نمونه قرارداد مساقات نیز مانند قرارداد مزارعه قراردادی کاربردی برای باغداران است. چه کسانی که مالک باغ هستند چه اشخاصی که در زمینه باغداری، دارای تجربه، مهارت و دانش خاص هستند، میتوانند با شرایطی از این قرارداد استفاده کنند. شاید نام این توافق نامه کمی نا آشنا باشد و بپرسید که « قرارداد مساقات چیست». اما استفاده از آن ناشناخته نیست و بارها در میان باغداران برقرار شده است. معنی قرارداد مساقات ، در مفهوم لغوی آن گنجانده شده و تا حدودی مفهوم مرتبطی دارد. در تعریف قرارداد مساقات میتوانیم به قانون مدنی مراجعه کنیم. زیرا قانون مدنی به طور صریح و روشن درباره مساقات صحبت کرده است و آن را در گروه عقود معین قرار داده است.
معنی قرارداد مساقات در معنای لغوی «آبیاری کردن است». این معنی با اینکه به عمل خاصی اشاره میکند ولی ارتباط مفهومی بسیاری با عقد مساقات دارد. از طرفی، تعریف قرارداد مساقات در دانش حقوقی به معنی «مراقبت، رسیدگی و محافظت از بوتهها، درختان، میوهها و… در باغ یا مزرعه و تقسیم ثمره درختان یا محصول است.»
همانطور که در تعریف حقوقی نمونه فرم قرارداد مساقات هم بیان شد، در این قرارداد شخصی مسئولیت محافظت و نگهداری باغ، مزرعه یا درختان خاصی را به عهده میگیرد. از جهت مراقبت و آبیاری، میتوانیم معنی لغوی این کلمه را هم با اصل قرارداد مرتبط بدانیم.
بسیار پیش میآید که اشخاصی که صاحب مزرعه، انواع باغ یا چند راس درخت هستند، توان یا تمایل کافی برای فعالیت و کار در آن را ندارند. این اشخاص در این شرایط به دنبال شخصی میگردند که توانایی و تجربه کافی داشته باشد و بتواند مسئولیت مزرعه یا باغ را به عهده بگیرد. صاحبان مزرعه یا باغداران گاهی به بهانه بهبود کشت و کار و استفاده از امکانات و دانش به روز در جهت کشت و تولید محصول نیز تمایل پیدا میکنند که مسئولیت انجام امور مربوط به نگهداری، رسیدگی و مراقبت از درختان باغ، میوهها و بوتهها را به شخص ماهر و آگاهی بسپارند.
از طرف دیگر اشخاصی هستند که با وجود مهارت، تجربه و دانش خاصی که در جهت نگهداری، رسیدگی و کشت محصول دارند، اما مالک باغ یا مزرعه نیستند. این اشخاص میتوانند با مالکان و باغداران همکاری کرده و از نمونه قرارداد عقد مساقات استفاده کنند. به طور کلی به شخصی که مالکیت زمین مزرعه یا باغ را به عهده دارد، مالک گفته میشود و شخصی که میپذیرد به خاطر فعالیت روی زمین یا باغ سهمی داشته باشد، عامل نامیده میشود.
نمونه قرارداد عقد مساقات ، یک سند مکتوب حقوقی است. این قرارداد میان مالک زمین و شخصی که به عنوان عامل روی زمین کار میکند، تنظیم میشود. نمونه قرارداد مساقات باغ یا به طور کلی نمونه قرارداد مساقات از جمله قراردادهایی است که براساس قانون مدنی تنظیم میشود و بسیار دارای اعتبار است. این قرارداد حاوی اطلاعاتی درباره طرفین قرارداد و معرفی آنها، نوع محصول باغ، نحوه اجرای قرارداد، مسئولیتها و تعهدات طرفین، مدت، میزان سهم و نحوه پرداخت آن، شرایط فسخ و موارد مهم دیگر است. نمونه فرم قرارداد مساقات ، سندی معتبر است که در اختیار مالک و عامل قرارداد میگیرد.
طرفین با در دست داشتن قرارداد، در صورت بروز خطا یا مشکل میتوانند در دادگاه یا مراجع قضایی شکایت کنند. این قرارداد را میتوانیم به عنوان یک کار شریکی در نظر بگیریم. زیرا باغ و مزرعه از یک شخص است و شخص دیگر روی آن فعالیت میکند. براساس نمونه قرارداد مساقات باغ ، محصول به دست آمده ، محصول مشاع محسوب میشود و طرفین در محصول مالکیت مشاع دارند. البته لازم است که پیش از عقد قرارداد یا در زمان نوشتن قرارداد ، سهم هر کدام از طرفین مشخص شود. مالک و عامل میتوانند برای قانونی شدن توافق از همین قرارداد استفاده کنند.
این قرارداد براساس قانون مدنی نوشته و تنظیم میشود. این قرارداد به عنوان یکی از انواع قراردادهای معین قانون مدنی است. معین بودن این قرارداد از آن جهت است که قانون مدنی به طور صریح و روشن به قرارداد مساقات اشاره کرده است و درباره آن توضیح داده است. علاوه بر این قانون مدنی در مادههایی نحوه اجرا و چگونگی انجام این قرارداد را توضیح داده است. بنابراین لازم است که قرارداد حاضر براساس متن قانون مدنی تنظیم شود تا دارای اعتبار باشد. مادههای 543 تا 545 قانون مدنی به طور خاص درباره عقد مساقات توضیح داده است. علاوه بر این در ماده 545 به این موضوع اشاره کرده است که تمام قوانینی که در رابطه با قرارداد مزارعه در قانون مدنی وجود دارد، در مورد مساقات نیز کاربرد دارد.
براساس متن صریح قانون مدنی، برای تنظیم این قرارداد شروط خاصی در نظر گرفته شده است که طرفین باید به آن عمل کنند. علاوه بر این، قانون مدنی در ماده 543 به طور جامع تعریفی از عقد مساقات ارائه داده است. این ماده میگوید:
« مساقات معاملهای است که بین صاحب درخت و امثال آن یا عامل در مقابل حصه مشاع معین از ثمره واقع میشود و ثمره اعم است از میوه و برگ و گل و غیر آن.»
براساس این تعریف قرارداد مساقات میتوانیم ارکانی را برای این قرارداد در نظر بگیریم.
به طور کلی میتوانیم ارکان این قرارداد را به سه دسته تقسیم کنیم:
با وجود این سه شرط این قرارداد برقرار میشود.
صیغه مربوط به عقد مساقات ایجاب و قبول است. این دو در ارتباط با یکدیگر اجرا میشود. به زبان ساده زمانی که یکی از طرفین درخواست و قصد انجام این عقد را دارد بیان میکند و شخص مقابل، میتواند بپذیرد یا نپذیرد. به منظور انجام این عقد و تنظیم این قرارداد لازم است که این تمایل و پذیرش متقابل وجود داشته باشد.
قرارداد مساقات بانکی از جمله قراردادهایی است که براساس قانون بانکداری بدون ربا تنظیم میشود. براساس این قانون، بانک تسهیلاتی را در اختیار متقاضیان قرار میدهد و در همین راستا به رونق فعالیتهای اقتصادی (اعم از تولیدی، تجاری یا خدماتی) میپردازد. قرارداد مساقات بانکی ، نوعی از قرارداد است که بانک در آن نقش مالک باغ را دارد. متقاضی این تسهیلات شخصی است که در زمینه باغداری و تولید محصول تبحر دارد. با تنظیم قرارداد مساقات بانکی ، بانک درختان یا باغ مشخصی را در اختیار متقاضی قرار میدهد. به واسطه این قرارداد شخص عامل میپذیرد که در باغ مشخص شده فعالیت کند و محصول حاصل به صورت مشاع میان شخص و بانک تقسیم میشود.
ماده 544 قانون مدنی در زمینه شرایط فسخ یا باطل شدن عقد مساقات میگوید:
«در هر مورد که مساقات باطل باشد یا فسخ شود، تمام ثمره، متعلق به مالک است و عامل، مستحق اجرتالمثل خواهد بود»
علاوه بر این، طرفین میتوانند شرایطی را برای فسخ قرارداد در نظر بگیرند و این شروط را در متن نمونه قرارداد مساقات بنویسند تا در صورت بروز هر کدام از آن شروط، این امکان را داشته باشند که قرارداد را فسخ کنند.
تیم حقوقی رکلا، متشکل از وکلا و مشاوران ارشد حقوقی، میتوانند شما را در مسیر تنظیم قرارداد اختصاصی یاری کنند. شما میتوانید درخواست تنظیم قرارداد خود را ثبت کنید. با شما تماس میگیریم. ضمن آنکه میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید.
همچنین شما میتوانید قرارداد مساقات را با زدن بر روی تصویر زیر دریافت کنید. این قرارداد یک قرارداد کامل است که توسط تیم حقوقی رکلا تنظیم شده است.
قرارداد مساقات
توافق خود در خصوص اجرای قرارداد مساقات را با امضای این نمونه فرم از قرارداد، مکتوب خواهید کرد. برای دسترسی سریع به قرارداد، اینجا بزنید.