جرم خیانت در امانت وکیل نیز یک نوع جرم خیانت در امانت است که در گروه جرائم مالی قرار میگیرد. وکیلها از جمله اشخاصی هستند که در بسیاری از پروندههای مالی، حقوقی و غیره مردم حضور دارند. از طرفی به دلیل اطلاعاتی که در اختیار آنها قرارداد میگیرد و اختیاراتی که به آنها داده میشود، لازم است که اشخاصی قابل اعتماد باشند. جرم خیانت در امانت وکیل ، از جرمهایی است که نه تنها موجب آسیب رساندن به اعتبار وکیل مورد نظر میشود، بلکه نظر عموم مردم را به وکلا منفی میکند و باعث میشود که اعتماد مردم به وکلا کاسته شود. از این رو رسیدگی به این جرائم و پیگیری مطالبات مردمی از اساسیترین مواردی است که به آن پرداخته میشود.
به طور کلی جرم خیانت در امانت از جرائمی است که هم در احکام دینی و هم در قانون مجازات از آن صحبت شده است. امانتداری از ارزشهای اخلاقی است که دین و اصول اخلاقی بسیار به آن سفارش کردهاند. تاثیر این جرم در افکار عمومی و در میان عموم مردم به اندازهای مخرب است که قانون آن را یک جرم عمومی میداند و فارغ از شاکیهای خصوصی یا رضایت او، مجازات خائن در امانت را پیگیری میکند. خیانت در امانت به اندازهای نکوهیده است که در آیات و روایات متعددی درباره آن صحبت شده است و آن را از جمله گناهان بزرگ در نظر میگیرند.
نکته مهم در جرم خیانت در امانت وکیل این است که جرم باید ملموس و عینی باشد. جرم باید عینی باشد و قصد خیانت وکیل به صورت علنی اثبات شده باشد که براساس آن مدارک، بتوان وکیل مورد نظر را مجرم دانست. خیانت در امانت از جرمهایی است که سختگیری در مورد آن لازم است. به همین نسبت، خیانت در امانت وکیل دادگستری نیز به مراتب از جرم خیانت در امانت یک شخص عادی تاثیر گذارتر است.
البته قانون برای مجازات، تفاوتی میان اشخاص مختلف قائل نیست ولی تاثیری که اثبات جرم خیانت در امانت وکیل بر جامعه میگذارد، بسیار بیشتر از شخص دیگر است. زیرا باور عمومی به این مساله معتقد است که وکیل باید قابل اعتماد باشد. جرم خیانت در امانت وکیل موجب میشود که پرونده او شامل فساد اخلاقی باشد. این جرم را میتوانیم به عنوان عملی توام با بد عهدی، پیمان شکنی و ایجاد خسارت و زیان از سوی وکیل تعریف کنیم.
وکیلها معمولا با مسائل حقوقی، مالی و خصوصی مردم در ارتباط هستند. از طرفی ممکن است وکالتهای کاری داشته باشند و براساس وکالت کاری، اختیار انجام بسیاری از امور حقوقی و مالی اشخاص مختلف به عهده آنها باشد. برای مثال با وکالت تام الاختیار یا بلاعزل، حجم بزرگی از اختیارات به وکیل میرسد و مسئولیتهای زیادی میگیرد. وکالت در قانون مدنی توضیح داده شده است. در تعریف وکالت آمده است:
«یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود میکند.»
قرارداد وکالت عادی قابل فسخ است. به این معنی که هر زمان که شخص بخواهد میتواند قرارداد وکالت را باطل کند و دیگر با وکیل مورد نظر فعالیت نکند. اما در نوع بلا عزل، شروطی تعیین میشود که قرارداد وکالت امکان فسخ نداشته باشد. به این دلیل است که امکان خیانت در امانت وکیل بلاعزل میتواند بیشتر از وکیل عادی باشد. برای اثبات مجازات خیانت در امانت وکیل ، ابتدا باید رابطه وکالت تعیین شود. در ادامه لازم است که امانت به وکیل سپرده شود.
