لایحه مطالبه مهریه لایحهای است که زوجه برای دریافت مهریه خود به دادگاه ارائه میدهد. اگرچه یک خانم متاهل هر زمان که بخواهد میتواند مهریه خود را طلب کند، اما به طور معمول در عرف، این اتفاق زمانی میافتد که اختلافاتی میان زن و شوهر پیش آمده یا قصد دارند که با طلاق، به زندگی زناشویی خود خاتمه دهند. لایحه مطالبه مهریه ، لایحهای است که مورد استفاده خانم قرار میگیرد و میتواند به وسیله این لایحه، اعلام کند که درخواست دریافت مهریهاش را دارد.
در ادامه مطلب درباره ماهیت مهریه، لایحه برای مطالبه مهریه و نحوه نوشتن و تنظیم این لایحه صحبت میکنیم.
پیش از ازدواج، میزان و مبلغ مهریه با توافق طرفین مشخص میشود. مهریه حقی است که در دین اسلام برای زنی که ازدواج میکند در نظر گرفته میشود. در واقع مهریه نشان دهنده احترام و وفاداری مرد به زن و زندگی زناشویی است. مهریه میتواند هر چیزی باشد، به این شرط که ارزش مالی داشته باشد. مهریه از جانب زن و خانواده او تعیین میشود و مرد اختیار دارد که آن را بپذیرد یا نپذیرد.
قانون مدنی در ماده 1078 در تعریف مهریه میگوید هرچیزی که ارزش مالی داشته باشد و قابلیت مالکیت داشته باشد را میتوانید مهریه قرار دهید. براساس حکم دین و شرع و قانون مدنی، مهریه از حقوق مالی زن است. نوع ازدواج هم در آن تاثیری ندارد. همچنین در هرحالتی زن حق مطالبه مهریه خود را دارد. مهریه میتواند ملک یا مال باشد، مانند زمین، باغ، مغازه یا ممکن است به صورت نقدی تعیین شده باشد، مثل سود و درآمد حاصل از کار، اجاره خانه یا مبلغی که به شکل سکه یا وجه نقد در نظر گرفته میشود.
جامعه امروز ما مهریه را یکی از مهمترین توافقات پیش از ازدواج میداند. در حقیقت امروزه مهریه یکی از پایههای اساسی ازدواج است و بسیاری از تصمیمات و توافقات درباره ازدواج در ارتباط مستقیم با مهریه است، تا جایی که ممکن است همین مساله، دلیل انجام نشدن ازدواج باشد. مهریه نه تنها قیمت گذاری یا فروش زن محسوب نمیشود بلکه حقی شرعی است که از جانب همسر برای او در نظر گرفته شده است. در عرف و جامعه نیز مهریه و دریافت مهریه را نوعی پشتیبان مالی برای زن مینامند. بویژه زمانی که تصمیم به جدایی گرفته میشود، مهریه یک سرمایه مالی برای زن است.
هرچند در نظر عموم مردم، مهریه مختص به زمان طلاق و جدایی است، اما از نظر قانونی این حق برای زن موجود است که حتی در حین زندگی عادی نیز مهریه خود را طلب کند. ممکن است درخواست مهریه برای رفع نیازهای مالی زن باشد. حتی اگر نقفه را به طور کامل دریافت کند، ممکن است باز نیاز مالی داشته باشد و بخواهد که مهریه خود را طلب کند. در این زمان است که استفاده از لایحه مطالبه مهریه لازم میشود.
شوهر علاوه بر مهریه، وظیفه پرداخت نفقه را نیز دارد. مهریه و نفقه کاملاً متفاوت هستند. نقفه آن مخارجی است که یک مرد موظف است در طول زندگی به زن پرداخت کند. اما مهریه مالی تعیین شده و توافق شده است که در هر حالت به زن تعلق میگیرد. برای مطالبه مهریه باید از لایحه دفاعیه نفقه استفاده کنید.
اگر برای گرفتن مهریه لازم باشد که زن در دادگاه حضور پیدا کند و نیازمند به متنی برای دفاع و طلب مهریه باشد، میتواند با تنظیم و نوشتن لایحه مطالبه مهریه به این هدف برسد. بسیاری از افراد از نوشتن لایحه آگاهی ندارند، به همین دلیل در ادامه درباره نحوه نوشتن لایحه مطالبه مهریه صحبت میکنیم.
