حق بنگاه خرید خانه ؛ حق کمیسیون بنگاه برای خرید خانه در 1402 چقدر است؟

بنگاه به مکانی گفته می‌شود که یک یا چند مشاور املاک در آن حضور دارند. مشاوران املاک، در واقع یک واسطه میان طرفین معامله املاک و مستغلات هستند. امروزه نقش مشاوران املاک در معامله املاک و مستغلات انکار ناپذیر است. مشاوران املاک با طرفین معامله مذاکره می‌کنند و مراحل معامله املاک و مستغلات را مدیریت خواهند کرد. به همین دلیل، مشاوران املاک، وظایف متعددی را در رابطه با معامله‌ای که واسطه انعقاد آن بوده‌اند، بر عهده دارند. مشاوران املاک در ازای خدماتی که به طرفین معامله ارائه می‌دهند از آن‌ها حق کمیسیون دریافت می‌کنند. حق بنگاه خرید خانه نیز به معنای حق کمیسیونی است که طرفین معامله خانه باید به مشاور املاک بپردازند.

مشاوران املاک نمی‌توانند هر مبلغی را به عنوان حق کمیسیون از طرفین معامله دریافت کنند زیرا حق کمیسیون بنگاه برای ارائه خدمات مربوط به معامله املاکی مانند خانه، با توجه به نرخ اتحادیه مشاوران املاک هر شهرستان تعیین می‌شود و محاسبه آن نیز فرمول خاصی دارد. مشاوران املاک نیز باید حق کمیسیون خودشان را براساس مصوبه اتحادیه صنفی ذی‌ربط محاسبه کنند. در غیر این صورت، مرتکب تخلف شده‌اند.

در ادامه این نوشته با نحوه محاسبه حق کمیسیون مشاوران املاک بیشتر آشنا می‌شویم.

منظور از حق بنگاه در معامله خانه چیست؟

معیار و نحوه حق کمیسیون در هر شهرستان با توجه به مصوبه اتحادیه صنف مشاوران املاک همان شهرستان محاسبه و تعیین می‌شود. به همین دلیل معیار محاسبه حق کمیسیون در هر شهرستان، متفاوت با دیگر شهرستان‌ها است. بنگاه‌های مشاوران املاک موظف هستند که کارمزد یا حق کمیسیون خودشان را براساس مصوبه اتحادیه مشاورین املاک دریافت کنند. نرخ حق کمیسیون به صورت درصدی و با توجه به نوع معامله و ارزش املاک مورد معامله تعیین می‌شود. معامله خانه نیز یکی از معاملات مربوط به حوزه املاک و مستغلات است که معمولا با وساطت و میانجی گری بنگاه مشاوران املاک انجام خواهد شد.

بنگاه مشاور املاک در ازای خدماتی که به منظور معامله خانه به خریدار و فروشنده ارائه می‌دهد، مستحق دریافت حق الزحمه است. حق کمیسیون بنگاه برای فروش خانه نیز براساس ارزش خانه مورد معامله و با توجه به مصوبه اتحادیه مشاوران املاک تعیین می‌شود. باید به این نکته توجه داشته باشیم که حق بنگاه در معامله خانه در هر شهرستان متفاوت با دیگر شهرستان‌ها است زیرا نحوه دریافت حق کمیسیون بنگاه برای فروش خانه در هر شهرستان براساس مصوبه اتحادیه صنف مشاوران املاک همان شهرستان محاسبه می‌شود.

معیار محاسبه نرخ حق بنگاه برای خرید خانه ۱۴۰۲

در گذشته، معیار موثر برای محاسبه نرخ حق کمیسیون بنگاه مشاوران املاک، ارزش معاملاتی املاک مورد معامله بود. در سال 1401، معیار محاسبه نرخ حق کمیسیون بنگاه‌های مشاوره املاک تغییر پیدا کرد. مطابق با بخشنامه صادره در سال 1402، معیار محاسبه نرخ حق کمیسیون بنگاه، ارزش منطقه‌ای املاک مورد معامله است. ارزش منطقه‌ای املاک نیز هر سال توسط کمیسیون تقویم، تعیین می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که از سال جدید، ارزش منطقه‌ای املاک مورد معامله، مهم‌ترین معیار تاثیرگذار در تعیین حق کمیسیون مشاوران املاک خواهد بود.

