در این مقاله در مورد لایحه الزام به تحویل مبیع صحبت میکنیم. قرارداد بیع قراردادی است که در آن یکی از طرفین، مالکیت مالی را در مقابل مبلغ معین به دیگری واگذار میکند. برای آشنایی بیشتر با مفاهیمی که در این قرارداد به کار میرود ابتدا معانی آنها را بیان میکنیم. در فقه و حقوق، بیع به معنی خرید و فروش، بایع به معنی فروشنده و مَبیع به معنای مالی است که در قرارداد بیع به خریدار فروخته میشود. به مبلغی هم که مشتری در مقابل خرید مبیع پرداخت میکند، ثمن گفته میشود.
وقتی قرارداد بیع بین دو طرف نوشته میشود، هر کدام از طرفین وظیفه دارند که به تعهدات خود عمل کنند. یعنی مشتری وظیفه دارد مبلغ تعیین شده در قرارداد را به فروشنده بپردازد. در مقابل، فروشنده هم موظف است که مال موضوع قرارداد را که ممکن است مال منقول یا غیرمنقول باشد به خریدار تحویل دهد. اگر هر کدام از طرفین به تعهد خود عمل نکند، طرف دیگر میتواند از دادگاه بخواهید که ایشان را ملزم به انجام تعهد کند.
ممکن است در یک قرارداد بیع، فروشنده مبلغ مورد توافق را از خریدار تحویل بگیرد ولی مال موضوع قرارداد را به او تحویل ندهد. در این حالت خریدار میتواند از او درخواست کند که مبیع را به او تسلیم کند. اگر فروشنده همچنان از تحویل مبیع خودداری کند، مشتری میتواند علیه او در دادگاه صالح طرح دعوا کند. سپس با تنظیم نمونه لایحه الزام به تحویل مبیع ، از دادگاه رسیدگی و صدور حکم مناسب را تقاضا کند. مثلاً شخصی باغی دارد و مطابق قرارداد بیع در ازای مبلغ معین آن را به خریدار واگذار میکند. مشتری به طور کامل مبلغ مورد توافق را به او میپردازد. اما فروشنده از تحویل باغ به مشتری خودداری میکند. در این حالت مشتری در دادگاه حقوقی علیه او طرح دعوا میکند. سپس با تنظیم نمونه لایحه الزام به تحویل مبیع درباره کیفیت قرارداد و تعهداتی که طرفین امضاء کردهاند توضیحات کامل و کافی را ارائه میدهد. قاضی پس از بررسی دلایل و مدارک حکم خود را صادر میکند.
طرح دعوای الزام در مورد مبیع منقول و غیر منقول شرایط و تشریفات متفاوتی دارد که در ادامه، این تفاوتها را بیان میکنیم.
اموال منقول به اموالی گفته میشوند که امکان نقل و انتقال آنها وجود داشته باشد. مانند خودرو، یخچال، موتورسیکلت، رایانه، تابلو، تسمه تایم یا هر نوع شیء یا وسیلهای که انتقال آن به محل دیگر ممکن است. اگر فروشنده از تحویل و تسلیم مال غیرمنقول به خریدار خودداری کند مشتری علیه او طرح دعوا میکند. سپس با تنظیم نمونه لایحه الزام به تحویل مبیع از دادگاه رسیدگی و صدور حکم را تقاضا میکند.
اموال غیرمنقول به مالی گفته میشود که نقل و انتقال آن باعث خرابی و نقص خود مال یا محل آن بشود. مانند خانه، مزرعه، معدن و تمام اموالی که در بنا نصب شده و نقل و انتقال آنها با خرابی و نقص همراه است. در دعوای الزام به تحویل مبیع غیرمنقول، شخص باید قبل از تنظیم لایحه دفاعی تسلیم و تحویل مبیع ، مالکیت خود را ثابت کند. یعنی باید ابتدا برای دادگاه محرز شود که این شخص مالک است، سپس به درخواست او ترتیب اثر داده میشود. در مواقعی که سند رسمی مال غیرمنقول به نام خریدار ثبت نشده است، ممکن است دعوای او مبنی بر الزام فروشنده به تحویل مبیع رد شود. زیرا دادگاه کسی را مالک میشناسد که سند رسمی مال غیرمنقول به نام او ثبت شده باشد.
در مواقعی که برای تحویل مبیع زمانی تعیین نشده است، اصل بر فوری بودن تحویل و تسلیم مبیع است. یعنی فروشنده باید مبیع را در اولین فرصت به خریدار تحویل بدهد.
در صورتی فروشنده قدرت بر تسلیم مبیع نداشته باشد قرارداد بیع باطل است.
در صورتی که دو طرف برای تحویل و تسلیم مبیع تاریخی را تعیین کنند، خریدار نمیتواند پیش از آن تاریخ، علیه فروشنده طرح دعوا کند.
