تحولات گسترده در جامعه امروز سبب شده است که شروع زندگی مشترک و پایان آن با گذشته متفاوت باشد. زمانی که زوج و زوجه با یکدیگر اختلافاتی دارند و ادامه زندگی با یکدیگر برای آنها سخت میشود؛ طلاق را راه پایان دادن به زندگی مشترک خود میدانند. طلاق توافقی، یکی از انواع روشها برای طلاق محسوب میشود. این شیوه از طلاق، پدیدهای نوظهور است که در سالهای اخیر افزایش گستردهای نسبت به گذشته داشته است. در طلاق توافقی، زمانی که زن و شوهر ادامه زندگی با یکدیگر را دشوار و غیرممکن تصور میکنند با توافق یکدیگر تصمیم به جدایی میگیرند. آنها قبل از مراجعه به دادگاه، توافقنامهای درباره حقوق مالی و غیرمالی خود تنظیم میکنند و بعد به دادگاه مراجعه خواهند کرد. سپس نمونه لایحه طلاق توافقی را تنظیم میکنند و از قاضی میخواهند که با توجه به شرایطی که بیان شده است، حکم مناسب را صادر کند.
زمانی که زوجین به دلیل اختلافات شدید یا کمبودهایی که در زندگی مشترک تجربه کردهاند، تصمیم به جدایی میگیرند، در طی مراحل طلاق افکار و هیجانات منفی، آنها را آزار میدهد. زن و شوهر برای رهایی از این موقعیت به دنبال آسانترین و سریعترین راه برای جدایی هستند. طلاق توافقی، شیوهای است که این دسته از زوجین آن را انتخاب میکنند تا در سریعترین زمان، طلاق واقع شود. بنابراین یکی از علتهای افزایش این نوع طلاق؛ زمان کوتاه و آسان بودن مراحل آن است. بعد از اینکه زن و شوهر برای طلاق توافقی اقدام میکنند، دادگاه، آنها را به مراکز مشاوره معرفی میکند. طبق قانون حمایت از خانواده ، ارجاع زوجین به مرکز مشاوره الزامی است.
یعنی دادگاه نمیتواند این مورد را نادیده بگیرد یا زن و شوهر نمیتوانند آن را غیر ضروری بدانند. چنانچه با مشاورههای لازم، همچنان زن و شوهر اصرار به طلاق داشته باشند، مرکز مشاوره، گواهی عدم انصراف از طلاق آنها را به دادگاه منعکس میکند. بعد از آن، زن و شوهر نمونه لایحه طلاق توافقی را تنظیم میکنند و به دادگاه تحویل میدهند. قاضی با بررسی دلایل و مدارک؛ گواهی عدم امکان سازش را برای این زوج صادر خواهد کرد.
یکی دیگر از عوامل افزایش این نوع طلاق، رؤیا پردازیهای غیر واقعی برای بعد از طلاق است. یعنی طرفین تصور میکنند که بعد از طلاق به یک زندگی و دریچه جدید بدون هر گونه مشکلی وارد میشوند که این نوع تصورات، معمولاً بعد از طلاق محقق نمیشود. معمولا طرفین بعد از طلاق متوجه میشوند که اگر به طرف مقابل فرصت داده میشد، شاید طلاق آخرین راه نبود و زندگی مشترک برای آنها به اتمام نمیرسید.
گواهی عدم امکان سازش که توسط دادگاه صادر میشود، تا ۳ ماه اعتبار دارد. یعنی اگر بعد از صدور این گواهی توسط دادگاه، زوجین تا ۳ ماه بعد به دفتر ثبت طلاق مراجعه نکنند، این گواهی فاقد اعتبار است. طلاق حقی است که در فقه و قانون به مرد داده شده است. خانم فقط در برخی موارد مانند عسر و حرج یا وکالت در طلاق، میتواند برای طلاق اقدام کند. در طلاق توافقی نیز، مرد موجب میشود که طلاق واقع شود. یعنی در نهایت، تصمیم با مرد است. اگر در هر مرحله از روند طلاق توافقی، مرد پشیمان شود، نمیتوان او را مجبور کرد که همسر خود را طلاق دهد.
