قرارداد جعاله ملک یکی از قرارداد‌هایی است که اکثر افراد خواه ناخواه با آن سروکار دارند، چون افراد برای گذراندن زندگی خود اول از همه نیاز به محلی دارند که در آن سکونت داشته باشند و برای این‌کار یا باید خانه بخرند یا باید خانه اجاره کنند و از طرف دیگر برای این‌که درآمدی داشته باشند باید کسب و کاری راه اندازی کنند و برای این کار یا باید مغازه و دفتری بخرند یا اجاره کنند یا محلی را برای انجام کار در نظر بگیرند مانند کارگاه یا سالن یا اتاق و….
البته کلمه ملک در نمونه قرارداد جعاله ملک فقط محدود به ساختمان نیست بلکه می‌توانند زمین بخرند و آن را تبدیل به خانه یا مغازه بکنند یا باغ و زمین کشاورزی بخرند و در آن، کشاورزی و باغداری بکنند.
حالا می‌خواهیم از زاویه دیگر به این قضیه نگاه کنیم، در فرضی که شخصی ملکی دارد و می‌خواهد آن را بفروشد یا اجاره دهد. در اینجا برای این‌که بتواند ملکش را به بهترین و بالاترین قیمت بفروشد یا اجاره دهد باید سراغ شخصی برود که در این زمینه فعالیت کند و با او نمونه قرارداد جعاله فروش ملک تنظیم کند و آن شخص باید بتواند افراد خریدار را پیدا کند و آن‌ها را سر میز معامله بیاورد و بعد از پایان معامله اجرت و کمیسیون خود را بگیرد. شاید با خود بگوئید که خوب این نامش دلالی ملک است و کلمه جعاله در اینجا چه معنی دارد؟
ویژگی نمونه قرارداد جعاله ملک
جعاله یکی از عقد‌هایی است که قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران آن را به رسمیت شناخته است و به معرفی آن پرداخته است. جعاله قراردادی است که در آن شخصی به شخص دیگری می‌گوید کاری که می‌خواهم را انجام بده و در مقابلش پاداش بگیر.
در جعاله کسی که دستور انجام کاری را می‌دهد جاعل است و کسی که انجام کار را به عهده می‌گیرد عامل نام دارد.
یک ویژگی قرارداد جعاله این است که در جعاله، جاعل می‌تواند به یک شخص خاص بگوید که کار مورد نظرش را انجام دهد یا به صورت عمومی اعلام کند که هر کس بتواند این کار را انجام دهد یک میلیون تومان به او پاداش خواهم داد و در اینجا هرکس که زودتر بتواند آن کار را انجام دهد پاداش مورد نظر را می‌گیرد و بدون شک هدفی که جاعل می‌خواهد این است که کار مورد نظر او به بهترین شکل انجام شود.
در نمونه قرارداد جعاله ملک هم همینطور است در اینجا جاعل به شخص خاصی مراجعه می‌کند، مثلاً می‌گوید اگر خانه من را بالای 500 میلیون فروختی 5 میلیون به تو پاداش می‌دهم و از او می‌خواهد که کار را با بالاترین و بهترین قیمت انجام دهد یا به صورت عمومی به دلالان مختلف می‌گوید هرکس توانست باغ من را تا یک ماه دیگر با قیمت بالای 400 میلیون تومان بفروشد 4 میلیون تومان به او پاداش می‌دهم.
قرارداد جعاله خرید ملک هم ممکن است
درست است که ما در اینجا بیشتر در مورد نمونه قرارداد جعاله فروش ملک صحبت می‌کنیم اما نباید فقط از نگاه فروشنده به نمونه قرارداد جعاله ملک نگاه کنیم بلکه این شرایط در مورد خریدار هم وجود دارد. مثلاً خریدار می‌گوید اگر بتوانی یک خانه 100 متری در خیابان بهار برای من با قیمت زیر 300 میلیون تومان پیدا کنی مبلغ 5 میلیون تومان به تو اجرت خواهم داد و با او نمونه قرارداد جعاله خرید ملک تنظیم کند. در اینجا خریدار هم می‌خواهد پائین‌ترین قیمت و بهترین قیمت را برای انجام معامله داشته باشد.
