نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل و تمام نکات مهم متن قرارداد کارگزاری حمل و نقل

قرارداد کارگزاری حمل و نقل از جمله کاربردی ترین قراردادها در دنیای تجارت می باشد. این قرارداد یکی از انواع قرارداد کارگزاری است.

امروزه با توجه به توسعه فناوری در دنیا نسبت به قرن‌های گذشته، گسترش هر چه بیشتر ارتباطات در جهان تجارت را شاهد هستیم.

بسیاری از شرکت‌های تجاری با توجه به نوع و میزان تولیدات خود، در این دوران به این نتیجه رسیده‌اند که وجود تشکیلات سازمان یافته یا به عبارتی اینترپرایز مناسب می‌تواند به بهبود و

توسعه کسب و کار آن‌ها کمک کند.

در حال حاضر بسیاری از واحد‌های تجاری، مجموعه کالاهایی تولید می‌کنند که با توجه به وجود امکاناتی همچون اینترنت و خرید و فروش اینترنتی، به برخی از امکانات اساسی همچون حمل و نقل نیاز شدید دارند.

گرچه بسیاری از آن‌ها از تشکیلات مناسب ترابری در کشور خود برخوردار هستند، اما با توجه به اهداف بلند مدت خود همچون صادرات کالا‌ها به کشور‌های خارجی، به فکر بهترین راه‌ها و پیشنهادات برای به دست آوردن موفقیت در حوزه بین المللی می‌باشند.

نه تنها در سطح کشور بلکه در سراسر جهان شاهد هستیم که استفاده از نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل در میان کارگزاران و شرکت‌های خدماتی بسیار رایج می‌باشد و از جمله نیازهایی است که حتی با گذشت زمان و رشد فناوری ، گسترش نیز می‌یابد.

در این میان شرکت‌های کارگزاری که از تشکیلات مناسب برخوردار بوده و از اطلاعات نسبتاً جامعی برخوردار می‌باشند، وارد کار می‌شوند و افراد یا شرکت‌هایی که قصد انتقال کالا از مکانی به مکان دیگر دارند را راهنمایی می‌کنند.

کارگزاران، اطلاعات کامل و موثری دارند!

کارگزاران با توجه به فضای رقابتی دنیای تجارت، سعی می‌کنند با بهترین شرکت‌های حمل و نقل در ارتباط باشند تا نه تنها میزان تعهد خویش را به مالک کالا نشان بدهند بلکه علامت تجاری خود را نیز میان تجار پررنگ سازند.

امروزه این کارگزاران با توجه به اهمیت حفظ کیفیت و توسعه فعالیت‌های تجاری، در تلاش هستند تا با تنظیم متن قرارداد کارگزاری حمل و نقل میان خود و شرکت حمل و نقل، در پیشبرد هر چه بهتر اهداف خود موثر واقع شوند.

در مقابل، این شرکت‌ها نیز مانند اشخاص کارگزار سعی می‌کنند با استفاده از راهنمایی‌های کارگزار و ارتقاء سطح ارائه خدمات ترابری، برای خود اعتبار به وجود آورند و در نتیجه، سطح بالایی از کیفیت و مهارت خود را در ارائه خدمات حمل و نقل به نمایش بگذارند و کارگزاران بیشتری را به سوی خویش جذب کنند.

بنابراین با توجه به اهمیت مسائلی که بیان کردیم، کاربرد فرم قرارداد کارگزاری حمل و نقل در دنیای امروز بسیار گسترده است و تنظیم یا تهیه نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل مناسب، در پیشرفت هرچه بیشتر شرکت‌های حمل و نقل و کارگزاران مربوطه موثر می‌باشد.

در ادامه به مفهوم کارگزار اشاره می‌کنیم و نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل و مهم ترین نکاتی که باید در این دسته از قرارداد‌ها رعایت شوند را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

کارگزار کیست و چه مسئولیت‌هایی را عهده دار است؟

گرچه این امکان برای صادر کنندگان، وارد کنندگان و ارسال کنندگان کالا به نقاط مختلف فراهم است که به صورت مستقیم با متصدیان حمل یا شرکت‌های حمل و نقل ارتباط برقرار کنند اما در بسیاری از موارد آن‌ها از خدمات کارگزاران حمل استفاده می‌کنند.

