نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه و نکات مهمی که باید در متن این لایحه به آن‌ها اشاره کنیم!

لایحه اعسار از پرداخت مهریه یکی از انواع کاربردی لایحه است. اعسار در حقوق به معنای ناتوانی و تنگدستی است. یعنی زمانی‌که مرد در پرداخت مهریه زن ناتوان است، نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه می‌کند. ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، معسر را شخصی می‌داند که به دلیل ناتوانی مالی، به جز مستثنیات دین مالی برای پرداخت دیون مالی خود ندارد. ناتوانی شخص به دسترسی به اموالش نیز در حکم اعسار است.

مستثنیات دِین چیست؟

براساس ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مستثنیات دِین شامل موارد زیر است:

1. منزل مسکونی که در شان شخص مُعسِر باشد؛
2. اثاثیه مورد نیاز منزل که برای ادامه زندگی ضروری است؛
3. آذوقه (موادغذایی) به قدر رفع نیاز شخص و خانواده او؛
4. کتاب و ابزارآلات علمی برای شخصی که اهل علم و تحقیقات است؛
5. وسایل و ابراز کار. برای مثال: ابزار کار کشاورزان؛
6. تلفن مورد نیاز معسر.

ممکن است درخواست پرداخت مهریه از سوی زوجه و در طول زندگی زناشویی باشد یا پس از طلاق، مرد ملزم به پرداخت مهریه شود.

وقتی که مرد در پرداخت مهریه توانایی نداشته باشد، نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه را همراه با مدارک اعسار به دادگاه تقدیم می‌کند چون مهریه حق قانونی و شرعی زن است مرد باید آن را بپردازد. مگر این‌که بتواند اعسار و ناتوانی‌اش را به دادگاه اثبات کند. در این‌ صورت دادگاه با بررسی مدارک و اثبات شواهد اعسار زوج، پرداخت مهریه را قسط بندی می‌کند یا به مرد مهلت بیشتری می‌دهد.

براساس ماده 1082 قانون مدنی به محض این‌که عقد جاری می‌شود، زن مالک مهریه خواهد شد و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد انجام دهد.

مهریه بیشتر و کمتر از 110 سکه

درست است که زن مالک مهریه است و حق هر نوع تصرفی در آن را نیز دارد. اما قانون‌گذار علاوه بر حمایت از مرد به حمایت از زن نیز می‌پردازد و اگر پرداخت تمام مهریه برای مرد سخت باشد، قانون از او حمایت می‌کند.

قانون گذار، زوج را به پرداخت 110 سکه که مهریه زوجه است ملزم می‌کند اما اگر مهریه بیش از این مقدار باشد و مرد توانایی مالی نداشته باشد، مازاد بر 110 سکه، فقط در صورتی‌که مرد استطاعات مالی داشته باشد از او گرفته می‌شود.

قانون اجرای محکومیت‌های مالی از مرد در این موارد حمایت می‌کند.

اگر اثبات شود که مرد واقعا توانایی مالی ندارد و پرداخت تمام مهریه برای او بسیار سخت است، دادگاه او را زندانی نمی‌کند. اما اگر مرد توانایی مالی دارد و قصد فرار از پرداخت مهریه دارد، تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.

درست است که مهریه حق قانونی زن است ولی باید به وضعیت و شرایط مرد نیز توجه داشت.

نحوه نوشتن نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه

در تنظیم متن لایحه اعسار از پرداخت مهریه می‌توانید از آیات، روایات و مدارک قوی استفاده کنید. همچنین در نوشتن نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه باید به مواد قانونی که به آن‌ها اشاره می‌کنیم استناد کنید. با ما همراه باشید تا این موارد را بررسی کنیم.

به کدام مواد قانونی در تنظیم نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه استناد کنم؟

در این قسمت، مواد قانونی که می‌توانید به آن‌ها اشاره کنید را بررسی می‌کنیم.

ماده 277 و 1083 و حق درخواست قسط بندی در لایحه اعسار از پرداخت مهریه

براساس ماده 1083 قانون مدنی، برای پرداخت تمام یا بخشی از مهریه می‌توان مدتی را مشخص کرد یا مهریه را قسط بندی کرد.

پس از نظر قانونی، قسط بندی مهریه یا تعیین زمان مشکلی ندارد. شما می‌توانید در نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه با شرح وضعیت مالی خود از دادگاه درخواست زمان بیشتر یا قسط‌بندی مهریه را داشته باشید.

براساس ماده 277 قانون مدنی دادگاه می‌تواند با توجه به وضعیت مدیون (زوج) به او مهلت دهد یا اقساطی را مشخص کند.

ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و ماده 22 قانون حمایت خانواده

براساس ماده 22 قانون حمایت خانواده اگر مهریه در زمان اجرای عقد تا 110 سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد. وصول مهریه شامل مقررات ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی است. اگر مهریه بیش از 110 سکه باشد، برای مقدار اضافه بر این میزان، توانایی مالی زوج ملاک است. مهریه نیز به نرخ روز محاسبه می‌شود.

یک مثال می‌زنم. یعنی اگر مهریه زوجه 400 سکه باشد دادگاه ابتدا زوج را به پرداخت 110 سکه ملزم می‌کند و 280 سکه اضافی فقط در صورتی به زوجه پرداخت می‌شود که زوج توانایی مالی خوبی داشته باشد و پرداخت آن موجب عُسر و سختی او نشود.