برای اینکه افراد در جامعه به یکدیگر اعتماد کنند و قراردادهای خود را مطابق قانون اجرا کنند، لازم است به تعهداتی که در قرارداد ثبت شده است عمل کنند. تسلیم و تحویل مبیع موضوع قرارداد بیع، شرط اساسی برای انجام قرارداد است. وقتی خریدار مبلغ معامله را دریافت کند و مال موضوع قرارداد بیع را به مشتری تحویل ندهد، باعث ورود ضرر به مشتری میشود. در این حالت، مشتری میتواند از طریق دادگاه او را ملزم به تحویل مبیع کند. خریدار با طرح دعوا و نوشتن نمونه لایحه دفاعیه الزام به تحویل مبیع ، از قاضی، اجبار فروشنده به تسلیم مبیع را تقاضا میکند. قاضی پس از مطالعه لایحه دفاعی تسلیم و تحویل مبیع و بررسی دلایل و مدارک، حکم مناسب را صادر میکند.
برای نوشتن لایحه دفاعیه تحویل مبیع شخص باید مشخصات خود و فروشنده را بنویسد. همچنین باید در لایحه دفاعی تسلیم و تحویل مبیع ، درباره متن قرارداد امضا شده میان او و فروشنده، اطلاعات کافی و مناسبی را به قاضی ارائه دهد. خریدار که در این دعوا خواهان است، باید بتواند با استفاده از مستندات قانونی و قواعد فقهی مناسبِ لایحه دفاعیه تحویل مبیع ، قاضی را قانع کند که به نفع او حکم دهد.
شخصی که نمونه لایحه دفاعیه الزام به تحویل مبیع را تنظیم میکند، باید ضمن لایحه دفاعیه تحویل مبیع ، قرارداد بیع را که بین خریدار و فروشنده نوشته شده است به دادگاه ارائه دهد. در صورتی که مال موضوع قرارداد، مال غیرمنقول است باید سند مالکیت خود را به دادگاه ارائه دهد. همچنین باید مدرکی را به دادگاه تقدیم کند که ثابت میکند خریدار مبلغ قرارداد را به فروشنده پرداخته است. در صورتی که در زمان انعقاد قرارداد، شاهدانی حضور داشتهاند، این شخص میتواند با معرفی آنها به دادگاه، به علم قاضی در مورد این دعوا کمک کند. قاضی در صورت نیاز از شهادت شهود استفاده میکند و پس از مطالعه لایحه دفاعیه الزام به تحویل مبیع و با استفاده از دلایل و مدارک ارائه شده، حکم خود را صادر خواهد کرد.
برای نوشتن لایحه تحویل مبیع و قانع کردن قاضی، باید از مستندات قانونی مرتبط استفاده کنیم تا لایحهای مناسب و قابل قبول به دادگاه ارائه دهیم. شما میتوانید از مواد قانونی زیر در متن لایحه تحویل مبیع استفاده کنید.
با توجه به این ماده از قانون مدنی ، اگر فروشنده در تحویل و تسلیم مبیع تأخیر کند، مجبور به تسلیم میشود. یعنی وقتی فروشنده مال مورد معامله را به خریدار تحویل ندهد، خریدار میتواند از طریق قانون او را مجبور به تسلیم کند.
مطابق این ماده، بیع چیزی که خرید و فروش آن ممنوع است یا چیزی که مالیت و منفعت عقلی ندارد باطل است. همچنین خرید و فروش چیزی که فروشنده نمیتواند آن را به مشتری تحویل دهد باطل است. مگر آنکه مشتری خودش بتواند مال مورد معامله را به دست بیاورد.
با توجه به این ماده، خریدار نمیتواند برای چیزی که خرید و فروش آن مطابق قانون ممنوع است طرح دعوا کند. مثلا مشتری نمیتواند برای الزام فروشنده به تحویل مشروبات الکلی در دادگاه طرح دعوا کند و لایحه تحویل مبیع تقدیم کند. زیرا مطابق قانون، بیع آن ممنوع است. دادگاه هم به این نوع دعاوی رسیدگی نمیکند.
با توجه به این ماده، بیع فضولی نافذ نیست. یعنی در صورتی که مالک این معامله را قبول نکند، بیع واقع نمیشود. بیع فضولی یعنی شخصی بدون اذن و اطلاع خریدار، مال متعلق به او را بفروشد. بنابراین در این معامله، خریدار نمیتواند مالک را ملزم به تحویل مبیع کند زیرا معامله فضولی بدون اطلاع مالک تنظیم شده است.
همانطور که میدانید تیم حقوقی رکلا، مرجع تخصصی تنظیم قرارداد و لایحه مرتبط با دعاوی مربوط به قرارداد است. شما میتوانید از خدمات تنظیم قرارداد و سرویس خدمات تنظیم لایحه استفاده کنید. برای دریافت هریک از این خدمات، روی متون نارنجی رنگ قبل بزنید و در صفحهای که به آن وارد میشوید اطلاعات مورد نیاز را ثبت کنید تا با شما ارتباط بگیریم.
تیم رکلا برای رفع نیاز شما در خصوص مشاوره و گفتگو با مشاوران حقوقی با تجربه و وکلای مجرب، سرویس خدمات مشاوره حقوقی تلفنی را پیشنهاد میکند. با استفاده از این سرویس میتوانید به سهولت با متخصصان حقوقی ارتباط بگیرید.
ثبت نظر یا سوال
دیدگاه ها
مجید زاهدیان
فرهاد
سیدمحمدحسین هادی اصل