نمونه قرارداد کارگزاری صادرات و تمام نکات مهمی که باید بدانیم!

قرارداد کارگزاری صادرات یکی از قراردادهایی است که در زمینه تجارت خیلی مورد توجه است. همانطور که در همه زمینه‌ها اشخاص باید به روز باشند تا بتوانند پا به پای دنیای مدرن حرکت کنند در زمینه تجارت و فروش کالا هم باید به این مسئله توجه شود چون در دنیای پیشرفته امروز دیگر نمی‌توانیم با روش‌های قدیمی و سنتی تجارت خودمان را گسترش دهیم و تنها به این دلخوش باشیم که کالاها و محصولاتمان را در داخل کشور به فروش برسانیم و باید تمام تلاشمان را بکنیم که برای تولیدات خود، متقاضی از بازار خارجی و از کشورهای دیگر پیدا کنیم تا بتوانیم در زمینه تجارت خودمان ترقی و پیشرفت کنیم، به همین دلیل کارخانجات باید این توانایی و قدرت را داشته باشند که به بازار جهانی راه پیدا کنند.

شاید در نگاه اول، انجام این کار به نظر شما کمی سخت بیاید و با خود بگوئید که چطور می‌توان با بازار خارجی ارتباط پیدا کرد و تولیدات خود را در آن‌جا به فروش رساند! شاید با خود بگویید که این کار خیلی سخت است و نمی‌توانم از پس آن بربیایم!

صادرات کالای خود را به کارگزاران بسپارید

سخت نیست! اگر کارخانجات و شرکت‌ها کیفیت تولید خود را بالا ببرند، می‌توانند از طریق کارگزاران صادرات و تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری صادرات این کار را به راحتی انجام دهند. چون تولیدکنندگان باید تمرکز خود را روی تولیدات و کیفیت و کمیت آن بگذارند و دیگر وقت کافی برای این کار، یعنی پیدا کردن مشتری در کشور دیگر، ندارند. پس بهتر است انجام این کار بسیار مهم را به اشخاصی بسپارند که در این زمینه مهارت و تجربه دارند و شرایط بازار و مشتری را می‌شناسند.

کارگزاران صادرات چه اشخاصی هستند؟

کارگزاران صادرات اشخاصی هستند که بین تولید کننده (کسی که می‌خواهد کالا و محصولات خود را صادر کند) و مشتری (کسی که متقاضی خرید کالا یا محصولات است) واسطه می‌شوند و محصولات تولید کننده را به مشتری یا خریدار خارجی می‌فروشند.

پس کارگزار صادرات شخصی است که برای محصولات تولید کننده در بازار خارجی ، مشتری پیدا می‌کند و بابت این کار کمیسیون دریافت می‌کند.

تنظیم نمونه قراررداد کارگزاری صادرات

شما برای این‌که از همکاری این اشخاص برای فروش کالای خود در بازار خارج مطمئن شوید باید یک نمونه قرارداد کارگزاری صادرات تنظیم کنید و خواسته‌ها و انتظارات خودتان را در این قرارداد قید کنید. البته باید به این نکته توجه شود که این قرارداد تابع ماده 10 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران است. ماده 10 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران قراردادهایی که به صورت خصوصی و توافقنامه بین اشخاص تنظیم می شود را به رسمیت می‌شناسد و می‌گوید فقط نباید مخالف قانون باشد.

حالا شاید تصور شما از شکل و ساختار این قرارداد کمی مبهم باشد به همین خاطر ما برای آگاهی شما شرایط تنظیم این نوع قرارداد را توضیح خواهیم داد. نکاتی که باید در تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری صادرات مورد توجه باشد در زیر آمده است. می‌توانید آن را دنبال کنید.

طرفین قرارداد کارگزاری صادرات

طرفین این قرارداد کارفرما و کارگزار هستند.

کارفرما شخصی است که کالا یا محصولات خود را در اختیار کارگزار قرار می‌دهد تا برای آن مشتری پیدا کند.

کارگزار هم شخصی است که برای کالا و محصولات کارفرما مشتری پیدا می‌کند و این تولیدات را تحت شرایط خاصی به فروش می‌رساند و برای این کار کمیسیون می‌گیرد.

دقت داشته باشید که طرفین این قرارداد فقط کارفرما و کارگزار هستند و شخص خریدار در این نمونه قرارداد، سمتی ندارد.

