نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت ؛ یک قرارداد مهم در حقوق عمومی

-
بروزرسانی:1401/09/26
زمان مطالعه: 7 دقیقه
-سیاست انتشار مطالب
قرارداد کارگزاری فروش سوخت

قرارداد کارگزاری فروش سوخت یکی از مهم‌ترین قرارداد‌های انرژی است. در گذشته نفت بیشتر به صورت خام استفاده می‌شد تا این‌که کم کم بشر فهمید که با انجام بعضی عملیات می‌شود نفت را تبدیل به محصولات دیگری کرد که به آن محصولات فرآورده‌های نفتی گفته می‌شود. سوخت از جمله بنزین و گازوئیل یکی از مهم‌ترین فرآورده‌های نفتی است چون با توجه به زیاد شدن جابه‌جایی و حمل و نقل این محصول بیشتر از همیشه تبدیل به نیاز اساسی شده است و همین قضیه باعث شد تا کشور‌هایی که منابع نفتی دارند از جمله ایران، تولید سوخت را جدی‌تر بگیرند.

نکته‌ای که باید این‌جا در نظر داشته باشید این است که منابع نفتی و همچنین فرآورده‌های نفتی جزء ثروت‌های عمومی است (اصل 44 و 45 قانون اساسی و قانون نفت مصوب 1366/7/23) و اختیار اداره آن چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور، فقط با دولت (وزارت نفت) می‌باشد. پس برای فروش و صادرات سوخت، دولت باید اقداماتی را که ضروری به نظر می‌رسد انجام دهد.

فروش سوخت در داخل کشور یا خارج از کشور؟

بخشی از سوخت تولید شده برای مصرف داخلی است و توسط مردم از جایگاه بنزین و گازوئیل خریداری می‌شود اما بخش مهم‌تر فروش این محصول در کشور‌های خارجی است و می‌توان گفت قسمت مهم صادرات سوخت است. صادرات سوخت کار ساده‌ای نیست و دولت برای اینکه بتواند آن را به فروش برساند نیاز به افرادی دارد که در زمینه فروش سوخت تخصص داشته باشند و با مهارت ارتباطی که دارند خریدار را پیدا کنند.

کارگزاران فروش سوخت خارج از کشور

کارگزاران یا بروکر‌ها فرد یا شرکتی هستند که برای فروشنده، خریدار و برای خریدار، فروشنده پیدا می‌کنند و به نوعی بین آن‌ها واسطه می‌شوند. در نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت کارگزاران اشخاصی هستند که برای فرآورده‌های نفتی از جمله سوخت، در خارج از کشور مشتری پیدا می‌کنند و آن‌ها را به دولت معرفی می‌کنند و پیش‌نویس قرارداد را آماده می‌کنند و در نهایت معامله را به پایان می‌رسانند و کمیسیون خود را از دولت می‌گیرند.

چون نفت و فرآورده‌های نفتی از منابع مهم و اساسی کشور ما است پس بهتر است کارگزارانی که برای این کار مهم در نظر گرفته می‌شوند دسته بندی شوند و مورد شناسایی قرار بگیرند.

کارگزاران سوخت چند دسته هستند؟

  1. کارگزارانی که از طرف شرکت نفت رجیستر شدند. این کارگزاران که توسط شرکت نفت تأیید شده‌اند، حدود سی شرکت هستند که هویت رسمی دارند.
  2. کارگزاری بورس؛ این اشخاص از کارگزاران رسمی بورس انرژی هستند و از طریق عرضه‌های بورس برای متقاضیان خرید انجام می‌دهند و خرید فرآورده‌های نفتی می‌تواند در تالار فیزیکی بورس ایران انجام شود.
  3. کارگزاران نفتی آزاد؛ این اشخاص هویت و سازمان مشخصی ندارند و به صورت فردی فعالیت می‌کنند. این دسته از کارگزاران زیاد مورد توجه نیستند پس بهتر است که این دسته از کارگزاران به خودشان هویت و سازمان مشخص بدهند تا بتوانند مطمئن‌تر در این زمینه فعالیت کنند.

نمونه قرارداد کارگزاری سوخت

شرکت‌های کارگزاری؛ سریع‌تر و کارآمدتر

با توضیحات بالا متوجه می‌شویم که دولت می‌تواند برای فروش سوخت از جمله بنزین و گازوئیل به یکی از این سه دسته کارگزار مراجعه کند و از طریق این اشخاص، سوخت خود را به کشور‌های دیگر صادر کند. با کمی تفکر به راحتی به این نتیجه می‌رسم که این منطقی‌ترین روش است چون اکثر شرکت‌های کارگزاری با شرکت‌های بزرگ نفتی رابطه طولانی مدت دارند و از جزئیات صادرات این محصول اطلاعات آگاه می‌باشند. از طرف دیگر بازار‌های انرژی، مقررات و ریسک‌های مربوط به خودش را دارد و برای موفق عمل کردن در این زمینه باید به یک متخصص رجوع کنند.

تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت

بعد از مراجعه به این اشخاص اولین قدمی که باید برداشته شود؛ تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت است. دولت با این اشخاص قرارداد می‌نویسد و وظایف و تکالیف کارگزاران را در نمونه قرارداد کارگزاری سوخت مشخص می‌کند.

قانون حاکم (ماده 10 قانون مدنی، قراردادهای اداری و قانون تجارت)

قرارداد‌های کارگزاری تابع ماده 10 قانون مدنی ایران است. یعنی اشخاص می‌توانند با یکدیگر قرارداد خصوصی بنویسند و با هم توافق کنند به شرطی که این قرارداد مخالف قانون نباشد.

در این‌جا هم چون دولت برای تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت به کارگزاران مراجعه می‌کند و قرارداد کارگزاری تنظیم می‌کند، باز هم ماده 10 قانون مدنی ملاک است اما یک نکته‌ای که در قرارداد کارگزاری سوخت وجود دارد این است که در اینجا شخص حقوقی دولت است (اشخاص حقوقی حقوق عمومی) و شرکت خصوصی (اشخاص حقوقی حقوق خصوصی) نیست. به همین خاطر یک سری مقررات از پیش تعیین شده برای تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت وجود دارد که از طرف دولت تحمیل می‌شود و کارگزار نمی‌تواند آن شرایط و مقررات را تغییر دهد یا بخواهد که طبق خواسته او باشد و باید طبق نظر دولت عمل کند.

ماده 10 قانون مدنی از جمله مواد قانونی مهمی است که در موارد زیادی در خصوص آن صحبت کرده‌اند. در ابتدای قراردادهای زیادی مشاهده می‌کنیم که به این ماده قانونی اشاره شده است. به جهت اهمیت این ماده، ما نیز در یک مقاله به صورت اختصاصی درباره آن توضیح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم با زدن روی لینکی که پیش‌تر مشخص شد، این مقاله را در مجله حقوقی رکلا مطالعه کنید.

دولت طرف قرارداد کارگزاری فروش سوخت است!

شاید این سئوال برای شما پیش بیاید که این دیگر نامش توافق نیست، وقتی کارگزار نمی‌تواند برای دولت شرایط و تکالیفی در نظر بگیرد! اما اینطور نیست همین که کارگزار با میل و اراده خودش با دولت قرارداد کارگزاری فروش سوخت را تنظیم می‌کند یعنی توافق کرده است و آثار حقوقی آن را پذیرفته است، حالا هر چقدر که می‌خواهد شرایط قرارداد یکجانبه باشد.

نکته مهمی که باید در مورد آن صحبت کنیم این است که از آن جایی که یک طرف قرارداد کارگزاری سوخت ، دولت است و شرایط مخصوص به خود و غیر قابل تغییری را دارد پس، از بعضی جهات نمونه قرارداد کارگزاری فروش سوخت شامل قرارداد‌های اداری می‌شود.

از زاویه دیگر که به این قضیه نگاه کنیم متوجه می‌شویم که چون کارگزار نقش واسطه گری و عاملی دارد باید در خصوص برخی مسائل به قانون تجارت (باب ششم) مراجعه کنیم.

کارگزار برای تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری سوخت خیلی از خود اختیاری ندارد، چون طرف اصلی این قرارداد دولت است و ممکن است فرم مخصوص به خود را در این زمینه داشته باشد و کارگزار باید فقط جاهای خالی را پر کند و در نهایت آن را امضا کند اما همه قرارداد‌های کارگزاری یک ساختار و شکل کلی دارند و با توجه به موضوع کارگزاری یک سری شرایط دیگر به آن اضافه می‌شود.

تنظیم قرارداد کارگزاری فروش سوخت

شما می‌توانید وظیفه تنظیم قرارداد کارگزاری فروش سوخت خود را به ما بسپارید. برای ثبت این درخواست باید به صفحه تنظیم قرارداد بروید. همچنین برای برقراری ارتباط با مشاوران حقوقی و وکلای حرفه‌ای تیم رکلا، لازم است که به صفحه مشاوره حقوقی تلفنی وارد شوید و درخواستتان را ثبت کنید.

دکتر ساجده اکبرپور
خانم «دکتر ساجده اکبرپور» فارغ التحصیل رشته حقوق خصوصی در مقطع دکترا است و در تالیف مباحث حقوقی - قراردادی رکلا، نقش مستقیمی داشته است. علاقه دکتر اکبرپور به نگارش مقالات، زمینه ساز تالیف مقالات مهمی در وب سایت حقوقی رکلا شده است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات