فسخ مشارکت مدنی و هرآنچه لازم است در مورد فسخ شراکت نامه و متن فسخ شراکت بدانید!

-
بروزرسانی:1401/08/24
زمان مطالعه:
-سیاست انتشار مطالب
فسخ مشارکت مدنی

فسخ مشارکت مدنی یکی از راه‌های پایان دادن به قرارداد شراکت و قرارداد مشارکت است.

گاهی ممکن است پس از نوشتن قرارداد مشارکت کاری خود، به دلایل گوناگون مانند اختلاف بین شرکا، عمل نکردن به تعهدات و مسئولیت‌ها و… مجبور به فسخ قرارداد شراکت شویم.

زمانی که قصد فسخ مشارکت نامه را دارید، خوب است بدانید که لازمه آگاهی از نحوه فسخ شراکت ، اطلاع از موارد زیر است:

  1. قانون فسخ شراکت مدنی
  2. شرایط فسخ شراکت کاری
  3. آثار فسخ مشارکت مدنی

پیش از بیان ادامه مطالب این مقاله، پیشنهاد می‌کنیم روی لینکی که در ادامه می‌آوریم بزنید و مقاله فسخ قرارداد چیست را نیز مطالعه کنید. در آن مقاله مساله فسخ کردن قراردادها را به صورت کلی مورد توجه قرار داده‌ایم. مطالعه آن مقاله نیز می‌تواند راهنمای مفیدی برای شما باشد.

آقای امیری، یک سرمایه گذار کاربلد!

آقای امیری یکی از دوستان من در دوران دانشجویی بود. او با توجه به شرایط مالی خوبی که داشت، شراکت‌های مختلفی را انجام می‌داد و از من در مورد متن نمونه قرارداد‌ مشاوره می‌گرفت.

امروز صبح، وقتی که داشتم ایمیل‌هایم را چک می‌کردم. ایمیل آقای امیری را دیدم. از من خواسته بود زمان مناسبی را انتخاب نمایم و با او در مورد موضوع فسخ مشارکت مدنی صحبت کنم.

تصمیم به فسخ مشارکت مدنی

عصر همان روز با او قرار ملاقات گذاشتم. پس از بحث‌های متفرقه‌ای که باهم داشتیم، از او در رابطه با مشارکت‌هایش سوال کردم. در پاسخ به من گفت: تمام شراکت‌هایم رو به موفقیت هستند، اما از شراکت مغازه راضی نیستم.

هنگامی که دلیل را جویا شدم، او گفت که شریکش نسبت به مسئولیت‌های درج شده در قرارداد، آنچنان پایبند نیست.

آقای امیری مغازه‌ای داشت که آن را با شخص دیگری شریک شده بود و هر دو به کار کفش فروشی مشغول بودند. حالا او می‌خواست قرارداد مشارکت مدنی خود را با شریکش فسخ کند و از من درخواست کرد تا در رابطه با نحوه فسخ شراکت و شرایط فسخ قرارداد مشارکت مدنی در مغازه، او را راهنمایی کنم.

از طرفی، در مورد عدم موفقیت آقای امیری در این شراکت ناراحت بودم و از سوی دیگر، می‌دانستم که ایشان هر کاری که می‌کند با لحاظ تمام جوانب است. به همین خاطر، بدون درنگ، شروع به توضیح کردم.

فسخ مشارکت مدنی به چه معناست؟

فسخ به معنای باطل کردن قرارداد مشارکت است. مشارکت مدنی یک قرارداد لازم است. به این معنا که هیچ یک از طرفین معامله نمی‌تواند آن را فسخ کند مگر آنکه، شرایط فسخ مهیا باشد. فسخ قرارداد شراکت کاری در حالات زیر امکان پذیر است:

شرایط فسخ مشارکت مدنی

1- این حق در متن قرارداد ذکر شده باشد. به عبارتی دیگر، به یک طرف یا هر دو طرف معامله، حق فسخ شراکت نامه داده شده باشد. یعنی به عنوان شرط در قرارداد، این حق عنوان شود. برای مثال، در قرارداد ذکر شود که هر کدام از طرفین هر وقت مایل باشند می‌توانند قرارداد را فسخ کنند.

2- براساس حکم قانون می‌توانید قرارداد مشارکت مدنی را فسخ کنید. قانون برای جلوگیری از ضرر طرفین معامله، شرایطی قرار داده است که می‌توانید با کمک آن شرایط، قرارداد را فسخ کنید.

اگر در قرارداد، به طرفین حق فسخ داده شده باشد، هر کدام از طرفین که بخواهند می‌توانند قرارداد را فسخ کنند و سپس به دادگاه مراجعه کنند و دادخواست تنفیذ فسخ قرارداد را بدهند.

