لایحه ضرب و شتم همسر با کمک چه قوانین و مدارکی نوشته و تکمیل می‌شود؟
قصد داریم در مورد لایحه ضرب و شتم همسر صحبت کنیم. یکی از موضوعاتی که باعث طلاق زن و مرد می‌شود؛ ضرب و شتم است. ضرب به معنی کتک زدن و شَتم به معنی بدگویی، دشنام، فحش و ناسزا است. پس عبارت ضرب و شتم به معنای کتک زدن و ناسزا گفتن است. بعضی از مردم در مواقع عصبانیت، کنترل رفتار خود را از دست می‌دهند. زمانی که این عدم کنترل به یک عادت تبدیل شود، ممکن است برای زندگی مشترک مشکلات فراوانی به وجود آورد. مطابق فقه و قانون، طلاق حق مرد است. اما در زمان عسر و حرج (سختی و مشقت) قانون این حق را به زن داده است که درخواست طلاق بدهد.
یکی از مصادیق عسر و حرج، ضرب و شتم زن توسط مرد است. زن به دلیل ضرب و شتم و بد رفتاری همسرش، مشقت و سختی زیادی را تحمل می‌کند. او می‌تواند از حقی استفاده کند که قانون برای او در نظر گرفته است. یعنی به علت ضرب و شتم از همسرش شکایت کند. سپس لایحه ضرب و شتم همسر را تنظیم کند. او باید در لایحه ضرب و شتم همسر تمام موارد مربوط به بد رفتاری، کتک زدن و فحاشی همسرش را بنویسد تا قاضی را مُجاب کند که به نفع او حکم دهد.
نکات مهم درباره لایحه ضرب و شتم همسر
اولین نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که آثار کتک زدن و جراحتی که مرد به زن وارد کرده است یا گواهی پزشکی قانونی و علاوه بر آن، شهادت شهود باید وجود داشته باشد. بدون این موارد اثبات ادعای زوجه مبنی بر ضرب و جرح از طرف شوهرش بسیار دشوار خواهد بود.
نکته دوم این است که لایحه ضرب و شتم همسر و لایحه دفاعیه ضرب و جرح همسر صرفاً به دلیل صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق) صادر نمی‌شود. یعنی ممکن است زنی از دادگاه تقاضای مجازات همسرش را داشته باشد ولی قصد طلاق از او را نداشته باشد. یعنی ممکن است او لایحه ضرب و شتم همسر را به امید بهبود اوضاع و پشیمان شدن همسرش تنظیم کند. بنابراین این لایحه فقط برای صدور گواهی عدم امکان سازش نیست.
اهمیت لایحه دفاعیه ضرب و جرح همسر
زمانی که شوهر با کتک زدن و صدمه به همسرش او را آزار می‌دهد، زن علیه او شکایت کیفری مطرح می‌کند و لایحه دفاعیه ضرب و جرح همسر را تنظیم می‌کند. کتک زدن و صدمه زدن به زن می‌تواند باعث آسیب به جسم و جان او شود. همچنین باعث ایجاد ناامنی، ترس و بی‌اعتمادی زن نسبت به مرد می‌شود. ضرب و جرح از مصادیق عسر و حرج است. یعنی باعث سخت شدن و مشقت برای ادامه زندگی می‌شود و این حق را به زن می‌دهد که برای طلاق اقدام کند. زن می‌تواند با شکایت از همسرش در دادگاه صالح و پس از آن با تنظیم لایحه دفاعیه ضرب و جرح همسر از قاضی رسیدگی به این پرونده و برخورد قانونی با همسرش را تقاضا کند. قاضی پرونده با بررسی متن لایحه و دلایل و مدارک، حکم خود را صادر می‌کند.
لایحه ضرب و شتم همسر چه فایده‌ای دارد؟
ضرب و شتم همسر موجب آزار و اذیت او و سخت شدن زندگی برای زن و فرزندان می‌شود. قانونگذار با پیش بینی حق شکایت برای زوجه حمایت خود را از او اعلام کرده است. ضرب و شتم همسر موجب ناامن شدن محیط خانه برای خانواده می‌شود. زن با شکایت از شوهرش از دادگاه می‌خواهد که به این موضوع رسیدگی کند. او در لایحه دفاعیه ضرب و شتم همسر تمام مواردی را می‌نویسد که باعث سختی و مشقت شده است و با ارائه دلایل و مدارک مناسب، عُسر و حَرَج خود را ثابت می‌کند.
موضوعی که وجود دارد این است که اگر ضرب و شتم فقط یک بار اتفاق افتاده باشد موجب طلاق نمی‌شود. یعنی در این حالت پس از شکایت زن و تنظیم لایحه، دادگاه مرد را محاکمه و مجازات می‌کند ولی گواهی عدم امکان سازش صادر نمی‌کند. اگر ضرب و شتم توسط مرد مستمر و مداوم باشد، می‌تواند باعث صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه شود. یعنی موجب می‌شود که زن از شوهرش طلاق بگیرد.
