لایحه ابطال سند رسمی با توجه به کدام قانون و براساس چه دلایلی نوشته می‌شود؟

سند رسمی به سندی گفته می‌شود که بر اساس قوانین و مقررات، توسط مامور صلاحیت دار و نزد مرجع صالح تنظیم می‌شود. برای مثال، سند مالکیت خانه که مندرجات آن طبق قانون، توسط مأمور ثبت اسناد و املاک و در دفتر اسناد رسمی ثبت می‌شود، یک سند رسمی است. ممکن است یک سند بر اساس قانون تنظیم نشده باشد یا مامور ثبت اسناد در آن سند، اطلاعاتی را به ‌اشتباه وارد کرده باشد. همچنین ممکن است محتویات سند با واقعیت تعارض داشته باشد. در این شرایط، شخصی که به دلیل این مسائل متحمل ضرر شده است با طرح دعوا در دادگاه و تنظیم لایحه ابطال سند رسمی از دادگاه رسیدگی و صدور حکم را تقاضا می‌کند. این لایحه یکی از انواع لایحه ابطال سند است.

برای مثال، شخصی را در نظر بگیرید که یک مزرعه دارد و در همسایگی زمین او، یک زمین دیگر وجود دارد. مأمور ثبت احوال به ‌اشتباه و در هنگام ثبت سند، ۵۰۰ متر از زمین این شخص را هم جزء ملک او محسوب و آن را در اسناد رسمی ثبت می‌کند. در این حالت، شخصی که به‌ جهت اشتباه مأمور ثبت اسناد، متحمل ضرر شده است در دادگاه طرح دعوا می‌کند. سپس با نوشتن لایحه ابطال سند رسمی از دادگاه رسیدگی و ابطال سند را تقاضا می‌کند.

گاهی ممکن است ابطال سند به‌ جهت تعارض سندهای مختلف صورت بگیرد. به این صورت که شخصی یک ملک را به اشخاص مختلف فروخته است. این افراد، از این‌ جهت که زیان دیده‌اند با طرح دعوا و تنظیم لایحه ابطال سند رسمی و ارائه مدارک مناسب، رسیدگی و صدور حکم عادلانه را تقاضا می‌کنند.

اگر انتقال و تنظیم سند رسمی یک ملک به ‌درستی صورت نگرفته باشد، شخص ذینفع می‌تواند دعوای ابطال سند را در دادگاه مطرح کند. بعد از آن با تنظیم نمونه لایحه ابطال سند رسمی باید بتواند ادعای خود را ثابت کند.

لایحه ابطال سند مشاعی

سند مشاعی سندی است که بین چند شخص که همگی مالک یک ملک هستند تنظیم‌ می‌شود. همه این افراد مالک تمام ذرات ملک هستند. برای مثال، خانه‌ای را در نظر بگیرید که سه نفر مالک آن هستند. تا زمانی ‌که مالکیت آن‌ها جدا نشده است هر کدام از این سه نفر مالک تمام خانه هستند. ممکن است این شرکا قصد جدا کردن سهم خود را داشته باشند. یعنی تصمیم بگیرند که دیگر به ‌طور مشترک مالک نباشند و مالکیت هر شخص از دیگری جدا شود. در این حالت، دعوای ابطال سند مشاعی را مطرح می‌کنند. سپس با تنظیم لایحه ابطال سند مشاعی و ارائه آن به دادگاه، رسیدگی به این پرونده و ابطال سند مشاعی را درخواست می‌کنند. این اشخاص باید ضمن تقدیم لایحه ابطال سند مشاعی تمام مدارک و دلایل مناسب را به دادگاه ارائه دهند تا قاضی، به ابطال سند مشاعی حکم دهد.