در نوشتن لایحه مطالبه مهریه باید از مواردی مانند آیات و روایات، مواد قانونی و مدارک قابل استناد استفاده کنیم و سعی کنیم که متن لایحه برای مطالبه مهریه شامل این موارد باشد.
در این قسمت، مهمترین مواد قانونی که میتوانید در متن لایحه برای مطالبه مهریه از آنها استفاده کنید رو بررسی میکنیم.
اگر میخواهید به حق قانونی خود برای دریافت مهریه اشاره کنید، میتوانید از ماده 1082 قانون مدنی استفاده کنید. براساس این ماده از قانون مدنی، به محض جاری شدن خطبه عقد، زن صاحب و مالک مهریه میشود و میتواند به هر صورت که در نظر دارد از مهریه خود استفاده کند. با توجه به این ماده، میتوان استنباط کرد که زن (زوجه) میتواند بعد از طلاق یا حتی در حین زندگی با مرد نیز مهریه خود را مطالبه کند. مهریه حق زن است.
ماده دیگر قابل استناد، تبصره ماده 1082 قانون مدنی است که میگوید اگر مهریه را به صورت وجه نقد تعیین کرده باشید، مهریه باید با توجه به نرخ روز و تورم سالانه محاسبه شود. این مبلغ را دادگاه محاسبه و تعیین میکند.
ماده 1083 به این موضوع اشاره دارد که اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را به صورت یکباره نداشته باشد، دادگاه میتواند در این زمینه دخالت کند. به این وسیله برای پرداخت تمام مهریه یا بخشی از مهریه، مدت زمان خاصی را مشخص میکند یا برای پرداخت راحتتر، مهریه را قسط بندی میکند. قسط بندی شدن مهریه میتواند باعث آسان شدن شرایط پرداخت برای مرد باشد.
آنطور که ماده 1084 توضیح میدهد: شرایطی را تصور کنید که مرد برای مهریه ملکی را در نظر گرفته باشد، مانند خانه، ماشین، باغ،.. و بعد مشخص شود که ملک مورد نظر قبل از عقد، نقص و ایرادی داشته است یا بعد از خواندن خطبه عقد و قبل از آنکه مهریه به زن پرداخت شود، دچار نقصهایی بوده است. در این شرایط مرد موظف است که مشکل پیش آمده را جبران کند و خسارت را بپردازد.
به طور کلی مهریه میتواند به دو صورت باشد؛ حال یا مؤجل
مهریه حال، به این معنی است که در هر زمانی که زن مهریه را درخواست کند، شوهر موظف به پرداخت آن است. یعنی دریافت مهریه به زمان خاصی محدود نیست و بدون تعیین زمان، زن میتواند در هر زمان مهریه خود را طلب کند. از طرف دیگر، مهریهای موجل است که برای پرداخت آن زمان مشخص تعیین شده است. با توجه به این دو نوع از مهریه، مشخص میشود که آیا زن میتواند از حق حبس مهریه استفاده کند یا نه! قانون مدنی میگوید یکی از شروط استفاده از حق حبس مهریه، این است که مهریه شما از نوع حال باشد.
یکی از مادههای قانونی که در نوشتن لایحه مطالبه مهریه میتوانید به خوبی از آن استفاده کنید، ماده 1085 قانون مدنی است. براساس این ماده، زن میتواند از حق حبس استفاده کند و به این ترتیب در لایحه مطالبه مهریه از حقوق خود دفاع کند.
ماده 1085 قانون مدنی میگوید که اگر زن درخواست مهریه کند ولی همسرش آن را نپذیرد و پرداخت نکند، زن میتواند از تمکین از شوهر خودداری کند. تمکین به معنی عمل به وظایف خود به عنوان همسر، اطاعت و پیروی است. در این شرایط و حتی با عدم تمکین نیز، مرد باید نفقه همسر خود را بپردازد و زن مستحق دریافت نفقه است. به مجموع این شرایطی که ایجاد شد، حق حبس میگویند. یعنی زن برای دریافت مهریه از تمکین خودداری میکند اما حق دریافت نفقه را هم دارد. در این شرایط، حتی اگر مرد شکایت عدم تمکین هم کند، باز هم حق با زوجه است و زن میتواند مهریه خود را طلب کرده و از تمکین خودداری کند. این ماده از قانون، یکی از مواد قانونی بسیار مهم برای نوشتن در لایحه مطالبه مهریه است.