چه زمانی لایحه ضرب و شتم همسر تنظیم می‌شود؟
زمانی که زنی توسط همسرش مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد با مراجعه به دادگاه علیه همسرش شکایت کیفری تنظیم می‌کند و پس از آن در لایحه دفاعیه ضرب و شتم همسر درباره ضرب و جرحی که به او وارد شده است توضیحات کامل را ارائه می‌کند. مثلاً در مواقعی که ضرب و شتم به وسیله شوهر و با سلاحی سرد مانند چوب یا زنجیر یا موارد مشابه صورت گرفته است؛ زوجه باید تمام این موارد را با جزئیات در لایحه ضرب و شتم همسر بنویسد. قاضی با بررسی مدارک و دلایل، حکم عادلانه را صادر می‌کند.
مدارک و دلایل مناسب لایحه ضرب و شتم همسر
زمانی‌که زنی توسط همسرش مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد؛ باید با مراجعه به پزشکی قانونی گواهی ایراد جرح بگیرد. اما به دلیل این که گواهی پزشکی قانونی به تنهایی نمی‌تواند مدرک اثبات کننده ضرب و جرح باشد، زن باید از شهادت شهود و سایر ادله و مدارک هم استفاده کند. مثلاً همسایه‌های خود را به عنوان شاهد به دادگاه معرفی کند تا در صورت لزوم به دادگاه بیایند و شهادت دهند. همچنین می‌تواند یک استشهادیه درباره ضرب و شتم تنظیم کند.
او در استشهادیه درباره صدای همیشگی دعوا، فحاشی و کتک زدن مرد می‌نویسد و همسایه‌ها آن را امضا می‌کنند. قاضی با بررسی استشهادیه، لایحه دفاعیه ضرب و شتم همسر و سایر دلایل، حکم خود را صادر می‌کند. در صورتی که به دلیل ایراد ضرب و جرح، زوجه دچار نقص عضو یا شکستگی و جراحت شده باشد؛ مرد به پرداخت دیه یا قصاص و مجازات حبس محکوم می‌شود.
مواد قانونی مرتبط با لایحه ضرب و شتم همسر
برای نوشتن لایحه ضرب و شتم همسر می‌توانیم از مواد قانونی مناسب استفاده کنیم تا لایحه‌ای مناسب به دادگاه ارائه دهیم. مواد قانونی زیر مناسب این لایحه است:
ماده ۱۱30 قانون مدنی
با توجه به این ماده، اگر ادامه زندگی باعث سختی و مشقت برای زن باشد، می‌تواند به دادگاه تقاضای طلاق دهد. ضرب و شتم یا هرگونه بدرفتاری مرد از مصادیق عسر و حرج زن است. او می‌تواند با اثبات این وضعیت از دادگاه بخواهد زوج را اجبار به طلاق کند.
ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
مطابق این ماده، اگر کسی به دیگری عمدا جرح یا ضربی وارد کند که موجب نقص یا شکستن یا از کار افتادن عضو یا نقص و از بین رفتن حواس او شود. در صورتی که قصاص نداشته باشد؛ به ۲ تا ۵ سال حبس و در صورت درخواست مَجنی علیه (کسی که جنایت علیه او صورت گرفته است) به پرداخت دیه محکوم می‌شود.
بنابراین، مطابق با این ماده، در صورتی که شوهر با فعل عمدی پ باعث نقص یا وارد شدن صدمه به همسرش شود، اگر قصاص ممکن نباشد، به مجازات حبس و در صورت درخواست زن به پرداخت دیه محکوم می‌شود.
آیات و روایات مرتبط با لایحه ضرب و شتم همسر
در ادامه به چند آیه و روایت مهم که می‌توانید در متن این لایحه از آن‌ها نام ببرید، اشاره می‌کنیم:
- آیه ۲۱ سوره روم : «از نشانه‌های خداوند این است که از نوع خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید و میانتان دوستی و رحمت نهاد»؛
- روایات پیامبر اکرم (ص): «بهترین شما کسانی هستند که بهترین سرپرست و نگهبان برای زنان و دختران خود باشند»؛
- روایت دیگر از پیامبر: «بهترین مردان امت من آن کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند».
قاعده فقهی نفی عسر و حرج
و ما جعل علیکم فی الدین من حرج: یعنی خداوند در دین، کار سنگین و سختی بر شما قرار نداد.
با توجه به این قاعده فقهی، زن اجباری به تحمل سختی و مشقت ندارد و می‌تواند با درخواست طلاق از ضرب و شتم و عسر و حرج رهایی پیدا کند.
قاعده لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام
یعنی در اسلام حکم ضرری وضع نشده است. با توجه به این قاعده فقهی، در اسلام ضرر زدن و ضرر دیدن وجود ندارد و هیچکس حق ندارد به دیگران ضرری برساند. مطابق این قاعده مرد حق ندارد به همسرش فحاشی کند و او را مورد ضرب و جرح و دشنام قرار دهد و به او آزار برساند.
پیشنهاد ما
با دریافت خدمات مشاوره حقوقی تلفنی از وکیل دادگستری یا ثبت درخواست تنظیم لایحه ، قانونی قدم بردارید و با آگاهی بیشتری اقدام کنید. برای دریافت هریک از این خدمات روی لینک آن بزنید.