نمونه لایحه دفاعیه ابطال سند رهنی

سند رهنی یکی از انواع سند رسمی است. این سند توسط مامور صلاحیت دار در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شود. طبق این سند، شخصی که بدهکار است ( راهن ) ملک خود را به‌ عنوان وثیقه بدهی، به طلبکار (مرتهن) می‌دهد. اگر این سند رهنی بر اساس مقررات قانونی تنظیم نشده باشد، شخص ذی‌نفع در دادگاه دعوای ابطال سند رهنی را مطرح می‌کند. سپس با تنظیم نمونه لایحه دفاعیه ابطال سند رهنی از دادگاه، رسیدگی به این ‌موضوع و ابطال آن را تقاضا می‌کند.

شخصی را تصور کنید که مبلغی را به دیگری بدهکار است. این شخص، سند ملک متعلق به دیگری را به ‌عنوان وثیقه برای رهن نزد طلبکار قرار می‌دهد. در این حالت، مالک اصلی می‌تواند علیه این شخص طرح دعوا کند و نمونه لایحه ابطال سند رهنی را به دادگاه تقدیم کند.

دادگاه صالح برای طرح دعوی و تقدیم نمونه لایحه ابطال سند رهنی ، دادگاه محل وقوع ملک است. یعنی اگر ملکی که موضوع آن رهن است، در اصفهان قرار دارد و سند آن ملک رهنی، در کاشان به ‌عنوان رهن نزد دیگری سپرده شده‌ باشد؛ دادگاه صالح برای طرح دعوای ابطال سند، دادگاه حقوقی اصفهان است.

نمونه لایحه ابطال سند رسمی چه کاربردی دارد؟

شخصی که مدعی است سند رسمی مطابق مقررات تنظیم نشده یا به ‌اشتباه تنظیم ‌شده است، برای ابطال این سند طرح دعوا می‌کند. او لایحه دفاعیه ابطال سند مالکیت را می‌نویسد و به دادگاه ارائه می‌دهد. مثلاً شخصی که مدعی است سند رسمی یک خانه دارای مشکلاتی است، در دادگاه صالح طرح دعوا می‌کند. سپس لایحه دفاعیه ابطال سند مالکیت را به دادگاه ارائه می‌دهد. ممکن است این شخص مدعی باشد که محتوای این سند رسمی به ‌اشتباه ثبت ‌شده است.

مثلاً اگر مساحت خانه او ۱۳۰۰ متر است و به ‌اشتباه در سند ۳۰۰ متر ثبت ‌شده باشد؛ می‌تواند در دادگاه دعوای ابطال سند را به ادعای مخالفت محتوای سند با واقعیت مطرح کند. او در لایحه در خصوص ابطال سند رسمی درباره این‌ موضوع و تفاوت متراژ اصلی با متراژ ثبت ‌شده، اطلاعات کافی را بیان می‌کند. همچنین تقاضای خود مبنی ‌بر ابطال سند رسمی را به دادگاه ارائه می‌دهد. دادگاه پس‌ از بررسی دلایل و مدارک و احراز نظر کارشناسی حکم خود را صادر می‌کند.

چه زمانی نمونه لایحه ابطال سند رسمی نوشته می‌شود؟

ممکن است درخواست ابطال سند رسمی در دادگاه و تنظیم لایحه دفاعیه در خصوص ابطال سند رسمی به دلایل مختلف باشد. گاهی ممکن است شخصی قبل ‌از فوت، ملک خود را وقف کند. پس ‌از این‌که این شخص از دنیا رفت، افراد سودجو ملک وقف شده را به نام خود ثبت می‌کنند. آن‌ها برای آن ملک وقفی، سند رسمی تنظیم می‌کنند. افراد ذی‌نفع از وقف این ملک، زمانی‌که متوجه می‌شوند برای ملک وقفی، سند رسمی ثبت‌ شده است در دادگاه طرح دعوا می‌کنند. سپس با تنظیم نمونه لایحه دفاعیه در خصوص ابطال سند رسمی ، از دادگاه صدور حکم مناسب را درخواست می‌کنند.

