لایحه الزام به تهیه مسکن به همراه درخواست مسکن مستقل
لایحه الزام به تهیه مسکن یک لایحه بسیار کاربردی است. در فقه و قانون وظیفه تهیه مسکن به عهده مرد گذاشته شده است. تهیه مسکن و اثاث آن به عنوان نفقه زوجه محسوب می‌شوند. یکی از مصادیق نفقه زن؛ تهیه مسکن توسط شوهر او است. شوهر، موظف است طبق قانون خانه‌ای در شأن زوجه فراهم کند. تهیه مسکن به معنی تهیه یک منزل مناسب و مستقل است. یعنی زوجه این اختیار را دارد که در منزل مشترک با خانواده همسر یا دیگران زندگی نکند. چنانچه شوهر از تهیه مسکن خودداری کند، زوجه می‌تواند با طرح دعوا در دادگاه حقوقی، الزام او را درخواست کند. با توجه به اهمیت تهیه مسکن مناسب و مستقل، این بحث را در ادامه به طور مفصل توضیح خواهیم داد.
مسکن مناسب شان زن در لایحه الزام به تهیه مسکن
مسکن مناسب شأن زن یعنی شوهر با توجه به مقام و جایگاه همسر خود، منزلی مناسب او فراهم کند. گاهی ممکن است ضمن عقد نکاح، زن و شوهر توافق کنند که حق انتخاب مسکن با زوجه باشد. زن می‌تواند هر وقت که بخواهد از این حق استفاده کند. گاهی ممکن است مرد با وجود شرایط و امکانات مالی مناسب، از مهیا کردن مسکن برای زن خودداری کند. در این شرایط، این زن می‌تواند با ارائه دلایل و مدارک علیه شوهر خود، دادخواست الزام به تهیه مسکن را تنظیم کند. سپس با مراجعه به دادگاه و تنظیم لایحه الزام به تهیه مسکن از قاضی رسیدگی به این موضوع را تقاضا می‌کند.
زندگی در کنار خانواده مرد در لایحه الزام به تهیه مسکن
گاهی مواقع ممکن است مردی همسر خود را بعد از ازدواج به خانه پدرش ببرد. یعنی در قسمتی از خانه پدر مرد، ساکن شوند. چنانچه زن از این موضوع ناراضی باشد و از زندگی در کنار خانواده همسر احساس سختی و مشقت کند، این موضوع از مصادیق عسر و حرج خواهد بود. عسر و حرج یکی از عواملی است که زن می‌تواند مطابق با مصادیق آن از دادگاه تقاضای طلاق داشته باشد. تهیه مسکن مصداقی از نفقه است و پرداخت نفقه هم از وظایف شوهر خواهد بود. در صورتی که شوهر از این وظیفه خودداری کند، حکم الزام او به اجرای وظایف و تعهدات، از طریق دادگاه صادر می‌شود.
اگر شوهر بعد از حکم دادگاه همچنان از ایفای وظایف خود، خودداری کند، در این حالت گواهی عدم امکان سازش از طریق دادگاه برای آن‌ها صادر می‌شود. با توجه به مطالبی که بیان شد، تهیه مسکن تا جایی اهمیت دارد که ممکن است باعث ایجاد حق طلاق برای زوجه و صدور گواهی عدم امکان سازش برای زن و شوهر شود.
حق سکونت در مسکن جداگانه
قانون مدنی در مواردی به زن حق سکونت در مسکن جداگانه را داده است. چنانچه زن با زندگی در کنار مرد بیم و ترس آبرو، خطرات جانی و مالی را داشته باشد، دادگاه به او اجازه می‌دهد که در منزل مستقل سکونت کند. برای مثال تصور کنید که مردی به دلیل اعتیاد به مواد مخدر صنعتی و توهم‌زا، بارها با سلاح به همسر و فرزندان خود حمله کرده است و قصد کشتن آن‌ها را داشته است. در این موقعیت، به این دلیل که مرد از مواد مخدر استفاده می‌کند و این کار برای زن و فرزندان او احتمال خطر جانی دارد، دادگاه حکم می‌کند که مرد و زن در مسکن جداگانه زندگی کنند.