در زمان سپرده شدن امانت، لازم است که به صورت صریح اعلام شود که این مال امانت است و امانت دار باید آن را برگرداند. با اینکه بیشترین چیزی که در اختیار وکلا قرار میگیرد دارایی موکل است، اما هر نوع مال دیگری که به وکیل به امانت سپرده شده باشد، میتواند موجب جرم خیانت در امانت وکیل باشد. بعد از اثبات رابطه وکالت و مال امانت، نوبت به اثبات جرم خیانت در امانت وکیل است. برای اثبات این مساله قانون مجازات به طور کامل درباره این جرم و مجازات آن صحبت کرده است.
خیانت در امانت وکیل بلاعزل از پروندههایی است که در حقوق جزای اختصاصی بررسی میشود. بخشی از جرائمی که حقوق جزا درباره آن صحبت میکند، مربوط به جرائم مالی است. جرائم مالی را میتوانیم به جرائم مرتبط با دارایی نقدی و غیر نقدی مربوط بدانیم. خیانت در امانت وکیل دادگستری زمانی اتفاق میافتد که او با اختیاراتی که دارد در داراییهای موکل خسارت و زیان ایجاد کند. موجب اتلاف امانت یا تصرف یا مفقود شدن آنها شود. در قانون مجازات، به طور مستقیم درباره جرم خیانت در امانت وکیل حرفی به میان نیامده است. اما وکیل نیز مانند عموم مردم، با مجازاتهای تعیین شده مجازات خواهد شد. درباره خیانت در امانت در مادههای 673 و 674 قانون مجازات توضیح داده شده است که براساس آن، مجازات خیانت در امانت وکیل نیز تعیین میشود. ماده 673 قانون مجازات میگوید:
«هر کس از کاغذ بدون نوشته مهر دار یا امضا داری که به او سپرده شده یا به هر طریق به دست آورده است، سوء استفاده کند، به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.»
و در ادامه، ماده 674 این قانون نیز میگوید:
«هر گاه اموال منقول یا اموال غیرمنقول یا نوشتههایی از قبیل اوراق حقوقی و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کارِ با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.»
برای محکوم کردن وکیل، ابتدا لایحه دفاعیه خیانت در امانت تنظیم میشود. بعد از اثبات جرم خیانت در امانت وکیل ، مجازات وکیل براساس مجازاتی که در مادههای پیشین آمده، تعیین میشود. از نظر حقوقی مجازات این جرم از 6 ماه تا 3 سال زندان است که قاضی با توجه به شرایط پرونده میزان حبس را تعیین خواهد کرد. در حقیقت، رای آخر به وسیله قاضی تعیین میشود.
به طور کلی جرم خیانت در امانت از جرائم غیر قابل گذشت است. حتی اگر شاکی خصوصی بخشیده باشد و رضایت داده باشد. با این حساب، خیانت در امانت وکیل بلاعزل یا وکیل ساده نیز غیر قابل گذشت خواهد بود. این جرم از جهت تاثیری که بر افکار عمومی دارد، یک جرم عمومی در نظر گرفته میشود. به همین دلیل قاضی از طرف عموم مردم، وکیل مجرم را مجازات میکند. بنابراین بخشش شاکی خصوصی، وکیل را تبرئه نمیکند و باعث نمیشود که قاضی نیز او را ببخشد. بخشش شاکی فقط باعث میشود که قاضی جزای کمتری تعیین کند و برای او کمی تخفیف قائل شود.
ارکان بزه ، عناصری هستند که برای اثبات یک جرم به آن استناد میکنند. از نگاه قانون برای اثبات یک جرم باید سه رکن یا سه عنصر وجود داشته باشند. این ارکان به ارکان بزه مشهور هستند. ارکان بزه عبارتند از:
برای آنکه یک جرم اثبات شود، به ایجاد شدن این ارکان نیاز است. بنابراین، برای اثبات اتهام جرم خیانت در امانت وکیل نیز باید این سه رکن ایجاد شده باشند.
برای پیگیری پروندهها یا رسیدگی به مشکلات قانونی، بهترین اقدام این است که پیش از هر کاری، با مشاوران حقوقی با تجربه و وکلای مجرب گفتگو کنید تا شما را در جهت انجام اقدامات مناسبتر، راهنمایی کنند. تیم حقوقی رکلا با آگاهی از این نیاز، به ارائه سرویس خدمات مشاوره حقوقی تلفنی پرداخته است. برای بهرهمندی از این سرویس، میتوانید در صفحه مربوط به آن، درخواستتان را ثبت کنید.