شرایط مورد نیاز عامل برای مجوز دلالی در قرارداد جعاله ملک
در نمونه قرارداد جعاله املاک مخصوصاً نمونه قراراد جعاله برای فروش ملک ، عامل نقش مهم دلالی را به عهده دارد و برای آنکه دلال محسوب شود باید پروانه دلالی بگیرد برای گرفتن پروانه و مجوز دلالی باید شرایط زیر راداشته باشد:
- اشخاصی که می‌خواهند پروانه دلالی بگیرند باید حتماً سن آن‌ها بیست و پنج سال تمام باشد و خدمت سربازی را گذرانده باشند یا اگر معاف شده‌اند گواهی معافیت داشته باشند یا اگر آماده به خدمت سربازی هستند گواهینامه آن را داشته باشند.
- دارای تابعیت ایران باشند.
- حداقل تا سال ششم درس خوانده باشند و گواهینامه آن را داشته باشند یا اگر ندارند امتحانی برابر با آن پایه بدهند و گواهی آن را بگیرند.
- در رابطه با املاک و معاملات مربوط به آن آگاهی و اطلاعات کافی داشته باشند.
- در بین مردم به نادرستی شهرت نداشته باشند و شخص قابل اطمینانی باشند.
- گواهی عدم سوء پیشینه را از مراجع مربوطه بگیرند. یعنی جنایت نکرده باشند، ورشکسته به تقصیر نباشند، دزدی نکرده باشند، کلاهبردار نباشند، مرتکب خیانت در امانت نشده باشند.
- طبق ماده 3 قانون راجع به دلالان مصوب 1317 باید وثیقه یا ضمانت‌نامه بسپارند تا اگر خسارتی به طرف مقابل وارد شد آن خسارت از وثیقه‌ای که سپرده شده است پرداخت شود.
دقت داشته باشید که دلال ملک باید برای کسب مجوز و پروانه دلالی به اداره کل ثبت اسناد و املاک مراجعه کند.
وضعیت اجرت دلال در حالت فسخ
موضوعی که باید به آن توجه کنیم این است که گاهی اوقات، طرفین معامله از انجام معامله پشیمان می‌شوند و می‌خواهند قرارداد را فسخ کنند. در این حالت، دلال اجرت دلالی خود را به صورت کامل می‌گیرد و شرایط این چنینی نمی‌تواند مانع گرفتن اجرت دلال شود.
اما اگر فسخ معامله به خاطر تقصیر دلال باشد دیگر نمی‌تواند اجرت بگیرد. مثلاً شخصی برای اجاره مکان تجاری به دلال مراجعه کند و بخواهد در آن مکان کسب و کار راه اندازی کند و دلال، ملکی را که مجوز تجاری ندارد (مثلاً اداری است) به او معرفی می‌کند و برایش معامله می‌کند در اینجا چون دلال مقصر است پس نمی‌تواند اجرتی که در نمونه قرارداد جعاله ملکی مشخص شده است را بگیرد.
دلال اگر مرتکب خیانت در امانت شود مثلاً به نفع طرف مقابل معامله عمل کند یا از طرف مقابل معامله پول یا چکی بگیرد که بر خلاف عرف تجاری باشد، نمی‌تواند اجرت بگیرد و مسئولیت کیفری دارد.
یک زمانی دلال فقط از سمت یکی از طرفین معامله واسطه می‌شود که باید اجرتش را از همان طرف بگیرد اما یک زمانی از سمت دو طرف قرارداد واسطه است که در این صورت مبلغ دلالی بین دو طرف قرارداد به صورت مساوی تقسیم می‌شود.
پیشنهاد ما
تیم حقوقی رکلا، قرارداد جعاله ملکی را تنظیم کرده است.
روی تصویر زیر بزنید و وارد توضیحات این قرارداد شوید.
شما همچنین می‌توانید وظیفه تنظیم قرارداد جعاله اختصاصی خود را برای ما ارسال کنید. برای این کار، اینجا بزنید.