ارزش منطقه‌ای املاک نیز با توجه به مصالح به کار رفته در ساختمان، قدمت، تراکم، شیوه استفاده از املاک و کاربری آن‌ها، نوع مالکیت و موقعیت جغرافیایی املاک مورد معامله تعیین می‌شود. نوع کاربری تجاری، صنعتی، مسکونی، آموزشی و اداری املاک مورد معامله نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار در تعیین ارزش منطقه‌ای املاک مورد معامله است.

بنابراین می‌توان گفت که حق بنگاه خرید خانه نیز براساس ارزش منطقه‌ای خانه مورد معامله محاسبه می‌شود. لازم به ذکر است که بنگاه‌های مشاور املاک علاوه بر کمیسیون، مبلغی را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده نیز از طرفین معامله دریافت می‌کنند.

حق بنگاه برای خرید خانه ۱۴۰۲ از سوی کدام نهاد تعیین می‌شود؟

در ابتدا باید بگوییم که بنگاه‌ مشاور املاک، یک واحد صنفی است و به همین دلیل، ضوابط و مقررات قانون نظام صنفی کشور در خصوص آن‌ها اجرا می‌شود. مطابق با ماده 51 این قانون، کمیسیون نظارت موظف است، کالاها و خدمات واحدهای صنفی که تعیین نرخ برای آن‌ها ضروری است را تعیین کند. نرخ این کالاها و خدمات نیز برای یک مدت معین توسط کمیسیون نظارت تعیین می‌شود و به مجمع امور صنفی ذی ربط اعلام خواهد شد. تمام واحدهایی صنفی باید نرخی که توسط کمیسیون نظارت اعلام شده است را رعایت کنند. براساس مصوبه کمیسیون نظارت شهرستان تهران می‌توان گفت که حق کمیسیون تنظیم مبایعه نامه ، بیست و پنج صدم درصد ارزش منطقه‌ای املاک است که میان خریدار و فروشنده تقسیم می‌شود. به عبارت دیگر، نیمی از مبلغ حق بنگاه خرید خانه ، توسط خریدار و نیم دیگر آن نیز توسط فروشنده پرداخت خواهد شد.

مبایعه نامه‌ به سندی می‌گویند که به منظور مکتوب کردن معامله و موضوعات مورد توافق خریدار و فروشنده تنظیم خواهد شد. معامله خانه نیز نیازمند تنظیم مبایعه نامه است. حق کمیسیونی که بنگاه مشاور املاک بابت تنظیم مبایعه نامه خانه از طرفین معامله می‌گیرد نیز 25 صدم درصد از ارزش منطقه‌ای املاک مورد معامله است. مبلغ حق کمیسیون مشاور املاک نیز میان خریدار و فروشنده خانه تقسیم می‌شود.

لازم به ذکر است که تنظیم متمم مبایعه نامه، رایگان است و خریدار نمی‌تواند بابت آن از فروشنده چیزی بگیرد. همچنین مشاوران املاک بابت دریافت کد رهگیری برای مبایعه نامه خانه نیز نمی‌توانند حق کمیسیون جداگانه‌ای در نظر بگیرند.

حق کمیسیون بنگاه برای خرید خانه در صورت انحلال معامله

همانگونه که گفتیم، مبایعه نامه به یک سند عادی یا رسمی گفته می‌شود که برای مکتوب کردن معامله خانه و موضوعات مورد توافق خریدار و فروشنده تنظیم خواهد شد. مبایعه نامه، پس از آنکه به امضا خریدار و فروشنده رسید به منزله سندی است که بر انجام معاملات دلالت می‌کند. به همین دلیل، مشاور املاک به محض امضای مبایعه نامه، مستحق دریافت حق کمیسیون بنگاه برای خرید خانه می‌شود.