در قرارداد‌های کارگزاری گفته شده است که این اشخاص چه کارفرما و چه کارگزار می‌توانند شخص حقیقی(مانند یک فرد عادی) و یا شخص حقوقی ( مانند شرکت یا مؤسسه و… ) باشند. اما بعضی از قرارداد کارگزاری‌ها با توجه به ماهیتی که دارند باعث می‌شود که شخصیت حقوقی بیشتر طرف قرارداد قرار بگیرد و قرارداد کارگزاری صادرات هم به همین صورت است یعنی کارفرما بیشتر در قالب یک شرکت است و کارگزار هم از طرف شرکت‌های کارگزاری است که کارگزاران صادرات دارای شماره گواهینامه کارگزاری می‌باشند.

چه اطلاعاتی از طرفین باید در قرارداد نوشته شود؟

چون نمونه قرارداد کارگزاری صادرات بیشتر شامل اشخاص حقوقی می‌شود، مشخصاتی از قبیل نام شرکت، شماره ثبت، کد اقتصادی، آدرس و شماره تلفن قید می‌شود. (مشخصات شرکت کارفرما و شرکت کارگزار)

در صورتی که آدرس طرفین تغییر کرد باید حتماً آدرس جدید اطلاع داده شود تا مشکلی در زمینه رسیدن اوراق قضایی و اظهارنامه پیش نیاید.

موضوع قرارداد کارگزاری صادرات

پیداکردن مشتری و فروش کالا در بازار خارجی توسط کارگزار، موضوع نمونه قرارداد کارگزاری صادرات است. مثلاً صادر کننده(کارفرما) کود دامی را تأمین می‌کند و کارگزار این کود را از کارفرما تحویل می‌گیرد و برای آن در کشور‌های دیگر مشتری پیدا می‌کند و برای انجام این کار باید کارهای تخصصی مانند جذب سرمایه‌گذاری، بازاریابی، پخش و فروش تولیدات، ارزیابی قیمت کالاهای مشابه موجود در بازار، مشاوره و مذاکره با خریدار و… را انجام دهد که همه این‌ها می‌تواند موضوع قرارداد باشد و کارگزار برای این کار باید از مسائلی مانند رقابت بازار، چالش‌های بازار، آخرین روند مصرف کننده، ظرفیت تولید و… آگاهی داشته باشد.

نحوه انجام قرارداد کارگزاری صادرات

چون اکثر قرارداد‌های کارگزاری صادرات برای مدت طولانی تنظیم می‌شود باید شرایط انجام آن به خوبی ذکر شود. مثلاً اگر باید در هر فصل از سال، حجم و تعداد خاصی از محصول یا کالا فروخته شود این مقدار باید قید شود مثلاً باید مقدار مشخصی کود در هر 4 فصل سال فروخته شود و فروش کالا می‌تواند هم به صورت سفارش گرفتن از مشتری باشد و بعد بر اساس آن سفارش، تولید انجام شود و هم می‌تواند به این صورت باشد که کالا یا محصول تولید شود و در اختیار کارگزار قرار بگیرد تا برای آن مشتری پیدا کند.

مبلغ قرارداد کارگزاری صادرات و نحوه پرداخت آن

مبلغ قرارداد همان وجهی است که باید کارفرما در قبال کاری که کارگزار انجام می‌دهد، به او بپردازد. حالا این وجه یا می‌تواند به صورت کمیسیون، پورسانت، درصدی و… باشد و از قبل باید در مورد آن بین کارفرما و کارگزار توافق شده باشد.

نحوه پرداخت نیز یا می‌تواند در حین انجام کار و مرحله‌ای باشد یا می‌تواند بعد از پایان کار باشد که باز هم این موضوع بستگی به توافق طرفین دارد.

مدت قرارداد کارگزاری صادرات

در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات باید حتماً مدت قرارداد آورده شود. مثلاً مدت قرارداد به مدت 3 سال و از تاریخ… تا تاریخ… می‌باشد.

محل اجرای قرارداد کارگزاری صادرات

باید محل اجرای قرارداد در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات مشخص شود. مثلاً اگر باید این قرارداد صرفاً در بعضی از کشور‌های خاورمیانه اجرا شود یا مثلاً در بندرگاه خاص یک کشور و…، همه این‌ها باید در قرارداد آورده شود.

تعهدات کارگزار

یک کارگزار موفق باید ارائه محصولات و خدمات شرکت را در سطح جهان ارتقا دهد.

کارگزار باید برای پیداکردن مشتری در بازار خارجی از همه توانایی و مهارت خود استفاده کند.

کارگزار باید با مشتری مذاکره کند و سفارش را از آن‌ها تحویل بگیرد و برای انجام این کار هر اقدامی را که لازم است، مثلاً استخدام مترجم، انجام دهد.

تهیه نمونه محصولات برای مشتری، از جمله مسئولیت‌هایی است که به کارگزار سپرده می‌شود.