اگر مرد برای پرداخت میزان 110 سکه نیز مشکل داشته باشد، دادگاه طبق ماده قانون مدنی 1083 عمل می‌کند.

ماده 1092 مدنی ماده مناسب دیگر برای لایحه اعسار از پرداخت مهریه

براساس ماده 1092 قانون مدنی اگر شوهر قبل از نزدیکی زوجه خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهریه است و اگر زوج قبلاً بیش از نصف مهریه را پرداخت کرده باشد، حق دارد میزان بیشتر از نصف مهریه را از زوجه پس گیرد.

ماده 29 قانون حمایت خانواده: طلاق پس از پرداخت حقوق مالی زوجه

براساس ماده 29 قانون خانواده برای ثبت طلاق باید حقوق مالی زوجه پرداخت شود. طلاق در صورت رضایت زن، صدور حکم قطعی اعسار مرد یا قسط بندی حقوق مالی زن ثبت می‌شود.اگر زن بدون دریافت این حقوق خود راضی به ثبت طلاق شود، پس از طلاق برای دریافت این حقوق می‌تواند از طریق اجرای احکام دادگستری اقدام کند.

در نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه به کدام قاعده فقهی مراجعه کنم؟

شما می‌توانید از قاعده لاحَرَج فی الدین یعنی قاعده نفی عُسر و حَرَج استفاده کنید. کسی به این قاعده اشاره می‌کند از نظر عقلی و در ظاهر، توانایی انجام یک کار را دارد ولی در واقعیت از انجام آن ناتوان است یا انجام کار، او را در سختی زیاد قرار می‌دهد.

از قاعده لاضرر نیز می‌توانید در متن لایحه اعسار از پرداخت مهریه استفاده کنید. این قاعده بیان می‌کند که هیچ ضرر و زیانی در دین اسلام نیست. یعنی انجام تکالیف و وظایف شرعی برای مومن، نباید او را با ضرر و زیان جدی رو به رو کند.

از چه آیه ای در تنظیم نمونه لایحه اعسار از پرداخت مهریه استفاده کنم؟

آیه 77 سوره حج توصیه می‌کند که خداوند را برگزینید که او در احکام دین، حکم حَرَجی بر شما مقرر ننموده است. در واقع در آیه 78 سوره حج گفته شده است که خداوند شما را برگزیده اما برای شما در دین سختی قرار نداده است.

مهریه حق شرعی و قانونی است و مرد مکلف به پرداخت آن است اما خداوند در قرآن بیان می‌کند انجام تکالیف شرعی نباید باعث سختی مومنان شود.

در آیه 6 سوره مائده نیز بیان شده است که خداوند نمی‌خواهد شما را در تنگنا و سختی قرار دهد، اما می‌خواهد شما رو مطهر و پاک کند.

کدام روایت برای تنظیم لایحه در مورد اعسار از پرداخت مهریه مناسب است؟

ائمه اطهار در روایات بسیاری به بیان آیه 78 سوره حج پرداخته‌اند که نشان دهنده اهمیت آن است.

همچنین پیغمبر در حدیث مشهوری می‌فرمایند : «مبعوث شدم به دین حنیف سهل و آسان»

یعنی دین اسلام دینی آسان و به دور از سختی‌ها است.

در تنظیم لایحه در مورد اعسار از پرداخت مهریه از کدام مدارک و شواهد استفاده کنم؟

شما باید برای اثبات اعسار خود به دادگاه مدارکی را ارائه کنید. براساس ماده 506 قانون آیین دادرسی مدنی اگر دلیل اعسار، شهادت شاهدان باشد، باید شهادت کتبی حداقل دونفر از شاهدانی که از وضع مالی و زندگی شخص معسر اطلاع دارند همراه با دادخواست به دادگاه تقدیم شود. در این شهادت نامه به مشخصات و شغل شخص مدعی اعسار و عدم توانایی مالی او تصریح می‌شود و شاهدان نیز باید منبع اطلاعات و مشخصات و محل زندگی خود را ذکر کنند.

در متن لایحه اعسار از پرداخت مهریه به مواد قانونی اشاره شده در بالا استناد کنید. مدارک و شواهد اعسار خود را به صورت مستدل به دادگاه ارائه دهید. اگر همسر شما بخشی از مهریه خود را بخشیده است نیز در دادگاه با ارائه سند اثبات کنید.

اگر مهریه زوجه عندالاستطاعه باشد، زوج می‌تواند درخواست اعسار دهد؟

خیر، زیرا مهریه عندالاستطاعه به این معنی است که اگر زن برای دریافت مهریه درخواست کرد، باید تا زمانی که مرد توانایی مالی پرداخت آن را داشته باشد، صبر کند. در این موارد، اثبات توانایی مالی مرد به عهده زن است. درخواست اعسار مرد فقط در زمانی قابل رسیدگی خواهد بود که مهریه عندالمطالبه باشد.

پیشنهاد ما

شما می‌توانید وظیفه تنظیم متن لایحه اعسار از پرداخت مهریه را به ما بسپارید. برای ثبت درخواست تنظیم لایحه روی اینجا بزنید.

از طرفی، شما می‌توانید درخواست مشاوره حقوقی تلفنی ثبت کنید. ما در اسرع وقت با شما تماس خواهیم داشت و یک مشاوره حقوقی کامل را تجربه خواهید کرد.

ضمن اینکه تیم حقوقی رکلا انواع لایحه را تنظیم کرده است.