احراز شرایط لازم برای طلاق توافقی به عهده قاضی است. یعنی اگر قاضی تشخیص دهد که یکی از طرفین به اکراه برای این طلاق به دادگاه مراجعه کرده است یا بین زوجین، شرایط ادامه زندگی وجود دارد؛ گواهی عدم امکان سازش را برای آنها صادر نمیکند. قاضی با ارجاع آنها به مشاور و روانشناس تلاش میکند که این حکم صادر نشود.
نکته: زن و شوهر میتوانند پیش از مراجعه به دادگاه برای طلاق توافقی، ابتدا درخواست طلاق توافقی خود را در مراکز مشاوره معین مطرح کنند تا در صورت عدم انصراف آنها از طلاق، مرکز مشاوره آنان را به دادگاه معرفی کند.
زن و شوهر میتوانند بدون مراجعه به دادگاه تمام مراحل لازم برای طلاق توافقی را به وکیل خود بسپارند. یعنی وکیل آنها، ابتدا درخواست طلاق توافقی را برای این زوج تنظیم میکند، سپس با مراجعه به دادگاه و تقدیم نمونه لایحه طلاق توافقی ، از قاضی تقاضا میکند که به پرونده آنها رسیدگی شود و گواهی عدم امکان سازش را صادر کند.
معمولاً در طلاق توافقی، زوجین برای اینکه روند طلاق سریعتر طی شود، توافقات لازم را پیش از مراجعه به دادگاه انجام میدهند.
آنها در یک توافقنامه، در مورد نفقه، مهریه، اجرتالمثل و جهیزیه تعیین تکلیف میکنند. به دلیل این که این توافق بین مرد و زن واقع شده است، هر شرط و تعهدی که داشته باشند، صحیح است. یعنی اگر زن به مرد بگوید به جای مهریه شش دانگ خانهات را به نام من ثبت کن و مرد قبول کند، این شرط صحیح است. همچنین اگر مرد به زن بگوید؛ تمام حقوق مالی خود را به من ببخش و در مقابل، حضانت فرزندمان را به تو واگذار میکنم، چنانچه زن قبول کند، این شرط هم صحیح است. در این حالت زوجین با مراجعه به دادگاه و تنظیم نمونه لایحه طلاق توافقی ، این توافقنامه را به دادگاه ارائه میدهند. به دلیل اینکه هر دو طرف این شرایط را پذیرفتهاند، تعهدات و شرایط آنها مورد حمایت قانون نیز خواهد بود.
گاهی ممکن است زوجین بعد از جاری شدن عقد ازدواج و قبل از اینکه زندگی مشترک خود را آغاز کنند، تصمیم بگیرند از یکدیگر جدا شوند. در این حالت، اگر بین آنها رابطه زناشویی انجام نشده باشد، زن نصف مهریه خود را دریافت میکند. در صورتی که رابطه زناشویی بین آنها وجود داشته باشد، در این حالت زن مستحق دریافت تمام مهریه خود خواهد بود. آنها برای بیان این موضوع در دادگاه و اثبات آن، به پزشکی قانونی مراجعه میکنند. سپس گواهی پزشکی قانونی را همراه نمونه لایحه طلاق توافقی به دادگاه میدهند. دادگاه با بررسی دلایل و مدارک؛ گواهی عدم امکان سازش را برای آنها صادر میکند.
مطابق این ماده زمانی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه موظف است که این موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. البته زن و شوهر میتوانند درخواست طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مشاوره مطرح کنند. در این فرآیند و بعد از مراجعه به مرکز مشاوره، چنانچه زوجین از طلاق منصرف نشوند، درخواست طلاق توافقی را به دادگاه ارائه میدهند. مرکز مشاوره خانواده با مشخص کردن موارد توافق این موضوع را برای تصمیمگیری نهایی به دادگاه اطلاع میدهد.
میدانیم که تنظیم لایحه در روند رسیدگی دادگاه و رای قاضی بسیار تاثیر گذار است. به همین دلیل پیشنهاد میشود که برای آگاهی از ابعاد حقوقی لایحه مورد نظرتان، حتما با یک مشاوره حقوقی گفتگو کنید. شما میتوانید از شرایط بسیار مناسب خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید. در کنار شما هستیم.