اغلب، این شرکت‌ها خود مستقیماً کالا را حمل نمی‌کنند بلکه به عنوان واسطه‌ای میان مشتری یا ارسال کننده و متصدی حمل بار می‌باشند.
به دلیل آگاهی از وضعیت متصدیان حمل و نقل، این شرکت‌ها می‌توانند به شیوه کارآمد و موثر، حمل و نقل کالا را تصدی و مدیریت کنند که در نتیجه، مشتری از بهترین خدمات ترابری برخوردار خواهد شد.

علاوه بر نقش واسطه‌ای کارگزاران میان ارسال کنندگان کالا و حاملان کالا، این شرکت‌ها خدمات مفیدی نیز به مشتریان خود ارائه می‌دهند.

از جمله مهم‌ترین این خدمات، ارائه مشاوره در زمینه ترابری می‌باشد. در واقع برخورداری از اطلاعات و تخصص، می‌تواند در حوزه‌های انتخاب ارزان‌ترین و مناسب‌ترین روش حمل و نقل، تشریفات گمرکی و الزامات قانونی در کشور صادر کننده و وارد کننده و در تجارت بین‌المللی موثر واقع شود.

سایر خدمات کارگزاران حمل و نقل

همچنین شرکت‌های کارگزاری خدمات دیگری مانند تهیه اسناد و مدارک نیز به مشتریان خود عرضه می‌کنند. برای انجام تشریفات گمرکی در کشور صادر کننده و وارد کننده، باید اسناد و مدارکی تنظیم شود. اطلاعات و تخصص این شرکت‌ها در زمینه تشریفات و الزامات قانونی، بار دیگر کمک می‌کند که برای مشتری و بار او، نسبت به تهیه اسناد و مدارک مورد نیاز اقدام شود.

از جمله سایر خدماتی که این شرکت‌ها به مشتریان خود ارائه می‌کنند، بسته بندی، علامت گذاری محموله‌ها، نگهداری و انبارداری، جابجایی و… می‌باشد.
در معاملات بزرگتر در سطح بین المللی که انواع شیوه‌های حمل و نقل به طور مستمر مورد استفاده قرار می‌گیرند، در صورتی که کالا‌های تحویلی به این شرکت‌ها از یک کانتینر کمتر باشد، این شرکت‌ها نسبت به جمع آوری و ادغام کالا (consolidation) نیز می‌پردازند.

در کنار خدمات ذکر شده، ترخیص کالا چه در کشور وارد کننده و چه در کشور صادر کننده و همچنین بیمه حمل و نقل و مسافرت‌های کاری نیز معمولاً از دیگر خدماتی است که این شرکت‌ها به مشتریان خود ارائه می‌کنند.

بنابراین در یک نگاه کلی می‌توان چنین بیان کرد:

در این قرارداد، زمانی که از کارگزار صحبت می‌کنیم، منظور ما شخصی است که میان صاحب کالا و شرکت حمل و نقل ارتباط همکاری ایجاد می‌کند. صاحب کالا می‌تواند هر شخص حقیقی یا حقوقی باشد که می‌خواهد کالا یا کالاهایی برای او از جایی به جای دیگر منتقل شوند. طرف دیگر قرارداد نیز، شرکت حمل و نقل است که با استفاده از تشکیلات یا اینترپرایز حمل و نقل مانند انواع تریلی، کشتی، ماشین‌های سنگین و موارد دیگر، مسئولیت انتقال کالاهای موضوع قرارداد را انجام می‌دهد. نکته دارای اهمیت در این قرارداد این است که کارگزار مسئولیت مستقیمی نسبت به حمل کالا به عهده ندارد. در واقع، کارگزار برای ارائه سرویس و امکان ارائه خدمات به صاحب کالا، با شرکت طرف قرارداد گفتگو می‌کند و پیگیری‌های اولیه را انجام می‌دهد اما مسئولیت نهایی محافظت از کالاها یا حمل و نقل آن‌ها را به عهده نخواهد گرفت.

نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل چیست؟

قرارداد کارگزاری حمل و نقل یکی از مجموعه قرارداد‌های مهم و پرکاربرد در میان انواع قرارداد‌های کارگزاری می‌باشد.

طرفین این قرارداد ، شخص حمل کننده (carrier) و شخص کارگزار (broker) یا (forwarder) می‌باشند.

