نامه مربوط به نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه در واقع همان جزئیاتی هستند که طرفین معامله در خصوص انجام آنها با یکدیگر به توافق رسیدهاند. تمام تعهدات اصلی و فرعی این معامله لازم الاجرا هستند و طرفین معامله باید به آنها پایبند باشند.
برگ سبز یک سند تک برگ است که در هنگام تعویض پلاک خودروی مورد معامله صادر میشود. برگ سبز نشان دهنده انتقال مالکیت خودروی مورد معامله به انتقال گیرنده است. مبایعه نامه خودرو تک برگی میتواند به صورت رسمی یا عادی تنظیم شود اما طرفین معامله برای اطمینان خاطر هرچه بیشتر بهتر است که آن را در دفاتر اسناد رسمی تنظیم کنند. در مبایعه نامه خودرو تک برگ باید تمام موضوعات، جزئیات و شرایط مورد توافق طرفین معامله نوشته شود.
در مبایعه نامه خودرو تک برگ به موارد زیر اشاره میشود:
منظور از مبلغ مبایعه نامه در واقع همان بهایی است که انتقال گیرنده باید بابت وسیله نقلیه مورد معامله پرداخت کند. قانونگذار تعیین مبلغ نحوه پرداخت بهای وسیله نقلیه را به اراده و توافق طرفین معامله واگذار کرده است. بنابراین طرفین معامله باید قیمت وسیله نقلیه را با توافق یکدیگر مشخص کنند.
مطابق با موازین و اصول مقرر در فصل بیع قانون مدنی، انتقال گیرنده باید بهای وسیله نقلیه مورد معامله را به صورت نقدی پرداخت کنید اما قانونگذار به طرفین معامله اجازه داده است که با توافق یکدیگر برای پرداخت بهای وسیله نقلیه مورد معامله مهلت در نظر بگیرند. بنابراین، طرفین معامله میتوانند در خصوص پرداخت نسیه و اقساطی بهای وسیله نقلیه نیز با یکدیگر توافق کنند.
مطابق با اصول و قواعد فصل بیع قانون مدنی، موافقت نامهای که برای نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه تنظیم میشود یک سند لازم الاجرا و غیر قابل انحلال است. بنابراین، طرفین معامله حق برهم زدن مبایعه نامه خودرو را ندارند و باید به مفاد آن پایبند باشند.
قانون گذار در برخی موارد برای جبران ضرر و زیان طرفین معامله به آنها اجازه فسخ موافقت نامه امضا شده را داده است. در اصطلاح قانون مدنی به موارد فسخ مبایعه نامه خودرو ، خیار گفته میشود. خیارات فسخ این موافقت نامه در ماده 396 قانون مدنی شمارش شدهاند. طرفین معامله در صورت اثبات شرایط تحقق هر یک از خیارات مقرر در ماده 396 قانون مدنی، میتوانند موافقت نامهای که برای نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه تنظیم کردهاند را فسخ کنند.
غَبن واژهای فقهی و حقوقی و به معنای ضرر و زیان در معامله است. انتقال دهنده وسیله نقلیه مورد معامله، در صورت اثبات شرایط زیر به استناد خیار غَبن میتواند موافقت نامهای که برای نقل و انتقال مالکیت وسیله نقلیه به شخص دیگر، تنظیم کرده است را فسخ کند:
اگر در خصوص معامله خودرو اطلاعات دقیقی ندارید یا اولین بار است که برای انجام این معامله اقدام میکنید، پیشنهاد میکنیم از ابتدا با یک شخص متخصص در این حوزه در ارتباط باشید و از او راهنمایی بخواهید زیرا هرگونه مشکل در انجام این معامله، ممکن است خسارات و زیان زیادی به شما وارد کند. شما میتوانید در خصوص مسائل قانونی و حقوقی این معامله از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید.
همچنین برای اینکه از مبایعه نامهای که تنظیم میشود اطمینان داشته باشید، میتوانید تنظیم قرارداد خود را به کارشناسان مجرب تیم رکلا بسپارید.