زمانی لایحه شکایت از کارفرما تنظیم میشود که کارگری به دلیل عدم دریافت حقوق، بیمه و موارد دیگر از کارفرمای خود شکایت کند. رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما مطابق قانون کار به عهده اداره کار است.
کارگر به فردی گفته میشود که در ازای دریافت حقوق و به درخواست کارفرما امور مشخصی را انجام میدهد. کارفرما شخصی است که کارگر را استخدام میکند و در ازای کاری که انجام میدهد به او حقوق و مزایا میپردازد. کارفرما میتواند شخص حقیقی «انسان» و شخص حقوقی «شرکت یا مؤسسه» باشد. مدیران و مسئولان در شرکتها یا سازمانها نماینده کارفرما محسوب میشوند.
قرارداد کار ، قراردادی کتبی یا شفاهی است. طبق این قرارداد کارگر در ازای دریافت حقوق، کاری را در مدت معین برای کارفرما انجام میدهد. این مدت معین میتواند موقت یا غیرموقت باشد.
همیشه اختلافاتی در رابطه کاری میان کارگر و کارفرما وجود داشته است. گاهی این اختلافات با صلح و سازش برطرف میشوند. اما گاهی این اختلافات به دلیل عدم پرداخت حقوق، مزایا، سنوات و اخراج خارج از موعد و موارد دیگر است. در این زمان کارگر میتواند شکایت خود را در اداره کار مطرح کند. یعنی کارگر با شکایت از کارفرما و تقدیم نمونه لایحه شکایت از کارفرما به اداره کار، تقاضا میکند که به شکایت او رسیدگی شود.
برای شروع رابطه کاری میان کارگر و کارفرما، نیاز است که قرارداد کاری تنظیم شود. در این قرارداد وظایف و تعهدات دو طرف، میزان حقوق دریافتی، ساعات کار، روزهای کاری و تعطیلات شرح داده میشود. اگر کارفرما به تعهداتی که در این قرارداد نوشته شده است، عمل نکند، کارگر میتواند از کارفرما نزد اداره کار شکایت کند. کارفرما مکلف است مطابق قانون کار به تعهدات قرارداد عمل کند. چنانچه از انجام این تعهدات کوتاهی شود یعنی حقوق، مزایا و سود تعیین شده برای کارگر را پرداخت نکنند ، کارگر میتواند با استفاده از لایحه دفاعی شکایت خود را پیگیری کند. علاوه بر این، به منظور پیگیری این شکایت، میتواند از وکیل قرارداد کار کمک بگیرد یا اینکه با مشاور حقوقی کار گفت و گو کند.
گاهی ممکن است کارگر بدون دلیل موجه و قبل از اتمام مدت قرارداد، اخراج شود. در این شرایط کارگر میتواند از کارفرما شکایت کند. کارگر در نمونه لایحه شکایت از کارفرما به تاریخ شروع و اتمام کار اشاره میکند. علاوه بر این، لازم است که تعهدات کارگر و کارفرما نیز در این لایحه یادآوری شود. درنهایت کارگر درخواست رسیدگی به شکایت و دریافت حق خود را به هیات تشخیص مطرح میکند.
به منظور شفاف سازی تعهدات بین کارگر و کارفرما، قرارداد کار تنظیم میشود. این قرارداد موجب پیشگیری از بروز اختلافات است، اما گاهی با وجود قرارداد هم ممکن است بین کارگر و کارفرما اختلافات باشد. کار بدون قرارداد به معنی آن است که کارگر و کارفرما پیش از شروع کار، قراردادی کتبی تنظیم نکردهاند. بدون وجود قرارداد هم میتوان از کارفرما شکایت کرد.
به دلیل تعداد بالای متقاضی برای کسب جایگاه شغلی، ممکن است کارفرما بدون ثبت قرارداد، بعضی از حقوق کارگر مانند: بیمه، سود، حق اولاد و سایر موارد را نپردازد. به همین دلیل گاهی بدون تنظیم قرارداد کارگر را برای انجام کاری استخدام میکند. کارگر در این حالت بدون قرارداد استخدام هم میتواند از کارفرما شکایت کند. به این صورت کارگر ضمن تقدیم نمونه لایحه شکایت از کارفرما میتواند با کاغذ دریافت و پرداخت حقوق یا شهادت شهود ادعای خود را ثابت کند.
البته صرف ادعای همکاری کارگر به دلیل اطلاعاتی که از کار دارد میتواند نشاندهنده همکاری او با کارفرما باشد. به همین دلیل صرف ادعای همکاری نیز قابل پیگیری است. برای مثال کارگری که قرارداد ندارد نیز میتواند به اداره کار مراجعه کند و درخواست دهد که شکایت او پیگیری شود.