چنانچه بیان شد شخص کارگزار، مسئولیتی در حمل کالا ندارد اما موظف است تا فرم قرارداد کارگزاری حمل و نقل را تهیه یا تنظیم کند و آن را با شرکت حمل کننده کالا منعقد کند و البته همانطور که ذکر شد باید مجموعه خدماتی را نیز به صاحب کالا عرضه کند.

معمولاً اشخاص کارگزار سعی می‌کنند تا با ارتقاء سطح اطلاعات، از انواع مسیر‌های مناسب و توسعه ارتباطات خویش، برای تسریع هرچه بیشتر انتقالات و جلوگیری از هرگونه اتلاف وقت و از بین رفتن کالا مقدمات مناسب را فراهم کنند.

همچنین منظور از شرکت حمل کننده کالا، شرکتی است که دارای امکانات حمل و نقل موتوری و… می‌باشد و تعهد کند که کالا را سالم به مقصد برساند.
بنابراین نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل قراردادی است میان شخص کارگزار و شرکت حمل و نقل که به موجب آن، شخص کارگزار به عنوان عامل و نماینده فرستنده کالا، انتقال کالا به مقصد مندرج در قرارداد کارگزاری حمل و نقل را به عهده شرکت حمل و نقل قرار می‌دهد.

باید چه نکاتی در متن قرارداد کارگزاری حمل و نقل رعایت شوند؟

شما به عنوان نماینده یک شرکت کارگزاری، در زمان تهیه یا تنظیم این قرارداد باید توجه لازم را داشته باشید که مهم‌ترین اصول و تعهدات و وظایفی را که به پیشبرد هرچه بهتر کسب و کار شما می‌انجامد، در متن آن بیان کنید.

متاسفانه امروزه در حوزه کسب و کا‌ر‌های متفاوت، به دلیل عدم اطلاع و آگاهی کافی طرفین یا عدم مشورت با یک متخصص، متن قرارداد ناقص می‌باشد و ممکن است در نتیجه نگارش نادرست آن، بسیاری از حقوق و تکالیف طرفین مورد اشاره قرار نگیرد.

در نتیجه توجه به نکاتی که در ادامه این نوشته خواهد آمد از اهمیت فراوانی برخوردار است.

از جمله مهم‌ترین نکاتی که هر شخص آگاهی، باید همزمان با تنظیم متن این قرارداد رعایت کند عبارت‌اند از:

1: مشخصات طرفین فرم قرارداد کارگزاری حمل و نقل باید به صورت کامل در متن قرارداد نوشته شود.

مانند هر قرارداد دیگری، طرفین موظف هستند مشخصات دقیق خود را اعم از نام، نشانی، تلفن و… در ابتدای نمونه قرارداد کارگزاری حمل و نقل بنویسند.
هر یک از طرفین باید این نکته را مد نظر داشته باشند که در صورت هرگونه اختلاف احتمالی میان آن‌ها، دادگاه مشخصاتی را که طرفین در قرارداد کارگزاری حمل و نقل ذکر کرده‌اند معتبر می‌داند.

بنابراین در صورتی که در همان ابتدا، مشخصات به صورت دقیق بیان نشود یا در صورت به وجود آمدن تغییرات در مشخصات، متن قرارداد اصلاح نشود، این اتفاق می‌تواند به ضرر یکی از طرفین به پایان برسد. به عنوان مثال در صورتی که نشانی یکی از طرفین تغییر یافته است اما این تغییر در متن قرارداد ذکر نشود، دادگاه، اظهارنامه‌ها و سایر الزامات و تکالیف قانونی را به همان نشانی سابق ارسال می‌کند.

2: موضوع قرارداد کارگزاری حمل و نقل حتماً در ابتدای قرارداد ذکر گردد.

هر یک از شما به عنوان افرادی حرفه‌ای که بارها این نوع قرارداد را مطالعه کرده‌اید می‌دانید که موضوع قرارداد از ارکان اصلی هر قرارداد اعم از تجاری و غیرتجاری می‌باشد. بنابراین موضوع قرارداد شما با توجه به توضیحات بیان شده «کارگزاری حمل و نقل» خواهد بود.

البته در بسیاری از قرارداد‌ها موضوع با توجه به محتوای قرارداد تعیین می‌شود. این امر به دلیل اهمیتی است که دادرسان برای محتوای قرارداد نسبت به موضوع قرارداد قائل می‌باشند، هرچند انتخاب موضوع مناسب نیز از اهمیت فراوانی برخوردار است.

