قرارداد فروش آجر از جمله قراردادهایی است که مورد توجه گروه‌های مختلف مثل کارخانه‌های تولید آجر به عنوان فروشنده یا عرضه کننده و گروه‌های مختلف سازنده مانند اشخاصی که قصد ساخت بنا دارند، قرار گرفته است. با توجه به اینکه نمونه قرارداد فروش آجر یکی از انواع قرارداد خرید کالا است، در قانون کشور ما شرایط و الگوی خاصی دارد که در نظر قانون گذار تعریف شده است. اشخاصی که قصد تنظیم قرارداد خرید آجر را دارند باید به طور کامل به این مواد و شرایط پایبند باشند؛ برای مثال در قانون مدنی چهار مورد به عنوان شرایط اساسی صحت عقد در نظر گرفته شده است.
در صورتی که هریک از طرفین یکی از این چهار شرط یعنی اهلیت (به معنی صلاحیت اشخاص برای امضای نمونه قرارداد) یا موضوع معین مورد معامله یا مشروعیت جهت معامله یا قصد و رضایت طرفین را رعایت نکرده باشد، آن قرارداد از اعتبار قانونی برخوردار نخواهد بود و در نتیجه، تغییر مالکیت نیز ایجاد نمی‌شود.
اختیارات در قرارداد فروش آجر
قانون گذار ضمن تشریح مواردی که طرفین ملزم به رعایت آن‌ها هستند، اختیاراتی نیز به آن‌ها داده است که به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
با توجه به اینکه نمونه قرارداد فروش آجر از جمله قراردادهایی است که امکان فسخ یک جانبه آن وجود ندارد، قانون گذار در مواردی به هر یک از طرفین اجازه داده است که با رعایت شرایطی، قرارداد را به صورت یک جانبه فسخ کند. برای مثال در صورتی که زمان مشخصی برای تحویل و پرداخت وجه یا آجر تعیین نشده باشد، سه روز از امضای نمونه قرارداد فروش آجر بگذرد و هیچ یک از طرفین آجر یا وجه را به طرف مقابل تحویل ندهد، فروشنده می‌تواند آن قرارداد را فسخ کند.
در مثال دیگر اگر فروشنده به قصد فریب دادن خریدار، عملیاتی را در زمان تنظیم نمونه قرارداد خرید آجر انجام دهد، خریدار می‌تواند بلافاصله قرارداد را از اعتبار خارج کند. نمونه‌ای دیگر از اختیارات طرفین برای پایان دادن به اعتبار قرارداد زمانی است که خریدار در زمان دریافت آجر متوجه می‌شود با آنچه که فروشنده توصیف کرده متفاوت است. در این حالت خریدار می‌تواند فروشنده را مکلف کند که وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نهایت، حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.
تعداد نسخه‌های قرارداد فروش آجر
یکی دیگر از اختیاراتی که قانون گذار به طرفین نمونه قرارداد فروش آجر داده است، تعیین تعداد نسخه‌های قرارداد است. طرفین می‌توانند که هر تعداد نسخه از قرارداد فروش آجر تهیه کنند اما باید توجه کنند که:
- همه آن‌ها با عبارت یکسان تکمیل شده باشند.
- تمامی نسخه‌ها از اعتبار یکسان برخوردار باشد.
- شماره صفحات را به صورت جز از کل و به صورت چاپی وارد کنند. برای مثال صفحه ۲ از ۳.
- امضا و اثر انگشت طرفین برای اعتبار و رسمیت دادن به همه نسخه‌ها نیاز است.
- توجه کنید که طرفین می‌توانند قرارداد را به صورت کتبی یا شفاهی و به صورت سند رسمی یا دست نویس تنظیم کنند.
- حضور شاهد برای تنظیم نمونه قرارداد فروش آجر الزامی نیست اما با حضور و امضای شاهدان در تمامی نسخه‌ها، می‌توانید اعتبار بیشتری به قرارداد خود بدهید.
- لازم است هر دو طرف، نسخه اصلی نمونه قرارداد خرید آجر را داشته باشند.
