قرارداد ماما ؛ نکات مهم نمونه قرارداد مامای همراه یا مامای خصوصی
ضرورت توجه به مسائل پراهمیتی همچون بهداشت باروری و سلامت مادر و نوزاد، موجب خلق ایده‌هایی نو در رابطه با این گونه مسائل شد. مامای همراه که گاهی به اشتباه به آن مامای خصوصی نیز گفته می‌شود، یکی از نمونه‌های بارز و البته موفق از ایده‌های کاربردی برای خدمات رسانی بهتر و افزایش سلامت و بهداشت باروری است. عملیاتی شدن این ایده، خدمات ارزنده‌ای به زنان باردار ارائه می‌دهد. وجود چنین شخصی (با عنوان ماما همراه) در طول دوران بارداری و حتی پس از زایمان، در مادران جوان و به خصوص مادرانی که اولین فرزند خود را به دنیا می‌آورند، آرامش خاطر بیشتری ایجاد می‌کند و از سوی دیگر، به تسهیل فرآیند دشوار زایمان نیز کمک شایانی خواهد کرد. در همین راستا و در این مقاله از رکلا قصد داریم به ابعاد مختلف قرارداد ماما و حدود وظایف این فرد بپردازیم.
چنانچه با شرایط و مفاد تنظیم نمونه قرارداد مامای همراه آشنا نیستید، تا انتها همراه رکلا باشید.
این قرارداد را به طور معمول می‌توانید به صورت یک قرارداد پیمانکاری یا یک قرارداد با استناد به ماده 10 قانون مدنی تنظیم کنید.
منظور از قرارداد ماما چیست؟
مامای همراه یا دولا (DOULA) فردی است که وظایف و نحوه فعالیت او به موجب “بند ج ماده 4 آیین‌نامه مرکز مشاوره و ارائه خدمات مامایی” در سال 1387 مشخص گردیده است. از سوی دیگر، در سال 1389، وزارت بهداشت و درمان کشور به منظور ارائه توضیحات بیشتر راجع به این شخص، آیین‌نامه نظارتی، تعرفه و استانداردهای لازم مامای دولا را به طور کامل تعیین نمود.
بر اساس آیین‌نامه‌هایی که یاد شد، چنانچه خانم بارداری قصد استفاده از خدمات دولا را داشته باشد، باید به مراکز مشاوره و ارائه خدمات مامایی مراجعه کند. سپس با انتخاب مامای همراه مورد نظر خود، فرم قرارداد مامای همراه را امضا نموده و پس از پرداخت تعرفه‌های مشخص در آیین نامه فوق، حق استفاده از خدمات مامای دولا را خواهد داشت.
به چه کسی مامای همراه گفته می‌شود؟
در هر دو آیین نامه مصوب وزارت بهداشت و درمان در سال‌های 87 و 89، تعریف شفافی از مامای دولا ارائه شده است. به طور کلی مامای همراه، فردی است که به انتخاب مادر، از ماه‌های اول بارداری تا زمان زایمان و حتی پس از فرآیند زایمان نیز می‌تواند به عنوان همراه، در کنار مادر باشد. این فرد، با گذراندن دوره‌های مختلف آمادگی زایمان و ضمن تسلط بر شیوه‌های کاهش درد در هنگام وضع حمل، نقش بسزایی در آرامش و آگاه سازی مادران باردار دارد.
در ادامه بیشتر راجع به خدمات و وظایف این فرد خواهیم گفت.
قرارداد ماما چه خدماتی برای مادران دارد؟
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، برای انعقاد قرارداد با مامای همراه باید به مراکز مشاوره و خدمات مامایی که از سوی وزارت بهداشت و درمان مجوز فعالیت خود را دریافت کرده‌اند، مراجعه کرد. حال این سؤال برای بانوان ایجاد می‌شود که مامای دولا قرار است چه‌کارهایی برای آن‌ها انجام دهد و تا چه زمانی در کنار آن‌ها خواهد ماند؟
بهتر است بدانید که هر یک از مراکز فوق، خدمات متفاوتی را به افراد باردار ارائه می‌دهند (هرچند که کلیات خدمات آن‌ها در آیین‌نامه مربوطه آمده است) با این حال، هر مامای همراه، از همان روزهای اول بارداری در کنار مادر خواهد بود و اموری مانند موارد زیر را انجام می‌دهد.
شرح دقیق خدمات قابل ارائه
- پاسخ به سؤالات و ابهامات مادر؛
- شرکت در کلاس‌های آمادگی زایمان به همراه مادر؛
- شرکت در کلاس‌های ورزشی به همراه مادر؛
- در صورت درخواست مادر، مامای دولا می‌تواند به منزل او مراجعه کرده و در انجام تمرینات ورزشی مورد نیاز برای آمادگی زایمان، به مادر کمک کند؛
- مهمترین وظیفه مامای همراه حضور در زمان وضع حمل مادر است. به طور معمول، مامای دولا ساعاتی پیش از زایمان در کنار مادر حضور می‌یابد تا برای کاهش درد و افزایش آرامش مادر اقدامات لازم را انجام دهد؛
- حضور در کنار مادر بعد از وضع حمل و کمک رسانی در شیردهی و مراقبت از نوزاد.
