لایحه سرقت یکی از انواع مهم لایحه دادگاه است. سرقت جرمی است که از گذشتههای دور تا امروز وجود داشته است. سارق با انگیزههای گوناگون به این عمل اقدام میکند. سرقت به معنی ربودن مال متعلق به غیر است. یعنی اگر کسی ماشین خود را که نزد دیگری است را بدون اطلاع ببرد، اینجا سرقتی رخ نداده است چون ماشین خودش را برده است.
حد مجازاتی است که اسلام برای جرم تعیین کرده و آن مجازات، تنبیه بدنی و مقدار آن معین و قطعی است، یعنی حداقل و حداکثری برای آن تعریف نشده است. در واقع حد مجازاتی است که شرع مقدس برای یک گناه یا جرم تعیین کرده است.
سرقت حدی یکی از حدود الهی است، یعنی در شرع برای آن تعیین تکلیف شده است. سرقت حدی از آن جهت که از حدود الهی است با جنون ساقط نمیشود و مشمول مرور زمان نمیشود.
وقتی فردی مالی را از دیگری دزدید، این سرقت باید شرایطی قانونی لازم برای سرقت حدی را داشته باشد مانند اینکه سارق هتک حرز کند و مال را مخفیانه از حرز (محل نگهداری مال) خارج کند و همه شرایط ماده 268 قانون مجازات را با هم داشته باشد. این سرقت حدی است و مجازات سرقت حدی را به دنبال دارد. یعنی در مرتبه اول چهار انگشت او قطع خواهد شد زیرا از نظر فقه اسلامی، این حکم خداست و قابل تخفیف و تغییر نیست.
اموال افراد نیز مانند خودشان، مورد حمایت قانون هستند. اگر به واسطه جرمهایی که علیه اموال صورت میگیرند، به اموال مردم آسیبی برسد یا دزدیده و تلف شوند، صاحبان آن اموال میتوانند حق خود را از طریق قانون در خواست کنند. در مورد سرقت حدی نیز که یکی از جرایم علیه اموال محسوب میشوند، اگر سارق، مالی از ما دزدیده باشد، ما میتوانیم با تنظیم نمونه لایحه دفاعیه جرم سرقت ، از دادگاه بخواهیم که مال مسروقه را از دزد بگیرد و به ما پس بدهد. همچنین میتوانیم تقاضا کنیم که دادگاه، سارق را برای عملی که انجام داده است، مجازات کند.
فردی که از او مالی دزدیده شده است این حق را از نظر قانونی دارا است که بتواند از فرد سارق شکایت کند و با تنظیم یک لایحه سرقت مال خود را پس بگیرد. اگر فرد مال خود را در جای امنی گذاشته است و نگهداری میکرده است و دزد با شکستن قفل یا تخریب دیوار یا بالا رفتن از دیوار، مال را سرقت کرده است، اگر مجموع شرایط سرقت حدی را هم داشته باشد، سارق مستوجب مجازات سرقت حدی است. شاکی در نمونه لایحه دفاعیه کیفری سرقت نام و مشخصات خود و مشخصات مالی که از او سرقت شده است را مینویسد. شاکی باید تمام دلایل و مدارک خود را برای اثبات دزدی سارق به دادگاه تقدیم کند. دادگاه با بررسی مدارک و شواهد حکم صادر میکند.
اکنون لایحه دفاعیه جرم سرقت را بررسی میکنیم و یاد میگیریم که اگر علیه اموال ما سرقت حدی صورت گرفت، چگونه لایحه دفاعیه در جرم سرقت را تنظیم کنیم:
برای نوشتن یک لایحه قانونی باید از مواد قانونی و آیات و روایات و قواعد فقهی مناسب آن موضوع استفاده کنیم و همه را به طور کامل بنویسیم، تا یک لایحه با محتوای خوب و غنی به دادگاه تقدیم کنیم و بتوانیم مالی که از طریق سرقت از ما برده شده را پس بگیریم.
در این بخش، مادههای قانونی مناسب برای متن لایحه دفاعیه جرم سرقت را بررسی میکنیم:
این ماده سرقت را ربودن مال غیر میداند، یعنی فرد، مالی را بدون آنکه صاحب آن رضایت داشته باشد، از تصرف او خارج کند. مالی که دزدیده میشود باید مالیت داشته باشد یعنی ارزش داشته باشد و این مالیت داشتن آن، مشروع و قانونی باشد. برای مثال: اگر فرد، مقداری مواد مخدر متعلق به دیگری را دزدیده باشد، صاحب مواد نمیتواند از سارق شکایت کند، زیرا در قانون ما مواد مخدر مالیت ندارند. متعلق به غیر بودن نیز یعنی کسی که مال را از تصرف دیگری خارج میکند مالک آن نباشد. برای مثال: اگر تلفن همراه ما مدتی نزد شخصی بوده و حالا بعد از چند روز به ما پس نداده، اگر ما خودمان گوشی را برداریم، این سرقت حدی نیست، چون مال متعلق به غیر نیست. در زمان تنظیم نمونه لایحه دفاعیه جرم سرقت می توانیم به این ماده استناد کنیم.
