قرارداد سلف نفتی چیست؟ اوراق سلف نفتی و سلف موازی چه ویژگی‌هایی دارند؟!

قرارداد سلف نفتی یک شیوه برای جذب سرمایه گذار و به خصوص شیوه مناسبی برای تامین مالی شرکت‌های نفتی است. شرکت‌های نفتی، با استفاده از این قرارداد، نفت را پیش فروش می‌کند. پیش فروش نفت به صورت یک قرارداد سلف، در بازارهای سرمایه و بازارهای بانکی انجام می‌شود. خریدار می‌تواند با مراجعه به این بازارها، براساس میزان سرمایه‌ای که هزینه می‌کند، اوراق سلف نفتی را خریداری کند. همراه با اوراق سلف نفتی، حواله هم تحویل خریدار می‌شود.

نمونه قرارداد سلف نفتی ایده‌ای نوین بود که در ابتدا در کشور بحرین انجام شد و در ادامه در سایر بازارهای سرمایه نیز از آن استفاده کردند. این اوراق، کاملا مطابق با قوانین اسلامی است و از آن به نام صکوک سلم نیز یاد می‌شود. این اوراق از عقد سلف نشات می‌گیرند و کاملا مطابق با قوانین اسلام هستند. در ادامه این مطلب به موضوع قرارداد سلف نفتی می‌پردازیم و درباره ابعاد مختلف آن توضیح خواهیم داد.

نمونه قرارداد سلف نفتی و ماهیت عقد سلف

عقد سلف یکی از عقود اسلامی است که در موارد متعددی از آن استفاده می‌شود. این عقد به طور کلی، در مواردی کاربرد دارد که قصد طرفین، توافق به منظور پیش خرید یا پیش فروش یک کالا یا محصول باشد. به این صورت که طرف اول، با دریافت هزینه کالا یا محصول به صورت نقد، متعهد می‌شود که در زمان معین، آن کالا یا محصول را به خریدار تحویل دهد.

این عقد برای طرفین قرارداد سلف نفتی و سایر قراردادهایی که به واسطه عقد سلف تهیه و تنظیم می‌شوند، منفعت زیادی دارد. طرف اول با دریافت سرمایه نقدی می‌تواند منابع مالی خود را تامین کند یا هزینه‌های پروژه خود را بپردازد. از طرف دیگر، طرف دوم نیز می‌تواند با صرف هزینه کمتر و با اطمینان از خرید یک کالا یا محصول پر طرفدار، در این معامله سرمایه گذاری کند. بدون شک، شرایطی در نظر گرفته می‌شود که سود و منفعت طرفین در این قرارداد تضمین شده باشد.

طرفین نمونه قرارداد سلف نفتی

طرفین نمونه قرارداد سلف نفتی ، از یک طرف شرکت ملی نفت است و طرف دیگر نیز اشخاصی هستند که تمایل دارند سرمایه خود را در این زمینه هزینه کنند و اوراق سلف نفتی را خریداری کنند. همانطور که اشاره شد، این اوراق بهادار، در بازارهای سرمایه به فروش می‌رسند. شرکت ملی نفت با استفاده از این اوراق، میزان مشخصی از نفت را پیش فروش می‌کند و متعهد می‌شود در زمانی که معین شده است، مبلغ نفت یا نفت خام را به خریدار و صاحب اوراق سلف تحویل دهد. دولت‌ با این کار، قصد دارد که بتواند کسری بودجه خود را تامین کند و از طرف دیگر، راهکاری برای کسب سود و کسب منفعت سرمایه گذاری برای خریداران اوراق سلف، مهیا شود.

طرفداران و مخالفان!

با مطرح شدن این طرح، مخالفان و موافقان نظرات مختلف خود را بیان کرده‌اند. عده‌ای از اشخاص که مخالف انجام این طرح هستند، معتقدند که اگر دولت نتواند در زمان معین اوراق سلف مردم را به آن‌ها بازگرداند، بدهکار خواهد شد و انتقال دولت بدهکار به دولت بعدی، به هم ریختگی بسیار زیادی ایجاد خواهد کرد. از طرف دیگر، این مساله ممکن است اعتماد مردم را خدشه دار کند و موجب نارضایتی آن‌ها باشد.