کارگر میتواند ضمن نمونه لایحه شکایت از کارفرما ، با ارائه جزئیات اموری که در محل کار انجام داده است، ادعای خود را مبنی بر وجود رابطه کاری ثابت کند. برای مثال اگر این کارگر در کارگاهی خارج از شهر مشغول کار بوده است، میتواند با ارائه آدرس محل کار، توضیحاتی درباره نحوه کار، مشخصات دستگاهها و تجهیزاتی که با آنها کار کرده است ادعای خود را ثابت کند. همچنین میتواند همکاران خود را به عنوان شاهد به دادگاه ببرد.
بنابراین با توجه به مطالبی گفته شد میتوانیم نتیجه بگیریم که بدون وجود قرارداد هم امکان شکایت از کارفرما وجود دارد.
کارفرما باید حقوق و مزایایی معادل قانون کار و بالاتر را برای کارگر در نظر بگیرد. یعنی نمیتواند حقوق و مزایایی کمتر از آنچه که قانون کار تعیین کرده است را به کارگر بپردازد. به همین دلیل است که کارفرمایان معمولاً از انعقاد قرارداد خودداری میکنند، تا بتوانند حقوق و مزایایی کمتر از نرخ مصوب قانون کار بپردازند. برای آگاهی از دستمزد سال و میزان دقیق مزایای قانون کار ، روی عبارت مربوط به آنها بزنید و مقالات اختصاصی آنها را در مجله حقوقی رکلا مطالعه کنید.
کارفرما موظف است در دوره آزمایشی و کارآموزی نیز حداقل دستمزد سال را به کارگر بپردازد و نمیتواند به علت موقت بودن این دوره از پرداخت حقوق و حق بیمه کارگر خودداری کند . در صورتی که کارفرما حقوق دوره کارآموزی یا آزمایشی را نپردازد، کارگر حق دارد از او شکایت کند و علیه او نمونه لایحه دفاعیه کارگر در اداره کار تنظیم کند.
اگر کارگر قبل از تمام شدن مدت قرارداد کار فوت کند، کارفرما موظف است تمام حقوق او را مطابق قرارداد به ورثه او بپردازند.
اگر کارگری به دلیل عدم دریافت حقوق، بیمه و حق السعی تعیین شده در قرارداد چه به صورت شفاهی و چه به صورت کتبی، از کارفرما ناراضی باشد، باید چه کند؟
ابتدا کارگر باید این مشکلات را با کارفرما یا نماینده او در میان بگذارد. اگر کارفرما به درخواست کارگر توجه نکند و موضوع با صلح و سازش حل نشود، کارگر شکایت خود را در اداره کار مطرح میکند.
در اداره کار ابتدا هیأت تشخیص به اختلاف کارگر و کارفرما رسیدگی میکند. در صورتی که اختلاف در این مرحله حل نشود، پرونده به هیأت حل اختلاف اداره کار میرود و در آنجا بررسی میشود. اگر در این هیات نیز مشکل برطرف نشود، اعتراض و شکایت کارگر در دیوان عدالت اداری مطرح میشود.
در متن نمونه لایحه کارگر ، باید به تمام مدارک، اسناد و دلایلی که ادعای ارائه دهنده لایحه را ثابت میکنند، اشاره شود. این لایحه بعد از تکمیل شدن، به هیات تشخیص تسلیم خواهد شد. اگر کارگر و کارفرما قرارداد کاری مکتوب داشته باشند، آن قرارداد نیز باید به همراه نمونه لایحه دفاعیه کارگر به اداره کار تحویل داده شود. از طرف دیگر، اگر قرارداد کار، شفاهی باشد، اثبات هرگونه ادعا نسبت به محتوای آن قرارداد دشوارتر خواهد بود. در صورت شفاهی بودن قرارداد، میتوانید با ارائه دلایل و مدارک دیگر مانند رسید دریافت حقوق یا معرفی شاهدی که از این قرارداد شفاهی باخبر است، ادعای خود را ثابت کنید. علاوه برآن میتوانید از اقرار کارفرما برای اثبات وجود رابطه کاری نیز بهره ببرید و حق خود را مطابق قانون مطالبه کنید.
تنظیم لایحه دفاعیه نیازمند اطلاع از کلیه نکات این نوع اسناد حقوقی است. شما میتوانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی وکیل استفاده کنید یا تنظیم لایحه خود را به مجموعه حقوقی رکلا بسپارید. برای استفاده از هریک از خدمات، روی لینک آن بزنید.
قرارداد کار موقت
اگر به یک قرارداد کار جامع مطابق با قانون کار نیاز دارید، روی تصویر زیر بزنید.