مهمترین ماده برای سرقت حدی همین ماده است. زیرا تمام شرایط سرقت حدی را بیان میکند که در صورت نبودن حتی یک شرط، سرقت حدی محقق نشده است. برخی از آن 14 شرط را با هم بررسی میکنیم:
مالی که دزدیده شده باید مالیت شرعی داشته باشد و در حرز نگهداری شود؛ یعنی در جای امنی باشد که به راحتی نتوانیم به آن دسترسی پیدا کنیم. شرط دیگر این است که سارق هتک حرز کند و مال را از آن خارج کند؛ یعنی با شکستن قفل یا خراب کردن آن، وارد منطقه امن نگهداری مال شود و مال متعلق به دیگری را ببرد. اگر سارق، پدر یا جد پدری صاحب مال باشد، این سرقت حدی نیست، زیرا طبق روایات اسلام، انسان و مال او متعلق به پدرش است.
مالی که سارق دزدیده، اگر از اموال وقفی یا دولتی باشد، این سرقت حدی نیست. مواردی که بیان شد برخی از شرایط سرق حدی است و در صورت عدم وجود حتی یک شرط، این سرقت حدی نیست. در زمان نوشتن نمونه لایحه دفاعیه کیفری سرقت میتوانیم از این ماده استفاده کنیم و در صورت احراز تمام شرایط آن توسط دادگاه، مجازات سرقت حدی را از دادگاه بخواهیم.
این ماده برای حد سرقت است. حکم این ماده در فقه آمده و چون حدود الهی است، نمیتوان آن را تغییر داد یا با تخفیف همراه کرد. به همین دلیل است که شرایط 14 گانه سرقت حدی با دقت بسیار زیادی بررسی میشود، تا مبادا به ناحق، مجازات سرقت حدی اعمال شود.
اگر سارقی که مال را برده است برای بار اول به این اتهام محکوم میشود، 4 انگشت دست راستش قطع خواهد شد و فقط کف دست و انگشت شستش باقی میماند. در صورتی که برای بار دوم مرتکب سرقت حدی شود، پای چپ او از قسمت برآمدگی قطع میشود و فقط نصف قدم و مقداری از محل مسح باقی میماند. اگر برای بار سوم مرتکب سرقت حدی شود، این بار به حبس ابد محکوم میشود و در مرتبه چهارم به اعدام محکوم خواهد شد. این مجازات سرقت حدی بود که زمانی که میخواهیم نمونه لایحه دفاعیه جرم سرقت را بنویسیم، باید از آن اطلاع داشته باشیم.
یکی از شرایط سرقت حدی این است که مال مسروق در حرز باشد و اگر مالی که دزدیده شده در حرز نبود، این سرقت حدی نیست. در زمان تنظیم لايحه دفاعيه سرقت ، باید قاعده فقهی مناسب و مرتبط با موضوع لایحه سرقت را بنویسیم.
در مورد سرقت حدی قاعده «لا قطع الا فی حرز» بیان شده است. با کمک این قاعده میتوان سرقت حدی سارق را اثبات کرد. برای مثال: اگر سارق قفل صندوقی را شکسته و مال را از آن خارج کرده است در صورتی که سایر شرایط سرقت حدی را داشته باشد، مجازات حد در مورد او اجرا میشود.
پیامبر اکرم درباره کسی که حد سرقت بر او جاری نمیشود، فرمودند:
نیازمندی که از مال دیگران برای رفع گرسنگی چیزی بخورد، اما با خود چیزی پنهانی نبرد کیفری ندارد.
این روایت از پیامبر به یکی از شرایط لازم برای سرقت حدی شباهت دارد که در ماده 268 قانون مجازات اسلامی آمده است: «سرقت اگر در زمان قحطی باشد، سرقت حدی نیست.» در زمان تنظیم نمونه لایحه دفاعیه در جرم سرقت باید این شرایط را در نظر داشته باشیم.
پیامبر اکرم درباره قطع شدن دست نیز فرمودند:
دست سارق فقط در دزدی یک چهارم دینار به بالا قطع میشود.
این روایت به ارزش مالی که دزدیده شده اشاره دارد. در زمان نوشتن لايحه دفاعيه سرقت باید ارزش مالی که از ما دزدیده شده است را بنویسیم تا قاضی دادگاه به دقت شرایط سرقت حدی را بررسی کند.
شاکی برای اینکه بتواند در دادگاه از حق خود دفاع کند، باید به همراه لایحه دفاعیه در جرم سرقت ، مدارک، دلایل و شواهد خود را نیز به دادگاه ارائه کند. در صورتی که شاهدی برای اثبات این سرقت حدی دارد به دادگاه معرفی میکند و مواردی مانند فیلم ضبط شده دوربینهای مدار بسته و اسناد و مدارک دیگر را نیز میتواند به دادگاه ارائه کند.
شما میتوانید وظیفه تنظیم لایحه خود را به ما بسپارید. برای ثبت درخواست تنظیم لایحه روی لینک قبل بزنید.
شما همچنین میتوانید درخواست مشاوره حقوقی تلفنی ثبت کنید. برای ثبت این درخواست روی لینک قبل بزنید. ما پس از دریافت درخواست شما، در اسرع وقت با شما تماس میگیریم.