تعیین مرجع صالح
قانون گذار در زمان تنظیم نمونه قرارداد فروش آجر به طرفین این اختیار را داده است که بتوانند هر دادگاه یا داوری را که صالح بدانند برای رسیدگی به شکایات خود در خصوص این قرارداد تعیین کنند. اما در صورتی که طرفین به هر دلیلی از ذکر مرجع حل اختلاف در قرارداد فروش آجر خودداری کنند، می‌توانند به یکی از سه دادگاه زیر مراجعه کنند:
- دادگاهی که محل امضای قرارداد است.
- دادگاه محل انجام تعهدات.
- دادگاه محلی که شخصی که دعوا علیه او مطرح می‌شود در آن جا زندگی می‌کند (خوانده).
حق تعیین خسارت احتمالی
طرفین حق دارند برای خسارتی که ممکن است در آینده در خصوص این قرارداد ایجاد شود مبلغی را تعیین کنند. در صورتی که آن خسارت واقع شود و به مرجع حل اختلاف مراجعه کنند، آن مرجع نمی‌توانند مبلغ کمتر یا بیشتری در نظر بگیرد.
موضوع قرارداد خرید آجر
در نمونه قرارداد فروش آجر باید موضوع آن به صورت دقیق مشخص شود. یعنی تعیین شود که مشخصات آجر مورد نیاز خریدار چیست؟ چه تعداد آجر نیاز دارد و در چه زمانی فروشنده باید آن‌ها را به او تحویل دهد؟ عمل کردن به این بند از قرارداد از تعهدات مهم فروشنده است و در صورتی که به آن عمل نکند خریدار می‌تواند از اختیارات خود برای فسخ قرارداد استفاده کند. برای مثال اگر خریدار در زمان امضای نمونه قرارداد خرید آجر یک نمونه از آن کالا را ببیند و با توجه به آن، قرارداد را امضا کند و پس از تحویل آن‌ها متوجه شود با آنچه که به عنوان نمونه رویت کرده متفاوت است، می‌تواند فروشنده را اجبار کند که تعهد خود را به درستی انجام دهد و در نهایت، حق فسخ قرارداد برای خریدار ایجاد می‌شود.
وجه قرارداد فروش آجر
طرفین در زمان تکمیل نمونه قرارداد فروش آجر باید به شکل دقیق تعیین کنند که خریدار موظف است وجه قرارداد را به چه شکل به فروشنده تحویل دهد. برای مثال می‌توانند توافق کنند که وجه قرارداد فروش آجر به صورت اقساطی طی سه دوره به وسیله چک پرداخت شود. در این صورت حتما باید مبلغ کل قرارداد، تعداد اقساط، مبلغ هر قسط، تاریخ پرداخت و شماره هر چک در متن قرارداد فروش آجر نوشته شود. به طور کلی اگر هم قصد دارید که وجه قرارداد خرید آجر به صورت نقد پرداخت شود، مبلغ قرارداد، روش پرداخت و تاریخ پرداخت را بنویسید. برای مثال در متن قرارداد بنویسید مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان به شماره حساب (ذکر شماره حساب فروشنده) پرداخت شد.
زمان و مکان تحویل
خریدار و فروشنده باید زمان و مکان دقیقی را برای تحویل آجرها در نظر بگیرند. هزینه حمل و نقل آن‌ها مطابق توافق طرفین و عرف خاصی که در این خصوص وجود دارد تعیین می‌شود. علاوه بر این، هزینه انعقاد نمونه قرارداد فروش آجر ، بیمه و سایر مسائل دیگر نیز تابع توافقات دو طرف است. اگر خریدار محلی را به عنوان محل دریافت آجرها در نمونه قرارداد فروش آجر تعیین کرده باشد و پس از مدتی آن را تغییر دهد یا به دلایلی تغییر کند، باید فورا به فروشنده اطلاع دهد. در غیر این صورت اگر فروشنده آجرها را در آن مکان تحویل دهد مسئولیت آن با خریدار خواهد بود.