به طور کلی ما دو نوع عقد دائم و موقت داریم، که شرایط تعیین مهریه برای آنها متفاوت است
براساس ماده 1087 اگر عقد دائم باشد، زن میتواند مهریه مشخص نکند و ایرادی هم در عقد وجود ندارد. اما ماده 1095 میگوید اگر عقد موقت است، حتما باید میزان مهریه مشخش شودو مهریه تعیین شود. اگر برای عقد موقت مهریه تعیین نشود، عقد باطل است. بنابراین تعیین مهریه در عقد موقت ضروری و واجب است.
شاید شنیده باشید که تعیین هر مقداری از مهریه مهم نیست و مهریه تا سقف 110 سکه پرداخت میشود. در ادامه با اشاره به ماده 22 قانون خانواده میگوییم که این گفته چندان معتبر و صحیح نیست.
ماده 22 قانون خانواده میگوید اگر مهریه مشخص شده در زمان عقد و در عقدنامه مکتوب، معادل 110 سکه تمام بهار آزادی یا کمتر باشد، باید توسط مرد به زن تقدیم و پرداخت شود. البته برای پرداخت این مقدار هم با توجه به ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی عمل میشود. این ماده چه میگوید؟
ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی میگوید در زمان شکایت زن از مرد برای پرداخت مهریه، توانایی مالی مرد مورد بررسی قرار میگیرد. اگر مرد توانایی مالی پرداخت را داشته باشد که موظف است در سریعترین زمان مهریه را بپردازد. اما اگر توانایی مالی نداشته باشد و از نظر مالی فقیر باشد، دادگاه مبلغ مهریه را قسط بندی کرده و این امکان را ایجاد میکند که مرد در مدت زمان بیشتری مهریه را بپردازد.
اگر مردی برای فرار از پرداخت مهریه، تظاهر به ناتوانی مالی کند و قصد فریب دادگاه را داشته باشد و این امر برای دادگاه ثابت شود، فرد تعقیب کیفری میشود و با او برخورد خواهد شد.
احتمالا شما نیز شنیدهاید که میگویند فقط 110 سکه از مهریه خانم قابل پرداخت است و قانون، مازاد این مقدار را از مرد نمیگیرد. آیا چنین قانونی وجود دارد؟ آیا تعیین بیش از 110 سکه برای مهریه خانم کاری بی فایده است؟
به خاطر داشته باشید که پرداخت هر میزانی (هر مبلغ یا مالی) که زن به عنوان مهریه مشخص کرده باشد، به عهده مرد است. در مواردی که مهریه سکه باشد و میزان آن، بیش از 110 سکه تعیین شود، باید به قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی رجوع میکنیم.
در فرآیند رسیدگی به این موضوع، اگر به دادگاه ثابت شود که مرد توانایی مالی پرداخت این مبلغ را دارد، او را مجبور و موظف میکند که مازاد 110 سکه را نیز به زن تقدیم کند اما اگر واقعا مشخص شود که مرد توانایی پرداخت بیش از 110 سکه را ندارد، تا سقف 110 سکه از او گرفته میشود. بنابراین، اینطور نیست که تعیین مهریه بیش از 110 سکه کاری بیهوده باشد. قانون ابتدا شرایط و توانایی مالی مرد را در نظر میگیرد و سپس با توجه به شرایط او، مشخص میکند که او ملزم به پرداخت چه میزان از مهریه است.
شما میتوانید وظیفه تنظیم لایحه مطالبه مهریه خود را به ما بسپارید. برای این کار، ابتدا باید به صفحه تنظیم لایحه وارد شوید. در این صفحه درخواستتان را ثبت کنید. تیم حقوقی رکلا در اسرع وقت با شما ارتباط میگیرد.
همچنین اگر در خصوص فرآیند رسیدگی به موضوع این پرونده یا مسائل حقوقی و قانونی مربوط به آن، سوالی دارید، برای شما مناسب خواهد بود که از خدمات مشاوره حقوقی تلفنی استفاده کنید.