3: حتماً مدت قرارداد کارگزاری حمل و نقل تعیین شود.

در متن قرارداد کارگزاری حمل و نقل باید زمان شروع و پایان قرارداد خود را تعیین کنید. البته توجه کنید که درصورتی که مدت زمان تعیین شده در قرارداد به پایان رسید نیازی به تنظیم یا تهیه قرارداد مجدد نیست. شما می‌توانید با توجه به توافق‌ خود با طرف مقابل و با ایجاد یا قبول شرایط جدید، نسبت به تمدید همان قرارداد کارگزاری حمل و نقل پیشین اقدام کنید.

4: تعهدات کارگزار و شرکت حمل و نقل به عنوان مجموعه‌ای از حقوق و تکالیف طرفین، روح قرارداد کارگزاری حمل و نقل شما است.

از جمله مهم‌ترین بخش‌های هر قرارداد از جمله فرم قرارداد کارگزاری حمل و نقل همین قسمت می‌باشد. این قسمت در برگیرنده مجموعه حقوق و تکالیف طرفین قرارداد می‌باشد که دارای اهمیت فراوان است و طرفین قرارداد باید در این مورد، در متن قرارداد، دقت نظر لازم را به عمل آورند.

تعهدات شرکت حمل و نقل در قرارداد کارگزاری حمل و نقل

از جمله تعهدات شرکت حمل و نقل عبارت است از :

الف: شرکت حمل و نقل باید ارسال وسایل حمل و نقل را در موعد مقرر و زمان مشخص در دستور کار قرار دهد.
هر گونه ضرر ناشی از تاخیر در بارگیری کالاها در روز و ساعت مشخص شده در قرارداد کارگزاری حمل و نقل که متاثر از تاخیر در رسیدن وسایل حمل و نقل باشد به عهده شرکت حمل و نقل می‌باشد.

ب: نسبت به آن دسته از خساراتی که طبیعی و غیر قابل پیشبینی نبوده است و حامل، نسبت به حمل، کوتاهی نموده است (از قبیل انجام فعل یا ترک فعل)، شرکت حمل و نقل مسئول خواهد بود.

ج: شرکت مجاز به تنظیم قرارداد با رانندگان یا دیگر متصدیانی که در سایر شرکت‌های حمل و نقل مشغول به کار هستند، نمی‌باشد. بنابراین شرکت حمل و نقل طرف کارگزار، به هیچ عنوان نمی تواند تعهدات پذیرفته شده توسط خود را به شرکت‌های دیگر منتقل کند و تنها می‌تواند از اینترپرایز یا تشکیلات خود در این خصوص استفاده نماید.

از جمله سایر تعهدات حامل می‌توان به فراهم آوردن تجهیزات لازم، تنظیم بارنامه، بیمه‌نامه و… اشاره کرد.

تعهدات کارگزار در قرارداد کارگزاری حمل و نقل

از جمله تعهدات کارگزار عبارت است از:

الف: کارگزار موظف است مجموعه‌ای ‌از اطلاعات و دستورات مورد نیاز را در خصوص کالای مربوطه جهت صدور بارنامه توسط شرکت حمل و نقل و صدور سایر اسناد مربوط و ایجاد قرارداد حمل و نقل و… از مشتری مطالبه نماید.

ب: کارگزار موظف است نسبت به تسویه حساب با مشتری یا ارسال کننده کالا و حمل کننده کالا اقدامات لازم را به عمل آورد.

ج: کارگزار موظف است نسبت به نظارت بر عملیات حمل و نقل اقدام کند و اطلاعات لازم را به شخص مشتری ارائه کند.
از جمله سایر تعهدات کارگزار، انعقاد قرارداد با شرکت حمل ، انعقاد قرارداد مجموعه سرویس‌هایی که موظف است به مشتری ارائه دهد و… می‌باشد.

5: تعیین نحوه پرداخت در قرارداد کارگزاری حمل و نقل

مانند هر قرارداد استاندارد دیگری، شما می‌بایست نحوه پرداخت وجوهی که مطابق قرارداد کارگزاری حمل و نقل به اشخاص منتقل می‌شود را تعیین کنید.

امروزه با توجه به توسعه فناوری و با در نظر گرفتن دو اصل سرعت و اعتماد در تجارت، روش‌های متفاوتی برای پرداخت وجوه قرارداد تعیین شده است.