کارگزار باید هر گونه اقدامی که برای صادرات آن کالا لازم است انجام دهد، کارهایی مانند ترتیب حمل و نقل، بسته بندی کالا و محصول، ترخیص کالا از گمرک، انبار داری بیمه و… (جزئیات این قسمت از نمونه قرارداد کارگزاری صادرات باید توسط کارفرما مشخص شود)

کارگزار باید اطمینان حاصل کند که کالا یا محصولات با توجه به مشخصات و درجه کیفیت توافق شده، تولید شده است.

کارگزار باید نسبت به درستی شرایطی که برای حمل و نقل و تحویل کالا در زمان مشخص شده توافق شده است، اطمینان به دست آورد.

نکته مهم در خصوص تعهدات کارگزار

یک زمانی کارگزار کالایی را هنوز نفروخته است اما آن را از صادرکننده (کارفرما) تحویل گرفته است، در اینجا باید بعد از این‌که کالا را فروخت، وجه آن را به صادر کننده پرداخت کند و کارفرما هم می‌تواند قبل از این‌که وجه را بگیرد بخواهد کالا را پس بگیرد. در این‌جا کارگزار موظف است کالا را پس دهد مگر این‌که کالا موجود نباشد که باید وجه را بپردازد. این که باید این پرداخت‌ها به چه صورتی باشد باید در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات قید شود.

کارگزار باید قیمت‌هایی که از طرف کارفرما برای فروش تولیدات اعلام شده است را رعایت کند.

کارگزار باید حفظ اطلاعات شرکت و اسرار امور شرکت را در نظر داشته باشد و امانت‌دار باشد.

همچنین کارگزار باید در تنظیم شکایتی که ممکن است در رابطه با فروش محصولات به مشتری به وجود آید، کمک کند.

تعهدات کارفرما (صادر کننده)

شرکت کارفرما باید جدیدترین اطلاعات در مورد محصولات و تولیدات را در اختیار کارگزار بگذارد و ویژگی‌ آن را با جزئیات به فروشنده بگوید.

در واقع شرکت باید کارگزار را از هر گونه تغییراتی که در ارائه محصولات انجام می‌‌دهد، با خبر کند، تغییراتی مانند قیمت آن، شرایط فروش و شرایط پرداخت، ظرفیت تأمین، مشخصات فنی، کیفیت یا ظرفیت و…

شرکت صادر کننده باید نمونه‌هایی را مطابق با درخواست کارگزار برای ارائه به مشتری در نظر بگیرد و در این‌جا باید خودش (کارفرما) هزینه حمل نمونه به مشتری را به عهده بگیرد.

کارفرما باید دفترچه راهنمایی و نگهداری مربوط به کالا یا محصول را در اختیار کارگزار قرار بدهد.

کارفرما این حق را دارد که کلیه قیمت‌ها، تخفیف‌ها، کمک هزینه‌ها، بازپرداخت‌ها، مشخصات، تحویل و سایر شرایط حاکم بر فروش محصولات را کنترل کند.

شرایط قرارداد کارگزاری صادرات

علاوه بر تعهدات کارگزار و کارفرما، باید یک سری شرایط در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات مورد توجه قرار بگیرد و در مورد آن تعیین تکلیف شود که این شرایط را در زیر آورده‌ایم:

توافق انحصاری یا غیر انحصاری

باید در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات مشخص شود که آیا شرکت علاوه بر کارگزار تعیین شده در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات ، باز هم می‌تواند همان کار را به کارگزار دیگری بسپارد و آن را منحصر به کارگزار طرف قرارداد نداند؟! اگر این توافقنامه غیر انحصاری باشد شرکت می‌تواند علاوه بر فعالیت کارگزار طرف قرارداد، باز هم برای محصولات و خدمات با سایر مشتریان در همان مناطق یا کشور‌های مختلف، این کار را انجام دهد.

این مسئله در مورد کارگزار هم باید مشخص شود. یعنی مثلاً آیا کارفرما کارگزار را ممنوع نمی‌کند از این‌که فروش محصولات مشابه یا متفاوت را با همان مشتری یا مشتری دیگر در همان مناطق یا کشور‌های دیگر انجام دهد؟ باید این شرایط انحصاری و غیر انحصاری بودن در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات مشخص شود.

پرداخت هزینه‌ها

همانطور که می‌دانید در این قرارداد، هزینه‌ها متعدد و مختلف می‌باشد و ممکن است از کارگزار درخواست شود که بعضی از این هزینه‌ها را پرداخت کند و در آخر، کارفرما با او حساب کند یا ممکن است کارفرما خودش مسئول پرداخت کلیه هزینه‌ها باشد، در این‌‌جا منظور از هزینه‌ها؛ هزینه بیمه، هزینه مالیات، هزینه گمرک، هزینه حمل و نقل، هزینه بارنامه و… می‌باشد.