نگاهی به آقای امیری کردم و از او پرسیدم که آیا در قراردادی که بین او و شریکش نوشته شده است به موضوع فسخ اشاره شده است یا خیر؟

فنجان قهوه رو به رویش را برداشت. کمی از آن را نوشید و سپس نگاهی به من انداخت و متن قرارداد شراکت کاری خود را نشانم داد و گفت که هیچ حرفی در رابطه با فسخ شراکت کاری درآن نوشته نشده است.

گفتم: اجازه دهید من حکم قانون را در رابطه با فسخ قرارداد مشارکت مدنی بیان کنم. ممکن است بتوانید با توجه به حکم قانون، قرارداد مشارکت مدنی خود را فسخ کنید.

می‌خواستم شروع به صحبت کنم که آقای امیری پرسید: اگر حکم قانون شامل من نشود راه دیگری وجود دارد؟

در پاسخ به او گفتم: که اگر موارد قانونی هم نتواند کمکی به شما بکند شما باید شریک خود را ملزم کنید تا مسئولیت‌ها و تعهدات خود را انجام دهد.

قانون فسخ شراکت مدنی

برای فسخ قرارداد، باید مطابق با ماده 396 قانون مدنی اقدام کرد:

  1. اگر یکی از طرفین در پرداخت هزینه‌های شراکت تعلل کند، طرف دیگر می‌تواند قرارداد را فسخ کند.
  2. اگر یکی از طرفین قرارداد فریب خورده باشد، می‌تواند آن را فسخ کند.
  3. یکی از طرفین قرارداد برای شریک یا شرکای دیگرشرط کند که کاری انجام دهند یا هزینه‌ای را پرداخت کنند اما آن شریک یا شرکا به این وظیفه عمل نکنند.

به آقای امیری گفتم ممکن است که بتواند براساس مورد آخر، اقدام به فسخ قرارداد شراکت کاری خود کند.

اگر در متن قرارداد مشارکت مدنی، حق فسخ ذکر شده باشد. با مراجعه به قرارداد می‌توانید اقدام به فسخ کنید و دادگاه فسخ را اعلام می‌کند. اما اگر مانند آقای امیری در قرارداد، در رابطه با فسخ صحبت نشده باشد، دادگاه تشخیص می‌دهد که قرارداد فسخ شود یا نشود.

شرایط فسخ قرارداد شراکت کاری

طرفی که قصد فسخ قرارداد را دارد، باید این قصد را علنی کند و به شریک یا شرکای دیگر اعلام شود. بنابراین، فسخ کننده، باید راضی به فسخ قرارداد باشد. اگر یکی از طرفین، از طرف سایر شرکا یا هر شخص دیگری، مجبور به فسخ قرارداد شود، این اقدام، از نظر قانونی، اعتبار ندارد.

یکی دیگر از شرایط فسخ شراکت کاری ، اهلیت طرف فسخ کننده قرارداد است. یعنی فسخ کننده، در زمان اقدام به فسخ، در سلامت کامل عقل باشد و به سن 18 سال کامل شمسی رسیده باشد.

آثار فسخ

با فسخ قرارداد مشارکت، کلیه تعهدات طرفین، از زمان فسخ به پایان می‌رسد و قرارداد تمام می‌شود. اما، ممکن است، طرفی که قرارداد را فسخ کرده است، درخواست جبران ضرر و زیان خود را نیز، به دادگاه تقدیم کند. بنابراین، آثار فسخ مشارکت مدنی دو چیز است:

  1. پایان قرارداد
  2. مطالبه ضرر و زیان

متن فسخ شراکت

آقای امیری با دقت به حرف‌هایم گوش می‌داد و گاهی، یادداشت برداری می‌کرد. دقت نظر او، واقعاً ستودنی بود و به نظر من، دلیل اصلی موفقیت او در شراکت‌های قبلی اش، همین دقت نظر بالا است.

آقای امیری، پس از پایان صحبت‌هایم بلافاصله پرسید: آیا نمونه قرارداد فسخ شراکت وجود دارد؟ ممکن است در مورد متن فسخ شراکت توضیح بدهید؟

خدمت ایشان عرض کردم که چیزی به عنوان نمونه قرارداد فسخ شراکت وجود ندارد. زیرا فسخ، قرارداد نیست! بلکه راهی برای پایان دادن به قرارداد است. اما متن فسخ شراکت را می‌توانیم تنظیم کنیم. در مورد متن فسخ شراکت نیز، هیچ متن از پیش تعیین شده‌ای وجود ندارد که مجبور باشیم حتماً از آن استفاده کنیم.

من تمام موارد فسخ قرارداد مشارکت مدنی را برای آقای امیری بازگو کردم و به او گفتم که باید به دادگاه مراجعه کند تا دادگاه برای او تصمیم به فسخ شراکت نامه بگیرد.

آقای امیری بخاطر اطلاعات دقیقی که در اختیارش گذاشتم، از من تشکر کرد.

پیشنهاد ما

تیم حقوقی رکلا به عنوان مرجع تخصصی تنظیم قرارداد، فرم‌های فسخ قرارداد مشارکت را تنظیم کرده است. با وارد شدن به بخش نمونه قرارداد، می‌توانید این فرم‌ها را تهیه و از آن‌ها استفاده کنید. همچنین این امکان را خواهید داشت که از انواع نمونه قرارداد مشارکت بهره ببرید. از طرف دیگر، اگر به هر دلیلی ترجیح می‌دهید که قرارداد به صورت اختصاصی برای شما تنظیم شود، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات تنظیم قرارداد استفاده کنید. برای بهره‌مندی از این خدمات، کافی است روی لینک بزنید و درخواستتان را ثبت کنید.

ضمن آنکه می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید و نسبت به فسخ قرارداد اطلاعات بیشتری بگیرید.

فرم‌های فسخ قرارداد شراکت

فرم‌های مورد نیاز برای فسخ انواع قرارداد شراکت را از اینجا بگیرید.

نمونه فسخ قرارداد شراکت
دانلود نمونه فسخ قرارداد شراکت
ملیکا اسماعیلی
«ملیکا» از فارغ التحصیلان رشته حقوق و به مباحث مرتبط با قراردادها و سایر امور حقوقی، علاقه مند است.
ثبت نظر یا سوال
star star star star star
نظرات
(18 نظر)
account_circle
احمد کریمی
thumb_up_alt

من و برادرم 15سال در یک باشگاه بدنسازی ک تاسیس کردیم شریک بودیم ک با تاسیس شعبه دوم اختلاف کاری پیدا کردیم و از استارت اولین باشگاه باهم هیچ قراردادی بینمون نبود و در نهایت با میانجیگری داداش بزرگترمان بین من و برادرم ک شریک بودیم بطور نصف نصف یک قرارداد کاری از سال 93 تنظیم کردیم با شروط کاری ولی تاریخ انقضا مشخص نکردیم و شریکم از سال 94 ترک کار کرد و نیومد و من هم تنهایی هردو باشگاه رو تا مرداد99 اداره کردم تا نهایت تعطیلشون کردم و وسایل‌ها رو در یک سوله که کرایه کردم گذاشتم و دادخواست فسخ شراکت و تقسیم اموال دادم که بعد از ارجاع به شورای حل اختلاف و عدم حضور شریکم رای به مختومه شدن پرونده صادر شد و قاضی رای داده بود ک مطالبه دادخواست اشتباه است و باید درخواست تنفیذ قرارداد را می‌کردم و الان که دادخواست جدید مبنی بر تایید و تنفیذ فسخ قرارداد شراکت تنظیم کردم و باید در سیستم دفاتر قضایی ثبت کنیم فقط دو گزینه بیشتر در سیستم‌هاشون وجود ندارد 1.تایید فسخ قرارداد مالی 2.تنفیذ قرارداد کاری. و حالا هم متصدی سیستم و خودم موندم با کدوم عنوان ثبتش کنیم؟! دوتا وکیل، مشاور قضایی دادگستری و قاضی یکی از شعب رو پرسیدم همه باهم اختلاف نظر داشتن و نهایت از خود قاضی پروندم که رای داده بود پرسیدم خیلی راحت گفت باید تایید فسخ قرارداد مالی رو انتخاب کنی، ولی وقتی بهش گفتم در رای صادره گفتید باید تنفیذ مینوشتم بحث رو عوض کرد و گفت بیشتر نمیتونه راهنمایی کنه و واقعا بلاتکلیف موندم ک یه دادخواست رو با چه عنوانی باید تنظیم و ثبت کنم، جالبه ک 200هزار تومان وکیل برام تنظیم کرده و 355 هزار تومان هزینه دادرسی و ثبتش می‌شود و هیچ کس هم راه حل نمیدونه و نظرات اهل فن اختلاف فاحشی باهم دارند. نظر شما رو با این تفاسیر خواستم بدونم اگر محبت کنید تا بتونم دادخواستم رو ثبت کنم و متاسفانه کرایه سوله برایم هر روز کنتور میندازه و تقسیم اموال هم مونده. پیشاپیش تشکر میکنم. احمد کریمی

15:04
30 شهریور 1399
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها

سلام. وقت بخیر. تایید فسخ قرارداد مالی را انتخاب کنید.