در مقابل، طرفداران این طرح بیان می‌کنند که دولت با این کار، تامین مالی انجام می‌دهد و با جذب سرمایه گذار می‌تواند کسری بودجه خود را تامین کند. علاوه براین، روش مناسبی برای سرمایه گذاری ایجاد کرده است. طرفداران نمونه قرارداد سلف نفتی به این باور هستند که اوراق سلف نفتی، بسیار پرسود خواهد بود و یک حرکت نوین و بسیار پر منفعت برای کشورهای دارای نفت است و منطبق با احکام و قانون اسلام مدیریت می‌شوند.

آیا نمونه قرارداد سلف نفتی ریسک دارد؟

در میان اشخاصی که سلف‌های نفتی را مورد ارزیابی قرار می‌دهند، مساله‌ای مطرح شده است که بسیار اهمیت دارد. آن مساله، ریسک خرید سلف‌های نفتی است. اینطور پیش بینی می‌شود که به دلیل نوسانات قیمت نفت و تاثیر پذیری سیاسی و همچنین تاثیر حوادث روز در قیمت این کالا، خرید و فروش آن از ریسک بالایی برخوردار خواهد بود و ممکن است که تا زمان فرا رسیدن سر رسید سلف، خریدار به میزان زیادی دچار ضرر شود.

برای جلوگیری از چنین مواردی، شرایطی را در نظر گرفته‌اند که امکان ریسک سلف نفتی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. راهکار مناسب برای کنترل ریسک اوراق سلف نفتی و سلف موازی نفت، حق خرید و حق فروش است. در ادامه درباره این موارد بیشتر توضیح می‌دهیم.

حق خرید و فروش در قرارداد سلف نفتی

زمانی که شما اوراق سلف نفتی را خریداری می‌کنید، اوراق شما دارای سر رسیدی است که مشخص می‌کند که شرکت نفت در چه زمانی ملزم خواهد بود که مبلغ اوراق نفتی را به نرخ روز، به شما بپردازد یا اینکه به همان میزان، نفت خام را به شما تحویل دهد. اگر شرط قرارداد، اینچنین باشد که ملزم باشید تا زمان سررسید، در خصوص سرمایه‌ای که هزینه کرده‌اید صبور باشید، ممکن است دچار ضرر و خسارت شوید. به همین منظور حقی برای خریداران اوراق نفتی در نظر گرفته شده است که بتوانند اوراق خود را بفروشند یا اوراق بیشتری را بخرند.

به این صورت که صاحبان اوراق سلف نفتی، می‌توانند سلف‌های خود را به شخص دیگری بفروشند و با انجام این کار سود قابل توجهی کسب کنند. این کار به نوعی سلف موازی نامیده خواهد شد.

نکته بسیار مهم در زمینه حق خرید و فروش سلف نفتی، این است که شخص خریدار به صورت مستقل نمی‌تواند خرید و فروش را انجام دهد و خرید و فروش به واسطه سلف موازی و با اجازه شرکت ملی نفت انجام می‌شود.

سلف موازی چیست؟

شرکت ملی نفت که ارائه دهنده سلف‌های نفتی است، این حق را برای خریدار اوراق سلف نفتی در نظر گرفته است که بتواند پیش از موعد سر رسید، اوراق خود را به شخص دیگری واگذار کند. این عمل، سلف موازی نامیده می‌شود. خریدار سلف، ملزم خواهد بود که با اطلاع و اجازه شرکت ملی نفت، گواهی و حواله را به خریدار جدید منتقل کند. با انتقال اوراق سلف موازی نفت، خریدار جدید نیز از تمام حقوق مربوط به خریدار اول، از جمله حق خرید و فروش برخوردار خواهد بود.

پیشنهاد ما

رکلا، به عنوان مرجع تخصصی تنظیم قرارداد ، با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و خدمات تنظیم قرارداد ، شرایطی را در نظر گرفته است که شما بتوانید با سهولت بیشتر و در زمان کمتری به نیازهای حقوقی خود پاسخ دهید و معاملات خود را پیش بگیرید.