لایحه جعل عنوان چیست؟ + نکات و مقدمات لایحه دفاعیه در خصوص جعل عنوان

لایحه جعل عنوان زمانی تنظیم می‌شود که شخصی به طور غیرمجاز از عنوانی که متعلق به او نیست استفاده می‌کند. امروزه استفاده از عناوین علمی، نظامی و مانند آن‌ها افزایش پیدا کرده‌ است. به دلیل ارزش و اعتباری که بعضی عناوین به اشخاص می‌دهند، مردم علاقه دارند که حتی به ‌صورت غیرحقیقی از این عناوین استفاده کنند. در قانون مجازات اسلامی استفاده از عناوین جعلی جرم محسوب شده ‌است. یعنی جعل عنوان، جرم است و برای مجرم مجازات به دنبال دارد. لایحه جعل عنوان، مانند لایحه جعل امضا و سایر لوایحی که برای جرم جعل استفاده می‌شوند، از انواع لایحه‌های دادگاه هستند.

استفاده غیرمجاز و جعلی از عنوان‌ها و لقب‌های مهم، یکی از معضلات جامعه است. استفاده از عنوان جعلی می‌تواند در زمینه‌های مختلفی انجام شود. عناوین جعلی در مورد پزشکان، مقامات علمی دانشگاه‌ها و نیروهای مسلح بیشتر استفاده شده است.

استفاده از عناوین جعلی

استفاده از عناوین جعلی ممکن است در هر سمت و جایگاهی انجام شود. علاوه بر این، ممکن است برای مقاصد متفاوت عناوین متعددی جعل شوند. در ادامه به چند نمونه از موارد استفاده از عناوین جعلی اشاره می‌کنیم.

استفاده از عنوان جعلی پزشکان

زمانی ‌که شخصی پزشک نیست، ولی به ‌علت اعتبار و ارزش پزشکان در جامعه، خود را به‌ عنوان پزشک معرفی می‌کند، از عنوان جعلی استفاده کرده است. شخص می‌خواهد با جعل عنوان پزشک، از طریق فریب دیگران به هدف خود یعنی کسب سود برسد. توجه داشته باشید که شخصی که قبلاً پزشک بوده است، ولی به دلایلی پروانه نظام‌ پزشکی او لغو شده باشد نیز نمی‌تواند از عنوان پزشک استفاده کند. در صورت استفاده از عنوان پزشک، او نیز جعل عنوان کرده است.

یعنی اگر پس از لغو پروانه مجدد به درمان بیماران بپردازد، مرتکب جرم می‌شود. در این شرایط اشخاصی که به این پزشک مراجعه کرده‌اند و ضرری به آن‌ها وارد شده‌ است، می‌توانند با تنظیم لایحه جعل عنوان و تقدیم آن به دادگاه، درخواست کنند که به این جرم رسیدگی شود.

استفاده از عناوین علمی در دانشگاه‌ها

استفاده از عناوین علمی در دانشگاه‌ها نیز جرم جعل عنوان است. برای مثال اگر یک شخص مدرک علمی مورد نیاز برای تدریس نداشت، اما خودش را دارای مجوز دکتری یا عناوین دیگر معرفی کرد، این کار او از مصادیق جرم جعل عنوان خواهد بود. دانشگاه و دانشجویان می‌توانند علیه این شخص لایحه جعل عنوان تنظیم کنند.

جعل عنوان نظامی

از حساس‌ترین، مهمترین و بیشترین موارد استفاده از جرم جعل عنوان، جعل عنوان نظامی است. اکثر مردم با درجه‌های نظامی و لباس‌های رسمی مقامات نظامی آشنا نیستند. به همین دلیل است که در این شرایط امکان جعل عنوان بیشتر است. ممکن است شخصی با استفاده از لباس و نشانه‌های مخصوص، خود را به‌ عنوان پلیس راهنمایی و رانندگی معرفی کند. این شخص با عنوان جعلی می‌تواند در جاده‌های فرعی مستقر شود و با متوقف کردن خودروهای مردم از آن‌ها اخاذی کند.

برای مثال ممکن است به آن‌ها بگوید من جریمه شما را ثبت نمی‌کنم، ولی شما مبلغی را به من بپردازید. در این حالت این شخص که در حقیقت عنوان نظامی ندارد، به مردم ضرر و زیا می‌رساند. جعل کننده عنوان نظامی باعث می‌شود مردم به پلیس بی‌ اعتماد شوند. علاوه ‌بر آن موجب خدشه‌دار شدن جایگاه پلیس در بین مردم و بی نظمی در جامعه می‌شود. شخصی که به واسطه عمل خطای جاعل عنوان نظامی ضرر و زیان دیده است می‌تواند با طرح شکایت و تنظیم لایحه جعل عنوان از دادگاه تقاضای کند که به این شکایت رسیدگی کند.

دلایل جعل عنوان و کاربرد لایحه جعل عنوان

جعل عنوان به انگیزه‌های مختلفی انجام می‌شود. بعضی اوقات این جرم به طمع کسب سود است و در مواقع دیگر ممکن است به‌ منظور فریب دیگران باشد. جعل عنوان به قصد فریب دیگران برای ازدواج، یکی از بیشترین موارد شکایت مردم است. این مورد در سال‌های اخیر بسیاری از پرونده‌های جعل را به خود اختصاص داده ‌است. این جرم به این ‌صورت است که جاعل در مراسم آشنایی و خواستگاری، خود را پزشک، وکیل، سرهنگ یا استاد دانشگاه معرفی می‌کند. بدون شک این عناوین در تصمیم دختر و خانواده‌ او بسیار تاثیر می‌گذارد و احتمال بیشتری وجود دارد که به درخواست ازدواج پاسخ مثبت بدهند.