10:44
02 مهر 1399
account_circle
امید
thumb_up_alt

با سلام و تشکر از راهنمایی که میفرمایید.
اگر در قرارداد مشارکت مدنی داورانی برای حل اختلاف تعیین شده باشند، برای تنفیذ فسخ باید به داوری مراجعه کرد و یا دادگاه؟

21:41
20 مهر 1399
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها

داور در این خصوص اظهار نظر خواهند کرد و اجرای رای، توسط دادگاه صالح انجام خواهد شد. البته لازم است در متن قرارداد به این موضوع اشاره شود.

22:45
27 مهر 1399
account_circle
محسن حافظی فر
thumb_up_alt
من با فردی قرارداد مشارکت مدنی داشتم و در قرارداد قید کردیم که درآمد به حساب مشترک واریز شود. شریکم دو بار با جعل امضای من از حساب مشترک پول بیرون کشیده است. در هر دو مورد شکایت کردم و از بابت جعل، استفاده از سند مجعول و تحصیل مال نامشروع از طرف دادگاه محکوم شد. به استناد این دو حکم می‌توانم درخواست فسخ قرارداد مشارکت را بدهم؟ دادگاه با این دلیل حکم فسخ را خواهد داد؟
19:43
20 آبان 1399
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. بله. به دلیل نقض تعهدات قراردادی، این حق برای شما محفوظ است که قرارداد را فسخ کنید و درخواست تنفیذ فسخ قرارداد را تقدیم دادگاه کنید.
13:27
19 آذر 1399
account_circle
رحمانی
thumb_up_alt
باسلام و عرض ادب و احترام. اگر یکی از طرفین قرارداد مشارکت مدنی، مدعی باشد که طرف مقابل به تعهد قراردادی خود عمل نکرده است و در قرارداد قیدشده باشد که اگر کسی بخواهد قرارداد را بدلیل قانونی فسخ کند، باید قبل از آن اطلاع دهد تا امکان بازگشت سرمایه طرف فسخ کننده مهیا باشد، ولی ایشان علاوه بر عدم اقدامات قانونی مقتضی، ازحق فسخ خود استفاده نکند، آیا حق دارد پس از مدتی مثلا بعنوان عدم انجام تعهد،طرح دعوای خسارت کند؟ممنون ‌و تشکر.
10:08
29 آبان 1399
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت شما بخیر. البته در این خصوص، باید در قرارداد، خسارت عدم انجام تعهد را تعیین کرده باشید. در این صورت بحث فسخ از مطالبه خسارت جدا است و حتی اگر قرارداد را فسخ نکرده باشید می‌توانید برای مطالبه خسارت اقدام کنید.
15:40
10 دی 1399
account_circle
میناوند
thumb_up_alt
سلام من یک مغازه چایخانه با امکانات کامل اجاره کردم ولی مالک، قراداد مشارکت مدنی با اینجانب امضا کرد و کلیه مبلغ یکسال اجاره را از این جانب دریافت کرد ولی بعد از یکماه اینجانب ضرر کردم و تقاضای فسخ دارم ولی مالک قبول نمی‌کند. با تشکر. راهنمایی کنید.
11:22
12 بهمن 1399
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام و وقت بخیر. علت دقیق تنظیم قرارداد مشارکت را نفرمودید. اما به طور کلی قرارداد شراکت قابل فسخ است مگر آنکه به موجب عقد خارج لازم این حق از طرفین یا یکی از آن‌ها سلب شده باشد. لذا اصولا شما می‌توانید ولو بدون رضایت طرف مقابل، از قرارداد خارج شوید.
21:44
16 بهمن 1399
account_circle
رضا زارع زاده
thumb_up_alt
با سلام. میخوام از شریکم جدا شم و سهم ایشون رو بدم و مغازه و تجهیزات رو بردارم اما میخوام به لحاظ حقوقی یه تعهدی ازش بگیرم که حداقل در شهر مشهد نتونه مغازه و شغلی در این خصوص ایجاد کنه.
10:05
21 اسفند 1399
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام و وقت بخیر. در این مورد معمولا در متن همان قراردادی که با هم داشته‌اید شرط عدم رقابت یا عدم تجارت ذکر می‌شود تا طرفین یا یکی از آن‌ها از انجام فعالیت مشابه در تمامی مدت قرارداد و حتی پس از پایان مدت آن منع شود. اگر ایشان قبول می‌کنند همزمان با پایان این شراکت، یک قرارداد منع تجارت بین طرفین تنظیم شود.