گاهی ممکن است مرد دارایی و اموال فراوانی داشته باشد و این موضوع را از همسر خود پنهان کند. این مرد برای اینکه نفقه و مهریه همسر خود را پرداخت نکند، خودش را از تهیه مسکن ناتوان جلوه می‌دهد. در این حالت اگر زن به هر طریقی از این موضوع مطلع شود، می‌تواند در دادگاه علیه مرد طرح دعوا کند. سپس از دادگاه درخواست کند که مرد را به تهیه مسکن ملزم کنند. زوجه با نوشتن لایحه الزام به تهیه مسکن تمام موارد لازم را برای قاضی بیان می‌کند. قاضی بعد از بررسی دلایل و مدارک، حکم خود را مبنی بر الزام تهیه مسکن توسط مرد صادر خواهد کرد.
زن دعوای الزام به تهیه مسکن را در چه دادگاهی مطرح کند؟
زن می‌تواند دعوای الزام به تهیه مسکن را در محل اقامت همسر خود یا در محل جاری شدن عقد ازدواج یا در دادگاه خانواده محل زندگی خود مطرح کند. یعنی اگر مردی در تهران زندگی می‌کند و همسر او در اصفهان است. زن می‌تواند هم در دادگاه خانواده اصفهان طرح دعوا کند و هم در دادگاه حقوقی تهران دعوای الزام به تهیه مسکن را مطرح کند.
چند نکته مهم!
اگر طبق شرط ضمن عقد نکاح، مرد حق تعیین مسکن را به زن بدهد، در این حالت مرد موظف است در محلی که زن تعیین می‌کند، برای او مسکن مناسب را تهیه کند. چنانچه مرد بر خلاف این شرط عمل کند و در شهر یا محلی غیر از محل مورد نظر زن منزلی را تهیه کند، زن می‌تواند از او تمکین نکند. در این حالت مرد موظف است نفقه زن را به او بپردازد.
اگر زن و شوهری در یک خانه با خانواده شوهر زندگی می‌کنند، منزل آن‌ها مستقل محسوب نمی‌شود. بنابراین، در این شرایط زن می‌تواند با طرح دعوا در دادگاه علیه مرد، از دادگاه الزام او را به تهیه مسکن درخواست کند. چنانچه زن و شوهر با خانواده شوهر در طبقات یا واحدهای جداگانه زندگی می‌کنند، این خانه مستقل محسوب می‌شود. در این حالت زن نمی‌تواند تهیه مسکن مستقل را از مرد درخواست کند.
لایحه الزام به تهیه مسکن چه کارکردی دارد؟
یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مسائل برای زندگی مشترک وجود یک مسکن مناسب برای زندگی است. چنانچه مرد از تهیه مسکن برای زن خودداری کند، زوجه این حق را دارد که علیه او در دادگاه حقوقی طرح دعوا کند. زوجه با نوشتن لایحه الزام به تهیه مسکن از قاضی تقاضا می‌کند که به این پرونده رسیدگی کند و شوهرش را به تهیه مسکن مناسب ملزم کند.
برای مثال: زنی بعد از عقد نکاح چندین سال در منزل پدر خود زندگی می‌کند و شوهرش برای شروع زندگی مشترک، اقدامات لازم را انجام نداده است. یعنی اقدامات لازم مانند تهیه مسکن، تهیه اسباب و لوازم خانه را انجام نمی‌دهد. زوجه می‌تواند علیه او در دادگاه طرح دعوا کند. سپس با تنظیم لایحه الزام به تهیه مسکن و بیان مشکلات و مسائلی که تهیه نشدن منزل توسط شوهر به وجود آورده است؛ قاضی را مجاب کند که به الزام تهیه مسکن حکم دهد.
نظریه مشورتی شماره 70/58/22 مورخ 1378/6/2
با توجه به این نظریه چنانچه مبلغی که شوهر به عنوان نفقه به زن می‌پردازد، به میزانی باشد که زن بتواند برای تهیه مسکن، پرداخت کرایه آن، تهیه اثاث خانه و غذا از آن استفاده کند، در این حالت مرد، مشمول ترک انفاق نمی‌شود. یعنی حتی اگر این موارد برای یک روز باشد نیز این مورد مشمول ترک انفاق نیست اما اگر مرد مبلغی جزئی در حد تهیه غذا و خرج روزانه به زن بپردازد، در این صورت مشمول ترک انفاق می‌شود و مطابق قانون مجازات خواهد شد.
پیشنهاد ما
لایحه الزام به تهیه مسکن یک لایحه بسیار کاربردی و مهم است. این لایحه را باید به دقت تهیه کنید تا بتوانید در دادگاه رای بگیرید. شما می‌توانید درباره چگونگی تنظیم لایحه و قواعد و محتوای مربوط به آن، از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید. برای تنظیم این لایحه، در کنار شما خواهیم بود.
نظرات