از جمله این روش‌ها می‌توان به پرداخت بعدی یا پرداخت به حساب مفتوح، پرداخت نقدی، روش وصولی (برات اسنادی) و اعتبار اسنادی (ال سی) اشاره کرد.

سایر نکات مهم قرارداد کارگزاری حمل و نقل

1. اصولاً استفاده از این قرارداد، بیشتر در حوزه تجارت بین‌المللی مرسوم می‌باشد.
2. شرکت حمل و نقل (carrier) باید ضمانت اجرای لازم را به ارگان‌های ذیربط برای اخذ اسناد و مدارک ضروری ارائه کند.
3. کارگزاران می‌توانند به صورت مستقل یا به نمایندگی از شخص ارسال کننده یا مشتری اقدام به حمل کالا کنند، به عبارت دیگر، ممکن است کارگزاران با توجه به امکاناتی که دارا می‌باشند خودشان مستقیماً عمل تصدی را انجام دهند یا به نمایندگی از مشتری با شرکت حمل و نقل دیگری قرارداد تنظیم کنند. هر چند به صورت معمول کارگزاران نقش واسطه را به عهده دارند.
4. بر اساس آیین نامه تاسیس و فعالیت شرکت حمل و نقل بین المللی کالا، مسائل حقوق کَرییِر(carrier) یا شرکت حمل و نقل در حوزه‌های متفاوت اعم از جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی تابع قوانین و کنوانسیون‌های مربوط به خود خواهد بود.
5. در خصوص تصدی به حمل و نقل در عرصه داخلی یا تنظیم قرارداد حمل و نقل در ایران، مقررات باب هشتم قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران مشتمل بر مواد 377 تا 394 حاکم خواهد بود.

سخن آخر

همانطور که پیش‌تر گفتیم با توسعه سیستم حمل و نقل به خصوص در حوزه بین المللی و توسعه نوآوری و در کنار آن استفاده از حمل و نقل مرکب در دنیای تجارت امروزی، تنظیم فرم قرارداد کارگزاری حمل و نقل کامل که در بردارنده تمامی نکات و تعهدات طرفین باشد، ضرورت دارد.

امروزه در عرصه بین الملل، بسیاری از شرکت‌های تجاری و اشخاصی که مایل به صادر کردن کالاها (به خصوص کالاهای گران قیمت) به مقاصد مختلف هستند، استفاده از کارگزاری مجرب و ماهر را در اولویت کار خویش قرار می دهند.

بدون شک، یک کارگزار شایسته افزون بر ارتباطات موثر در دنیای درون و برون مرزی و البته اطلاع از تمامی مسیرها و خطوط و راهکارهای متفاوت، با تهیه یک قرارداد کارگزاری کامل، می‌تواند هرچه بیشتر برای خود و دستگاه تجارتی خویش، اعتبار کسب کند.

بنابراین شما نیز به عنوان نماینده یک شرکت کارگزاری می‌دانید که تصمیم گیری نهایی و تنظیم متن قرارداد کارگزاری حمل و نقل نیازمند مشاوره با یک متخصص حقوقی متعهد و مجرب است.

مشورت با متخصصانی که در زمینه مسائل مختلف حقوقی اعم از داخلی و بین المللی از تجربه لازم برخوردار هستند، به رویای شما در زمینه پیشرفت هرچه بهتر کسب و کارتان تحقق می‌بخشد.

پیشنهاد

شما می‌توانید وظیفه تنظیم قرارداد کارگزاری حمل و نقل خود را به ما بسپارید. برای این منظور کافی است روی لینک تنظیم قرارداد بزنید و به صفحه آن وارد شوید.

ابعاد حقوقی و قانونی روابط کارگزاری دارای پیچیدگی‌هایی است که پیشنهاد می‌کنیم پیش از اقدام برای امضای قرارداد، حتما درباره آن با مشاوران حقوقی و وکلا مشورت کنید. تیم حقوقی رکلا با ایجاد امکان مشاوره حقوقی تلفنی ، شرایطی را مهیا کرده است که بهره‌مندی از خدمات مشاوره حقوقی به سهولت میسر باشد. برای استفاده از این سرویس، روی لینکی که مشخص شد بزنید و در صفحه اختصاصی آن، درخواستتان را ثبت کنید.