علائم تجاری و حقوق مالکیت در قرارداد کارگزاری صادرات

در نمونه قرارداد کارگزاری صادرات باید مشخص شود که آیا شرکت کارفرما حق استفاده از علائم تجاری، نام‌های تجاری یا مالکیت معنوی در رابطه با محصولات و به منظور انجام تعهدات را به کارگزار می‌دهد یا خیر.

این شرایط باید در تنظیم نمونه قرارداد کارگزاری صادرات مورد توجه باشد. مساله مالکیت معنوی و مادی، از جمله مسائلی است که در قراردادها مورد توجه قرار می‌گیرد و صحبت نکردن درباره آن، می‌تواند موجب اختلاف شود یا اینکه در آینده امکان طرح شکایت را فراهم کند. به همین دلیل، ضروری خواهد بود که حتما این مساله را مورد توجه قرارداد دهید و درباره آن در متن قرارداد تعیین تکلیف کنید.

اهمیت مالکیت معنوی در قراردادها به اندازه‌ای زیاد است که در یک مقاله مجزا، درباره آن توضیح داده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم با زدن روی لینک مورد نظر، این مقاله را در مجله حقوقی رکلا مطالعه کنید.

پذیرش و لغو سفارشات در قرارداد کارگزاری صادرات

انجام هیچ سفارشی برای شرکت الزامی نیست تا زمانی که انجام آن به صورت کتبی توسط شرکت قبول شود. از طرف دیگر شرکت این حق را دارد که سفارشاتی را که پذیرفته است در هر زمانی به هر دلیلی بپذیرد یا رد کند یا اصلاح یا لغو کند.

در اینجا کارگزار دیگر مسئولیت ندارد و خود شرکت مسئول ابطال یا اصلاح آن یا عدم ارائه کالا یا محصول می‌باشد.

اتاق بازرگانی بین‌المللی

با توجه به این ‌که صادرات در حوزه بین‌الملل انجام می‌شود برای اطلاعات بیشتر لازم است بدانید که اتاق بازرگانی بین‌المللی، فرمت خاصی را برای تنظیم رابطه کارگزار و کارفرما تنظیم کرده است که در مراکز حقوقی کشور‌های پیشرفته مورد قبول است. این فرمت که NCNDA/IMFPA نام دارد تعهدات کارفرما و نحوه پرداخت کارمزد را مشخص کرده است و زمانی که یک کارفرما به کارگزاری که رسمی است مراجعه می‌کند از همان اول باید فرم سفارش را پر کند و پیش پرداخت کارمزد را به صورت چک به کارگزار تحویل دهد.

حل اختلاف در قرارداد کارگزاری صادرات

برای حل اختلاف نمونه قرارداد کارگزاری صادرات ، روش داوری مرسوم است و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به عنوان داور مورد توافق طرفین است. ترتیب مراجعه به آن به این صورت است که اگر طرفین نتوانند مورد اختلاف را حل کنند و بعد از آن اگر کمیسیونی از نمایندگان دو طرف که برای حل اختلاف در نظر گرفته باشند نیز نتواند اختلاف را برطرف کند در این‌جا باید به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به عنوان داور رجوع کرد.

این جلسه باید با حضور نمایندگان طرفین باشد که این نمایندگان با اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران یک هیأت داوری را تشکیل می‌دهند و رأی صادر می‌کنند که رأی صادره قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد.

امضای قرارداد کارگزاری صادرات

در قسمت پایانی نمونه قرارداد کارگزاری صادرات باید تعداد نسخه‌ها و زبان قرارداد مشخص شود و به امضای طرفین برسد.

با امضای این قرارداد، کارگزار مسئولیت صادرات تولیدات را طبق شرایط توافقنامه به عهده گرفته است.

در هر یک از قرارداد‌های کارگزاری صادرات شرایط خاصی وجود دارد و با توجه به توافق طرفین و رعایت بعضی از اصول، این قرارداد تنظیم می‌شود به همین خاطر لازم است حتماً برای تنظیم این نوع از قرارداد از مشاوران متخصص مشورت بگیرید.

پیشنهاد ما

می‌توانید وظیفه تنظیم قرارداد کارگزاری صادرات خود را به ما بسپارید.

برای این کار، کافی است که درخواست خود را در بخش تنظیم قرارداد ثبت کنید. همچنین برای دریافت راهنمایی و مشاوره نیز می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی بهره ببرید.