18:03
22 اسفند 1399
account_circle
خداوردی
thumb_up_alt
سلام. وقتتون بخیر. بنده به مدت دو سال با کسی شریک شدم و الان قصد فسخ شراکت رو دارم. خواستم بدونم اجناسی که در فروشگاه هست به چه صورت باید تقسیم بشه؟ به نرخ فروش به نرخ خرید یا نرخی که الان باید بخریم؟ بعضی از اجناس چند ماه قبل خریداری شده و الان با افزایش قیمت روبرو شده. متشکر از لطفی که می فرمایید.
16:28
18 تیر 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. معمولا این موارد در قراردادها و در بخش خاتمه قرارداد نوشته می‌شود. اما اگر در قرارداد شما در این خصوص راه حل ارائه نشده است قاعدتا ملاک، ارزش فعلی کالا و دارایی شراکت است.
17:55
19 تیر 1400
account_circle
زارع
thumb_up_alt
سلام. با یک نفر قراداد بیع داشتم. مبلغ به عنوان ثمن معامله دریافت نمودم. بعد از مدتی اقدام به شراکت مغازه به صورت سه دانگ سه دانگ نمودم. سند انتقال ندادم ولی شراکتم محضری است. آیا میتوان شراکت را به هم زد ولی مبایه نامه فسخ باشد؟ در مشارکت نامه نوشته بشرح مندرج در مبایعه نامه، در صورتی که مبایعه نامه کلا خرید و فروش شش دانگ بوده و ربطی به شراکت نداشته است. ممنون اگر توضیح بدید.
07:27
18 مرداد 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. وقت بخیر. در این مورد ارتباطی بین قرارداد بیع و شراکت وجود ندارد که اعتبار یکی از آن‌ها در گِرو اعتبار قرارداد دیگر باشد. البته باید مفاد قراردادها را بخوانیم تا بتوانیم نظر کاملتری بدهیم اما به صورت کلی به همین شکلی است که بیان کردم.
15:27
19 مرداد 1400
account_circle
صالح مشکوری
thumb_up_alt
باسلام. در سال ۸۸ با فردی قرارداد مشارکت ساخت کارخانه تولیدی منعقد نموده و زمین و پروانه متعلق به اینجانب است و شریکم کلیه هزینه های ساخت، راه اندازی و نگهداری را به عهده داشت.ولی متاسفانه از آن سال تا به حال، هیچ گونه سودی عاید بنده نشد و شریکم همیشه می‌گویند ضرر و زیان دارد. در صورتیکه واقعیت امر، چیز دیگری بود و حتی زمانی که کارخانه سود داشته است سهم مرا بطور کامل نمیداد و وقتی سهم خود را مطالبه میکردم یا سهم من را به بهانه ضرر و زیان احتمالی در آینده نمیداد و یا اینکه مبلغ اندک و ناچیزی به من میداد. حال با توجه به اینکه حساب و کتاب وی کلا ایراد دارد می‌توانم فسخ قرارداد کنم و دیگر چگونه سهم خودم را بطور تمام و کمال از ایشان بگیرم؟ باتشکر.
23:30
21 آذر 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. در این مورد لازم است که قرارداد شما توسط ما بررسی شود. لطفا از منوی سایت، روی «تنظیم قرارداد» بزنید و قرارداد خود را در همان جا بارگزاری کنید. همکارانم در اسرع وقت با شما تماس می‌گیرند.
11:27
23 آذر 1400
account_circle
امیرعسگری
thumb_up_alt
سلام. بنده با شریکم به مشکل خوردیم. سر اختلاف و حساب و کتاب جزیی. ایشان یک سال است که مغازه را بسته و در قرارداد روزانه ۴۰۰ تومان خسارت تعیین شده. ولی هنوز فسخ نشده است. من می توانم خسارت یک ساله را بگیرم؟ دوم اینکه این قرارداد ۵ ساله است. طرف مقابلم برای اینکه به قرارداد پایان دهد باید از دادگاه تقاضای فسخ کند. بعد از تقاضای فسخ ایشان، میتوان طلب خسارت ضرر و زیان کرد؟ قرارداد از نوع مشارکت مدنی است.
02:59
07 دی 1400
سید ابراهیم زارع مویدی
مشاور ارشد قراردادها
سلام. در هر دو مورد باید متن قرارداد را با دقت مطالعه کنیم تا بتوانیم اظهار نظری دقیق و کاربردی به شما ارائه کنیم. اما اصولا در خصوص سوال اول شما، امکان مطالبه خسارت به دلیل تخلف از تعهد قراردادی وجود دارد.
15:07
08 دی 1400