دختر و خانواده او که از این طریق زیان دیده‌اند، می‌توانند از جاعل عنوان «جعل کننده عنوان» شکایت کنند. آن‌‌ها‌ با مراجعه به دادگاه و تنظیم لایحه جعل عنوان از دادگاه می‌خواهند که مجرم را مجازات کند.

جرم جعل عنوان در نظام مهندسی

گاهی ممکن است شخصی خودش را به دروغ مهندس معرفی کند. این شخص قصد دارد با جعل عنوان قراردادهای کاری تنظیم کند و از این طریق مبلغ قابل توجهی به دست آورد. جعل عنوان این امکان را ایجاد می‌کند که شخص بدون مجوز نظام مهندسی و مدرک معتبر وارد پروژه مهمی می‌شود. در این موقعیت به دلیل عدم دانش و توانایی کافی برای انجام پروژه و بی‌مهارتی جاعل جان بسیاری از مردم با خطر جدی مواجه می‌شود.

برای مثال شخصی که خودش را مهندس سازه معرفی کرده است می‌تواند با این عنوان پروژه ساخت یک پل بسیار عظیم را بپذیرد. ممکن است به علت عدم مهارت او پل به‌ راحتی تخریب شود. این مساله جان مردم را با خطر مواجه می‌کند. بنابراین مردمی که از این ماجرا در زیان هستند و اشخاصی که با این شخص همکار بوده‌اند می‌توانند به دلیل جعل عنوان مهندس از او شکایت کنند. آن‌ها با تنظیم لایحه جعل عنوان و نوشتن چگونگی وقوع جرم از دادگاه تقاضا دارند که حکم عادلانه‌ای صادر کند.

دایره شمول جعل عنوان و لایحه جعل عنوان

قانون‌گذار در قانون به طور کامل عناوین علمی، دولتی و لشکری را معرفی نمی‌کند. مواردی که بیان شد، تنها جنبه تمثیلی دارند. یعنی جرم جعل عنوان فقط منحصر به این مواردی که در قانون آمده نیست. جعل عناوینی که برای اخذ آن‌ها لازم است دوره‌های آموزشی و علمی گذرانده شود، شامل این عناوین است. برای مثال عناوینی مانند کارشناسی، کارشناسی‌ ارشد و دکتری که شخص برای اخذ آن‌ها حتما باید دوره‌های آموزشی را طی کند، شامل عناوین علمی می‌شود.

شیوه‌های تحقق جرم و استفاده از لایحه جعل عنوان

ممکن است جرم جعل عنوان به‌ صورت کتبی، شفاهی از طریق وسایل ارتباط ‌جمعی و در فضای مجازی هم محقق شود. تصور کنید که شخصی خودش را معاون وزیر معرفی کرده است و در یک برنامه تلویزیونی یا رادیویی حاضر می‌شود یا ممکن است شخصی در فضای مجازی خودش را وکیل معرفی کند و از این طریق از اسرار حقوقی زندگی مردم آگاه شود و مشاوره‌های نادرستی به آن‌ها دهد. این موارد دقیقا از مصادیق جرم جعل عنوان است.

اگر شخصی خودش را دارای مدرک دکتری یکی از رشته‌ها معرفی کند و در یک جمع به سخنرانی بپردازد یا در انتخابات شرکت کند هم مشمول جرم جعل می‌شود. اگر این شخص در تبلیغات نام خودش را به ‌عنوان دکتر قلمداد کند و مردم به او رای دهند، مرتکب دو جرم شده‌ است و طبق قانون مشمول مجازات تعدد جرم نیز می‌شود. زیرا هم مرتکب جعل عنوان شده و هم از این طریق سوءاستفاده کرده است.

ماده 32 قانون مطبوعات در خصوص این جرم

با توجه به این ماده، اگر شخصی بر خلاف واقعیت، خود را مدیر مسئول یا صاحب پروانه انتشار معرفی کند یا بدون داشتن پروانه به انتشار نشریه مبادرت ورزد، مطابق نظر حاکم شرع با او رفتار خواهد شد. این مقررات شامل مدیران مسئول و دارندگان پروانه انتشاری که طبق قانون سمت خود را از دست داده‌اند نیز می‌شود. برای مثال؛ مدیر مسئول یک نشریه‌ که به دلیل یک یا چند تخلف، پروانه خود را از دست داده است، اگر بعد از مدتی، مجدد خودش را مدیر مسئول معرفی کند و به فعالیت ادامه دهد، مرتکب جرم جعل عنوان شده است.

پیشنهاد ما در مورد این لایحه

شما می‌توانید از خدمات تنظیم لایحه استفاده کنید. درخواست خود را ثبت کنید تا در اسرع وقت با شما تماس بگیریم. شما همچنین می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی با وکیل بهره بگیرید. برای ثبت این درخواست، روی لینک قبل بزنید. وکیل و مشاور ارشد حقوقی رکلا در اسرع وقت با شما تماس می‎‌گیرند و یک مشاوره کامل را تجربه خواهید کرد.