نکات مورد توجه در قرارداد ماما
در آیین‌نامه‌های مذکور، علاوه بر مراکز خدمات و مشاوره مامایی، برای مامای دولا نیز چندین وظیفه مهم تعیین شده است. بر همین اساس، در ادامه به چند نکته ضروری که باید در فرم قرارداد مامای همراه درج شود، اشاره می‌کنیم. این موارد عبارت هستند از:
- همراهی مادر در طول کلاس‌های آمادگی زایمان
- حضور یافتن در اتاق لیبر و همینطور اتاق زایمان بیمارستان (لیبر، فضایی است که در آن از مادران باردار در ساعات انتهایی وضع حمل، مراقبت می‌شود. این محیط به دور از هرگونه تنش و جایی شبیه به خانه است)
- تسلط بر انواع روش‌های غیردارویی به منظور کاهش دردهای زایمان مانند موسیقی درمانی، تن آرامی، ماساژ و….
- ملاقات از مادر پس از فرایند وضع حمل، مراقبت از نوزاد و کمک در شیردهی
- در دسترس بودن ماما در هر ساعت از شبانه روز تا 6 ساعت بعد از وضع حمل مادر (مدت زمان حضور پس از زایمان قابل افزایش است)
- تعرفه دولا هر ساله بر اساس مصوبات وزارت بهداشت و درمان متغیر خواهد بود و مرکز خدمات مامایی می‌تواند بر مبنای میزان خدمات ارائه شده، هزینه بیشتری از مادر دریافت نماید.
- در صورت تماس با مرکز خدمات مامایی و درخواست ویزیت در منزل، مامای همراه موظف به حضور در منزل است. از سوی دیگر، به ازای هر ساعت ارائه خدمات در منزل مانند ماساژ، هزینه‌ای از مادر دریافت خواهد شد. علاوه بر آن نیز، هزینه رفت و آمد دولا برعهده مادر خواهد بود.
- مامایی که در مراکز بهداشتی و درمانی نظیر بیمارستان، شاغل است نمی‌تواند در ساعات موظف کاری خود به‌عنوان دولا، خدمت‌رسانی نماید.
- مامای همراه نباید به‌صورت هم‌زمان با دو مادر باردار قرارداد منعقد کند.
- مرکز موردنظر موظف است علاوه بر مامای همراه اصلی، مامای همراه دیگری را به مادر معرفی کند تا در صورت بروز مشکل، دسترسی مادر به دولا راحت‌تر شود.
تفاوت میان مامای همراه، مامای عامل زایمان و مامای خصوصی
بهتر است پیش از انعقاد هر نوع قرارداد ماما اعم از قرارداد مامای خصوصی ، به توضیحات زیر دقت کنید.
در مورد دولا یا همان مامای همراه که تا اینجا مطلب، به تفصیل سخن گفتیم و از توضیح بیشتر خودداری می‌کنیم. در ادامه در خصوص مامای عامل زایمان و مامای خصوصی توضیح خواهیم داد.
مامای عامل زایمان
بر اساس “تبصره 2 ماده 4 آیین نامه مراکز مشاوره و خدمات مامایی و همچنین قسمت ابتدایی آیین‌نامه نظارتی مامای همراه، مامای عامل زایمان فردی غیر از دولا به شمار می‌آید. در واقع مامای عامل به هیچ وجه نمی‌تواند در نقش دولا نیز ظاهر شود؛ چرا که مامای عامل صرفاً برای انجام امور زایمان در بیمارستان و بر بالین مادر حضور دارد. از سوی دیگر، مامای همراه حمایت عاطفی، فیزیکی و روانی از مادر را برعهده خواهد داشت و حق مداخله بالینی در اتاق عمل، زایمان و پس از آن را ندارد.
مامای خصوصی
اگر قصد دارید با مامایی قرارداد منعقد کنید که علاوه بر انجام تمام وظایف دولا، در زمان زایمان نیز همراهتان باشد، بهتر است قرارداد مامای خصوصی را انتخاب کنید. به‌عبارت‌دیگر، مامای خصوصی، دارای ویژگی‌های زیر است:
- برخورداری از مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد یا دکترا در رشته مامایی
- حتماً در روز زایمان همراه مادر خواهد بود و در آرامش روان و همینطور کاهش درد به او کمک می‌کند
- برخلاف دولا، می‌تواند در فرایند زایمان حضور داشته باشد و اقدامات بالینی انجام دهد
- به‌شرط گذراندن دوره‌های زایمان فیزیولوژیک، می‌تواند نقش مامای همراه را داشته باشد
پیشنهاد می‌کنیم
آنچه در این مطلب به آن پرداختیم، موضوعات و نکات ضروری پیرامون قرارداد ماما بود. بر همین اساس توضیح دادیم که مامای همراه علی‌رغم برخورداری از مدرک دانشگاهی مامایی، باید دوره‌های آمادگی زایمان و کاهش درد را گذرانده باشد. این شخص، با مامای خصوصی و همینطور مامای عامل زایمان دارای تفاوت‌های قابل توجهی است.
از این رو پیش از امضا نمونه قرارداد مامای همراه ، بهتر است به اندازه کافی با مدیر مرکز خدمات و مشاوره مامایی صحبت کرده باشید و راهنمایی‌های لازم را از او دریافت کنید. برای دریافت اطلاعات حقوقی بیشتر در رابطه با قرارداد ماما نیز می توانید از خدمات آنلاین وب سایت رکلا نظیر تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید. متخصصین رکلا همواره در کنار شما هستند.