اسناد و مدارک مناسب لایحه ابطال سند رسمی

شخصی که لایحه دفاعی ابطال سند رسمی را به دادگاه ارائه می‌دهد، باید همراه با آن، تمام اسناد و مدارک و دلایل اثبات کننده ادعای خود را به دادگاه ارائه دهد. بهترین و مهمترین مدرک برای دعوای ابطال سند، ارائه سند رسمی است. بدون ارائه سند رسمی در دادگاه، رسیدگی و صدور رای به نفع خواهان بسیار سخت و در مواردی غیرممکن است. یعنی تا سندی نباشد و توسط قاضی بررسی نشود، اشتباهات ثبت شده در سند و تشخیص تعارض آن با سندهای دیگر ممکن نیست. بنابراین شخصی که دعوای ابطال سند رسمی را مطرح می‌کند باید این سند را به دادگاه ببرد.

همچنین شهادت شهود یکی از مهمترین و کارآمدترین دلایل برای ابطال سند است. اگر این شاهدان در زمان ثبت سند در آن جا حضور داشته‌اند، می‌توانند با ادای شهادت خود به علم قاضی کمک کنند. قاضی پس از مطالعه محتوای لایحه دفاعی ابطال سند رسمی و بررسی دلایل و مدارک، حکم خود را صادر می‌کند.

نظریه مشورتی شماره 7/3625 مورخ 1368/5/13

با توجه به این نظریه، اگر یک معامله باطل با سند رسمی انجام شده باشد، دادگاه باید به درخواست شخص ذی‌نفع، حکم اثبات فساد معامله را صادر کند و ضمن آن به بطلان و بی اعتباری سند رسمی نیز حکم دهد. دادگاه باید مراتب بی اعتباری سند رسمی را به دفاتر اسناد رسمی و کانون سر دفتران اعلام کند. اگر حکم فساد و بطلان معامله دلالت بر بی‌اعتباری مفاد سند رسمی کند، بی اعتباری سند می‌تواند در دفتر املاک ثبت شود. در این صورت به صدور حکم جداگانه نیاز نیست.

مواد قانونی مرتبط با نمونه لایحه ابطال سند رسمی

در این قسمت، ماده‌های قانونی مناسب برای لایحه ابطال سند رسمی را بیان می‌کنیم. شما می‌توانید در متن لایحه خود، به مواد قانونی زیر اشاره کنید:

ماده ۱۲۹۲ قانون مدنی

با توجه به این ماده، انکار و تردید در برابر اسناد رسمی یا اسنادی که اعتبار آن، معادل با اسناد رسمی است مسموع نیست (شنیده نمی‌شود) یعنی توسط دادگاه مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. اما طرف مقابل می‌تواند برای ابطال سند رسمی، ادعای جعلی بودن آن یا از اعتبار افتادن سند را به جهتی از جهات قانونی مطرح کند.

ماده ۱۳۰۹ قانون مدنی

مطابق این ماده، چنانچه دعوایی مطرح شود که مخالف با مفاد یک سند رسمی یا سندی باشد که اعتبار آن در دادگاه محرز شده است، این دعوا با شهادت اثبات نمی‌شود.

ماده ۷۰ قانون ثبت اسناد و املاک

با توجه به این ماده، سندی که طبق قانون ثبت‌ شده، رسمی است. همچنین تمام محتوا و امضاهای نوشته شده در آن معتبر است. مگر اینکه ثابت شود این سند جعلی است.

پیشنهاد ما در مورد لایحه ابطال سند رسمی

مانند بسیاری از لوایح دیگر، این لایحه نیز نیازمند آگاهی از تمام جنبه‌های قانونی اسناد رسمی و دادگاه‌ها است. بنابراین توصیه می‌کنیم حتما از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی و خدمات تنظیم لایحه استفاده کنید و یک لایحه کامل و بدون ابهام را به دادگاه تقدیم کنید. برای استفاده از هر یک از این خدمات، روی متون نارنجی رنگ قبل بزنید.