بررسی دو حالت متداول برهم خوردن توافق

ممکن است که طرفین معامله پس از امضای مبایعه نامه تصمیم بگیرند که معامله خانه را به واسطه اقاله یا فسخ آن منحل کنند. اقاله قرارداد به معنای انحلال معامله به واسطه تراضی و توافق طرفین آن است. ممکن است که خریدار و فروشنده، معامله را پیش از پرداخت حق کمیسیون مشاور املاک اقاله کنند. در این حالت نیز مشاور املاک مستحق دریافت حق کمیسیون است و طرفین به بهانه اقاله معامله نمی‌توانند از پرداخت حق الزحمه او امتناع کنند. همچنین اگر اقاله معامله پس از پرداخت حق کمیسیون باشد، طرفین معامله نمی‌توانند تمام یا قسمتی از حق کمیسیون را از مشاور املاک پس بگیرند.

فسخ قرارداد نیز به معنای انحلال معامله توسط یکی از طرفین آن است. طرفی معامله به بهانه فسخ آن نیز نمی‌توانند تمام یا قسمتی از حق کمیسیون را از مشاور املاک پس بگیرند. در صورتی که معامله خانه پس از پرداخت حق کمیسیون فسخ شود نیز طرفین نمی‌توانند از پرداخت حق الزحمه مشاور املاک خودداری کنند. در صورت فسخ معامله، خریدار یا فروشنده‌ای باید حق کمیسیون مشاور املاک را بپردازد که معامله را فسخ کرده است.

چگونگی شکایت از نحوه محاسبه حق بنگاه خرید خانه

همانگونه که گفتیم، بنگاه‌های مشاور املاک باید حق کمیسیون خود را با توجه به مصوبه اتحادیه ذی‌ربط محاسبه و دریافت کنند. اگر کارفرما نرخ حق کمیسیون را بیشتر از مصوبه اتحادیه ذی‌ربط تعیین کرده باشد، مرتکب تخلف شده است. شما می‌توانید این تخلف را به واسطه مراجعه به اتحادیه این صنف پیگیری کنید.

ساکنان تهران برای طرح شکایت بابت نرخ حق کمسیون بنگاه می‌توانند با شماره 7334 تماس بگیرند و مشکل خودشان را مطرح و ثبت کنند. پس از ثبت مشکل، کارشناسان مربوطه با فرد تماس می‌گیرند و توضیحات مورد نیاز را از او دریافت می‌کنند. اگر مشاور املاک و فردی که از او شکایت کرده است، نتوانستند مشکل خودشان را حل کنند، از آن‍ها دعوت می‌شود که مشکل را در اتحادیه صنف مشاورین املاک مطرح کنند. اگر معلوم شود که مشاور املاک، در خصوص محاسبه حق بنگاه خرید خانه تخلف کرده است، بنگاه او در ظرف بیست روز پلمپ خواهد شد.

پیشنهاد ما

مبایعه نامه‌ای که به منظور معامله خانه تنظیم می‌شود، در حکم سندی است که توافق میان خریدار و فروشنده را به اثبات می‌رساند. به همین دلیل، مبایعه نامه باید به گونه‌ای تنظیم شود که کم‌ترین ضرر و زیان را برای طرفین معامله به دنبال داشته باشد. از طرف دیگر، عدم رعایت برخی از شرایط و ضوابط قانونی در مبایعه نامه باعث بطلان آن می‌شود. بطلان مبایعه نامه نیز می‌تواند مشکلات حقوقی متعددی را برای خریدار و فروشنده به دنبال داشته باشد. با توجه به مقدمات بالا باید بگوییم که تنظیم مبایعه نامه در حوزه تخصص کارشناسان حقوقی است.

خدمات تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی تلفنی رکلا به خریدار و فروشنده خانه فرصت می‌دهد که مبایعه نامه مد نظر خودشان را به صورت اختصاصی و توسط کارشناسان حقوقی تنظیم کنند.